Antoni Żubryd Żołnierz Wyklety fakty i mity

[lucyna beata]

Przypadł mi w udziale zaszczyt zaproszenia Was na bardzo ciekawe spotkanie - prelekcję pana Andrzeja Romaniaka, które odbędzie się 17 listopada o 17 w Sanoku w Domu Turysty w sali zwanej akwarium. Temat prelekcji: Antoni Żubryd Żołnierz Wyklęty fakty i mity. Pan Andrzej Romaniak historyk specjalizujący się w dziejach powojennych Ziemi Sanockiej pracujący w Muzeum Historycznym w Sanoku, kierownik Działu Historycznego jako pierwszy zajął się odkłamaniem jednego z perelowskich mitów, jako pierwszy rozpoczął kwerendę naukową i przedstawił w sposób naukowy, daleki od ideologii dzieje Żubryda i jego Oddziału. Spotkanie odbędzie się dzięki Kolegom z PTTK w Sanoku, którzy są organizatorami spotkania.

Pan Andrzej zgodził się odpowiadać na pytania Forumowiczów, które Mu przedstawię na spotkaniu. Proszę na Forum o zadawania pytań, mówienie o tym co Was interesuje w biografii Żubryda.

Publikacje:

Andrzej Romaniak, Por. Mieczysław Kocyłowski Czarny. Byłem zastępcą Żubryda, Sanok 1999, ISBN 83-907352-8-8

Andrzej Romaniak, Pamiątki po 2 Pułku Strzelców Podhalańskich z Sanoka – katalog zbiorów, redakcja: Ewa Kasprzak, Wiesław Banach, Sanok 2003, ISBN 83-919305-0-5

Andrzej Romaniak, Kapłan wielkiej odwagi, redakcja: Andrzej Romaniak, Halina Więcek, Sanok 2004, ISBN 83-919305-6-4

Andrzej Romaniak, MEDALE, MEDALIONY, PLAKIETY – katalog zbiorów, redakcja: Ewa Kasprzak, Wiesław Banach, Sanok 2005, ISBN 83-919305-8-0

Andrzej Romaniak, ks. Zdzisław Peszkowski, Z grodu nad krętym Sanem w szeroki świat, opracowanie: Andrzej Romaniak, redakcja: Ewa Kasprzak, Wiesław Banach, Andrzej Romaniak, Sanok 2004, ISBN 83-919305-3-X

Andrzej Romaniak, AGRESOR – Ks. prałat Adam Sudoł w dokumentach Służby Bezpieczeństwa i Urzędu do Spraw Wyznań w latach 1957–1989, opracowanie: Krzysztof Kaczmarski i Andrzej Romaniak, Sanok 2006, ISBN 83-60380-07-4

Andrzej Romaniak, Historia ziemi sanockiej. Praca zbiorowa. Gdzie wspólne źródła i korzenie. Dzieje współistnienia kultur polskiej i ukraińskiej na ziemi sanockiejod średniowiecza do współczesności. Redakcja: Ewa Kasprzak, Wiesław Banach, Sanok 2006, ISBN 83-60380-05-8

Powiat sanocki w latach 1944–1956; Andrzej Romaniak. Powstanie, działalność i likwidacja antykomunistycznego oddziału partyzanckiego NZS pod dowództwem Antoniego Żubryda (praca zbiorowa) IPN, Rzeszów 2007

[ciekawy]

Ja mam takie pytanie: kiedy TVP wyemituje film dokumentalny Iwony Bartólewskiej poświęcony losom rodziny Żubrydów ? Dlaczego konfident UB i oprawca małżeństwa Żubrydów, Jerzy Vaulin (ps. "Mar") miał możliwość zablokowania jego emisji, i dlaczego nigdy nie został skazany prawomocnym wyrokiem sądu ?

[lucyna beata]

Z tego co orientuję się film pani Iwony Bartólewskiej "List do Syna" http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/4213031 nie może ukazać się w środkach masowego przekazu z powodu wyroku sądowego. Morderca, który go napisał list uzyskał wyrok sądowy - zakaz jego emisji. Na pokazie zamkniętym w ub. roku w czasie trwania panelu historycznego poświęconego Żubrydowi obejrzałam go. Oglądał go z nami pan Janusz Niemiec - syn Żubrydów, rozmawialiśmy o realizacji tego pierwszego półkownika III Rzeczypospolitej. Moim zdaniem sam film jest w miarę interesujący, odebrałam go jako studium zwyrodnienia Vaulina. Zresztą listu nie wolno publikować nawet w publikacjach historycznych. W II wydaniu ciekawej książki dr Basaka (I wydanie to jego praca doktorska) Waldemar Basak "Rzecz o majorze Antonim Żubrydzie" str. 229 Janusz Niemiec mógł tylko zamieścić maleńki fragment tego pisma

"Twarz w twarz z zabójcą" Janusz Niemiec

[...] Prowadzone przez prokurator Hannę Solarewicz śledztwo jednoznacznie wykazuje, że Jerzy Vaulin jest zabójcą. Wobec faktów Vaulin przyznał się do morderstwa. Pewnego dnia około południa zapukał do drzwi mojego mieszkania i wręczył mojej żonie Izabeli list zatytułowany Do Syna. Jest to 5-cio stronicowy maszynopis bez podpisu z szokującym mnie wstępem, który pozwolę sobie zacytować

Słowa te kreśli człowiek który przed pół wiekiem odebrał życie Pańskim rodzicom. W dniu 24 października 1997 r. w dniu dokładnej pięćdziesiątej rocznicy tego dramatu powstała możliwość, a nade wszystko konieczność, złożenia na pańskie ręce tego wyznania.

W dalszej części tego listu Vaulin przedstawia swoją wersję wydarzeń opierając swoje relacje na konieczności obrony swego życia. List ten natychmiast przekazałem do prokuratury w Brzozowie, która przygotowywała w tym czasie akt oskarżenia. W dniu wręczenia listu mojej żonie byłem w pracy, dlatego nie doszło do naszego pierwszego spotkania. Przyznam szczerze, ze moja reakcja na to wydarzenie mogła być nieprzewidywalna. W tym czasie, reportaż Piotra Lipińskiego w "Gazecie Wyborczej" o śmierci małżeństwa Żubrydów wywołał zainteresowanie tym tematem Wytwórnię Filmów Dokumentalnych w Gdańsku, która postanowiła nakręcić krótki film. Realizatorzy tego filmu planowali doprowadzić do spotkania Jerzego Vaulina ze mną, ale do tego wydarzenia nie doszło. Film przedstawia Vaulina jako człowieka cynicznego, pełnego buty i pewności siebie. Na pytanie dlaczego zamordował Żubrydów odpowiada: że może z sadyzmu, a może lubię zabijać ludzi?

[...]

Ostatnie moje spotkanie z zabójca Rodziców miało miejsce dwa lata temu w Sanoku. Odbyło się z inicjatywy Telewizji TVN Kraków, która planowała nakręcenie 3 odcinkowego filmu o historii mjr Żubryda. Vaulin oczekiwał mnie na brzegu Sanu, wyciągnął rękę na powitanie której naturalnie nie przyjąłem. Po chwilowej ostrej dyskusji między nami spotkanie zakończyła cyniczna i szokująca wszystkich obecnych odzywka j. Vaulina o następującej treści: Czy w związku ze śmiercią Rodziców otrzymał pan od państwa odszkodowanie, bo jeśli tak to powinien Pan być mi wdzięczny i mi podziękować Spotkanie to zostało utrwalone przez kamerę TVN.

Janusz Niemiec

Mirocin, 25 VIII 2010 r"

Ponoć wyroków sądu nie należy komentować ale dla mnie jest on dziwny. Prokurator prosił o o uznanie Vaulina dwukrotnie winnym zbrodni, sąd nie uwzględnił jego argumentacji i nie przyjął do wiadomości iż Jerzy Vaulin był tajnym agentem UB. Sąd umorzył sprawę przyjmując iż popełnione przez niego czyny wyczerpują dwukrotnie znamiona zbrodni ale nastąpiło przedawnienie.