Paleobotaniczne ciekawostki z Barbaricum

[Furiusz]

M. Klichowska, Niezwykle interesujące znalezisko botaniczne z Pruszcza Gdańskiego, "Pomorania Antiqua" t.4

otóż w grobie z okresu rzymskiego (grób 207) kultury wielbarskiej, odkryto brązowy wisiorek. Samo w sobie nic nadzwyczajnego. Tyle, że ten brązowy wisiorek zawierał łupinę orzecha włoskiego (juglans regina L.). To zaś jest już najstarsze odkrycie orzecha włoskiego tak daleko na północ i na wschód.

Do tej pory bowiem znaliśmy łupiny orzecha włoskiego ale z średniowiecza albo z okresów wcześniejszych ale z zachodnich Niemiec, Austrii czy Włoch.

Natomiast specjalne jego potraktowanie wskazuje, że to nie było takie zwykłe codzienne coś. Może pamiątka z dalekiej wyprawy? Może zaś pamiątka po jakimś znachorze którego sprowadzono gdzieś z terenów Imperium Rzymskiego? Wszak ponoć liści tego drzewa używano do zabiegów leczniczych (przynajmniej tak podaje autorka).

Tak czy siak warte odnotowania.

[Furiusz]

M. Klichowska, Charakterystyczne znalezisko roślinne z Lubieszewa, pow. Gryfice, "Materiały Zachodniopomorskie", 16 (1970), s.167-181

Jakby kogoś ciekawiło w jakich proporcjach uprawiano zboże na Pomorzu na przełomie IV i V wieku AD: 49.5% z badanych próbek to żyto zwyczajne, 35.9% jęczmień. Owies zaś to 10% spośród wszystkich zbóż. pszenica płaskurka i pszenica zwyczajna to drobna domieszka na poziomie nieco większym niż trawy, rdest plamisty, wyka drobnokwiatowa czy inne tego typu rośliny. Brak owoców, roślin oleisto-włóknistych i roślin strączkowych.

[secesjonista]

Z trochę wcześniejszego okresu...

w artykule "Neolityczne spichrze z obszaru ziem polskich" Dobrochny Jankowskiej podano, że pośród odcisków roślin czy pozostałości ziarniaków najczęściej mamy do czynienia z pszenicą płaskurką (Trit. dicoccum), na tle innych tego typu znalezisk nietypowym jest to z jamy 416 (stanowisko 62) w Nowej Hucie (Mogile). Jego nietypowość polega na "bogactwie", znaleziono tam aż trzy gatunki pszenicy: Trit. monococcum, Trit. dicoccum, Trit. species, jęczmienia - Hordeum vulg., dużą ilość stokłosy - Bromus, oraz szereg chwastów:

"... pochodzących z różnych siedlisk (suchych i wilgotnych) i typowych dla różnych okresów wegetacyjnych".

/w: "Sbornik Prac Filozofické Fakulty Brnénské Univerzity", M 2, 1997, s. 114/

Wciąż nie ma pewności jakie mogło być przeznaczenie tej jamy i jej zawartości.

[Furiusz]

J. Andrzejowski, Out of a social structure? A Late Roman Period Female Grave from Jartypory, Eastern Poland [w:] Weibliche Eliten in den Fruhgeschichte , pod red. D. Quast, Mainz 2011, s.185-200 podaje, że w odkrytym w Jartyportach naczyniu brązowym z grobu 269 znaleziono kilka orzechów laskowych oraz owoców kaliny koralowej. Mówi nam to choćby to, że pogrzeb odbył się jesienią. Ciekawe czy było to raczej coś do jedzenia czy coś na jakąś chorobę...

[Furiusz]

M. Becker, Das Furstengrab aus Gommern, Halle 2010 s.223-237 i 247-267 otóż mamy tu orzechy laskowe ale co ciekawsze w wiaderku odkryto pozostałości miodu spadziowego, zapewne przerobionego na napój pitny (tak chce autor analiz). Dodatkowo odkryto tu resztki takich roślin jak jęczmień zwyczajny, pszenica, lnicznik siewny, len zwyczajny, soczewica jadalna, komosa biała,wyka, psianka czarna (jej owoce), szczaw kędzierzawy, groch i tymotka łąkowa. Psianka czarna - zwłaszcza jej owoce są trujące choć podobno silnie rozcieńczone mogą służyć do trucia pasożytów przewodu pokarmowego. Szczaw kędzierzawy z kolei to lek na biegunkę.

[Furiusz]

J. von Richthofen, Ein Graberfeld der spaten vorromischen Eisenzeit und alteren Romischen kaiserzeit bei Zinzow, Kreis Ostvorpommoren, "Bodendenkmalpflege in Mecklemburg - Vorpommoren" t. 42 (1994), s. 121 - 149 obiekt 96 być może zniszczony grób ciałopalny. mamy tu w każdym razie duże naczynie grubej roboty we fragmentach i jęczmień zwyczajny, pszenice zwyczajną, rdestówka powojowa (zapewne do farbowania ale jest też trująca jest tez chwastem upraw), komosa biała (bywa chwastem ale jadano ją), tobołki polne (ziołolecznictwo i dodatek smakowy do wędlin), dymnica pospolita (ziołolecznictwo i trucizna) oraz szczaw polny. Ładny zestaw prawda?

[Furiusz]

D. Żychliński, Cmentarzysko z późnego okresu wpływów rzymskich w Otorowie, pow. Szamotuły woj. wielkopolskie stan 66, "Sprawozdania Archeologiczne" t.57 (2005) a w nim obiekt 41 grób ciałopalny bezpopielnicowy z fragmentami ceramiki naczyniowej i zwęglonymi resztkami owocu gruszy lub jabłoni.