Bojowie - czescy Celtowie

[Furiusz]

Temat w założeniu ma być poświęcony osadnictwu celtyckiemu na ziemiach dzisiejszych Czech. O tym, że osadnictwo to było niezwykle silne i dobrze rozwinięte świadczy powstawanie na tych terenach osad obronnych celtyckich które Cezar nazywa oppidami. Jednym z najbardziej znanych czeskich oppidów jest Zavist /K. Motykova, A. Rybova, P. Drda, The Zavist stronghold and its importance for the celtic settlement of Bohemia [w:] Archaeological news in the Czech Socialist Republic, pod red. J. Hrala, Praga 1981, s.91-97/. O znaczeniu tego założenia świadcza nie tylko jakość obwarowań (rów przed wałami miał szerokośc od 10 do nawet 15 m, same wały wykonane zostały w technice murus gallicus) ale też wielkośc samej osady - bo w pierwszej fazie zajmowała ona obszar 90 ha a w drugiej jeszcze się rozrosła. Ciekawostką jest też to, że w pierwszej fazie (ok 450 aC-przełom II/I w aC) istniał tu opasany oddzielnym systemem fortyfikacji akropol ale na którym odkryto wyłacznie obiekty o charakterze kultowym. Autorzy przyrównują to do temenosu greckiego. W młodszej fazie teren ten stracił swoje kultowe znaczenie.

K. Ludikovsky, The investigation of the celtic oppidum at Hostyn community of Chvotcov district of Kromeris [w:] Archaeological news in the Czech Socialist Republic, pod red. J. Hrala, Praga 1981, s.98-99 to słów kilka o badaniach oppidum połozonego na niewielkim wzgórzu, górujacym nad rozległą i zyzną dolina która była usiana (podobno) lateńskimi osadami otwartymi.

J. Meduna, The celtic oppdium at Stare Hradisko [w:] Archaeological news in the Czech Socialist Republic, pod red. J. Hrala, Praga 1981, to kolejne oppidum z wałami zbudowanymi w technice murus gallicus, o powierzchni 37 ha ale funkcjonujące w fazach LT C2 - LT D2.

O wysokiej jakości wyrobów metalowych miejscowych Celtów przekonuje R. Plenier, Metallography of La tene period iron implements from the celtic oppida [w:] Archaeological news in the Czech Socialist Republic, pod red. J. Hrala, Praga 1981, s.106-107.

Zapraszam do dyskusji i dzielenia się informacjami.

[Furiusz]

M. Cizmar, Latenske osiedleni hraidske u Obran (okr. Brno-Mesto), "Pravek. Novy rad" t.4 (1994), s.253-270 to osada celtycka ulokowana na terenie grodziska z epoki brązu. Ciekawa jest jedna chata - obiekt 170, o wymiarach 5.4 m na 2.8m w której oprócz ceramiki odkryto kości zwierzęce:

bydło 18

świnia 16

owca/koza 9

koń 1

pies 1

kura domowa 1

jeleń 8

sam dom datowany jest na fazę LT B.

Kolejna ciekawa osada odkryta została w 1987 podczas prac nad wodociągiem w Brnie i w Slavikovicach. P. Enderova, Casne latenska sidliste v Brne-mesto a Slavikoviciach, okr. Vyskov, "Pravek. Nova Rada" t.4 (1994), s.233-251. Porównując inwentarz kości z chat ze stanowiska w Brnie i Slavikoviach:

Bydło 34 - 11

Wstezyk gajowy 1 - 0

Koza 0 - 2

Chomik europejski 2 - 2

koń 0 - 5

zając 1 - 0

owca/koza 1 - 1

szczur 4 - 0

świnia 0 - 2

nieoznaczone 0 - 41

Osady datowane na fazę LT A

Jak kogoś interesuje mennictwo Bojów we wschodniej Austrii - G. Dembski, Keltische munzen in ostosterreich - Boier und Burebista, "Acta Musei Napocensis" t.36 z.1 (1999), s.51-58 ciekawostką jest to, ze w zasadzie autor dochodzi do wniosku, że do końca istnienia Bojów a nawet trochę po klęsce z rak Burebisty na cały terenie Bojów emitowane były zbliżone typy monet co by nieco zadawało kłam tezom o druzgocącym zwycięstwie Daków.

[Furiusz]

Nieco o zaopatrzeniu w wodę oppidów celtyckich z terenu Czech, głównie na bazie materiałów ze stanowiska w Hrazanech, daje artykuł L. Jansova, Studne na latenskych oppidech, "Pamatky Archeologicke" t. 50, z.2 (1959), o tym jak jest to newralgiczna kwestia, zwłaszcza w przypadku stanowisk umocnionych nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Generalnie same studnie miały kształt lejkowaty i głębokość ok 2-3 m i średnicę ponad 1m. Wszystkim towarzyszyły jakieś konstrukcje drewniane na powierzchni - zapewne jakieś niskie płotki drewniane plus urządzenie do wyciągania wody. Część studni miała wyloty wyłożone kamieniami i/lub kamieniami i potłuczoną ceramiką w kształt w miarę odpowiadający przebiegowi ewentualnej konstrukcji drewnianej. Co interesujące brak śladów cembrowin w samych studniach a tylko jedna miała ściany wyłożone kamieniami. Naliczono tu 5 studni ale z pewnością było ich więcej - kwestia stopnia przebadania tego miejsca.