Duszyczka

[fodele]

Pewna pani archeolog postanowiła zająć się naturalnej wielkości popiersiem grobowym małej dziewczynki (6-7 letniej), które to przez wiek cały zalegało w magazynach Muzeum Narodowego w Atenach. Niestety, większą uwagę zwiedzających przykuwają facjaty cesarzy!

Dziewczynka miała wielkie smutne oczyska i charakterystyczne imię – Dusza (Ψυχή).

Zakupionym końcem XIX wieku, za kwotę 250 drachm zabytkiem zajęła się dr Joanna Mennegka. Ujawniła szereg informacji dotyczących rodziny Duszyczki.

Dziewczynka była dzieckiem zamożnej rodziny wyzwoleńców, najprawdopodobniej wykształconych niewolników. Jej rodzina to prawdopodobnie imigranci z okolic Morza Czarnego, o czym świadczyć mają imiona matki i dziadka małej: Stasimi i Stasimos. Osiedlili się oni na bogatej, z racji dobrze funkcjonującego górnictwa, wyspie Milos. Wnioskując z imienia nadanego dziewczynce twierdzi się, że prawdopodobnie byli oni czcicielami jakichś tajemniczych misteriów charakterystycznych dla wczesnego chrześcijaństwa.

W poszukiwaniu uznania społecznego matka i dziadek zamówili wprawdzie pomnik pośmiertny Duszyczki w miejscowej pracowni, z całej siły starając się jednak by wykonany został zgodnie z tendencjami obowiązującymi w metropoliach. Jest to więc wizerunek dziewczynki przynajmniej częściowo oddający jej rzeczywisty wygląd. Pliniusz Starszy podaje, że artyści w tym okresie mieli zwyczaj odwiedzać zmarłych przed sporządzeniem popiersia. W tym przypadku bardzo zadbano o elegancką fryzurę Duszyczki i drogie kolczyki (złoto i perły) będące atrybutem kobiet dobrze urodzonych. Charakterystyczne są pozostałości barw, jakimi przyozdobione było popiersie. Czarny obrys oczu, ciemne tęczówki, czerwień ust… Uwagę przykuwa też kultywowany gdzieniegdzie po dziś dzień zwyczaj przedstawiania zmarłej niezamężnej dziewczyny w szatach ślubnych ( w tym wypadku malowany na czerwono chiton).

Dziewczynka zmarła około roku 40 n.e. Nie znamy przyczyny jej śmierci. Zgodnie z ostatnimi badaniami w tym czasie tylko 50% dzieci dożywała trzeciego roku życia. Dotyczy to również starożytnej Grecji. Tym właśnie faktem tłumaczy się, iż ceremonie wpisu dziecka do rejestrów komunalnych odbywały się, gdy kończyło ono trzy latka.

Nie możemy mieć także pewności co do wieku, w jakim dziewczynka opuściła ten świat. Równie dobrze mogła ona mieć 4 jak i 10 lat… Wiadomym jest, iż na pomnikach nagrobnych, gdzie wymieniony jest wiek dziecka, jego wizerunek na ogół nie współgra z datą urodzenia i przedstawia osobę znacznie starszą.

Wyjaśniono również dlaczego obok imienia małej Duszy na pomniku nie ma imienia jej ojca, a tylko matki i dziadka. Wielce prawdopodobnym jest, że dziewczynka miała tatę, ale był on niewolnikiem i zgodnie z ówczesnym ustawodawstwem i prawem rodzinnym dziecko miało wyłącznie status wolnej matki.

/za "Τα νέα"/

Edytowane 18 Październik 2011 przez fodele