Wojna gazowa?

[Furiusz]

Ciekawy tekst S. James, Stratagems, Combat and "Chemical Warfare" in the Siege Mines of Dura Europos, "American journal of Archaeology" t.115 z.1 (2011), s.69-101 genialny tekst na temat starych badań, bo jeszcze przedwojennych, w Dura Europos. Wiadomo, że Dura padło pod naciskiem oblężenia sasanidzkiego. Dzięki temu jest to kopalnia wiedzy na temat wyposażenia i uzbrojenia obu stron. tu autor zajmuje się odkryciem dokonanym pod wieżą 19 gdzie odkryto podkop pod mury, szkielety 20 żołnierzy rzymskich w pełnym oporządzeniu i wojownika sasanidzkiego.

Autor zaproponował inny od tradycyjnego przebieg wydarzeń. Wedle niego rzymianie widząc, że Sasanidzi robią podkop pod mury, rozpoczęli pracę nad własnym kontrpodkopem. Zeszli w dół do poziomu tunelu perskiego i kopali by połączyć się z ich tunelem, gdy to nastąpiło zaatakowali i doszło do walki wręcz, która - wedle autora, rzymianie zdecydowanie wygrali. Co się zatem stało? Sasanidzi wycofując się podpalili przygotowany do spalenia stempli i zawalenia tunelu bitum i siarkę. Sami Persowie zdołali się wycofać - rzymianie już nie, bo przeszkodziła im w tym fizyka. Udusić ich miał dym i związki siarki.

Gdy sasanidzcy żołnierze upewnili się co do tego - wrócili do tunelu, zebrali ciała poległych Rzymian i ułożyli je, razem z tarczami w taki sposób by zablokować wylot rzymskiego kontrtunelu. To moim zdaniem bardzo prawdopodobne, bo z dokumentacji wynika, że szkielety leżały bardzo równo ułożone co by było niemożliwe gdyby padli w boju lub w inny sposób walczyli o życie. W ten sposób zabezpieczeni przed kolejnymi wycieczkami załogi twierdzy, Persowie dokończyli dzieło i podpalili stemple. Skąd zatem nasz jeden zmarły wojownik sasanidzki - to on podpalał owe stemple lecz zwyczajnie nie zdążył się wycofać i pogrzebał go zawalający się tunel.

Co ciekawe podobny sposób by powstrzymać kopanie przez rzymian tuneli pod murami Ambracii zastosowali Grecy w 189 aC - Polibiusz 21.28 tyle, że oni użyli klatki z żarzącymi się piórami i miechów kowalskich do zwiększenia efektu. Czyżbyśmy mieli i w antyku specyficzną wojnę chemiczną/gazową?

[gregski]

Rzymski podkop był głębszy i Rzymianie atakowali od dołu?

[Furiusz]

Hmm nie - oba tunele były na tej samej głębokości. od strony atakujących było wzniesienie - także wojownicy sasanidzcy wkopywali się w zbocze powiedzmy poziomo natomiast Rzymianie będący w twierdzy na owym wzniesieniu musieli wykonać niewielki bo niewielki ale jednak pionowy szyb - zadziałał jak komin.