Litwini Pruscy

[suomeksi]

Mimo, że po bitwie pod Grunwaldem Polska i Litwa obroniły się, to jednak Niemcom udało się zając kawałek Litwy. Chodzi o prawie całe wybrzeże obecnej Litwy. Ziemie te były niemal nieprzerwalnie częścią Niemiec, aż do II wojny światowej. Ziemie te, podobnie jak inne części północnych niemieckich Prus Wschodnich, zamieszkałe były przez Litwinów. Do II wojny światowej, ziemie zamieszkałe głównie przez Litwinów tzw. "Memelland" lub "Mała Litwa", stanowiły najbardziej na północ wysuniętą część Niemiec. Przed wojną granica między Niemcami, a Litwą przebiegała na rzece Niemen. Gdy po I wojnie światowej Niemcy były słabe Litwa wykorzystała sytuację i na krótko włączyła Małą Litwę do Republiki Litewskiej. Gdy do władzy doszedł Hitler Memelland został na nowo włączony do Niemiec, Litwa dobrowolnie oddała te ziemie Niemcom. Obecnie ziemie te znowu należa do Litwy.

Akt z Tylży, będący prośbą Litwinów Pruskich, a dokładniej Rady Narodowej Pruskich Litwinów (Prūsų lietuvių tautos tarybos) o przyłączenie północnej części Niemiec do Litwy, co stało się faktem:

Niemieckie Prusy Wschodnie, z zaczonym "Memellandem" (zwanym inaczej "Małą Litwą"):

Litwini Pruscy

Termin Litwini Pruscy lub Lietuvininkai lub Kleinlitauener określa Litwinów pochodzących z byłych niemieckich Prus Wschodnich, głównie z Małej Litwy inaczej Memellandu. Na terenie Prus Wschodnich mieszkało ponad 120 000 ludzi mówiących po litewsku oraz jeszcze więcej ludzi czujących się Litwinami. Litwini Pruscy są bardzo zgermanizowani, wielu już przed wojną mówiło tylko po niemiecku. W przeciwieństwie do Litwinów z Litwy, którzy są katolikami, Litwini Pruscy po reformacji zostali protestantami. Litwini Pruscy posługują się językiem litewskim lub językiem niemieckim.

W czasie II wojny światowej w niemieckim SS mogli służyć tylko Niemcy, jednak dla Litwinów Pruskich zrobiono wyjątek i oni też mogli służyć i służyli w niemieckim SS.

Znanym Litwinem pruskich z SS był SS-Sturmbannführer Alfred Naujocks, który dowodził Prowokacją Gliwicką, dającą pretekst do ataku Niemiec na Polskę w 1939r.

Po II wojnie światowej Litwini Pruscy razem z Niemcami uciekli głównie do Niemiec gdzie mieszkają do dziś, niewielka część z nich mieszka obecnie na terenie Litwy.

Język litewski Litwinów Pruskich ma silne wpływy niemieckie, np. używa się niemieckiej litery "ß", nazwiska Litwinów Pruskich są nieco inne niż Litwinów z Litwy. Litwini Pruscy mówią na siebie w różny sposób: Prusowie, Litwini Pruscy albo po prostu Litwini.

Partią Litwinów Pruskich było głównie Zjednoczenie Litwinów Niemieckich (niem. Vereinigung der Litauer Deutschlands, VLD, lit. Vokietijos lietuvių susivienijimo, VLS) istniejące do 1940r.

Litwini Pruscy w 1744r.:

Do 1939r. główną gazetą Litwinów Pruskich była "Pakajaus Paſlas!: Lietuwos Brolams bei Seſerims Diewodi ir Surinkimus apſakas":

Znanym Litwinem Pruskim jest np. Klaus Wowereit były burmistrz Berlina czy też John Kay (czyli w rzeczywistości Joachim Fritz Krauledat)- Kanadyjski piosenkarz.

Klaus Wowereit:

Flaga Litwinów Pruskich:

Literatura:

Małgorzata Szostakowska, "Litwini Pruscy w latach 1918-33"