Steampunk w literaturze i sztuce

[Furiusz]

Zabrakło mi odpowiedniego działu ale, że głównie chodzić będzie chyba o literaturę to umieszczam tutaj.

Każdy chyba mniej więcej kojarzy czym jest tytułowy steampunk, świat stylizowany na epokę wiktoriańską z niezwykłymi wynalazkami ale opartymi bardziej o mechanikę, parę etc - tak by zgadzało się to z epoką. Za prekursora w sumie można uznać takie osoby jak H.G. Wells, J. Verne etc. Mimo osadzenia w świecie, zdawałoby się nieco przeszłym steampunk to w sumie odłam nurtu SF, zbliżony czasem do cyberpunku (ale w sumie wiele zależy tu od konwencji konkretnego autora). Czasem można spotkać się też z tzw dieselpunk, w którym realia są nieco zmienione na lata 20-30te XX wieku.

Najbardziej znane twory z tego nurtu to Maszyna różnicowa B. Sterlinga i W. Gibsona czy Maszyna Lorda Kevina, spośród innych mediów warto wymienić film - Bardzo dziki zachód, Liga niezwykłych dżentelmenów ale i filmy oparte o prozę Wellsa czy Verne. Wśród gier komputerowych warto wymienić Arcanum (jedna z moich ulubionych) jak i Syberia czy Thief: The Dark Project (długo się w nią zagrywałem jak już dorwałem).

W Polsce temat chyba mało poruszany, ktoś coś na ten temat kojarzy? Jakieś prace?

Zapraszam do dyskusji.

[secesjonista]

Jako wstęp do dyskusji można potraktować tekst Rebecci Onion "Reclaiming the Machine: An Introductory Look at Steampunk in Everyday Practice"

(dostępny na: www.duluth.umn.edu).

Zabrakło przykładów z Polski, to może warto wspomnieć np. Andrzeja Sawickiego "Aposiopesis", czy tekst Miłosza Gerlicha pt. "Steampunkowy Śląsk" ("Hilda", nr 4, 2014) o ew. wykorzystaniu potencjału Śląska w promocji i rozwoju turystyki poprzez właśnie nawiązywanie do tego nurtu. No i mamy stronę www.steampunk.republika.pl z przeglądem literatury i nieocenioną darmową wersją "Steampunkopedii".

[secesjonista]

No i oczywiście na stronie: www.steampunkmagazine.com można przejrzeć niektóre numery "Steampunk Magazine".

[Furiusz]

Tak się zastanawiam z czego wynika mała popularnośc tego gatunku w Polsce. Chyba wynika to z otoczki w jaką jest ubrana - nie każdy lubi maszyny parowe, XIX wiecznych dżentelmenów i klimat epoki wiktoriańskiej. Nie każdy też chyba umie stworzyć przekonujący świat w tych realiach ot choćby kwestia powszechnego dostępu do opium. No i chyba dla Polski jest tym ważniejsze, że w naszym przypadku to nieco "martwy" okres historii. Nieco większy sukces odniósł chyba tylko J. Dukaj ze swoim Lodem.

[Furiusz]

Martha Wells i jej proza, mimo, że typowe czytadła czuję się urzeczony, zwłaszcza cyklem Upadek Il-rien niby wszystkie elementy dość zgrane ale strasznie podoba mi się przedstawienie zderzenia dwóch odmiennych kultur opisywane z dwóch perspektyw, generalnie opisy obcych społeczności czy kultur w tego typu prozie są mocno uproszczone a tu autorka wysiliła się i chyba nawet poszukała jak takie spotkanie mogło wyglądać z perspektywy antropologicznej.

[secesjonista]

Skoro Furiusz utyskiwał na polski rynek, to warto przypomnieć "Pierwszą Brygadę", steampunkową serię komiksową. Takie komiksowe vademecum lektur szkolnych, pośród postaci występujących (bądź przewidzianych w kolejnych numerach) mamy: Piłsudskiego, Stasia i Nel, jest i wierny Kali, Borowieckiego, doktora Judyma, Skłodowską, Dzierżyńskiego, Antka...

A choć rzecz powstała na długo przed rokiem 2016, to mamy i "współczesne" smaczki, czyli tajemnicze akta w szafie Wokulskiego.

[Furiusz]

Utyskiwałem trochę niesłusznie - Zadra, Za króla, Ojczyznę i garść złota (choć to bardziej dieselpunk, wszak realia I WŚ), może po prostu kwestia, że bardziej zacząłem szukać.

[Boemund hrabia Tarentu]

Ja ze steampunk'owych powieści pamiętam tylko "W dziwnej sprawie skaczącego Jacka", "Maszynę różnicową" i "Bliznę". Z tego co wiem, to jest mnóstwo komiksów o tematyce wiktoriańskiej, znalazłem również portal, Retrostacja bodajże. W większości steampunk pojawia się w krótkich opowiadaniach bądź zbiorach opowiadań - w książkach raczej znajdziemy dieselpunk i cyberpunk. No i nie wiem, czy kreskówki to sztuka, ale "Avatara: Legendę Aanga" i "Legendę Korry" chyba każdy kojarzy. Tam również znajdują się elementy dieselpunku i steampunku. Z filmów to chyba tylko i wyłącznie kojarzę "Hugo i jego wynalazek" oraz "Ligę niezwykłych dżentelmenów", choć tam mało przewija się alternatywnej epoki wiktoriańskiej.