Kowal w antyku - praca, funkcja społeczna

[gregski]

To troszeczkę offtop ale chyba da się go przemycić tak na marginesie tych rozważań.

Otóż odwiedziliśmy ruiny pałacu minojskiego w Faistos i tam Fodele pokazała nam pozostałości warsztatu metalurgicznego. Wyjaśniła przy tym, że w czasach minojskich znajdowały się one w granicach miast a później w czasach Grecji klasycznej kowale egzystowali w pewnym oddaleniu od skupisk miejskich. Tłumaczyła to ona tym, że za Minojczyków ten zawód był bardzo elitarny godny podziwu oraz szacunku więc warsztaty egzystowały w centrach skupisk ludzkich. W czasach Grecji klasycznej spowszedniał on więc jako "brudny przemysł" został wyrzucony poza ich ścisły obręb.

Ja jednak czytając ten temat myślę, że minojskie "zabawy" brązem były stosunkowo czyste i ciche w porównaniu z technologią pozyskiwania żelaza jaka prawdopodobnie stosowano w czasach Grecji klasycznej.

Czyli nie zmienił się status kowala/metalurga ale zmienił się metal i technologia na znacznie bardziej uciążliwą i dlatego warsztaty te wyrzucono na peryferie osad ludzkich.

[Furiusz]

W warunkach kultury łużyckiej A. Mierzwiński widzi to w ten sposób, że wraz z rozwojem zawód kowala czy metalurga uległ upowszechnieniu i stracił swoją elitarna pozycję z wczesnej i środkowej epoki brązu, co tez miało mieć swoje przełożenie na eschatologię.

W warunkach minojskich należy dodać dwie podstawowe rzeczy - surowce i strukturę społeczną. Surowiec do produkcji brązowniczej należało sprowadzać z odległych dość krain, organizacją takiego handlu zajmował się raczej pałac, nie tylko jako miejsce gromadzenia nadwyżek produkcyjnych, warsztatów rzemiosła etc ale tez jako miejsce mające możliwości zorganizowania takiej, wcale dużej, wyprawy handlowej do np. Ugarit. Wszystko jak gdyby naturalnie predestynuje pałac do roli organizatora handlu miedzią i cyną ze strony minojskiej, zatem tez zapewne ten pałac chciał kontrolować możliwie jak najbardziej - stąd ich usytuowanie bliżej centrum - ułatwiało to ta kontrolę. Przekładało się to też pewnie na ich prestiż - w końcu mieli dostęp do czegoś nie tak znowu popularnego.

No ale to OT, może go wydzielić?

[gregski]

Racja!

Przychodzi mi do głowy jeszcze fakt, że i miedź i cyna tanie nie były więc warto było mieć tą produkcje na oku.

W przypadku żelaza komponenty mają nieznaczną wartość. To produkt finalny jest drogi.

[Furiusz]

Zabytki brązowych młotków i kowadeł datowanych na Okres D epoki brązu - Ha A1 (w systemie bodaj Reineckego) czyli jest to sam koniec epoki brązu. Mamy tu kilka masywnych brązowych młotków, z nieco zaobloną powierzchnią pracującą, podobnie zresztą jak w przypadku kowadeł. Do tego znamy kilka modeli do odlewania takich młotków. Chodzi o zabytki z terenów dzisiejszej Mołdawii, Ukrainy i Rumunii. Wedle autorów służyły do produkcji brązowych naczyń. /za: O. Dietrich, S.-C. Ailinacai, A group of Bronze Age Socketed hammers / beating fists from the Lower Danube and Northern Black Sea Area, "Peuce" Nowa seria t.10 (2012), s. 9-20/.

Nic wielkiego ale może komuś się przyda.