O swobodzie podróży najwyższych dostojników

[secesjonista]

Kto i kiedy musiał uzyskać zgodę na wyjazd za granicę?

Czy był w ogóle taki obowiązek?

A jeśli tak, to czy zgodę musiał wyrazić sejm czy jedynie król?

A przy okazji: jakie ograniczenia tyczyły się w tym zakresie samego króla?

[secesjonista]

Na Sejmie Walnym Koronacyjnym roku 1649 znajdujemy Punkt 15:

"Odjazd niektorych Ichmciow za granice Wniesiona iest proźba do Nas y Stanow,

od Iaśnie Wielm. X. Woyciecha Mikołaia z Olexowa, Gniewosza Biskupa Kuiawskiego,

y obydwu Pieczętarzow naszych Wielkich, Ierzego z Tęczyna Ossolińskiego, Kanclerza

Wielkiego Koronnego, Olbrychta Stanisława Xiążęcia Radziwiłła, Kanclerza Wielkiego

Xięstwa Litewskiego, o pozwolenie odjazdu za granice Koronne, na krótki czas, votorum

exolvendorum causa, czego im za iednostaynym zezwoleniem Panow Rad naszych, y Posłow

Ziemskich oboyga narodow, authoritate praesentis Conventus pozwoalamy".

Podobnież roku 1661 na Sejmie Walnym Warszawskim znajdujemy punkt 55:

"Iż dla poratowania zdrowia, ma potrzebę za granicę wyiechać, Wielebny X. Biskup Łucki

Kanclerz Wielki koronny, tedy authoritate praesentis Conventus iemu tego pozwalamy, aby

commodo tempore to uczynił".

I takie dodatkowe pytanie, jak wyglądały obostrzenia co do rezydencji poszczególnych wyznaczonych osób?

[secesjonista]

W lipcu (bądź maju) 1740 r. biskup Józef Stanisław Sapieha za radą doktora Orłowskiego postanowił udać się do wód akwizgrańskich.

W Dreźnie biskup został zaproszony na obiad przez króla:

"... od króla byłem bardzo łaskawie przyjęty, kazał mi zostać u siebie na obiedzie; radził mi zaś jechać do wód i dyspensował do drogi za granice jako referendarza".

/A. Kucharski "Sarmaci u wód. Podróż biskupa Józefa Sapiehy oraz Ignacego i Jana Łopacińskich do cieplic akwizgrańskich w 1740 r.", "Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym", t. 24(1), 2013, s 32; cyt. za: BN, rkps BOZ 941, s. 322/

Zna ktoś inne stanowiska w administracji wymagające tego typu dyspensy?