Wieże Bismarcka

[Bruno Wątpliwy]

Cytuj

I tak nazywa się oficjalnie. I nie jest to forma oddawania hołdu Bismarckowi. Po prostu - wieże Bismarcka mają swoją wartość użytkową jako wieże widokowe.

Przypuszczam, że jednak nie jest to oficjalnie dziś obowiązująca nazwa. Najprawdopodobniej wieża funkcjonuje pod oficjalną nazwą Wieża Wilkanowska (wymienioną np. w Wikipedii), a potocznie jest znana jako Wieża Bismarcka. Nic nadzwyczajnego, jest w Polsce trochę toponimów itp. o niezbyt patriotyczno-polskiej genezie, które nadal są potocznie stosowane, mimo że nazwa oficjalna jest inna.

Zob.:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wieża_Wilkanowska

https://www.bismarcktuerme.de/ebene4/polen/gruenb_pl.html

Cytuj

Nie wiem, kto od kogo ściągnął ten pomysł: Niemcy od Austriaków, czy odwrotnie.

Pojęcie "Niemcy od Austriaków, czy odwrotnie" jest troszkę mylące. Co oczywiście nie oznacza, że pojęcie Austriaka w czasach gdy te wieże budowano nie istniało. Istniało, ale nie w etnicznym rozumieniu narodu. Zatem, w ówczesnych kategoriach etnicznych mogli po prostu ściągać Niemcy od Niemców. Tyle, że jedni Niemcy mieszkali w II Rzeszy, a drudzy - w Austro-Węgrzech. Przy czym ci drudzy ("austriaccy") byli w powyższej materii nieco podzieleni politycznie. Wielkoniemcy (np. Georg von Schönerer i jego następcy) wielbili Bismarcka i Rzeszę. Inni (choć często mocno eksponowali swoją niemieckość) - cenili starego Franza Josepha I (np. Karl Lueger, skądinąd prowadzący skuteczną politykę "germanizacji" Wiednia, skierowaną głównie w stosunku do licznie osiedlającym się w tym mieście Czechów). Nie trzeba przy tym wyjaśniać, że ci pierwsi budowali raczej wieże Bismarcka, drudzy raczej obiekty ku czci Franciszka Józefa.

 

Ciekawym w tym kontekście przykładem była wieża na Śnieżniku (Kłodzkim). Zbudowana (po niemieckiej stronie) już w czasach, gdy Sadowa odchodziła w niepamięć, a Dwuprzymierze  określało relacje Niemiec i Austro-Węgier. Oficjalnie nazwana była wieżą Cesarza Wilhelma (Pierwszego), czyli Kaiser-Wilhelm-Turm. Była zresztą w niej sala jego pamięci. [Na marginesie - popiersie Wilhelma I zrzucił w tej izbie pamięci w 1945 roku dowódca pierwszego posterunku granicznego na Śnieżniku Kłodzkim ppor. Z. Bakoński - zob. M. Zalewski, Polski důstojnik, "Sudety" nr 8 z 2009 r., s. 8-10]. 

Natomiast nietypowy kształt tej wieży (składała się z dwóch wież - wyższej i niższej) niekiedy tłumaczono tym, że jest symbolem sojuszu dwóch cesarzy (i ich państw).

Zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/Wieża_widokowa_na_Śnieżniku