Skocz do zawartości
  • Ogłoszenia

    • Jarpen Zigrin

      Zostań naszym fanem. Obserwuj nas w social mediach : )   12/11/2016

      Daj się poznać jako nasz fan oraz miej łatwy i szybki dostęp do najnowszych informacji poprzez swój ulubiony portal społecznościowy.    Obecnie można nas znaleźć m.in tutaj:   Facebook: http://www.facebook.com/pages/Historiaorgp...19230928?ref=ts Twitter: http://twitter.com/historia_org_pl Instagram: https://www.instagram.com/historia.org.pl/
    • Jarpen Zigrin

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum   12/12/2016

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum. Krótki przewodnik o tym, jak poprawnie pisać i cytować posty: http://forum.historia.org.pl/topic/14455-przewodnik-uzytkownika-jak-pisac-na-forum/

Rekomendowane odpowiedzi

Furiusz   

Do powstania tego tematu wybitnie przyczynił się artykuł Molloy'a1. Autor ten zwraca przede wszystkim uwagę, że nasze widzenie świata minojskiego jako bezkrwawego, jest zwyczajnie błędna. Tekst kiepsko się moim zdaniem czyta a autor odrzucający sensowność tworzenia modeli (w odniesieniu do wojny pradziejowej) w oparciu o dane i analizy antropologiczne a następnie przykładania go i podciągania pod ów model raczej skąpych danych archeologicznych, sam de facto stosuje inny model opierający się na analizie antropologicznej. Natomiast bardzo ciekawa i sensowną częścią tego tekstu jest próba analizy co czyni wojownikiem. Nie jest to broń sama w sobie - choć jest ona bardzo ważna. Autor dochodzi do wniosku (opierając się na innych badaczach, zajmujących się m.in. Majami), że wojownikiem był ten kto kultywował pewną praktykę życiową - polegającą na ćwiczeniach fizycznych (boks, zapasy, ale i atletyka etc) i treningu militarnym, oraz pewną określoną estetykę w tym między innymi (a może przede wszystkim) estetykę piękna wyćwiczonego ciała wojownika (dla autora kategoriami zabytków archeologicznych potwierdzających funkcjonowanie takiej estetyki są brzytwy i pincety). Celem tego, była łatwość identyfikacji kogoś jako wojownika, w odróżnieniu do żołnierza. Nie jest to oczywiście jakoś niesamowicie odkrywcze, ale jest to pierwsze odniesienie tego do świata minojskiego.

Teraz tak, co tworzy wojownika (poza bronią)? Taka głupia refleksja - golenie w wojsku, jeśli uznać, że bycie wojownikiem oznacza uczestnictwo w pewnej wspólnocie podziwu dla estetyki młodego wytrenowanego męskiego ciała, to golenie się idealnie tu się wpisuje - broda jest (lub może być) oznaką starości. Kolejna sprawa która mi wpadła do głowy to kości ludzkie - wiemy z zasad mechaniki (czy tam biomechaniki), że kość ludzka nadbudowuje się w tej płaszczyźnie w której częściej używane są mięśnie. Zatem wniosek z tego taki, że gdybyśmy mieli odpowiednią jednorodną próbkę (np populacja z jednego cmentarzyska, krótko użytkowanego) i wystarczająco dużo przekrojów przez kości ramieniowe, być może dałoby się ustalić którzy członkowie tej społeczności byli wojownikami (choć na pewno występowałaby tu zmienność związana z zawodami takimi jak np rybak czy drwal). Od razu dodam, że ten ostatni pomysł wydaje mi się mało prawdopodobny.

Jak sądzicie, co konstytuowało wojownika w starożytności i czasach pradziejowych? Czy kategoria estetyczna jest dobra do szukania grupy społecznej wojowników? Zapraszam, do jak najszerszej dyskusji.

1 Molloy C.P.B., Martial Minoans? War as social process, practice and event in Bronze Age Crete [w:] The Annual of the British School at Athens, 107/2012

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Nadto naciągane Furiuszu...

weźmy pod lupę tę pęsetę, czemu służyła?

Brzytwa nie tyle mogła czynić ideał estetyczny, co mogła mieć walor użytkowy.

Wojownik był jak zawodnik; ćwiczył...

Ktoś kto skrobał się z oliwy, którą namaszczano ciało, kiedy miał owłosienie?

Musiał się czuć dyskomfortowo.

Argument o goleniu w armiach miałkim jest, jedni prezentowali brodę inni nie.

Kto miał zatem problem z owłosieniem?

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Furiusz   
Nadto naciągane Furiuszu..

Zgadzam się, że jest to naciągane. Weźmy dla przykładu sport. Plutarch w żywocie Filopojmena1, wyraźnie przeciwstawia sobie sport i życie żołnierza, a zupełnie przeciwną opinię wyraża Nepos w żywocie Epaminondasa2. Sytuacja byłaby więc niejednoznaczna już przy kwestii sportu. Dalej czy ktoś wątpi, że pośród wczesnych Słowian byli wojownicy? Chyba nie, a wydaje mi się, że nie ma wśród zabytków sztuki przedstawień Słowian uprawiających sporty (choć może to wynikać z mojej ogólnej, niskiej wiedzy na temat wczesnej słowiańszczyzny). Już jednak dla okresu hallstattckiego mamy przedstawienia bokserów na metalowych naczyniach3, ale i przedstawienia wojowników, polowań i broń. Ciekawy przykład trochę w drugą stronę, to Mykeny, Lewartowski4 zwraca uwagę, na to, że przedstawienia wojowników i walki oraz polowań są częstym motywem sztuki mykeńskiej, to samo tyczy się broni składanej do grobów. Natomiast w okresie Środkowo Helladzkim, sceny walki i uzbrojenie miało zniknąć czy zmniejszyć częstotliwość występowania na pieczęciach, rzadziej pojawiać się miały w malarstwie wazowym ale dalej był to bardzo popularny motyw na freskach. Wtedy też do grobów miano składać wyraźnie mniej broni niż w okresie wcześniejszym. Broń symbolizuje w sposób prosty pewien nasz status, status wojownika, a składając broń do grobu, jasno dawano do zrozumienia, że osoba pochowana wojownikiem była (lub członkiem elity). Spodziewałbym się więc, ze tej broni w grobach będzie dużo, czemu jest inaczej - można gdybać, być może jest to związane z tym, że ustaliły się inne wyraźne cechy umożliwiające rozpoznanie wojownika.

Co z kulturami unikającymi składania żelaza do grobów (Gotami)? W jaki sposób one podkreślały status wojownika? Trzeba by poszukać, bo teraz nie wiem.

jasne, że jest to hipoteza, opierająca się przede wszystkim chyba na pracy Fergusona z 19995, gdzie autor uznaje, że wojna czy wojownicy (tudzież jakaś siła zbrojna) jest niezbędna, obok władzy administracyjnej i religijnej, do trwania czy istnienia jakiejkolwiek wczesnej formacji państwowej. Molloy te założenia odniósł (zapewne) do świata minojskiego.

Jasne, ze jest to naciągane i często wątpliwe, choć moim zdaniem samo pytanie co tworzy wojownika, jest ciekawe. Wiadomo, że musi to być jakiś zestaw zarówno przedmiotów materialny jak i stylu czy sposobu życia (mających swoje odbicie częściowo w sztuce częściowo w kulturze materialnej) i stąd moje pytanie czy da się dla różnych ludów antycznych stworzyć taki zestaw zachowań i przedmiotów konstytuujących wojownika? Czy da się takie coś określić i dla innych epok?

Jasne, ze każdy z osobna taki element nie musi nic oznaczać, ba nawet w pewnych grupach - tak jak wspomniana przez ciebie brzytwa czy pęseta które przecież same w sobie nie oznaczają, że wykorzystywał je wojownik chcący dzięki nim podkreślić swoje młodzieńcze i silne ciało. Masz tu absolutnie rację i masz też racje gdy piszesz, ze moje słowa na temat golenia są miałkie - zwalmy to na karb późnej pory i ekscytacji pomysłem. Zresztą tak samo głupim pomysłem jest ten z przekrojami kości ramieniowych - jak udowodnić, ze mięśnie te wykorzystywane były do walki a nie do rąbania drewna czy do wiosłowania?

Oczywiście jest jeszcze pytanie czy ma sens wyznaczanie takich elementów dla poszczególnych ludów/kultur? Czy jest to możliwe oraz czy i jeśli tak to w jaki sposób odróżnić wojowników od żołnierzy?

Moim zdaniem bardzo brakuje w takim rozumowaniu, specyficznych religii żołnierskich/wojowników.

1 Plutarch, Philopoimen, 3.2-4

2 Korneliusz Nepos, Epaminondas, 2

3 Lazar T., The fighting techniques of the Hallstatt period boxers: an attempt at reinterpretation of the situla art [w:] Arheolośki vestnik, 62/2011

4 Lewartowski K., Nie tylko wojownicy. Uwagi o symbolice wojennej w kulturze mykeńskiej [w:] Światowit 1999, fasc A

5 Ferguson B.R., A paradigm for war and society [w:] War and Society in the Ancient and Medieval Worlds pod red. Raaflaub K. and Rosenstein N., Cambridge 1999

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Taki fragment:

"Warto dodać iż, w Rzymie młodzi mężczyźni w wieku około 21 lat (co było zgodne z tamtejszą tradycją) podczas przygotowanej uroczystości pozbywali się pierwszego zarostu. Rytuał ten był symbolem wprowadzenia ich w wiek męskości. Jedynie żołnierze i mężczyźni kształcący się na filozofów byli wykluczeni z obowiązku partycypowania tego zwyczaju".

/"Innowacje w procesie golenia od pierwotnych form po dziś dzień" prac. zbiorowa, na: www.kwasnicki.prawo.uni.wroc.pl/

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Furiusz   

Tak się zastanawiam - w zorganizowanych strukturach państwowych istnieją instytucje odpowiedzialne za przeszkolenie żołnierzy, choćby grecka efebia. Jak to jednak wygląda w ramach organizacji plemiennej? Ktoś coś wie na ten temat?

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Co nieco w zakresie tematu, o pewnych wzorcach kulturowych związanych z byciem wojownikiem:

J.E. Lendon "Soldiers & Ghosts. A History of Battle in Classical Antiquity".

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.