Broń biała

[Semper]

Polecam książkę, która w tytule mówi o broni białej, ale w istocie jest praktycznym poradnikiem konserwacji wszelkich zabytkowych przedmiotów metalowych.

Janusz Sękowski

Konserwacja broni białej z elementami bronioznawstwa

Książka kompleksowo opisuje poszczególne etapy prowadzenia prac konserwatorskich zabytkowej broni białej wraz z podaniem technik, narzędzi i potrzebnych materiałów konserwatorskich. Jest też wyposażona w informacje związane z prowadzeniem dokumentacji konserwatorskiej oraz z planowaniem kolejności i zakresu prac.

Dr Janusz Sękowski jest wybitnym praktykiem i znawcą zagadnień konserwacji broni białej i innych zabytków ruchomych.

Unikalna na polskim rynku książka spełnia zarówno rolę podręcznika dla konserwatorów-profesjonalistów, jak i poradnika dla amatorów. Jest ceniona przez eksploratorów, muzealników, kolekcjonerów, specjalistów rynku dzieł sztuki oraz wszystkich miłośników starej broni.

ISBN 978-83-7507-053-8

Format B5, s. 512, wielobarwne fotografie i rysunki, bibliografia, oprawa twarda

link z opisem

SPIS TREŚCI

1. Wstęp

a. Dotychczasowe publikacje na temat konserwacji broni i zagadnień pochodnych

b. Literatura dodatkowa z zakresu konserwacji broni

c. Bronioznawstwo i historia wojskowości

d. Sytuacja formalno–prawna konserwatorów białej broni

e. Sytuacja prawna kolekcjonerów białej broni

2. Zakres przedmiotowy pracy — broń biała sieczna

a. Broń biała

b. Okres występowania opisywanych zabytków

c. Oporządzenie białej broni

3. Opis białej broni

a. Nazewnictwo — nomenklatura bronioznawcza broni białej

b. Wojskowe nazewnictwo broni

c. Opis techniczny broni białej

d. Opis stanu zachowania białej broni

e. Stal damasceńska (damast, bułat, dziwer)

f. Cechy bite i sygnowania

g. Informacje o użytkownikach i właścicielach białej broni

4. Literatura o białej broni

5. Zakres przedmiotowy pracy — konserwacja białej broni

a. Naprawianie i kompletowanie

b. Czynności konserwatorskie

c. Dokumentacja — konserwatorska i inwentaryzacyjna

d. Ponadczasowe metody obróbki stali

e. Ekonomika postępowania konserwatorskiego

6. Podział konserwatorski obiektów

a. Obiekty stalowe jednorodne

b. Obiekty z blachy stalowej

c. Obiekty stalowe połączone z innymi materiałami

d. Obiekty o znacznej wartości historycznej

e. Miejsce i sposób ekspozycji obiektu

7. Technologia obróbki stali

a. Rodzaje stali

b. Wytop stali

c. Kucie głowni białej broni

d. Utwardzanie i wykańczanie powierzchni głowni białej broni

e. Odkuwki i odlewy stalowe w konstrukcji białej broni8. Korozja stali

9. Zdobienia powierzchniowe metali

a. Historyczne techniki zdobieniowe

— Sztancowanie i fakturowanie

— Grawerowanie

— Inkrustacja

— Damskinaż

— Wytrawianie wgłębne

— Czernienie stali (oksydowanie)

— Złocenie ogniowe

— Oprawianie kamieni

— Kameryzowanie

— Repusowanie i wytłaczanie

— Odlewanie

— Cyzelowanie

— Pokrywanie kontaktowe

b. Nowsze techniki zdobieniowe

— Powierzchnie galwaniczne

— Malowanie

— Moletowanie

c. Rola historyków sztuki w datowaniu zdobień

d. Problem odtwarzania zdobień powierzchniowych

10. Dawne sposoby zabezpieczania antykorozyjnego

a. Zabezpieczanie antykorozyjne broni w przeszłości

b. Niszczący serwis użytkowników

c. Zła konserwacja muzealna

11. Narzędzia i pracownia konserwatorska

a. Pracownia konserwatorska

b. Narzędzia i urządzenia

c. Magazyn

12. Podstawowe wiadomości konstrukcyjne

a. Bagnety, kordziki i tasaki

b. Szable i pałasze

c. Szpady i rapiery

d. Oploty uchwytu trzonu rękojeści broni białej

e. Pochwy białej broni

— pochwy metalowe

— pochwy drewniane

— pochwy metalowe obciągane skórą

f. Literatura zagadnienia

13. Diagnoza stanu korozji stali i wybór sposobu jej usuwania

14. Decyzje dotyczące demontażu rękojeści białej broni

15. Wstępne czyszczenie zabytkowej białej broni

a. Wstępne mycie

b. Usuwanie sypkich produktów korozji stali

c. Namaczanie skorodowanej stali

d. Stosowanie penetrolu

e. Dobór metod wstępnego czyszczenia

16. Demontaże

a. Wymagania techniczne związane z demontażem

b. Demontaże całkowite broni białej zawierającej połączenia śrubowe (opis i przykłady)

c. Demontaże problematyczne i częściowe

d. Informacje dodatkowe związane z demontażami

17. Metody odrdzewiania stali

18. Opis metody polerskiej (1)

19. Opis podstawowej metody odrdzewiania z udziałem kwasu fosforowego i szczotek stalowych (2)

a. Działania intensywne na całej powierzchni obiektu

b. Działania precyzyjne na całej powierzchni

c. Działania precyzyjne na określonej powierzchni

d. Ograniczniki działań chemicznych

e. Ograniczniki działań mechanicznych

f. Odrdzewianie powierzchni z pozostałościami powłok malarskich

g. Odrdzewianie powierzchni z pozostałościami powłok galwanicznych

h. Odrdzewianie powierzchni z pozostałościami złocenia ogniowego

i. Odrdzewianie powierzchni z pozostałościami czernienia

j. Odrdzewianie powierzchni precyzyjnie zdobionych

k. Uwagi końcowe związane z odrdzewianiem z udziałem kwasu fosforowego i szczotkowania

20. Zasady odrdzewiania metodą elektrochemiczną (3)

21. Zasady odrdzewiania metodą elektrochemiczną (tzw. autoliza) (4)

22. Zasady odrdzewiania metodą elektrolityczną (5)

23. Zasady odrdzewiania metodą elektrolityczną z udziałem glukonianu sodu (6)

24. Zasady odrdzewiania metodą piaskowania (7)

25. Zasady odrdzewiania trawieniem w kwasach (8)

26. Odrdzewianie za pomocą kwasu adypinowego (9)

27. Stabilizacja produktów korozji stali

28. Oceny metod odrdzewiania stali z punktu widzenia konserwatorskiego

29. Powierzchnia stali po procesie odrdzewiania

30. Stalowe powierzchnie wewnętrzne broni po procesie odrdzewiania

31. Stalowe elementy pracujące

32. Niedozwolone sposoby odrdzewiania

33. Prostowanie stalowych elementów kutych

34. Prostowanie pochew i blachy stalowej

35. Rekonstrukcje całych elementów stalowych lub ich fragmentów

36. Łączenie fragmentów stalowych

a. Lutowanie stali

b. Klejenie stali

c. Łączenie złamanych głowni

37. Uzupełnianie drobnych uszkodzeń w powierzchniach stalowych

a. Lutowanie otworów cyną

b. Uzupełnienia żywicą

38. Konserwatorskie metody zabezpieczeń antykorozyjnych stali

a. Pasta woskowa

b. Zabezpieczanie wnętrz pochew broni

c. Paraloid

d. Oleje do broni

e. Wybór środka zabezpieczającego

39. Niedozwolone metody antykorozyjnego zabezpieczania stali

40. Usuwanie powłok malarskich z metalu

41. Stopy miedzi obecne w konstrukcjach białej broni i ich konserwacja

a. Stopy miedzi

b. Konserwacja stopów miedzi

c. Rekonstrukcje i lutowanie stopów miedzi

42. Obecność innych metali w konstrukcjach białej broni i ich konserwacja

a. Biały metal

b. Niklowane powłoki galwaniczne

c. Aluminium

d. Srebro

e. Powierzchnie srebrzone

f. Złoto

g. Powierzchnie złocone

43. Odtłuszczanie, płukanie, neutralizowanie i suszenie w procesach konserwacji metali

44. Tworzywa sztuczne i ich konserwacja

— Celuloid

— Bakelit

— Żywica fenolowa i lana

45. Skóra i jej konserwacja46. Róg i kość oraz ich konserwacja

47. Drewno oraz jego rekonstrukcja i konserwacja

48. Konserwacja i rekonstrukcje uchwytów trzonów rękojeści

a. Rekonstrukcje drewnianych uchwytów

b. Pozostałe prace przy rekonstrukcji uchwytu

— Karbowanie uchwytu sznurem

— Obciąganie uchwytu skórą

— Rekonstrukcja drucianego oplotu

49. Montaże

a. Montaż elementów stalowych

b. Montaże z fragmentami wykonanymi z innych materiałów

50. Kontrola bieżąca eksponatów i usuwanie produktów nowej korozji

51. Ekspozycja, magazynowanie i znakowanie zabytkowej broni białej

52. Transport i przesyłanie zabytkowej białej broni

53. Obchodzenie się z zabytkową bronią białą

54. Fałszerstwa w zakresie zabytkowej broni białej

a. Wykonywanie fałszywych egzemplarzy

b. Fałszowanie sygnatur i innych bić na broni białej

c. Fałszowanie techniką kompletowania obiektu

d. Fałszywy dobry stan zachowania broni białej

e. Fałszywy zły stan zachowania broni białej

f. Fałszywe pochodzenie broni

g. Postępowanie związane z ewentualnym rozpoznawaniem falsyfikatów

55. Zakończenie

Bibliografia

Rysunki

Fotografie