"Dziś stoimy w obliczu zwycięstwa" - czyli o 2 rozkazach "Montera"

[Wolf]

Gen. bryg. Monter, d-ca okr. warsz. AK (przeformowywanego właśnie w Warszawski Korpus AK) 20 września 1944 wydał następujący (jawny) rozkaz skierowany do ogółu podwładnych :

"MOI DRODZY ŻOŁNIERZE!

Mija 50 dzień naszej otwartej walki.

Dnia 1 sierpnia wyszliśmy z podziemi, aby uderzyć na odwiecznego wroga, który przez pięć lat pastwił się nad naszym narodem. Niewystąpienie nasze do walki sprowadziłoby na nas większe straty niż otwarta walka.

Zdobyte przez Was w tym boju war­tości są bezcenne, tak jak bez ceny jest Wasza krew przelana, jak bez ceny są ofiary złożone przez całą Warszawę i jej lud.

Powstanie nasze przeszło już do hi­storii, jako nieporównany czyn Narodu, który chce żyć tylko w wolności. Po­wstanie nasze przejdzie do historii jako błogosławiony w skutkach realny czyn polityczny, godny Narodu, który przez pięć lat trwał niezachwianie w postawie dyktowanej przez najgłębszy rozum po­lityczny.

Dziś stoimy w obliczu Zwycięstwa.

Dzięki Waszej bohaterskiej ofiarności i zaciekłej, karnej wytrwałości, Warszawa doczekała się pomocy i odsieczy. Nad­chodzi chwila kiedy zwycięska Czerwo­na Armia przvstępuje do zadania osta­tecznego ciosu barbarzyńcom niemieckim.

Żołnierze Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej, zadanie Wasze nie jest skoń­czone. Zespoleni świętą tradycją wspól­nej walki w karnych szeregach Armii Krajowej gotujcie się do dalszego wy­siłku w boju o wolność Warszawy i Kraju.

Wierni złożonej przysiędze i posłuszni rozkazom legaInych Władz Państwowych­ chcemy w obecnym składzie bić nadal Niemców u boku Sprzymierzeńców jako oddziały Armii Suwerennego Państwa.

Zwarcie chcemy iść w dalszy bój.

Wzywam więc Was jeszcze raz do zwartości i poświęcenia. W szeregach A. K. nie może zabraknąć ani jednego żołnierza, który stawił się na apel Po­wstania.

(-) Monter"

Jednocześnie w drugim rozkazie(ściśle tajnym) adresowanym "do rąk własnych dowódców" zgodnie z wytycznymi KG AK generał "Monter" nakazał barykadowanie i silne obsadzenie wybranych rejonów miasta przed niedopuszczaną tu RKKA i lWP do czasu odrębnych rozkazów.

"W wypadku opuszczenia przez Niemców Warszawy:

Natychmiast opanować nakazany rejon miasta w myśl rozkazu z sierpnia 1944 (...) oddziały w stanie pełnej gotowości bojowej pozostają w swoich rejonach (...).

- barykad i umocnień zamykających opanowane rejony nie rozbierać do czasu całkowitego wyjaśnienia się polsko-sowieckich stosunków (...). Barykady i umocnienia z zewnątrz opanowanych rejonów muszą być silnie obsadzone", nakazywał "uchylić się od wpuszczenia na tereny opanowane przez AK" jakichkolwiek jednostek czy organów RKKA/ZSRR , lWP/PKWN - nawet saperów czy pomocy technicznej.

Interesujące jest to "stoimy w obliczu zwycięstwa" 20 września 1944 zwłaszcza w porównaniu jawnego rozkazu z tajnym. Wynika, że "Monter" serio wierzył, że antyniemiecka część powstania warszawskiego lada moment się skończy - sukcesem. "Uskrzydlony" niedawnym generalskim awansem i wyprawą wahadłową tudzież pojawieniem się desantu lWP "Monter" nadal kompletnie nie rozumiał sytuacji. Nie rozumiał, że bitwa kończy się - klęską AK i zagładą stolicy. Że aż do momentu kapitulacji przed Niemcami pozostaje jedynym gospodarzem - gruzów płonącej stolicy.