Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo-kościół między reformacją a oświeceniem

[Semper]

Wojciech Kriegseisen

Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo–kościół

między reformacją a oświeceniem

(Rzesza Niemiecka — Niderlandy Północne — Rzeczpospolita polsko–litewska)

ISBN: 978–83–7507–106–1

Wydawnictwo Naukowe Semper

Format B-5, 710 s., indeks nazwisk, oprawa twarda

Książka poświęcona jest problematyce stosunków państwa z kościołami w poreformacyjnej Europie oraz wpływowi tych relacji na tolerancję wyznaniową w wybranych państwach, w tym w Rzeczypospolitej szlacheckiej.

Dr hab. Wojciech Kriegseisen jest profesorem Uniwersytetu Warszawskiego i kierownikiem Pracowni Dziejów Nowożytnych w Instytucie Historii PAN.

Oto link do szczegółowego opisu on-line.

Spis treści

Wykaz skrótów

Wstęp

Część I. Wprowadzenie

Rozdział 1. Terminologia i chronologia

a) Problemy terminologiczne

b) Problemy periodyzacji

Rozdział 2. Przed reformacją

Część II. Koncepcje

Rozdział 1. Reformatorzy, czyli zbawienie

a) Marcin Luter i luteranie

b) Filip Melanchton

c) Huldrych Zwingli

d) Jan Kalwin i kalwiniści

e) Reformatorzy katoliccy

Rozdział 2. Humaniści, czyli wyrozumiałość

Rozdział 3. Politycy, czyli ius resistentiae versus ratio status

Część III. Stosunki wyznaniowe w wybranych zachodnioeuropejskich państwach związkowych

Rozdział 1. Rzesza Niemiecka

Rozdział 2. Terytoria Rzeszy Niemieckiej

a) Saksonia

b) Wirtembergia

c) Hesja

d) Brandenburgia

e) Palatynat Renu

f) Czechy

g) Austria

h) Bawaria

Rozdział 3. Zjednoczone Prowincje Niderlandów Północnych

Cz. IV. Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie — Rzeczpospolita Obojga Narodów

Rozdział 1. U schyłku średniowiecza

a) Królestwo Polskie

b) Wielkie Księstwo Litewskie

Rozdział 2. W przededniu reformacji 1520–1548

Rozdział 3. Reformacja 1548–1573

Rozdział 4. Reformacyjne programy polityczne

Rozdział 5. Równouprawnienie 1573–1606

Rozdział 6. Tolerancja dla niekatolickich mniejszości 1606–1658

Rozdział 7. Spóźniona katolicka konfesjonalizacja

Zakończenie

Indeks nazwisk

Nierozwinięcie inicjałów imion oznacza, że dana osoba występuje jedynie w opisach bibliograficznych

Abel G. 208

Abraham 586

Abraham W. 413, 496

Achremczyk S. 450, 458, 462, 530, 543, 548

Aconcio Giacomo (Acontius) 147

Acquaviva Claudio 126, 554

Acton John Emerich 33

Adamiak E. 223

Adolf von Nassau 66

Aegidius Romanus (Idzi Rzymianin, Egidio Colonna) 65, 71, 72

Agricola Johannes 291–293

Agricola Rudolf 301

Ailly Pierre d’ 75

Alançon François d’ 203

Aland K. 56

Alberus Erasmus 178

Albrecht Alcybiades Hohenzollern 268

Albrecht D. 351, 353–355, 357

Albrecht Fryderyk Pruski 294–296

Albrecht Habsburg 381

Albrecht Hohenzollern 46, 96, 219, 220, 225, 235, 289, 290, 438, 447, 451, 458, 465, 472, 482, 483, 520

Albrecht V Wittelsbach 342, 349, 351, 352

Albrecht Wettin 260

Alcalá Á. 114

Aleandro Girolamo 221, 361

Aleksander I Jagiellończyk 421, 426, 496

Aleksander III 59

Aleksander IV 53

Aleksander VI 422

Aleksandrowicz P. 479

Aleksy Michajłowicz 635

Alexandrowicz Stanisław 428, 486, 567

Ališauskas U. 424

Allen J. W. 182, 187, 665

Alsted Johann Heinrich 257

Althusius Johannes 200, 205, 212, 243–246, 250, 257, 286, 304, 330, 614

Alton C. W. D’ 157

Altorili Antonio 118

Álvarez de Toledo y Pimentel Fernando, diuk de Alva (Alba) 364, 366, 367

Ambroży z Mediolanu św. 54

Amelia Elżbieta Heska 287

Ammirato Scipione 206

Amon K. 341

Amsdorf Nikolaus von 178, 263

Anastazjusz I 56

Ancuta Maciej 654

Anderson M. W. 156

Andreae Jakob 269, 277

Andreae Johann Valentin 277, 278, 279, 302, 310

Andrusiak M. 615, 641

Andrzej z Przasnysza (Prażmowski, Prasmovius) 457

Angermeier H. 336

Anghiera Pedro Martyr d’ 146

Anna Habsburżanka 342

Anna Jagiellonka 332

Anna Maria z Wittelsbachów 342

Anna św. 428, 450

Anna Wazówna 547, 599

Anna z Hohenzollernów 294

Antholz H. 243

Antkowiak J. 59, 91, 221

Antoine de Bourbon 189

Antoni Ulryk Pfalz–Sulzbach 255

Anusik Z. 125, 210, 554

Arbor A. 217

Aretius Benedict 244

Arias Montano Benito Benedicto 117

Arminius Jacobus 392, 393, 395

Arnisäus Henning 242, 257

Arnold Beniamin 655

Arnold U. 435, 436

Arnoldi Henrik 398

Artemij 560, 561

Arumaeus Dominicus 264

Arystoteles 62, 64, 70, 74, 92, 95, 145, 159, 76, 177, 186, 242, 420, 498, 517

Asch R. G. 212, 253, 408

Aschcraft R. 671

Aschoff H.–G. 235

Assendelft Willem van 374

Aubert R. 49, 544

Auerbach I. 330

August I Wettin 264, 268, 269, 270, 271, 277, 304

August II Wettin (Fryderyk August) 31, 254, 255, 272, 299, 642, 652–655, 657, 673

August III Wettin 254, 642, 652, 657

Augusta Jan 318

Augustijn C. 99, 133–137, 141

Augustyn z Hippony św. 36, 54, 55, 58, 62, 64, 65, 105, 114, 140, 160, 180, 196

Augustyniak U. 50, 51, 489, 547, 569, 577, 592, 593, 595, 596, 602, 604, 612, 616

Augustynowicz Ch. 563

Aurifaber Johann 263

Axer J. 616

Ay K.–L. 351

Backhause M. F. 363

Backvis C. 420, 616

Baczewski S. 589

Baczkowski K. 561

Bagchi D. V. N. 102, 157

Bahlcke J. 41, 166, 198, 206, 236, 254, 299, 317–323, 325–330, 338, 537, 646, 647

Bainton R. H. 113, 129, 130, 148, 150

Bąkowska E. 45

Bal Jan 606

Bałaban Dionizy 636

Bałaban Gedeon 570, 581

Bałakier E. 468, 470, 476

Balcerek E. 22

Baldensperger W. 186, 187

Baliński Jan 435

Balzer O. 432, 435, 436, 438, 440–443, 450, 668

Banach A. K. 488, 499, 543

Banaszak M. 485

Bangs C. 383, 393

Baranowicz Łazarz 639

Baranowski Wojciech 570

Barbara Radziwiłłówna 460–462

Barbara św. 450

Barbeyrac Johannes 407

Barclay William 191, 197, 202, 204

Bardach J. 49, 411, 428, 487

Barłowska M. 607

Baron A. 75, 121, 229

Baron H. 106, 172, 185, 188, 189, 231

Baronas D. 424

Baronio Cesare 123

Barta G. 661

Bartel O. 46, 445, 454, 465, 482

Barteleit S. 165

Barth K. 53

Barth P. 105, 188, 515

Bartłomiej św. 170, 181, 191, 193, 197, 199, 221, 492, 497

Bartnicki A. 478, 552, 642

Barton F. 348

Bartoszewicz A. 54

Bartsch Fryderyk 573, 590

Barwiński E. 547, 556

Barycz H. 208, 423, 442, 446, 448, 451, 453, 456, 459, 461, 464–466, 472, 476, 505–507, 523, 529, 546, 550, 557, 596, 643, 647

Barłowska M. 617

Basaj M. 593

Bassano Francesco Negri di 149

Bast R. J. 86, 90

Baszkiewicz J. 34, 43, 170

Batocki Jan Tortyłowicz 450, 451

Batten J. M. 165

Battles F. L. 105

Baudoin François 366

Baudouin de Courtenay J. 18

Bauer J. 108, 109, 112, 115, 187

Baum G. 114

Baumer M. E. 136

Baumgart P. 282, 299, 300

Baumgarten J. M. 327

Baumgartner Johannes 178

Bawon św. 365

Bayle Pierre 24, 158, 160, 190, 405, 665, 672

Bayley Ch. 73

Bazylik Cyprian 520

Bażyńska–Chojnacka K. 117

Beales D. 346, 347

Becanus Martin 210, 554

Beck Christian August 348

Becker B. 114, 152, 208

Becker J. 510

Becket Thomas 58, 65

Bečková M. 647

Bednarski S. 553

Beeke J. R. 39, 400

Beer B. L. 180, 181

Begert A. 316

Behme T. 256

Behnen M. 211, 243, 252, 256

Behringer W. 252, 356

Bejczy I. 34, 64

Bełch P. 63

Bellarmino Roberto 127–129, 168, 185, 202, 340, 356, 553–555, 588, 616

Bem E. 478

Bem K. 373, 375–379

Bembus Mateusz 579, 588–590, 592, 616

Bendza M. 581, 640–642

Benedict P. 17–19, 43, 44

Benedykt XIII 75

Benon z Miśni św. 266

Benrath G. A. 163, 164, 286, 304

Bérenger J. 43, 45

Berg J. van den 183, 398, 402, 406

Berger K. 81

Bergius Johann 298–299

Bergsma W. 370

Berkvens–Stevelinck Ch. 18, 29, 161, 208, 371

Bernard Wettin Weimarski 264, 265

Bernard z Clairvaux 58, 72

Berner U. 54

Berszadskij S. A. 425

Berthelier Philippe 114

Berthoud G. 105

Besier G. 24

Betke Joachim 166

Beveridge H. 105

Bèze Théodore de (Beza) 104, 113, 151–153, 155, 163, 184, 189, 190–194, 196–198, 200, 203, 304, 330, 383–385, 497

Biandrata Giorgio (Blondrata) 448, 450, 523

Bidlo J. 547, 555

Biel Gabriel 76, 84

Bielański S. 206

Bielecka J. 648

Biéler A. 112

Bieniarzówna J. 546

Bieńkowski L. 73, 411, 538, 550, 559, 567, 586, 608, 635, 641

Bierzanek R. 203

Bietenholz P. G. 135, 139, 140, 148, 154, 155, 166, 629

Bijl M. van der 406

Bildheim S. 186, 193, 195, 197, 212, 242, 243, 252, 282, 285–287, 305–307, 330, 367, 368

Bilhöfer P. 311

Billewicz Melchior Jan 643

Bilney Thomas 157

Binder L. 661

Bindseil H. F. 176

Bireley R. 125, 206, 211, 212, 252, 340, 344, 356

Birkowski Fabian 579, 589

Birnbaum N. 99, 100

Birtsch G. 300

Biskup M. 431, 434, 437, 439, 659, 673

Bizer E. 406

Black A. J. 75

Black J. 26

Blane A. 559

Blarer Ambrosius 274

Blaschke K. 229, 266, 268, 270

Błaszczyk G. 424–427, 451

Blécourt A. S. de 368

Bleinstein F. 71

Bleznik D. W. 117

Blickle P. 41, 101, 231, 248, 262

Blockmans W. 361

Bloom H. W. 367, 399, 403, 404

Blotius Hugo 334

Bock G. 206

Bocken I. 132

Böckenforde E.–W. 10, 64, 145, 168, 169, 213

Boczar M. 65

Böddeker H. E. 402

Bodin Jean 202–204, 208, 211, 243, 614678

Bodniak S. 435, 463, 473–475, 514, 516–518, 548

Boétie Etienne de La 197, 198

Boeyens Adrian Florenszoon 361

Bogerman Johannes 384

Bogucka Maria 48, 98, 431, 432, 436, 438, 474, 483, 545, 619

Bohatec J. 107–110, 113, 116, 185–187, 189

Bohumatka Szczęsny 567

Bojanowski Stanisław 458, 465

Bolestraszycki Światopełk Samuel 599, 600, 622

Bolognetti Alberto 539, 563

Bolseck Jérôme–Hermès 113

Bömelburg H.–J. 9, 206, 295, 317, 574, 580, 604, 646

Bona Sforza 448, 451, 455, 471

Boner Jan 466, 473, 545

Bonerowie rodzina 450, 457

Bonger H. 155

Bongiovanni Berardo 477, 479

Bonhomini Giovanni Francesco 320

Bonifacy VIII 70, 71

Bonnefon P. 197, 198

Boquin Pierre 303, 304

Bor P. Ch. 365, 369

Borawska T. 431, 435, 447

Borawski P. 424

Borecki Hiob (Jow) 586

Borowiak A. 21, 53

Borowik J. 540

Borowski A. 617

Borromeo Carlo (Karol Boromeusz św.) 36, 118, 206

Bortnik I. 560, 561

Boryskowicz Izaak 586

Bosbach F. 228

Bocskai István 321

Botero Giovanni 206, 340, 553

Bots H. 18, 407

Böttcher D. 174, 224

Boucher Jean 197, 203, 204, 665

Bouman C. A. 49, 444, 463, 544

Boureau A. 72

Bourg Anne du 197

Bouwsma W. J. 104, 108, 109, 111, 112, 115, 187, 188

Bowler G. 180, 181

Brady T. A. Jr. 143, 217, 218, 225, 226, 231, 232

Brancaccio Lelio 119

Brandi K. 234, 247, 334, 351, 353, 364

Brandt Bartłomiej 447

Branicki Sebastian 449

Braudel F. 27, 221, 227, 364

Brecht M. 83, 94, 178, 276, 279

Breen Daniel de 528

Breismann Johann 431

Breitling R. 355

Brendle F. 30, 199, 246, 275, 661

Brenz Johannes 88, 96, 133, 138, 150, 275–277, 283, 284, 301, 469

Brès Guido de 362

Breslow M. A. 182

Bretschneider C. G. 93, 176

Brien Ch. H. O’ 348

Brinkmann G. 163, 164

Broadhead Ph. 86

Brock P. 526, 629

Brockelmann B. 100

Brodick J. 127

Broek J. van den 378

Broeyer F. G. M. 400

Bromley J. S. 365

Broniewski Marcin 557, 566, 572, 573, 579, 581–583, 593, 594

Bronikowscy rodzina 658

Brown F. S. 158

Brown S. J. 125

Brown rodzina, wicehrabowie Montague 40

Brożek M. 154, 529, 625

Brück Georg 262

Brückner A. 430, 464, 507, 508, 524, 566

Brudzowski Mikołaj 464

Bruijn J. de 398

Brully Pierre 362

Brüning A. 47, 479, 489

Brunner O. 24

Brus von Müglitz Antonín 319, 320

Brutus Celt Stephanus Junius 192–194, 197, 204

Brutus J. 184

Brzeziński S. 554679

Brzostowski Konstanty 656

Brzostowski T. 134

Bucer Martin 99, 103, 106, 133, 143–145, 172, 179, 180, 186, 189, 225, 230, 232, 266, 281, 283, 301, 302, 503, 510

Buchanan George 183, 184, 197, 204

Buchholzer Georg 291

Buchner W. 117, 124–127, 203

Buchwald–Pelcowa P. 432, 438, 442, 444, 612, 617

Buck A. 39, 92, 134

Buck L. P. 110

Bücking J. 337

Budka W. 492, 511

Budny Szymon 507, 520, 526, 536, 560

Budzyński Stanisław 506

Bues A. 41, 484, 541

Bugenhagen Johannes 172–174, 176, 436

Buisson F. E. 148–150

Bukowski J. 46, 439, 442, 444, 446, 448, 449, 451, 458, 460, 462–464, 466, 468, 470, 471, 473, 475

Buława J. 434

Bullinger Heinrich 103, 179, 182, 477, 489, 511, 521, 522

Bunge W. van 401, 405

Burckhardt C. J. 663

Burke P. 160

Burkert G. R. 333, 342

Burkhardt J. 219, 222, 223, 236, 238, 240, 247, 257, 357

Burnett A. N. 144, 148

Burns J. H. 196, 393, 665

Burr George Lincoln 150

Bursche E. 35, 453, 456, 529, 577

Bursche J. 46

Burtin M.–P. 240

Busch E. 105

Bußmann K. 253

Butterfield H. 32, 33, 55, 211

Butterwick R. 660

Buxbaum E. M. 354

Bůžek V. 320

Buzogany D. 93

Bylandt zu Rheydt Jülich Ottheinrich von 293, 304

Bylina S. 415

Byliński J. 557, 566, 573, 579, 581–583,

593, 594

Bythner Bartłomiej 614

Bzowski Abraham 579

Camblak Grzegorz 426

Caccamo D. 450

Cahil R. A. 284

Calixt Georg (Calissen) 136, 164, 613

Calov Abraham (Kalau) 164, 613

Camerarius Philipp 241

Camerarius Joachim 267, 274

Camerarius Ludwig 310, 312, 330

Cameron E. 239

Campbell C. 65

Campeggio Lorenzo 139, 318, 333, 349

Canisius Pieter (Kanizy) 247, 353, 354, 475, 545, 548

Canning J. 72

Capito Wolfgang 133, 136, 144, 225

Carafa Carlo 462, 471, 475, 485

Careth A. 346

Cargill Thompson W. D. J. 86

Carlowitz Georg von 266

Carney F. S. 244

Caroll–Najder H. 657

Carr R. 25

Carranza y Miranda Bartolomé 118

Caspar E. 58

Cassander Georg 162

Castellion Sébastien (Chatillion, Castallio) 113–115, 146, 148–154, 208, 481, 500

Castro Alfonso de 117

Cedrowscy 643

Cegielski T. 278

Celsi Mino 153

Celtis Konrad 301, 332

Cetnarowicz A. 661

Champion J. A. 669

Charon Pierre 160

Charpentier Pierre 197

Chełmski Marcjan 449, 634

Chełmski Remigian 457

Chemnitz Bogislaus Philipp von 252

Chemnitz Martin 277

Chenevière M. E. 108, 185, 186

Chlewiński Z. 21

Chmaj L. 513, 527–529, 590, 599, 600, 604, 611, 612, 624–628, 630, 631

Chmielnicki Bohdan 615, 621, 622, 634, 635

Chodkiewicz Hieronim 485

Chodynicki K. 413, 428, 563, 569, 585, 592

Choińska–Mika J. 598

Choisy E. 150

Chojnacki P. 117

Chomętowski W. 480, 531

Chomicki G. 617, 629

Chomik P. 566

Chowaniec C. 584

Chrapowicki Jan Antoni 633, 637

Chrin A. 563

Chrisman M. U. 144

Christ G. 30, 255

Christian O. 169, 662

Chrzanowski I. 442, 462

Chrząstowski Stanisław 619, 620, 622, 632

Church W. F. 44

Chynczewska–Hennel T. 428, 615, 636

Chyträus David 277, 335, 343

Ciapiński Wasyl 560

Ciara S. 318, 319, 323

Cichowski Mikołaj 631, 632

Cieciszewski Wojciech 50, 577

Cieślak E. 436, 437

Cinal S. 101

Clapmar Arnold (Klapmeier, Clapmarius) 256

Clericus J. 136

Clotz H. L. 373

Coccejus Johannes (Koch) 401, 402, 625

Cochrane E. W. 36

Cohen H. J. 30, 250

Coleman D. 118

Colhaes Caspar Janszoon 389

Coligny Gaspard de 497

Commendone Giovanni 334, 479, 481, 492

Conrads N. 327

Conring E. 396

Conring Hermann 162, 256

Contarini Gasparo 475

Contzen Adam 128, 252, 356

Conze W. 24

Coornhert Dirck Voolckertszoon 146, 155, 209, 210, 365, 389, 398, 402, 625

Coppens J. 136

Costa Pierre 407

Court de la rodzina 669

Court Johan de la 213, 403, 404

Court Pieter de la 213, 403, 404, 405

Covarrubias Diego de 117

Cracow Georg 269

Crahay R. 348

Cranmer Thomas 180

Crell Johann 625, 627, 628

Crnić Toma zw. Niger 443

Cromwell Olivier 165

Cruciger Feliks 446, 449, 459, 460, 465

Cruciger Caspar 176

Cunitz E. 114

Curione Celio Secondo 149, 151

Curtis W. T. 147

Cyceron 208, 417, 420, 498

Cygan M. J. 613, 615

Cynarski S. 451, 453, 463, 465, 468, 470, 480

Cyprian Ernst Salomon 165–166

Cytowska M. 137, 139, 141, 157, 663

Czacharowski A. 44, 238

Czajkowski M. 53

Czapliński W. 480, 495, 583, 590, 600, 602,

607, 609, 623, 624

Czarnkowski Wojciech Sędziwój 488

Czartoryscy rodzina 581, 650

Czartoryski August 648

Czechowic Marcin 506, 523–526, 536, 616, 625

Czechowicz A. 206

Czema Achacy (von Zehmen) 447, 480, 483

Czema Fabian 483, 588

Czeppe M. 658

Czermak W. 428

Czetwertyński Światopełk Hrehory (Gedeon) 640

Czetwertyński Światopełk Stefan (Sylwester) 642

Czubek J. 573

Czyż Jan 595

Ćwikła L. 413, 422, 426, 582, 609, 640, 641, 659, 660

Čechura J. 309, 311

Dąbkowa–Kujko J. 616

Dąbrowski P. 496

Dam H.–J. van 394, 396

Dąmbska I. 158–160

Damm H. J. 212

Daneau Lambert 197–199, 201

Daniel prorok 107, 186, 189

Daniel T. 272

Danner D. G. 183

Dante Alighieri 67–70, 218

Dantyszek Jan 146

Darda–Staab R. 81

Darowski R. 589

Dathenus Petrus (Pieter Datheen) 305, 362

Daugirdas K. 498

Daussy H. 193

David Z. V. 146, 318–321, 323

Dawid król 162

Dawson Ch. 73

Dawson J. E. A. 182, 183

Dębek I. 81

Dębiccy rodzina 649

Dębiński Jan z Dębion 638

Debora prorokini 182

Decjusz Justus 438, 446, 453

Decjuszowie rodzina 449, 450

Dee John 194, 310

Degiel R. 587, 643

Delius H. U. 178

Delius W. 290, 291, 294

Dellsperger R. 165

Delumeau J. 43, 45, 119, 120, 128, 218

Dembiński B. 469, 480

Dembiński Walenty 466, 490

Denhoff Kasper 547

Dennert J. 192

Denzer H. 256

Deruga A. 28, 642, 660

Derwich M. 77

Deursen A. Th. Van 366, 369, 371, 386, 388, 393

Deventer J. 253, 254, 327, 646, 673

Dickinson J. 65

Dickman F. 253

Dickson P. G. M. 348

Diedriks H. 380, 391

Dietrichstein Siegmund von 341

Diller Michael 303, 305

Dixon S. 292

Długosz J. 566, 617

Długosz T. 603

Długosz–Kurczab K. 522, 541

Dłuski Mikołaj 456

Dmitriev M. V. 560, 562, 563

Dobeneck Johann (Cochlaeus) 444

Dobrowolska W. 578

Dodge G. H. 165

Dogiel M. 540

Dohna Abraham von 295

Dohna Aleksander von 298

Dohna Fabian von 295, 307

Dohna rodzina 295, 297

Dollinger H. 356

Döllinger I. von 225

Domański J. 137, 147, 416, 664

Domosławscy rodzina 643

Dooren J. P. van 367

Dorohostajski Krzysztof 565, 573

Dorohostajski Mikołaj 520

Doroszenko Petro 639, 640

Dorota Maria Anhaltska 265

Dorota z Oldenburgów 305

Dorsten J. A. van 389

Doumergue É. 115, 185

Dowiat J. 514, 658

Dowling M. 180, 181

Drabina J. 413

Dreitzel H. 179, 212, 242

Drieberge Johannes 407

Drohojowski Krzysztof 634

Dubas–Urwanowicz E. 564

Dubel L. 58

Dubingowicz A. 499

Dubingowicz Stanisław 499

Dubiński A. 424

Dubois Pierre 70

Dubrow H. 180

Duchhardt H. 42, 43, 162, 212, 239, 253, 257, 272, 355, 408

Ducreux M.–E. 323

Dudycz Andrzej 140, 240682

Dueck A. J. 225

Duifhuis Hubert 375

Duits H. 366

Duke A. C. 296, 365, 369, 372, 385

Duker A. C. 399

Dülmen van R. 130, 131, 217

Dulski Jan 521

Dury John 164–166

Duso G. 304

Dwornicka I. 421, 493, 496, 543

Dworzaczek W. 491, 588

Dworzaczkowa J. 437, 455, 543, 591, 619,

623, 646, 655

Dybaś B. 539–541

Dygdała J. 657, 673

Dygo M. 317, 484, 569, 595

Dykema P. A. 218

Dyl J. 462

Dylągowa H. 564

Dyr J. 632

Dyson R. W. 65, 71

Dziaduski Jan 464, 505

Dziadzio A. 10

Działyński A. T. 479, 486

Działyński Kasper 611

Dziechcińska H. 616

Dzięgielewski J. 458, 493, 494, 537, 543, 544, 591, 604, 606, 609–611, 613, 615

Dzierzgowski Mikołaj 447, 448, 457, 460, 463, 475

Dziewoczka Onisifor 562

Dzwigala W. 12

Ebel J. 277

Ebeling G. 90

Eberhard III Wirtemberski 278

Eberhard Ludwik Wirtemberski 279

Eberhard W. 17, 328, 329, 417, 537

Eck Johannes 221, 222, 230, 265, 349

Eck Leonhard von 349, 350

Edel A. 355

Edel S. 165

Eder K. 333, 335

Edward II Plantagenet 66

Edward VI Tudor 38, 39, 145, 180, 509

Edwards D. 26

Edwards M. U. 103

Eggenberg Hans Ulrich 340

Egli E. 100–102

Ehbrecht W. 141, 378, 391

Ehem Christoph 305

Ehmer H. 273

Ehrenpreis S. 295

Eickels Ch. Von 328

Eijnatten Joris van 405–407

Eire C. M. N. 111

Eisenstein E. L. 219

Ekes J. 416, 517

Eleonora Katarzyna Hessen–Eschwege 287

Eleonora z Hohenzollernów 294

Elgersma Rupert 290

Elias Norbert 36, 238

Elkan A. 36

Elsner Johann Gotlieb 645, 648, 649

Elton G. R. 39

Elżbieta Karolina z Wittelsbachów 298

Elżbieta Duńska 290

Elżbieta I Tudor 38–40, 125, 147, 180, 182, 183

Elżbieta św. 436

Elżbieta Heska 307

Elżbieta Orańska 309

Elżbieta z Wittelsbachów 610

Elżbieta ze Stuartów 310, 311

Emanuel Filibert Sabaudzki 363

Emerson E. H. 186

Enden Franciscus van der 404

Engammare M. 187

Episcopus Simon 398, 625

Erastus Thomas (Lüber) 204, 205, 303

Erazm z Rotterdamu 92, 99, 117, 118, 132–141, 143–148, 150, 151, 153, 155, 157, 159, 161, 162, 186, 208, 221, 230, 232, 239, 360, 389, 401, 402, 500, 513, 663, 664

Erbe M. 166

Erichson A. 186, 187

Ernest August Hanowerski 31, 255

Ernest Habsburg 336, 337, 381

Ernest Hessen–Rheinfels 255

Ernest Kliwijski 294

Ernest Wettin 259, 260, 264

Ernest August Welf 166

Eryk I Welf 223

Eryk II Welf 228

Eßer H. H. 304

Estes J. M. 83, 84, 86, 87, 89–94, 96, 138

Estko Jakub Michał 654

Estreicher K. 113

Eugeniusz IV 76

Evans R. J. W. 179, 199, 318, 322–324, 331, 332, 336, 337, 339

Evenhuis R. B. 373

Ezechiasz prorok 92

Ezofowicz Abraham 425

Ezofowicz Michał 425

Ezofowicze rodzina 425

Faber E. 347

Faber Johann (Fabri, Heigerlin) 138–139, 146, 162, 208, 333

Fabian E. 225

Facca D. 199–201, 204, 614

Falińska M. 449

Fałkowski W. 54

Farel Guillaume 273

Farnese Alessandro 381

Farthing J. L. 84

Fata M. 199, 661

Faunt Artur 543

Febvre L. 131

Feist Hirsch E. 152

Felczak Wacław 661

Feldman J. 652–654, 656, 673

Feldmanowa M. 25

Félice P. de 199

Ferber Eberhard 435

Ferber Konstanty 483

Ferdynand I Habsburg 138, 146, 227, 228–230, 266, 274, 318–322, 325, 328, 331–334, 336, 341, 342, 349, 350, 351, 454

Ferdynand II Habsburg 210, 252, 253, 271, 278, 311, 312, 322, 327, 337, 338–342, 344–346, 355

Ferdynand III Habsburg 278, 340

Ferenc M. 451

Ferguson W. K. 140

Fernández Álvarez M. 91, 221

Ferrarius Montanus Johannes 179

Ferreri Gualdafieri Zacaria 432–434, 440, 442, 444, 450

Ferrone V. 23

Févre J. 128

Ficino Marsilio 161

Fijałek J. 413, 451

Filalet Krzysztof 566

Filaret 586

Filimonowicz Metody 639

Filip Heski 174, 179, 225–227, 274, 281–284, 307

Filip II Habsburg 27, 117, 118, 123, 221, 363, 364, 366, 368, 370, 377, 381

Filip IV Piękny 70, 71

Filip Młodszy 284, 285

Filipczak–Kocur A. 598

Filipowski Hieronim 456, 503, 523, 524

Filips Dirk 361

Filips Obbe 361

Finkel L. 469

Finsler G. 100, 101

Firlej Andrzej 568, 600, 621

Firlej Jan 488

Firlej Mikołaj 488

Firlejowie rodzina 457, 595

Fitych T. 591

Fiutak S. 71

Fix A. 405

Fukuda A. 669

Flaczyński F. 469

Flemming Jakub Henryk 653, 654

Flinn Ch. 184

Floria B. N. 562, 586

Florovsky George 559

Focjusz 426

Fois M. 471

Ford J. T. 205

Fors Freeman D. 249

Forster M. 315

Fortescue John 75

Fox J. 11

Foxgrover D. L. 105

Frącki E. 442

Frąckiewicz Radzymiński Stefan 633

Fraenkel P. 230

Frame D. M. 158

Francek J. 324, 673

Franciszek I de Valois 107

Franciszek II de Valois 46, 187

Franck Sebastian 149, 150

Franco de Franco 591, 592

François E. 255

Françon M. 18

Frank G. 661

Frankenstein A. 158

Frankiewicz Cz. 470, 471

Franklin J. H. 104, 192, 196, 203

Franz E. G. 282

Franz I von Waldeck 228

Franz M. 87

Frauenholz E. von 240

Fraunberg Ladislau von 352

Frede Henning 178

Freitag W. 235

Freudenberg M. von 30, 141, 243

Frey Ch. 101, 102, 113

Freyberg 352

Frick D. 424, 603

Friedeburg R. von 88, 93, 171, 176, 177, 179, 338, 367

Friedenthal R. 83, 84, 90, 99, 133, 217, 219–221, 225, 260

Friedrich C. J. 243, 244

Friedrich Hessen–Eschwege 287

Friedrich K. 414, 537

Frijhoff W. 29

Frisius Filip 603

Froben Johann 148

Fröschl rodzina 352

Frost R. J. 537

Fryderyk Henryk Orański 398, 399

Fryderyk Heski 288

Fryderyk I Barbarossa 59

Fryderyk I Hohenzollern 166, 299

Fryderyk I Wirtemberski 277, 278

Fryderyk II Heski 288, 289

Fryderyk II Hohenstauf 59, 61, 156

Fryderyk II Hohenzollern 254, 300

Fryderyk II Wettin 259

Fryderyk II Wittelsbach 301, 302

Fryderyk III Pobożny Wittelsbach 303–306, 314

Fryderyk III Mądry Wettin 88, 171, 220–222, 224–226, 261, 262

Fryderyk IV Wittelsbach 307–310

Fryderyk Ludwik Wirtemberski 279

Fryderyk Szwedzki 288

Fryderyk V Wittelsbach (Fryderyk I Czeski) 252, 278, 298, 308–313, 322, 331, 611

Fryderyk Wilhelm Hohenzollern 237, 251, 298, 299, 619

Fryderyk Wilhelm Weimar–Altenburg 271

Fryderyk z Montbéliard 249

Fulbrook M. 276, 279, 299

Fuller T. 9, 160

Furiò Ceriol Fadrique 117

Gabriel (Gabor) Bethlen 166

Gabriëls J. 391

Gachard L. P. 367

Gajda L. 550

Galezjusz I 56

Gall L. 228

Galli S. 118

Gallice Calvetti C. 154

Gallinus Marcin 446, 451

Gallus Nikolaus 178

Gamrat Piotr 442, 448, 457

Ganoczy A. 105

Gantkowski Bartłomiej 462

Garber K. 326

Gardiner Stephen 180

Gargett G. 673

Garnett G. 194

Garret Ch. H. 180, 183

Gąsiorowski S. 533

Gaston Orleański 602

Gasztołdowie rodzina 452

Gattinara Mercurino Arborio di 145, 146

Gawlas S. 317, 484, 569, 595

Gawlick G. 670

Geanakoplos D. J. 55

Geiger M. 165

Geisendorf P. 190

Geizkofler Zacharias 240

Geldenhouwer Gerard 133

Gelder E. van 380

Gelderen M. van 155, 206, 210, 257, 390,

402, 403, 496, 669

Geldorp Goswin 384

Geldsetzer L. 147

Gelumbeckaitė J. 541

Gemma T. 432

Gentillet Innocent 197

Gerber B. 280

Geremek B. 514

Gerhard Johann 97, 210, 264

Gericke Paul 536, 557

Gericke W. 296

Gerken Heinrich 178

Gerson Jean Charlier de 75, 76

Gerstmann Andreas 240

Gerstmann Martin von 326

Gesualdo Scipione 119

Geyl P. 399

Gibbon Edward 671

Giedymin 424

Gierczyński Z. 158, 159

Gierke Otto von 212, 244

Gierowski J. A. 51, 411

Giese Tiedemann 447

Giesey R. F. 193, 194, 196

Gieysztor A. 514

Gigler Andreas 342

Gilmont J.–F. 108, 114

Ginzburg C. 139

Glemma T. 434, 447, 483, 591, 611

Gliczner Erazm 557

Glinka A. 552

Gliński Krzysztof 459

Głogowski Paweł 444

Glymes Johannes van 364

Gmiterek H. 459, 542, 547, 600, 610, 647

Gnaphaeus Wilhelm 447

Gniewosz Wojciech 621

Goede Pouwels Claeszoon de 374

Goertz H. J. 218

Goeters J. F. G. 248

Goetz W. 352, 353

Goldberg Jakub 425

Goldie M. 393, 665

Goltzowie rodzina 658

Gomarus Franciscus 392, 400

Gómez Ruy 366

Goodman Christopher 181–183, 189

Gorajscy rodzina 600, 622

Gorajski Piotr 572, 573

Gorajski Zbigniew 596, 600, 619, 620, 622

Gorczyca K. 648

Gordon B. 114, 118, 148

Gordon R. J. 340

Górka Andrzej 455, 456, 464

Górkowie rodzina 449, 457

Górnicki Ł. 458, 466

Górny J. 219, 357

Górski K. 35, 414, 444, 454, 513, 515, 516, 523, 524

Górski Piotr 441

Górski Stanisław 460, 462

Gorzeński Jan 634

Goślicki Wawrzyniec 549, 550, 552

Gotthard A. 271

Govil V. M. 327

Grabowscy rodzina 658

Grabowski T. 93, 95, 96

Grafton A. 205

Graham Fred W. 103, 250, 303, 372, 401

Grala H. 317, 428, 484, 569, 595

Gray J. 34

Grayson J. C. 76

Greaves R. L. 182

Greengrass M. 165

Gregory B. S. 592

Grell O. P. 27, 44, 148, 233, 239, 255, 316, 390, 482, 542, 658, 662, 668, 671, 672

Greschat M. 143, 144, 230, 232

Grey Jane 180

Greyerz K. von 37, 246, 390

Griffith G. 371

Grimaldi Girolamo 641

Gritsch E. W. 86

Grobis J. 202

Grochowski Achacy 599, 606, 607

Grodzicki Stanisław 562

Grodziski S. 421, 493, 496, 543, 557, 583, 585

Groenendijk L. F. 380

Groenhuis G. 365, 397

Gromska D. 627

Gropper Johannes 145, 230

Grosjean A. 649

Gross F. 22

Grossman W. 211, 335, 339

Groth A. 435

Grothius Hugo (Huig de Groot) 161, 212, 394–396, 398, 401, 404, 528, 626

Grudziński Zygmunt 588

Grumbach Wilhelm von 264

Gruszczyńscy rodzina 650

Gruszecki S. 491, 492, 494, 496, 498, 543

Grużewscy rodzina 643

Grynaeus Johann Jakob (Grynäus) 148, 310

Grzebień L. 125, 206, 578, 638

Grzegorczyk J. 11

Grzegorz I Wielki 57

Grzegorz IX 61

Grzegorz Paweł z Brzezin 454, 465, 482, 523, 524

Grzegorz VII 57, 58

Grzegorz XI 413

Grzegorz XII 75

Grzegorz XIII 122

Grzegorz XV 312

Grześkowiak–Krwawicz A. 74, 542, 656, 658

Grzybowski S. 29, 43, 49, 454, 469, 492, 493, 495, 497, 498, 502, 543, 660

Grzybowski W. 461, 531, 581

Gudziak B. 563

Guggisberg H. 24, 26, 32, 81, 114, 115, 138, 148, 149, 151–153, 239, 666

Guicciardini Francesco 205, 206

Guise François de 497

Güldensztern Zygmunt 632

Güldner G. 209, 210, 369, 398

Günther Wolfgang 287

Gustaw Adolf Waza 254, 271, 278, 287, 313, 577, 602

Guy J. A. 156

Guzowski J. 450, 458, 462, 530, 543, 548

Guzowski P. 583

Gwizjusze rodzina 189

Haake P. 31

Habsburg Karol 327

Habsburg Maksymilian 240

Habsburgowie 31, 87, 116, 119, 123, 221, 228, 236, 240, 247, 253, 254, 265, 268, 271, 275, 276, 295, 302, 316, 318, 321–323, 325, 326, 328, 330–332, 334, 337, 338, 340, 341, 344, 346, 349, 350, 360, 534, 550, 551, 555, 611, 672

Haemstede Adrianus de 147

Hadrian VI 353, 361, 434, 443

Hagen K. 186

Hägglund B. 134

Hahn P.–M. 31, 298

Haigh Ch. 39–41

Hajdukiewicz L. 46

Halecki O. 427, 429, 470, 472, 477, 480, 487–490, 544, 545, 564

Halpern–Myślicki I. 670

Hamm B. 81, 84

Hammann G. 144

Hammerstein N. 169

Hancock R. C. 108, 112

Hancock A. O. 281

Hanusiewicz M. 577

Harasimowicz J. 42, 51, 239, 595

Harc L. 10

Harrington J. F. 42, 246

Harrington James 669, 671

Harrisville R. A. 83

Hartleb K. 451, 467, 469

Hartlib Samuel 165

Hartman U. 118

Has Hanz 341

Hassinger E. 28, 33

Haug–Morit G. 263

Haugwitz Johann von 268

Hauser O. 299

Haustein J. 661

Hawort M. A. 139

Head R. C. 103

Headley J. M. 36, 146

Heal F. 39, 40

Healey R. M. 182

Heckel J. 91, 94, 97, 199

Heckel M. 234, 239, 241, 248, 252

Heer F. 163

Hegge Jakob zw. Finckenblock 436

Heilingsetzer G. 339

Heinemeyer W. 288

Heinrich G. 300

Heinrich W. 528

Heiss G. 335, 337

Helbing L. 146

Helcel A. Z. 621

Helk V. 548

Helmichus Werner 375

Hennin Maksymilian 368

Henryk Braunschweig–Lüneburg 234

Henryk Braunschweig–Wolfenbüttel 226

Henryk I Aviz 118

Henryk II de Valois 46, 113, 187, 188, 268

Henryk III de Valois (Henryk Walezy) 156, 195, 492, 496–498, 541, 543, 545

Henryk IV Burbon 43, 123, 251, 193, 307, 308, 665

Henryk Pobożny 266, 267

Henryk Stuart 126

Henryk VIII Tudor 38, 39, 125, 157, 489

Henryk von Nassau 305

Henryk Sachsen–Lauenburg 235

Henss W. 303, 304

Henze B. 145

Herbest Benedykt 562

Herburt Jan 578

Herburt Jan Szczęsny 578, 584

Hermann A. 45, 451

Heron A. 141, 243

Herrmann J. 226

Herwarth von Hohenburg Johann Georg 356

Herzig A. 247

Heshusius Tilemann (Hesshusen) 303

Hesselink I. J. 303

Heyzmann U. 415, 422

Hick J. 11

Hildebrandt E. 85, 91, 179, 181

Hillar M. 114

Hillebrand H. J. 139

Hinschius P. 93, 97, 217, 224

Hintze O. 293, 297

Hipolitowicz Paizjusz 586

Hitfeld Ambrosius 178

Hobbes Thomas 129, 158, 160, 185, 208, 213, 217, 256, 669

Hoe von Hoenegg Matthias 271

Hoen Cornelis van 361

Hoenonius Philipp Heinrich 242, 243

Hoffman Melchior 361

Hoftijzer P. G. 183

Hohenzollernowie 220, 235, 249, 251, 290, 292, 295–300, 309

Holeczek H. 135, 136

Holenstein A. 231

Holl K. 85

Holvoet A. 424

Hołówka J. 22

Holszański Paweł 451

Holtrop P. C. 113

Holtrup P. 398

Honert Johannes van den 406

Honselmann K. 219

Hooft Cornelis Pieterszoon 391, 392

Hoorn van 366

Höpfl H. 105, 106, 108, 110, 124, 127, 129, 186, 188, 190, 523

Hôpital Michel de l’ 153, 158

Hornberg Johann 291

Höß I. 174, 184, 191, 261, 299

Hotman François 104, 191–194, 196, 197, 203, 304

Hotson H. 165

Hoye W. 132

Hoyer H. 228

Hoyski Roman 588

Hozjusz Stanisław 442, 450, 456, 458, 460, 462, 463, 468, 480, 485, 487, 497, 511, 512, 516, 530, 543, 548, 549, 552, 553

Hryniewicz W. 615

Hubatsch W. 482

Hubmaier Balthasar 333

Hudson W. S. 180, 181

Hug Johannes 218

Hughes P. 114

Hüglin T. O. 243

Hugon de Lusignan 62

Hulda prorokini 182

Hulewicz J. 550, 596

Hulst Frans van der 361

Hunczak T. 563

Hunnius Aegidius 271

Hunter I. 256

Huppert U. 10

Hus Jan 75, 218, 221, 222, 265, 416, 439, 440

Huschke R. B. 95

Huseman W. H. 17, 18

Hutten Hans von 273

Hutten Ulrich von 134

Illyricus Matthias Flacius (Vlačić, Franković) 177, 178, 263, 268, 335

Ilski K. 54

Iluk J. 483

Immler G. 356

Ingen F. van 166, 666

Inglot M. 548

Ingrao Ch. W. 332

Innocenty I 55

Innocenty III 60

Innocenty IV 61

Innocenty XI 540

Isajewicz J. 561, 582

Iserloh I. 219, 349

Israel J. I. 18, 29, 161, 208, 359, 371, 391, 392, 398, 403–405, 668, 670–672

Ivanova L. 560

Iwan Groźny 479

Iwańczak W. 317

Izabela Habsburżanka 381

Izajasz prorok 101

Izdebiński Benedykt 457

Izdebski Z. 203

Izydor z Sewilli 64

Jabłoński Daniel Ernest 166, 272, 299, 647, 653, 656

Jagiellonowie 316, 420, 422, 426, 428, 438

Jagow Matthias von 291

Jaitner K. 123, 248

Jakub I Stuart 126, 183, 202, 310, 478

Jakub II Stuart 670

Jakub św. 375, 376

Jakub z Iłży 446, 450

Jakub z Obornik 440

Jakubowski–Tiessen M. 37

Jan Adolf Holstein–Gottorp 235

Jan Fryderyk Holstein–Gottorp 235

Jan Fryderyk II Wettin 225–227, 255, 261–264

Jan Fryderyk Wirtemberski 278

Jan II Zweibrücken–Veldenz 309

Jan III Sobieski 638, 641, 642, 652

Jan III z Jülich–Kleve 230

Jan Jerzy Brandenburski 293

Jan Jerzy I Wettin 252, 271

Jan Jerzy z Karniowa 294

Jan Kazimierz Koburski 264

Jan Kazimierz Waza 50, 618, 621–623, 630, 632, 633, 635, 636, 640, 668

Jan Kazimierz Wittelsbach 305, 306, 307

Jan Krystian z Brzegu 248

Jan św. 545

Jan von Nassau 377

Jan Stały Wettin 87, 88, 173, 174, 224, 262, 290

Jan Wilhelm Wettin 264

Jan Wilhelm Jülich–Kleve–Berg 294

Jan XXII 72–75

Jan z Bambergi 440

Jan z Kostrzyna 290, 292, 293

Jan z Koźmina 446, 451, 461

Jan z Salisbury 58, 65, 66

Jan Zygmunt Hohenzollern 31, 251, 293–298

Jan Zygmunt Kleve–Mark 295

Janaček J. 322

Janeczek A. 412, 423

Janiszewski–Mincer B. 569

Janse W. 249, 381

Janssen A. E. M. 359

Janssen H. 212, 244

Janusz III Piast Mazowiecki 441, 612

Januszowski J. 551

Japikse N. 368

Jaranowski Stefan 633

Jarczykowa M. 593

Jarmiński L. 546, 547, 557, 558, 565, 566, 568, 569, 587, 609

Jarosław Mądry 426

Jasiński Warłaam 640, 642

Jaskólski M. 66

Jasnowski J. 448, 451, 484, 486

Jean de Paris (Jean Quidort, Johannes de Soardis, Johannes Parisiensis) 71, 75

Jedin H. 36, 119

Jędrkiewicz E. 137, 154, 513, 514, 516–518

Jense W. 242

Jeremiasz prorok 102, 187

Jeremiasz II 562

Jerzy Braunschweig–Lüneburg 234

Jerzy Brodaty Wettin 220, 230, 265, 266

Jerzy Hohenzollern–Ansbach 173

Jerzy I Hessen–Darmstadt 284

Jerzy II Hanowerski 289

Jerzy Wettin 95, 145

Jerzy Wilhelm Hohenzollern 296, 298

Jerzy Wilhelm Piast 254

Jerzy z Podiebradów 265, 317, 325

Jeżewski W. 404, 670

Jezierski J. 450, 458, 462, 530, 543, 548

Jirkovský Jiří Dikast 311

Joachim Fryderyk Hohenzollern 251, 291, 293, 294

Joachim I Hohenzollern 219, 289, 290, 292

Joachim II Hohenzollern 230, 235, 290–293

Joachimowicz L. 115, 150, 670

Jobert A. 45, 48, 162, 439, 444, 489, 550, 553, 603, 615, 617

Jocher Wilhelm 252

Johnson T. 292

Jonas Justus 95, 173, 174, 267

Jones R. 372, 385

Jones R. L. 369

Jong O. J. de 367

Jonge Ch. de 162

Jonghe Franciskus de 366

Jonghe Johan de 366, 368

Jonson Burns L. T. 111

Jordan Spytek 466, 488

Jordt Jørgensen K. E. 557, 613

Jörger von Tollet Christoph 332

Jörger von Tollet Wolfgang 332

Joris David (Jan Joriszoon, Jan van Brugge) 148–150, 361

Józef II Habsburg 324, 347, 348, 357

Jozjasz prorok 92

Jóźwiak A. 55

Jóźwiak S. 105

Julian Apostata 54

Julianna Twerska 428

Juliusz Fryderyk Würtemberg–Weilting 278

Juliusz III 119, 124, 456

Junius de Jonghe Johan 194

Junius Franciscus (François Du Jon) 162

Junius Franciscus (François Du Jon) Starszy 305

Jürgensmeier F. 219

Jurieu Pierre 165

Justynian Wielki 56

Kabaja J. 490

Kaczmarczyk J. 634

Kaczorowski P. 10, 64, 145, 169, 602–604, 606, 608

Kądziela Ł. 12

Käegi W. 148

Kahle W. 45, 451

Kaiser M. 246, 673

Kąkolewski I. 41

Kałaj Daniel 638

Kałążny J. 537

Kałwa Piotr 423

Kalwin Jan 32, 35, 55, 67, 97, 103–116, 127, 132, 144, 149–153, 175, 179, 182, 184–191, 193, 196, 199, 200, 231, 243, 248, 281, 364, 383–385, 392, 393, 395, 448, 454, 455, 469, 472, 477, 485, 497–499, 509–511, 514, 515, 526, 528, 558, 582, 595, 625, 648, 663

Kamen H. 33, 117

Kamieniecki J. 560

Kamieniecki W. 427

Kamieński A. 289, 292, 295, 299

Kamińscy rodzina 643

Kamiński A. 636

Kamiński Krzysztof 656

Kaniewska I. 468, 475, 519

Kant Immanuel 672

Kantak K. 450

Kantorowicz E. H. 13, 57–60, 62, 64, 68, 69

Kantzenbach F. W. 135–137, 143, 162, 164, 223

Kaplan B. J. 375, 376, 384, 388, 390

Kappeler A. 563

Kapral M. 423

Karcan Jan 520

Karel z Žerotína 326, 330

Karliński Marcin 611

Karlstadt Andreas (Bodenstein) 88, 223, 261, 265

Karniński Stanisław Iwan 449, 489, 546

Karnkowski Stanisław 492, 543, 549, 550, 552, 565, 570

Karol Aleksander Württemberg–Winnenthal 255, 279

Karol Egmond 360

Karol Ferdynand Waza 621

Karol Filip Neuburski 314

Karol I Habsburg 221

Karol I Heski 288

Karol I Stuart 40, 76

Karol II Habsburg 334, 342–344

Karol IV Luksemburski 315, 320, 321

Karol IX Sudermański 597

Karol IX de Valois 191, 192, 492

Karol Ludwik Neuburski 313

Karol Teodor Pfalz–Sulzbach 314

Karol V Habsburg (Karol I) 85, 90, 91, 94, 117, 119, 139, 145, 146, 171, 175, 177, 221–223, 226, 227, 263, 267, 268, 274, 282, 283, 289, 291, 318, 332, 350, 360, 361, 364, 521

Karol VI Habsburg 254, 324, 347

Karol Wielki 57, 82, 307

Karol X Gustaw Waza 287, 623, 624

Karol XII Szwedzki 254, 272, 288, 327, 652

Karolczak Biernacka B. 21

Karpiński A. 51, 554, 577, 596

Karpowicz M. 618

Karpus Z. 428, 486, 567

Karvelis D. 543

Karwat Seweryn 623, 631, 632

Karwiccy rodzina 649

Karwicki Dunin Stanisław 633, 649

Käser Leonherd (Kaiser) 351

Katarzyna Habsburżanka 489, 491

Katarzyna II 658

Katarzyna Meklemburska 267

Katarzyna św. 483

Kaufmann T. 37, 178

Kaunitz Wenzel Anton 347

Kawczyński S. 647

Kawecka–Gryczowa A. 449, 465

Kazimierz Jagiellończyk 81, 414, 427, 438

Kazimierz Wielki 412, 413

Kaźmierczyk A. 29, 537, 564, 591, 638

Keckermann Bartłomiej 199, 200, 201, 257, 614

Kęder W. 657

Keen R. 92, 95, 267

Keller J. 81

Keller S. 254

Kelly D. R. 180

Kempa T. 428, 429, 486, 550, 557, 560, 562–571, 577, 580, 581, 585, 588, 592, 602, 603, 606, 609, 612, 636

Kempfi A. 616

Kępińscy rodzina 650

Kersken N. 206, 317, 329

Kęsztortowa Krystyna 592

Kettner Karl Ernst 651

Khlesl Melchior 336

Kiaupa Z. 424

Kiaupienė J. 424

Kiec O. 647

Kiereś Z. 492, 597

Kieżgajłowie rodzina 452

Kijewski Marcin 462

Kilcullen J. 73

Kingdon R. M. 104, 106, 110, 112, 152, 184, 185, 191, 192, 196, 198, 497

Kirchgässner B. 232

Kisiel Adam 603, 615, 617, 635

Kiss C. G. 661

Kiszka Jan 520

Kiszka Leon 641

Kiszka Stanisław 485, 592

Kittelson J. M. 144

Kizik E. 651

Kizwalter T. 664

Klaassens H. 362

Kłaczkow J. 556

Klashorst G. O. van de 402

Klauber M. L. 165, 404

Klausnitzer W. 230

Klein Th. 37, 261, 270

Kleinhans R. G. 136

Kleinwächter H. 557

Klemens V 72

Klemens VII 91, 353, 564

Klemens VIII 123

Klemensiewicz Z. 35

Klemme Pankracy 447

Klemp A. 651

Klever W. 404

Klingenstein G. 335, 348

Kłoczowski J. 19, 43, 77, 119, 120, 218, 291, 411, 427, 445, 456, 480, 488, 493, 537, 538, 559, 586, 615, 635

Kłoda K. 621

Klueting H. 30, 357

Kmita Piotr 437, 464, 466, 505

Knade Jakob 436

Knappe W. 352

Knappert L. 389, 401

Knecht J. R. 187

Kneifel E. 535

Knetsch F. 165

Knowles M. D. 49, 544

Knox John 181–183, 189

Knoz T. 326, 673

Köbler G. 260

Koch E. 166, 269

Kochanowski Jan 501

Kochlewski Piotr 593, 595, 596

Koehler G. 147, 479

Koenigsberger H. G. 106, 231, 360, 363, 364, 366, 368, 404

Koerbagh Adriaen 404

Koerbagh Johan 404

Kohler A. 331, 332

Köhler J. 320, 326

Köhler W. 99, 101

Kohls E. W. 222

Kok J. A. de 380

Kołakowski L. 19, 22, 23, 32, 37, 137, 147, 154, 374, 392, 402, 406, 528, 663, 670

Kolankowski L. 443

Kołbuk W. 659

Kolbuszewski K. 46

Kolenda Gabriel 636, 640

Komensky Jan Amos 164, 324, 623, 647

Konaszewicz–Sahajdaczny Petro 587

König Peter 436, 437

Konopacki Jan 433

Konopczyński W. 47

Konrad z Gelnhausen 75

Konrád z Vechty 319

Konstancja Renata Habsburżanka 342

Konstancjusz II 54

Konstantyn Wielki 55, 56

Konvička M. 278

Kooi Ch. 374, 380, 389, 392

Kopczyński M. 254, 318

Kopiczko A. 539

Kopiec J. 653, 654

Kopiński Izajasz 586, 603, 609

Kopysteński Michał 581

Korczak L. 427

Korewa J. 548

Konrada Václav Młodszy 317

Kornatowski W. 105

Korthaase W. 166, 299

Körner Christoph 277

Korolec J. B. 416

Korolko M. 454, 493, 494, 550, 555, 575, 630

Korthaase W. 647

Korytkowski J. 465

Korzeniowski J. 477

Korzo M. 28, 413, 560, 594

Kościelak S. 483

Kościelecki Andrzej 480, 481

Kościelecki Janusz 471

Kościelny R. 23

Koseccy rodzina 650

Koselleck R. 24

Kosman M. 11, 450, 452, 486, 611, 643, 645

Kosoj Feodosij 560

Kossmann E. H. 365, 391, 403, 669

Kossow Sylwester 611, 635

Kossowski A. 23, 600

Köstlin J. 83, 222, 223

Kot S. 11, 208, 440–442, 444, 448, 452, 462, 470, 472, 477, 481, 486, 507, 512, 515, 524, 526–528, 592, 626

Kotarbiński T. 20

Kotarska A. 47

Kotyńska Z. 563

Kovács E. 348, 661

Kowalska H. 142, 445, 449, 453, 454, 459, 468, 473, 475–477, 502, 507, 508, 510, 521, 558

Kowalska M. 19, 34

Kowalski W. 538, 649

Kozak S. 563, 641

Kozakiewicz M. 19

Kozłowski M. 10

Kozłowski T. 19

Kracik J. 562

Krafft Adam 282

Krafftheim Johannes Crato von 240, 334

Kramář V. 311

Kramer F. 357

Kranius Z. B. 233

Kras P. 53, 55, 59–63, 156, 415

Krasiccy rodzina 600

Krasiński Franciszek 492

Krasiński Krzysztof 596

Krasiński W. 46, 480, 531

Kraus A. 349, 357

Kraus Ch. K. 299

Kraushar A. 600

Krauze–Błachowicz K. 26

Krawiec A. 57

Krawietz W. 304

Kreider R. 144

Krell Nikolaus 270, 271

Krępska H. 444

Kress Christoph 173, 232

Kriedte P. 618

Kriegseis Milo 357

Kriegseisen W. 12, 51, 108, 140, 446, 520, 543, 558, 595, 596, 633, 643–646, 648–650, 658, 673

Krippenberg H. 374, 375, 377–380

Krochmal J. 423

Krodel G. 239

Krókowski J. 530

Krokowski Joasaf 640

Król M. 27, 221, 364

Kroll P. 636

Krom M. 428

Kromer Marcin 449, 462, 463, 475, 548, 549

Kroon M. de 143, 144

Krowicki Marcin 423, 464, 471, 472, 476, 505–507

Kruger Born L. 65

Krüger Paul 254

Kruk M. 58

Krumwiede H.–W. 96

Krupa A. 423

Krystian August Pfalz–Sulzbach 255

Krystian I Wettin 270, 271, 307, 308

Krystian II Wettin 271

Krystian I Anhalt–Bernburg 308–312, 338

Krystyna Saska 283

Krzycki Andrzej 433, 438, 443

Krzysztof Wirtemberski 275, 276, 279, 284

Krzysztof Wittelsbach 305

Krzyżanowski J. 520

Kubala L. 439, 478, 487, 512

Kubisz K. B. 546

Kučera J. P. 311, 322

Kuczborski Walenty 497, 549, 551

Kühn H. 38, 133, 229, 335, 366

Kühn J. 89, 97, 153

Kühn L. 38, 133, 229, 335, 366

Kulwieć Abraham 446, 451

Kumaniecki C. 190, 444, 455, 513–515

Kumor B. 411, 563

Kuncevičius A. 424

Kuncewicz Józefat 587

Kunisch J. 240

Kunst H. 88

Kuntze E. 495

Kunz M. L. 203, 204

Kupisz D. 556, 596, 600, 610, 612, 620

Kurbski Andrej 560, 561

Kurcewicz Józef 586

Kurdybacha Ł. 46

Kurlandzka A. 25

Kurz H. 198

Kutrzeba S. 497, 549, 559

Kutter M. 151

Kwiatkowski Marcin 520–521, 523

Kwiecińska M. 27, 364

Kyle R. G. 181

Labrousse É. 44

Labuda G. 437, 439

Laen Nicolas van der 365

Laiming rodzina 352

Laínez Jaime (Diego) 202, 471, 475

Lake P. 180, 181

Lambert Frans 281

Lambert T. A. 110

Lamoraal hrabia Egmont 364, 366

Lamormaini Wilhelm 340

Lancelotti Giovanni Battista 591

Lanckorońscy rodzina 506

Lanckoroński C. 458

Lang von Wallenburg Matthäus 349

Lang P. T. 232

Lange A. de 661

Languet Hubert 153, 193, 194, 304, 366

Lanzinner M. 240, 353

Laski H. 184

Lasoccy rodzina 450

Lasocińska E. 206, 577, 616

Lasocki Krzysztof 456

Lasocki Stanisław 456, 459, 460, 462, 465, 468, 473

Latalski Mikołaj 588

Lazari Pawłowska I. 20

Lechicki Cz. 550–553, 595, 600

Lecky W. E. H. 25, 53

Lecler J. 38, 43, 64, 97, 102, 103, 114–116, 133, 136, 139, 140, 146, 147, 161, 210, 229, 230, 246, 335, 345, 366, 370, 371, 382

Leclerc Jean (Le Clerc) 404, 405

Leeming H. 51

Leeuwen Tobias van 366

Lefévre d’Etaples Jacques 133

Legutko R. 19, 22–25, 32, 34

Lehmann H. 37

Lehmann J. 455, 469, 485, 489, 503, 511, 520–523, 618

Leibnitz Gottfried Wilhelm 165, 166, 272

Leimgruber N. B. 250

Leitsch W. 546, 547, 658

Lengauer W. 64

Lengnich Gottfried 651

Leon I Wielki 55

Leon IX 57

Leon X 91, 220, 221, 433, 444

Leopold I 340, 346

Leppin V. 226, 262

Lepszy K. 555, 623

Leskiw H. 563

Leslie M. 165

Leśnodorski B. 550

Leszczyńscy rodzina 51, 457, 595

Leszczyński Andrzej 568, 619, 620, 622

Leszczyński R. 507, 508

Leszczyński Rafał 456, 457, 464, 467, 478, 588, 600, 604, 606

Levi A. 99, 135, 136, 157

Levine H. 537

Levis R. B. 167

Lewandowski I. 590

Lewis G. 296, 372

Lewitter L. R. 643, 673

Lichońska I. 219, 515, 627, 628

Lieburg F. A. van 400, 401

Liedke M. 49, 428, 429, 452, 486, 564

Liedtke A. 539

Lienhard M. 232

Ligęza Mikołaj 601

Likowski E. 641

Limborch Philippus van 405, 626

Linda A. 440, 524, 666

Lindeboom J. 389

Linder R. D. 104, 135, 185

Lindt A. 101

Linehan P. 72

Lipgens W. 145, 230

Lippomano Luigi Alvisio 462, 468, 471, 472, 475, 485, 513

Lipsius Justus (Joost Lips) 155, 161, 205–213, 237, 241, 243, 245, 256, 297, 330, 340, 356, 389, 398, 553, 556, 588, 590, 607, 615, 617, 625, 627–629, 662

Lipski Andrzej 573

Lismanino Franesco 448, 450, 455

Litak S. 49, 444, 463, 484, 500, 534, 535, 538, 540, 541, 544, 596, 659

Litva F. 471

Litwin H. 416–418, 420, 559, 567, 582

Loades D. 163

Loays y Mendoza Juan García de 117

Locher G. W. 99

Locke John 24, 33, 160, 185, 203, 213, 405, 626, 630, 668, 670–672

Loetscher F. W. 55

Löffelberger M. 74

Lohse B. 83, 86, 222

Löscher Ernst Valentin 272

Losenstein Christoph von 335

Loserth J. 344–346

Louthan H. 240, 334

Löwenklau Johannes 240

Loyola Ignacy św. 124, 471, 548

Lubart 424

Lubelczyk Jakub 530

Lubieniecki A. 440, 666

Lubieniecki S. 442, 448, 453, 456, 461, 462, 465, 467, 469, 473, 474, 523, 529

Lucjusz III 59

Ludicke Johann 176

Ludolphy I. 261

Ludwik IV heski 284, 285

Ludwik IV Wittelsbach (Bawarski) 72, 73, 350

Ludwik IX Święty 60

Ludwik Jagiellończyk 317, 318, 332

Ludwik Neuburski 295

Ludwik V Heski 285, 286

Ludwik V Wittelsbach (Rhein–Pfalz) 301, 302

Ludwik VI Wittelsbach (Rhein–Pfalz) 305–307

Ludwik VIII Kapetyng 60

Ludwik von Nassau 305, 370

Ludwik Węgierski 445

Ludwik Wirtemberski 249, 276, 277

Ludwik V Wittelsbach (Rhein–Pfalz) 225

Ludwik X Wittelsbach (Bawarski) 349

Ludwik XIII Bourbon 602

Ludwik XIV Bourbon 43–45, 257, 346

Ludwik XVI Bourbon 672

Luis de Condé 189

Luiza Henrietta 298

Lukaris Cyryl 566, 581

Lukŝaitė I. 45, 48, 451, 486, 499, 577

Lulewicz H. 484, 485, 487, 534

Luter Marcin 32, 43, 45, 48, 55, 67, 82–92, 94, 96, 98, 99, 104, 111, 114, 133–137, 140, 143, 146, 150, 162, 171–178, 186, 217–223, 229–232, 240, 260–263, 265–267, 281, 283, 289–292, 301, 318, 332–334, 349, 351, 360, 361, 431–436, 439, 441, 443, 444, 489, 506, 513, 520, 526, 528, 550, 553, 603

Lüthje H. 91, 176

Lutomirski Jan 453

Lutomirski Mikołaj 466

Lutomirski Stanisław 449, 468, 469, 470, 476, 520, 530, 531

Luttenberger A. P. 145

Lutz H. 26, 206, 237, 253, 299, 335, 349, 351, 355, 666

Lysthenius Georg 277

Łapicki B. 60, 64, 67, 69, 73, 74

Łapiński A. 413, 422

Łascy rodzina 194

Łasicki Jan 647

Łaski Jan (Johannes a Lasco) 105, 110, 134, 140–142, 157, 362, 385, 437, 445, 448, 449, 453, 472, 473, 475–477, 479, 488, 502, 507–512, 519, 520, 531, 533

Łaski Olbracht 488

Łaszkiewicz H. 129, 630

Łęczycki Mikołaj 603

Łoś J. 463, 549

Łubieńska M. C. 657

Łubieński Maciej 622

Łukasiewicz S. 19

Łukasz św. 68

Łukaszewicz J. 653–656

Łukowski G. T. 658

Łuszkowski Kacper 564

Łydka W. 553

Maag K. 93, 148, 198, 330, 340, 431, 453, 483

Mably Gabriel de 673

Macaulay T. B. 82

MacCaffrey W. 38

MacCulloch D. 38, 39

Mach J. 57

MacHardy K. J. 332

Machiavelli Niccolò 117, 124, 125, 202, 205, 206, 243, 268, 356, 637, 638

Machilek F. 316, 324, 326, 417

Machovec M. 217, 325

Maciej Habsburg 311, 321, 322, 325, 327, 336, 337, 339, 584

Maciejewska M. 524, 666

Maciejewski J. 51

Maciejowski Bernard 545, 553, 573, 574, 583

Maciejowski Samuel 455–458, 460

Maciszewski J. 478, 552, 578, 580, 582–584, 642

Maciuszko J. T. 49, 50, 241, 246, 251, 254, 454, 473, 489, 491, 495, 499, 508–511, 520, 542

Mączak A. 81, 116, 534, 618, 664

Madison James 24

Magni Valeriano 608, 613, 614

Magnus Holsztyński 539

Maguire W. E. 201

Majchrowicz Szymon 657

Major Georg 176

Makiłła M. 540

Makkai L. 198

Makowski Samuel 610

Maksymilian I Bawarski 128, 312, 354, 355

Maksymilian I Habsburg 220, 221, 252, 331, 356, 357, 360

Maksymilian II Habsburg 162, 211, 240, 268, 276, 304, 319, 326, 333–336, 343, 494

Malan H. A. 105

Malaspina Germanico 564

Malcolm N. 203, 213

Malecki H. 96

Małecki J. 578

Małgorzata Habsburżanka 360

Małgorzata Parmeńska 364, 366

Maliszewski K. 483

Małłek J. 42, 48, 239, 431, 432, 438, 447, 482, 484

Mandrou R. 131

Manetsch S. M. 190, 192, 193, 197, 497

Manikowska H. 54, 72, 218

Manikowski A. 12

Mańkowski J. 550

Manteuffel T. 132

Márai Sándor 8

Marbach Johann 302, 306

Marcin z Opoczna 459, 505

Marcourt Antoine 105

Marcus J. R. 54

Margarethe von der Saale 283

Maria de Guise 182

Maria Habsburżanka 360

Maria Medycejska 191

Maria Stuart 182, 183

Maria św. 317, 357, 611

Maria Teresa 347

Maria Tudor 180, 182, 183

Maria ze Stuartów 289

Mariana Juan de 126, 202, 203, 553, 554

Mariańska D. 483

Mark Erhard von 220

Markus R. A. 57

Marnix van Sint–Aldegonde Philips van 305, 366, 368, 385

Maroszek J. 428

Marschall J. 668, 671

Marsyliusz z Padwy (Marsilio dei Mainardi) 34, 65, 73–75, 218, 416

Marszał E. 56, 169, 221

Marszewski Wojciech 469

Martinic Jaroslav 322

Maruyama T. 163

Mason R. A. 181, 184

Matesic J. 177

Mateusz św. 626

Mateusz z Krakowa 416

Matwijowski K. 638

Matyszkowicz M. 62, 64

Maurer Hans–Martin 276

Maurer M. 241, 254, 256

Maurer W. 92–94, 228

Maurycy Wettin 227, 263, 267, 268

Maurycy Heski 285–287

Maurycy Orański (Nassau) 309, 381, 386, 390, 391, 393, 396, 398, 399

Maxlrain Wolf Dietrich 352

Maxlrain Wolfgang von 352

May G. 162, 227, 272

Mayenowa M. R. 35

Mayes D. 285

Mayr J. K. 332

Mazek D. 651, 652

Mazur K. 429, 559, 560

Mażwid Marcin (Mažvydas) 451

McAleer G. 72

McGrade A. S. 73

McGrath A. E. 106, 663

McGuire B. P. 76

McKim D. K. 104, 187

McNeill J. T. 106, 108, 186, 188, 189

Mecenseffy G. 339

Méchoulan H. 403

Męciński Andrzej 574

Medlin W. K. 559

Meinecke F. 206

Melanchton Filip 32, 83, 88, 90–97, 99, 115, 118, 133, 141, 143, 148, 153, 164, 171, 174–177, 186, 189, 193, 200, 230, 240, 241, 249, 263, 266–270, 274, 281, 283, 285, 290–293, 302, 303, 334, 335, 444, 472, 473, 503, 513, 520, 521, 523

Meller K. 506, 530, 531

Mellet P. A. 194, 197

Memluková E. 325

Mendus M. 26

Menius Justus 177, 230

Menk G. 242, 285, 286

Mensching G. 33

Mentzel Z. 663

Mentzer R. A. 43

Merczyng H. 488, 600

Merowingowie dynastia 193

Mesnard P. 478, 512

Methuen Ch. 226

Meurer Michael 436

Meyer Lodewijk 403, 404

Mezník J. 325

Miączyński Jan 454

Michaił Fiodorowicz Romanow 602

Michał Korybut Wiśniowiecki 637

Michał św. 586

Michał z Cesen 72

Michałowska T. 617

Michałowski J. 621

Michałowski R. 82

Michalski J. 12, 652, 659, 660, 673

Michalski M. 57

Michaluk D. 428, 486, 567

Michels G. 436

Micron Maarten 362, 385

Middlefort H. C. E. 103

Mieck I. 41

Międzyleski Wawrzyniec 433, 438

Mielecki Sebastian 488

Mienicki R. 653

Mierzeński Jan 633

Migazzi Christoph Anton 347

Mijle Adriaen van der 388

Mijnhardt Wijnand 403

Mikołaj św. 373, 447

Mikołaj V 73

Mikołaj z Kuzy 24, 75, 132, 133, 161

Mikulska K. 412

Mill John Stuart 25

Miller J. 480

Miller P. 669

Milton A. 165

Mincer F. 294

Mirabeau Honoré–Gabriel de 24

Mirbt C. 56

Mironowicz A. 426, 563, 566, 586, 588, 603, 609, 635, 636, 639, 642, 660

Misiak T. 10

Missner M. 158, 161

Misztal M. 126

Mitscherlich A. 23

Młodzianowski Tomasz 638

Modrzewski Andrzej Frycz 162, 189, 416, 444, 453, 455, 470, 472, 473, 476–478, 481, 486, 496, 498, 501, 511–520, 550

Moeller B. 231, 235, 275

Mohyła Piotr 45, 48, 162, 439, 489, 550, 553, 603, 609, 614, 615

Möller B. 103

Moltmann J. 37

Monachino V. 471

Monahan A. P. 191

Monsterberg Matthias 434

Montaigne Michel Eyquem de 153, 156, 158–160, 167, 197

Monter E. W. 27, 110, 117, 118, 130, 362, 662

Monteskiusz (Montesquieu Charles Louis de) 160

Montias J. M. 380

Montluc Jean de 492, 497, 498

Montmorency–Nivelle Filips de 364

Moore R. I. 34, 61, 63

More Thomas 133, 156, 157, 665

Mörke O. 37, 212, 217, 223, 407

Mornay Philippe Duplessis 104, 192, 193, 194, 197, 330

Morrill J. 38

Morrisey T. E. 76

Morsztynowie rodzina 450

Moskorzewski Andrzej 600, 624

Mosse G. L. 184

Mostert R.–A. 295

Moulin Pierre Du 599, 600

Mout M. E. H. N. 134, 161, 169, 205, 207, 312, 330, 369–371, 389, 665

Mueller W. A. 175

Mühling A. 242

Mulier H. 402

Müller G. 225, 282

Müller H.–J. 89, 90, 161, 162, 164, 166, 232, 241, 613

Müller J. 240

Müller K. 171, 174–176

Müller M. G. 47, 51, 98, 482, 494, 536, 537,

542, 594, 599, 650, 658

Müller–Luckner E. 106, 231, 371, 404

Mulsow M. 208, 389, 626

Münch P. 250

Münchhausen Johann von 539

Müntzer Thomas 83, 223, 261, 262

Muranty A. 32, 202, 664

Murdoch S. 649

Murdock G. 201, 453

Murmelius Stanisław 485

Murray R. H. 217

Musculus Andreas 277, 293

Musculus Wolfgang 205, 304

Musteikis A. 451, 486

Muszyńska J. 538

Myc’ko I. Z. 561, 566

Myconius Oswald 147

Myers D. 236

Mylius Georg 270

Myszkowski Piotr 462, 481, 488

Nadav M. 425

Nadler S. 404, 405, 670

Nagielski M. 619, 636

Naphy W. G. 106

Napierała P. 280, 281, 284–288

Narbutas S. 541

Nasiorowski S. 545

Nassau dynastia 281

Nassau–Dillenburg Jan von 242

Natanek P. 562

Natoński B. 548

Naujoks E. 233

Nausea Friedrich 146

Nauta D. 367

Naworski Z. 414

Nederman C. J. 58, 65

Neil S. Ch. 161

Nellen H. J. M. 212

Neron 204

Netz F. 8

New I. 118

Newman J. H. 32, 202, 664

Niclas Th. 240

Nicollier– De Weck B. 193

Nielubowicz–Tukalski Józef 639

Niemirycz Jerzy 619, 624, 636

Niemojewscy rodzina 457

Niemojewski Jan 457, 491

Niemsta Jerzy 481

Niesel W. 105, 106, 108, 109, 112, 188, 515

Niewohner F. 670

Niezabitowscy rodzina 643

Niezabitowski Stanisław 643

Nijenhuis W. 155, 384

Niklewicz A. 427, 544, 564

Nipperdey T. 262

Nischan B. 31, 37, 293, 296–299

Nissen P. J. A. 359

Nobbs D. 394, 398

Noga Z. 412

Nogaret Gillaume de 70

Nolte H.–H. 28

Noodt Gerard 407

Nosow B. W. 67

Nowak E. 672

Nowicka–Jeżowa A. 618

Nowicka–Struska A. 589

Nuffel H. van 361

O’Malley Ch. D. 147

O’Malley J. W. 134

Oakeshott M. 9, 60, 82, 160, 669

Oakley F. 67, 93

Oberman H. A. 29, 76, 77, 105, 109, 218, 223, 225, 226

Obirek S. 125, 126, 185, 206, 210, 479, 543, 544, 548, 550, 552–554, 567, 574, 578, 588, 631, 632

Oborscy rodzina 643

Oborski Marcin 633

Ochino Bernardino 149

Ochmann S. 592, 610, 631

Ochmański J. 645

Ocieski Jan 471, 483

Ockham William 70, 72, 73, 75, 84, 125, 218, 416, 417

Odložilik O. 326

Oecolampadius Johannes 133, 147

Oestreich G. 36, 205, 207, 210, 237, 297, 314, 330

Ogonowski Z. 23–26, 32, 50, 128, 154, 204, 208, 244, 499, 528, 529, 588, 593, 614, 623, 625–627, 629, 630, 664, 670

Oldenbarnevelt Johan van 382, 386, 391, 396–398, 402

Olędzcy rodzina 643

Olędzki Teofil 643

Olelkowicze 581

Oleśniccy rodzina 457

Oleśnicki Mikołaj 457, 459–462, 467

Olevian Kaspar (Olevianus) 243, 304, 305

Olgierd 424

Olivet A. 150

Olson O. K. 178

Olszewski M. 416, 656

Opaliński E. 496, 547, 571, 577, 583, 598

Opaliński Łukasz 617, 629

Opatrny J. W. 600

Opgenoorth E. 297

Opočenský H. 322

Oporin Johann (Oporinus) 148

Oresko R. 106

Oria Giovanni Bernardino Bonifacio d’ 151

Orlenko S. P. 28

Orszak Grzegorz 459

Ortenburg Joachim von 351, 352

Ortlieb E. 253

Orzechowscy rodzina 600

Orzechowska Magdalena z Chełmskich 464

Orzechowski K. 54, 326

Orzechowski Stanisław 423, 439, 440, 457, 464–466, 477–479, 487, 496, 500, 505, 511, 512, 533, 549–551, 562, 665

Orzelski Ś. 495, 496, 565

Osiander Andreas 88, 172

Osse Melchior von 268

Ossoliński Hieronim 462, 473–475, 492

Ossoliński Jerzy 607, 609, 617, 622, 635

Ossoliński Zbigniew 570, 574

Ossowska M. 20

Ostervald Jean–Frédéric 165

Ostrogscy rodzina 561, 581

Ostrogski Aleksander 567

Ostrogski Konstanty Iwanowicz 428

Ostrogski Konstanty Wasyl 557, 562–565, 567–569, 581, 582

Ostroróg Jakub 456, 465, 488, 503

Ostroróg Jan 416, 481

Ostroróg Stanisław 456, 465, 470

Ostrorogowie rodzina 457, 468

Oswald J. 354

Ottenhauzowie rodzina 643

Ottheinrich Wittelsbach (Rhein–Pfalz) 302, 303, 306

Otton I Wielki 57

Otwinowska B. 505, 578, 618, 638

Owen J. J. 10

Ożarowscy rodzina 650

Ozment S. E. 103, 231

Paine Thomas 24, 32

Paisjusz 634

Pakosz Grzegorz 643

Pakosze rodzina 643

Palacz R. 70, 73, 417

Paleolog Jakub 524

Paleotti Gabriele 118

Palkij H. 657

Pánek J. 316–321, 323, 325, 328, 330

Papée F. 496

Paprocka E. 591

Parasios Nicefor 566, 567

Pareus David 97, 162, 164, 199, 306, 310, 614

Park D. 26

Parker Ch. H. 380, 381

Parker G. 309

Parker Matthew 183

Parsons W. 64

Pascal Blaise 160

Pasquier Etienne 153

Pasture A. 381

Paszenda J. 125, 208, 638

Patry R. 193

Patschovsky A. 55, 412

Paull Andreas 270

Paulucci Fabricio 653

Paumgartner rodzina 352

Pauw Reynier 392, 396

Paweł III 116, 119, 124

Paweł IV 229, 363, 472, 475, 512

Paweł św. 84, 89, 107, 186, 512

Paweł V 128

Paweł VI 10

Pawelec M. 442, 459, 490, 545, 614

Pawlak M. 435, 483

Pawlak T. 548

Pawłowski Stanisław 320

Pawluczuk U. 566

Peardon B. 180

Pears S. A. 194

Pelargus Christoph 293

Pelc J. 578, 617, 618, 638

Pelhofer rodzina 352

Pellikan Conrad (Pellican) 150, 454

Perrenot de Granvelle Antoine 363

Perrenot de Granvelle Nicolàs 145

Perrin Ami 114

Perrin rodzina 114

Perrot A. 115

Pęski Walerian 638

Peter R. 108, 114

Peters Ch. 88, 93, 172

Peterson L. D. 177

Petkūnas D. 541

Petráň J. 312, 322

Petri Franz 141, 378

Petrykowski Walerian 598

Pettegree A. 85, 106, 111, 118, 137, 187, 196, 296, 372, 390, 453

Petzówna M. 589

Peucer Kasper 269

Pezel Christian 269

Pfaff Matthäus 165, 166

Pfeffinger Johann 269

Pflug Julius von 145, 230, 266, 268

Philipovius Melchior 459

Philippi H. 288

Philopolites 550

Piasecka B. 424

Piastowie dynastia 426

Piazza Julius 653

Pico della Mirandola Giovanni 161

Piechnik Ludwik 125, 206, 548, 638

Piekarski Hieronim 505

Piekarski Krzysztof 638

Pierling P. 28

Pierus Urban 270, 271

Piesiewicz J. 49, 444, 463, 544

Pietras H. 75, 121, 229

Pietrzyk Z. 468

Pilch T. 21

Pilecki Krzysztof 468

Pinette G. L. 153, 189, 191–193, 195

Piniński L. 496

Piotr I Romanow 28, 642, 673

Piotr II Aragoński 60

Piotr św. 66–69, 196

Piotr z Goniądza (Giezek) 523, 526, 529

Piotrowicz L. 64

Piotrowski Andrzej 656

Pirckheimer Willibald 161

Pirożyński J. 487, 490, 491

Pistorius Simon 266

Piszcz E. 161, 613

Piszczek Z. 588, 593

Pitkin B. 242, 249, 381

Pius IV 119, 124, 319

Pius V 122, 364, 489

Piwko S. 473, 476, 501, 513–517, 519

Plantageneci dynastia 84

Platania G. 591

Plath U. 35

Płaza S. 495

Plessner H. 238

Pletnicki Jelisej 571

Płochij S. 582, 586, 588, 615

Płóciennik T. 473, 507, 508

Płokarz J. 457

Plomb J. 367

Płomińska–Krawiec E. 199, 431, 482, 584

Po–chia Hsia R. 31, 42, 52, 118–120, 239, 255, 269, 293, 297, 298, 346, 382

Pociecha W. 445, 447, 448, 457, 458, 460, 463, 465, 469, 470, 474

Pociej Hipacy 563, 564, 577, 581

Počiūtė–Abukevičienė D. 450, 486, 620

Pocock J. G. A. 671

Podlodowski Jerzy 460

Podoski Stanisław 658

Podrez E. 20, 21

Pöhlmann H. G. 93, 175

Poitiers Diana de 113

Pojar M. 217

Pol F. van der 401

Polak W. 479, 519

Połchowski Serafion 642

Polentz Georg (Polenz) 431, 482

Polibiusz 498

Polišenský J. 328, 330

Pollak R. 458, 491, 588

Pollet J. V. 136, 145

Pollmann J. 372, 388, 389

Poltrot de Méré Jean de 497

Ponet John 180, 181, 183, 189

Pont J. W. 382

Popkin R. H. 157, 158

Popławski Mikołaj 541

Porter R. 26, 255, 257, 347, 407, 658, 668, 671

Pörtner 198, 341, 343

Possevino Antonio 562, 563

Postel R. 630

Posthumus Meyjes G. H. M. 18, 29, 76, 161, 163, 208, 212, 371

Postma F. 363

Potašenko G. 424

Potkowski E. 81

Potocki Krzysztof 632

Potter G. R. 100

Powodowski Hieronim 552

Praepositus Jacobus 360

Press V. 30, 264, 276, 314, 334, 361

Prestwich M. 30, 44, 250, 385

Pretific Bernard 445

Price J. L. 398

Pronobis T. 252

Provanowie rodzina 450

Pröve R. 246

Prusinovsky Wilhelm 320

Pryscylian z Awili 55

Pryshlak M. O. 617, 629

Przebendowski Piotr 634

Przecławski Konrad Krupka 465, 466, 498

Przerembski (Przerębski) Jan 460, 475

Przyboś A. 498

Przyboś K. 638

Przybyszewski B. 442, 460

Przyłuski Jakub 498, 505

Przypkowski Aleksander 612

Przypkowski Samuel 154, 405, 527–529, 590, 600, 604, 624–627, 630, 631

Przystanowscy rodzina 643

Pstrokoński Maciej 553

Ptaszycki S. 493, 546, 551

Ptaszyński M. 13, 37

Pufendorf Samuel 23, 179, 217, 256, 313

Purcell B. C. 310

Putek J. 53

Pütter Johann Stephan 36

Puzynina J. 17, 18

Questier M. C. 40

Quilisch T. 262

Raab H. 224, 229

Rabbie E. 212, 394

Rabe H. 173

Rabelais François 131

Rachfahl F. 364

Rachuba A. 543

Raczyńscy 569

Radetti G. 115, 147, 149–153

Radoń S. 589, 598, 631, 632

Radziwiłł Albrecht 609

Radziwiłł Bogusław 632, 643

Radziwiłł Janusz 572, 574, 579, 594, 597, 612, 620–623

Radziwiłł Jerzy 553, 555

Radziwiłł Krzysztof Mikołaj „Piorun” 541, 555, 567–569, 581, 594, 595, 597, 598, 602, 604–607, 611

Radziwiłł Mikołaj „Sierotka” 488, 588

Radziwiłł Mikołaj Czarny 448, 453, 464, 480, 483–485, 488

Radziwiłł Mikołaj Rudy 45

Radziwiłłowie rodzina 49, 51, 452, 484, 486, 543, 581, 587, 593, 595, 597, 600,

643

Radziwiłłówna Ludwika Karolina 643

Rafajłowicz Stanisław (Rapagelanus) 451

Rahoza Michał 563

Rainer J. 336

Rainolds William (Reynolds) 665

Raitt J. 249

Rajecki Gedeon 588

Ranke L. 91, 123

Rathé C. E. 197

Ratzinger J. 11

Rawls J. 10

Rechowicz M. 440, 479, 500, 548

Reichard von Pfalz–Simmern 307

Reid W. S. 182

Reingrabner G. 337

Reinhard W. 36, 37, 39, 236, 237, 239, 250

Reinier J. 165

Reissenberger F. 346

Reitsma J. 389

Rej Mikołaj 457, 473, 485, 530, 551

Rejowie rodzina 595

Rekared 55

Rekuć Jerzy 654, 656

Rembowski A. 582

Remmers Weerda J. 141, 243

Rendtorff T. 348

Rennenberg Georg van Lalaing 370, 376–378

Retyk Jerzy 240

Reuchlin Johann 29, 133, 134, 301

Reuss E. 114, 186, 187

Reuter F. 222, 232

Rex R. 137

Rhegius Urbanus 290

Rhode A. 646, 655, 673

Rhulière Claude–Carloman 673

Ribadeneyra Pedro de 124, 125, 206, 637

Rich A. 99

Richard M. 45

Richardson O. H. 299

Richelieu Armand Jean de 43, 44, 211

Richgels R. W. 127

Richter A. L. 96

Ridley J. 182

Riedenauer M. 132

Rigolot F. 138

Ritter M. 311

Riuz de Virués Alonso 117

Roche D. 23

Ročka M. 499

Rodewald S. 424

Roe Thomas 547, 667

Roensch M. 277

Roesgen M. 220

Roger II de Hautville 59

Roger T. 165

Rogier L. J. 49, 379, 380, 544

Rohls J. 389, 626

Rohm T. 228

Rojas y Spinola Cristoforo de 255

Rokycana Jan 317

Rokyta Jan 476

Romaniuk T. 568

Romanowski J. N. 458

Rose Guillaume 202, 665

Rosenthal Lukas 178

Roset Claude 113

Rosnowski Jakub 435

Rossæus Gulielmus 665, 666

Rössler H. 351

Rostworowski E. 658, 659, 673

Rothbard M. N. 197, 198

Rotondò Antonio 23, 139, 403

Rouse M. A. 65

Rouse R. 161

Rouse R. H. 65

Rousseau Jean–Jacques 23, 101, 190, 673

Rovere della Feltre 118

Rowell S. C. 424

Rowen H. H. 366, 382, 396, 402, 405, 406

Różyccy rodzina 649

Rubens Peter Paul 208

Rublack H.–Ch. 37

Rudersdorf M. 31, 277, 281, 284, 289

Rudolf II Habsburg 250, 319–321, 325–327, 329, 336–338, 355, 584

Rudolph H. 165, 166

Rueger Z. 76

Rupp G. 156

Ruprecht I 301

Russel C. 38

Russoccy rodzina 650

Russocki S. 316

Rutski Józef Welamin 603

Rybus H. 439

Rymarczyk P. 34

Ryś G. 57, 416

Rytel J. 638

Rzeszowski Jan 414

Sabina z Wittelsbachów 273

Sachs Johann (Franciscus Marinius Polonus) 638, 639

Saconay Gabriel de 113

Sadkowski Wiktor 658, 660

Safley T. M. 363

Sakowicz E. 660

Salij J. 62, 66

Salinus Regius 177

Sallamann M. 205

Salmerón Alonso 124, 471, 548

Salmon J. H. M. 193, 196, 665

Salmonowicz S. 11, 49, 98, 454, 479, 483, 493, 494, 543, 650, 657, 673

Salwa P. 140, 520

Samerski S. 651

Šamolík F. 325

Samsonowicz H. 412

Samuel Andrzej 446, 448

Sancho II Capêlo 61, 66

Santschi C. 110

Sapieha Lew 543, 555, 581, 587, 588

Saravia Adrianus 155

Saria B. 343

Sarnicki Stanisław 531

Sauer P. 279

Sauter W. 638

Savanarola Girolamo 158

Sawicki J. 423, 458

Schaab M. 31, 369

Schaefer D. L. 159

Schaich M. 346, 357, 672

Schama S. 391, 407

Schatz K. 56, 75, 76, 169, 201, 221

Schaub M. 285, 298

Schäufele W. F. 166

Scheible H. 92, 143, 171

Schenking Otton 540

Schepper H. de 369

Scheuner U. 210, 243, 246

Schiffman Z. S. 158

Schilling B. 53

Schilling H. 30, 31, 36, 37, 39–44, 47, 50, 81, 141, 163, 217, 226, 231, 236–239, 242, 244, 248, 253, 259, 269, 270, 296, 315, 378, 391, 537, 574

Schindler A. 101, 205

Schindling A. 30, 31, 41, 199, 219, 232, 246, 249, 253, 259, 289, 300, 301, 316, 326, 331, 341, 348, 359, 661

Schlaich K. 224

Schlenke M. 300

Schlieben Eustachius von 291

Schlögl R. 337

Schmid Franz Kaspar von 357

Schmid H. 100–102

Schmidt Ch. 47, 431, 450, 484

Schmidt G. 226, 257, 262, 263, 496

Schmidt H. 31, 255, 314

Schmidt H. R. 231

Schmierer W. 276

Schmitt Ch. B. 158

Schmitt J. 105

Schnur R. 240, 246

Schoenberger C. G. 170, 172, 174, 176, 189

Schöffer I. 365

Scholz R. 71

Schönborn Johann Philipp 255

School H. 104

Schoor R. van 18

Schorn–Schütte L. 37, 217, 223, 494

Schrader F. 235

Schramm G. 47, 199, 330, 430, 432, 441, 453–455, 457, 459, 464, 468, 471, 482, 485, 487–489, 499, 533, 534, 544–548, 584

Schramm Percy Ernst 547

Schreiber G. 354

Schreiner K. 24, 55, 218

Schreyer P. 272

Schröder P. 208, 217, 256

Schubert A. 390

Schubert F. H. 310, 312

Schultze W. 198

Schulze W. 101, 179, 199, 237, 240, 243, 253, 322

Schumborn Mikołaj 435

Schütz Christian 269

Schwaiger G. 349

Schwendi Lazarus von 240, 334

Scott Dixon C. 85

Scott J. 405

Scribner B. 27, 44, 148, 231, 233, 239, 292, 316, 390, 482, 542, 662

Scultetus Abraham 163, 296, 310, 311

Scupin H. U. 243

Sebastian I Avis 118

Sebond Rajmond 159

Seebaß G. 226, 263

Segl P. 54

Seibt F. 317, 330

Seidel Menchi S. 118

Seidlmeyer M. 133

Seils E.–A. 252, 356

Seklucjan Jan 449

Sękowska E. 45, 162, 439, 550, 603

Selge K. V. 222

Selnecker Nikolaus 269, 277

Semelka T. K. 160

Semkowicz W. 58, 559

Seneka 104

Seńko W. 67–70, 74

Serczyk W. A. 586

Seredyka J. 592, 599–602, 667

Serejski M. H. 12, 123

Servet Miguel 113–115, 147–149, 151–153, 167

Serwański M. 498

Sesto Carlos de 117, 118

Sextus Empiricus 158

Seyfried Hans 434

Sheils W. J. 38

Shelven A. A. van 191, 192, 196

Sickingen Franz von 84, 85

Sidney Philip 193, 194, 307

Sielicki Bogusz 559

Siemieński J. 35, 494, 496, 577

Sieniccy rodzina 643

Sienicki Bogusław 643

Sienicki Mikołaj 469, 473, 474, 531

Sienieński Jakub 579

Sienieński Jan 524, 582

Silva Éboli Ruy Gòmez de 364

Simonetti L. 405

Simons Menno 361

Simons Pieter 361

Simonutti L. 626

Sintenis C. F. F. 53

Sipayłło M. 455, 457, 467, 565, 606

Sitkowa A. 551

Skarga Piotr 185, 482, 494, 533, 540, 543, 544, 547, 548, 552–554, 562, 564, 567, 569, 570, 573–575, 579, 588–590, 638, 666

Skinner Q. 13, 75, 77, 86, 91, 94, 124, 126, 129, 134, 158, 170, 172, 174, 180, 182, 184, 187, 189, 193, 196, 198, 202, 203, 206, 257, 402, 403, 669

Skirgiełło 424

Skoczilijas I. 636

Skowron R. 125, 126, 210, 554

Skwierczyński P. 496

Slavata Vilém 322

Sławiński W. 536, 557, 558, 565

Smend G. 536

Śmietana A. 491

Smith H. W. 42

Smith M. C. 160

Smolinsky H. 265

Smołucha J. 561

Smotrycki Hierasym 561

Smotrycki Melecjusz 586, 603

Snigula Ch. 496

Sobieski Jakub 617

Sobieski W. 18, 50, 189, 461, 492, 493, 495–498, 531, 533, 543, 545, 571–574, 579, 581

Sobociński W. 416, 605, 607

Sobocki Tomasz 449

Sobolewski L. 421

Socyn Faust (Fausto Paolo Sozzini) 154, 480, 527, 536, 624–626, 629

Sofley T. M. 381

Sokalski M. 619, 622, 632

Sokołowski A. 571

Sokołowski W. 494, 602

Solikowski Jan Dymitr 564

Sołtyk Kajetan 658

Sommer A. V. 277

Sonnenfels Joseph 348

Soto Domingo de 117

Sozzini Lelio 149

Spaans J. 363, 388

Spalatin Georg (Burkhardt) 171, 174, 222, 261

Speitkamp W. 81

Spener Jakob 279

Spengler Lazarus 173, 232

Speratus Paul (Spret) 332, 482

Spicer A. 43

Spijker W. van t’ 367

Spindler M. 349

Spinola Niccolò 653

Spinoza Baruch 24, 160, 213, 402–406, 528, 668–672

Spitz L. W. 84, 87, 224

Stabrowski Stanisław 582

Stadnicki Stanisław 456, 459, 505, 573, 582

Stadnicki Stanisław Mateusz 449, 468

Staehlin E. 147

Stancaro Francesco 149, 450, 458, 459, 460, 501–504, 506

Stanisław August 642, 643, 652, 657, 658, 659, 660

Stanisław Leszczyński 653

Stanisław ze Skarbimierza 416

Staniszewski J. 417

Stankiewicz W. J. 149, 153, 190, 193, 194, 211, 665

Starnawski J. 440, 478, 479

Starowolski Szymon 590

Starzechowscy rodzina 581

Starzechowski Stanisław 481

Stasiak A. M. 475

Stasiewski B. 673

Staszewski J. 31

Staub M. 77

Staupitz Johann von 84, 178

Stawecka K. 626, 639

Stec W. 578

Stefan Batory 166, 243, 540, 541, 543, 544,

546–548, 550, 552, 559, 637, 665, 666, 668

Stefan św. 218, 534

Stefan z Krakowa 465

Stefanowska Z. 668

Steffani J. 535, 647

Steglich W. 224

Stein A. von der 147

Stein Wolfgang 261

Steinmetz D. C. 102

Stengel Johannes 178

Stephani Joachim 97

Stephani Matthias 252

Stephens W. P. 101, 102

Stępień S. 641

Stępkowski A. 550

Stevenson W. R. 104, 107, 108

Stevin Simon 390

Stickelberger H. 205

Stieve F. 356

Stievermann D. 246, 255, 263, 272, 289, 314

Stinstra Harling Johannes 406

Stoczewska B. 66

Stolleis M. 205, 206, 212, 237, 242, 256

Stone L. 40

Storzh G. 335

Stosch Bartholomäus 299

Sträter U. 613

Stratner Jakob 291, 292

Straube G. 540

Strauss G. 90, 238, 350

Strauß Jakob 261

Strien T. van 366

Strier R. 180

Strohm Ch. 105, 134, 141, 243, 264

Strohmeyer A. 41, 236, 323, 337, 537

Strzelczyk J. 54, 57, 81

Strzelecki A. 571, 578, 580

Strzembosz T. 441

Stuartowie dynastia 38

Stupperich R. 92, 95, 132, 136, 140, 172, 281, 547

Sturm Jacob 217, 225, 226

Sturm K. 192

Sturmberger H. 338

Stutz Ulrich 91

Suàrez Francisco 125, 126, 129, 202, 553, 554

Sucheni–Grabowska A. 416, 438, 461, 463, 466–470, 474, 476, 478, 496, 498, 531, 537, 591

Sulejman Wspaniały 333

Sułkowska Z. 605

Sulzer Simon 148

Sunshine G. 165

Suraski Wasyl 561

Surdacki M. 596

Surzyn J. 73

Suski Michał 657

Süß Oppenheimer Joseph 280

Sutherland N. M. 497

Sutter Fichtner P. 332, 334

Svenichen Aleksander 436

Swieżawski S. 76, 84, 137, 417

Sydow J. 232, 233

Sykes N. 166

Sykstus V 122

Sylwiusz Jakub 449, 459, 460, 465

Sysyn F. 603, 615, 635

Szafraniec Andrzej 555, 582

Szafraniec Stanisław 523, 555, 558

Szafrański T. 100

Szaniawski Konstanty Felicjan 654

Szarota P. 21, 53

Szczech T. 55, 114

Szczepan św. 332, 446

Szczerbic Paweł 206, 547, 616

Szczerbicka L. 578

Szczotka S. 449, 536

Szczubiałka M. 9, 60, 82

Szczucki L. 25, 115, 140, 147, 150, 152, 154, 193, 218, 241, 440, 478, 480, 491, 524, 526, 550, 624, 630

Szegda M. 603

Szelągowski A. 602

Szeruda J. 46–47

Szkadłubowicz K. 596

Szlachta B. 61, 66, 70, 71, 84, 110, 122, 126, 127, 158, 184, 189, 195, 196, 203–205

Szlichtyng Jonasz 612, 619, 620, 629

Szönyi G. E. 194

Szorc A. 539

Szretter Jan 656

Szujski J. 466, 496, 583

Szumlański Józef 640, 642

Szymanowska A. 218

Szymański A. 119

Szymański M. 241

Szymon z Proszowic 460

Szyszkowska M. 19

Szyszkowski Marcin 553

Ślaski J. 477, 617

Śledziewski P. 450

Śliwa T. 424, 468

Śmiglecki Marcin 598

Śpiewak A. 25

Świdrygiełło 427

Šiaučiunaitė–Verbickienė J. 424, 425

Tabor Wojciech 422

Tacchella L. 471

Tacyt 206

Taffin Jean 400

Tamerlan 424

Tamse C. A. 365

Tapper Ruard 362

Tarło Paweł 544

Tarnogórski C. 83, 133, 217

Tarnowski Jan 464, 467, 469, 472, 498, 499, 556

Tarnowski S. 416, 417, 477

Tauber Caspar 332

Taubman–Trzebicki Krzysztof 643

Taurinus Marcin 459

Tautenburg Schenk Frederik van 375

Taźbierski Z. 611

Tazbir J. 12, 47, 97, 154, 411, 440, 442, 449, 456, 462, 468, 470, 491, 493, 495, 497, 505, 514, 540, 542, 544, 547–550, 552, 554, 556, 558, 567, 578, 579, 591–593, 596–598, 604, 607, 611, 613, 618, 624, 629, 630, 636, 663, 666, 668

Teelinck Willem 400

Teeschi J. 118

Teich M. 257, 347, 407

Tellechea J. I. 118

Teller A. 425

Teodoryk Wielki 56

Teofanes III 586

Terlecki Cyryl 563, 564

Tetera Paweł 639

Tetzel Johann 219, 289, 292

Tex J. den 24, 382, 393, 396, 397, 671

Textor Starszy Johann Wolfgang 256

Thadden R. von 31, 298

Theiner A. 608

Themel K. 291

Theobald L. 352, 353

Thijn Th. Van 403

Thomas Ch. S. 646, 647

Thomas T. V. 179, 199, 318, 331

Thomasius Christian 208, 217, 256

Thompson B. 304, 305

Thompson M. 186

Thry Rémon de 497

Thuau E. 44

Tichý J. 592, 593

Tierney B. 71–73, 76

Tilenus Daniel 309

Tilly ‘t Serclaes Johan van 286, 287

Timofiej św. (Dowmont) 424

Tindal Matthew 671

Titelmans Pieter 362

Tobołko Jerzy 505

Todd M. 41

Toland John 671

Tomaro J. B. 36

Tomasz z Akwinu św. 58, 62–71, 73, 77, 84, 117, 124, 125, 133, 200, 222, 589

Tomaszek A. 611

Tomczak A. 490

Tomicki Jan 488, 492

Tomicki Mikołaj 441, 488

Tomicki Piotr 446

Tondera B. 442, 459, 490, 545

Toralby Diego 203, 204

Tornay Ch. 84

Toussain Daniel (Tosanus) 305

Toussain Pierre (Tosanus) 274

Tovačovský Čtibor 325

Trąba Mikołaj 415, 422

Tracy J. D. 208, 217, 229, 246, 360, 389

Trajdos T. M. 413, 426, 427

Trawicka Z. 593, 595, 610, 612

Trawkowski S. 514, 658

Třebíčský Jan Cyril 311

Trecy Krzysztof 497, 498, 521, 523

Trevor–Roper H. 147, 672

Trithemius Johann 301

Troeltsch E. 185

Tropper P. G. 345

Troßbach W. 285

Trubar Primož 343

Truchseß von Waldburg Gebhard 236

Trüdinger K. 171

Tryzna Klemens 642

Trzecieski Andrzej 448, 459, 530

Trzecieski Jan 453

Tschernembel Georg Erasmus 338

Tüchle H. 444, 463, 544

Tuck R. 393

Tucker K. B. W. 362

Tudorowie dynastia 38, 39

Tühle H. 49

Turchetti M. 32, 138

Turenne Henri de Bouillon de La Tour d’Auvergne 309

Turnowski J. 554

Turowski K. J. 499, 551, 589

Turrecremata Johannes de (Juan de Torquemada) 117, 124, 201

Turrettini Jean–Alphonse 165

Twardowski Andrzej 619

Twardowski Mikołaj 653

Tworek S. 51, 542, 596, 645

Tygielski W. 254, 318, 450

Tymoteusz św. 512

Tyndale William 156, 157

Tyniecki Jan 593

Tyszkiewicz J. 424

Tyszkowic Iwan 592

Tyszkowski K. 540, 543

Ubaldis Baldus de 72

Uchański Jakub 476, 479, 492

Ulanowski B. 497, 498, 549

Ullmann H.–P. 81

Ullmann W. 56, 57, 58, 62, 69, 71, 72, 74, 76

Ulryk Wirtemberski 225, 273–275, 283

Ulryka Eleonora 288

Ultee M. 371

Ungnad von Sonneck (Sonnegg) Hans 342, 343

Urban VIII 609, 614

Urban W. 430, 442, 445, 446, 448, 449, 459, 460, 462, 481, 482, 503, 534, 596

Urbánek V. 324

Ursinus Zacharias 163, 304

Uruszczak W. 421, 493, 496, 543

Uspienskij B. A. 27

Ustrialov N. 561

Utenhove Jan 362

Uytenbogaert Johannes 393, 396

Vadian Joachim 133, 332

Vahle H. 104, 185

Valeri M. 110

Válka J. 325, 326

Valkhoff M. 150, 152, 153

Van Duren D. 112

Vandal Pierre 114, 151

Vehle H. 497

Velema W. R. E. 402, 403

Velthuysen Lambert van 403

Venard M. 129

Venemans G. A. 162

Vergerio Pier Paolo (Pietro Paolo) 149,

302, 475

Vermeulen Jan (Molanus) 201

Vermigli Pietro Martyr (Martire) 183, 189, 304

Vesmeer Sasbant 380

Vet J. J. V. M. de 404

Vidoni Pietro 636

Vilfan S. 344

Vio Thommaso de (Gaetano) 76, 220, 221

Viret Pierre 233

Viroli M. 206

Visconti Onorato 605

Visser A. 401

Visser C. Ch. G. 382

Visser D. 194, 372

Vitoria Francisco de 117

Voetius Gisbertus (Gijsbert Voet) 399, 400, 401

Vogler B. 315, 597

Voisé W. 146, 151, 153, 416, 470, 513, 519

Vok Petr 311

Volckertsz Dirck 209

Volz H. 219

Voogt G. 155, 209, 210, 3889

Vos K. 361

Vossler O. 265

Vötsch J. 272

Vries de Heeklingen H. de 385

Wachowiak B. 289, 292, 295

Wackernagel R. 147

Wacław Luksemburski 66

Wacław św. 228, 250, 311, 320, 331

Wagner Gregorius 483

Wahl Jan 656

Wainwright W. 362

Wajsblum M. 12, 51, 448, 501, 618, 649, 668

Wake William 166

Walczak R. 591

Waldburg–Zeil Georg von 273

Waldeck Franz von 228

Waldenberg Marek 66

Walenty z Krzczonowa 457

Walezjusze (de Valois) dynastia 107

Walker M. 347

Wall E. van der 398, 401, 402, 404, 670

Wallenstein Albrecht 278

Wallmann J. 166

Walmann J. 164

Walser Smith H. 246

Walther H. G. 66, 169

Walton R. C. 102

Waluga G. 414

Walzer M. 104, 180

Wangermann E. 347

Wangnereckh Johann Simon 356

Ward Holder R. 104

Warham William 663

Warmbrunn P. 233, 313

Warmiński J. 449

Warnock M. 26

Warszewicki Krzysztof 550, 665

Wartenberg G. 226, 263, 265, 267, 268

Warwick Arnold 436

Wąs G. 10

Wąsik V. 627

Wasilewicz Teodozy 642

Wasilewski T. 11, 486, 546, 555, 623, 633

Watt I. M. 110

Watt J. R. 250

Wawrzeniuk P. 642

Wawrzyniec z Pińczowa 460

Wawrzyniec z Przasnysza zw. Discordia 446, 451, 502

Wayne Baker J. 103, 205

Wazowie dynastia 534, 597, 598, 612

Weber Max 36, 185, 237, 537

Weber O. 105

Wefers S. 226, 262

Węgierscy rodzina 596

Węgierski A. 440

Węgierski Wojciech 442, 459, 490, 545

Weiglowa vel Zalaszowska Katarzyna 442

Weinfurter S. 351

Weinlöben Johann 291

Weintraub W. 657

Welfowie dynastia 253

Wendel F. 145

Wendland Johann 436–438

Werenfels Samuel 165

Wereszczyński Józef 549, 551, 552

Werner A. 535, 647

Wesel–Roth R. 205

Westerburg E.–J. 308

Westphal S. 262

Wettinowie dynastia 220, 235, 260, 263, 264

Weymar E. 175

Wężyk Jan 603, 604

Whaley J. 246, 255, 257

Whitford D. M. 83, 86, 94, 95

Wied Hermann von 145, 228, 503

Wiederkehr S. 424

Wieland Ch. 352

Wielema M. 404

Wielowieyscy rodzina 546

Wieruszowski H. 59

Wierzbicki Wacław 451

Wierzbowski Stefan 638

Wierzbowski T. 441, 476, 550

Wies E. W. 59, 61

Wiesflecker H. 331, 341

Wijaczka J. 432, 580

Wildenberg I. W. 403

Wilhelm Fryderyk van Nassau–Dietz 399

Wilhelm II Orański 399

Wilhelm III Orański 44, 399, 406

Wilhelm IV Heski 284, 285

Wilhelm IV Orański (Wilhelm Karol Henryk Friso) 406

Wilhelm IV Wittelsbach (Bawarski) 349, 350, 353

Wilhelm IX Heski 288

Wilhelm Jülich–Kleve 360

Wilhelm Orański 193, 242, 308–310, 364, 366–372, 376, 377, 379, 382, 400, 402, 406

Wilhelm V Heski 287

Wilhelm V Wittelsbach (Bawarski) 353–355

Wilhelm VI Heski 288

Wilhelm VIII Heski 288

Wilhelm Wettin 264

Wilhelm z Moerbecke 62

Wilk S. 411

Williams G. H. 140, 141, 560, 664

Williams Roger 669

Willoweit D. 248

Wimpfeling Jakob (Wimpheling) 162, 301

Wimpina Conrad 162, 290, 292

Wincenty Kadłubek (Mistrz Wincenty) 415

Winiarska I. M. 35

Winkelbauer T. 323, 324, 329, 338

Winnicki Antoni 639, 641

Winnicki Innocenty 641

Winowski L. 54

Winters P. J. 243

Wisłocki W. 460

Wisner H. 45, 487, 491, 534, 542, 546, 547, 555, 564, 574, 576, 579, 586, 591–592, 594, 595, 598, 602, 604, 605, 609, 611, 612, 620–623

Wiśniowiecki M. 598

Wiszeński Iwan 560

Wiszowaty Andrzej 154, 630

Wit św. 311

Witkowski S. 125, 206

Witold 425, 426, 632

Witte de rodzina 670

Witte J. Jr. 383, 385, 387

Witte Johan de 402, 404, 405

Wittelsbach Wolfgang 302

Wittelsbachowie dynastia 123, 236, 247, 249, 251, 253, 295, 300, 344, 348–350

Wittgenstein Ludwig von 306

Wittram R. 28

Witzel Georg 136, 145, 146, 162, 266, 291

Władysław IV Waza 553, 602, 604, 606–613, 615, 617, 619

Władysław Jagiełło 413–415, 422, 425, 426, 428, 440, 632

Władysław Jagiellończyk 325

Władysław Warneńczyk 427

Włodarczyk T. 614, 623, 628

Włodkowic Paweł 416

Wojak T. 24, 53, 96, 556

Wojciechowski Marian 442

Wojciechowski Z. 417, 422, 437, 439, 445

Wójcik W. 56, 57, 60, 461

Wójcik Z. 640

Wojsiełk 424

Wójtowicz A. 34, 74

Wojtowicz J. 673

Wojtyska H. D. 36, 411, 423, 433, 443, 455, 456, 462, 468, 469, 471, 472, 475–477, 479, 483, 485, 548, 663

Wolak J. 106, 663

Wolan Andrzej 494, 498, 499, 520, 541, 542, 644

Wołczański Józef 642

Wolf Christian 651

Wolf E. 108

Wolf G. 228

Wolf J. R. 272

Wolf P. 311

Wolff F. 654, 657

Wolfgang Wilhelm Neuburski 251, 295, 309

Wolfram H. 81

Wolgast E. 174, 177, 223, 305, 306, 310

Woliński J. 414, 426, 566, 586

Wołk–Łaniewski Michał 654, 655

Wollenberg J. 44

Wollman D. H. 181, 183

Wołłowicz Jarosz 601

Wołoszyn J. W. 610, 612, 619–621, 624, 632–634, 636, 637, 640, 641

Wołoszyński R. W. 673

Wolphius Johannes 147

Wolsey Thomas 156

Wolter 12, 24, 43, 658, 673

Woltersdorff Joachim 178

Wolzogen Ludwig von 528, 629

Wood J. E. 10, 662

Wormald J. 182–183

Woszczyński B. 442

Wotschke T. 449, 451, 453, 465, 471

Woyna Benedykt 553

Wright D. 6

Wright W. J. 282

Wrzecionko P. 624

Wrzesiński Sz. 53

Wujek Jakub 552

Wünsch T. 328, 412, 416, 417, 423

Wüst W. 255

Wyatt Thomas 181, 183

Wycliffe John (Wiklef Jan) 75

Wyduckel D. 212, 243, 244, 304

Wyhowski Iwan 636

Wysocki S. 113

Wysz Petrus 417

Yates F. A. 278, 307, 310, 311

Zabarella Franciscus 76

Zaborowski Stanisław (Stanislaus Zaborovius) 417–421, 423

Zach K. 661

Zacjusz Szymon 446, 485, 511

Zadzik Jakub 601

Zahajkiewicz M. T. 424

Zahorowski Hieronim 578

Zakrzewski J. 56, 169, 221, 439

Zakrzewski Stanisław 615

Zakrzewski W. 46, 444–446, 448, 457, 461, 469, 470, 479, 556

Załęski S. 548

Załuski Andrzej Stanisław Kostka 651

Zamoyski Jan 495, 543, 555, 556, 569, 570, 571

Zamoyski Tomasz 609

Zanchi Girolamo (Zanchius) 305

Zarański J. 91, 123

Zaremba Jan 530

Zaremska H. 218

Zawadzki R. M. 562

Zawadzki Z. 524, 666

Zbaraski Jerzy 578, 599

Zbaraski Krzysztof 578

Zborowscy rodzina 457, 492

Zborowski Marcin 445, 446, 456, 464, 466, 467, 479, 480, 488

Zborowski Piotr 488, 489, 492, 498

Zebrzydowski Andrzej 460–466, 471, 475, 505, 506

Zebrzydowski Mikołaj 571, 573, 574, 578, 579, 582–584

Zedler J. H. 407

Zeeden E. W. 28, 36, 50, 51, 112, 233, 237, 301, 454

Zema W. 560

Zemon Davies N. 113

Zesen Philipp von 166, 666

Ziegerhofer A. 342

Ziegler D. J. 144

Ziegler W. 30, 31, 41, 219, 246, 247, 259, 289, 301, 316, 326, 331, 341, 348, 349, 355, 359

Ziekursch J. 31

Zielińska K. 545, 552

Zielińska T. 441

Zielińska Z. 12

Zielińska–Nowicka A. 412

Zieliński T. J. 669

Ziemba A. 365, 384, 390

Ziemlewska A. 540

Zientara W. 651

Ziętek W. 455, 513, 514, 517, 519

Zimmermann H. 55

Zimmermann W. 30, 31, 337

Zins H. 568

Zinzendorf Ludwig von 272

Znaniecki F. 528

Zofia Brandenburska 271

Zofia św. 608

Zophy J. W. 110, 173, 232

Zschunke P. 30, 313, 314

Zurbuchen S. 23, 669, 671

Zurkinden Nikolaus 114

Zutphen Henrik van 360

Zwiartowscy rodzina 643

Związek J. 549, 552, 579

Zwicker Daniel 139, 154, 155, 626, 629

Zwierlein C. 184

Zwingli Huldrych (Ulrich, Huldreich) 32, 98–104, 106, 109, 112, 115, 133, 135, 141, 186, 189, 231, 281–283, 361, 454

Zwolski B. 645

Zygmunt Batory 123

Zygmunt I Stary 45, 235, 417, 422, 426, 427, 430, 432–434, 437–440, 442–444, 446–448

Zygmunt II August 46, 48, 49, 98, 151, 189, 428, 429, 438, 446, 448, 451, 453, 455, 456, 458, 460, 461, 463, 464, 467, 469–477, 479–481, 483, 485–491, 495–497, 502–504, 506, 508, 509, 510, 516, 521, 523, 524, 530, 531, 544, 545, 549, 551, 559, 638, 666

Zygmunt III Waza 50, 123, 124, 251, 294, 295, 342, 495, 531, 533, 534, 540, 541, 544–547, 550–553, 555–559, 564, 565, 567–577, 579–586, 588, 591–595, 597–599, 602–605, 612, 618, 621, 627, 633, 637, 666, 667

Zygmunt Hohenzollern 235

Zygmunt Kiejstutowicz 427

Zygmunt Luksemburski 218, 316

Żabicki Z. 91, 123

Żabokrzycki Dionizy 641

Żaryn M. 531, 537, 591

Żegocki Krzysztof 638

Żeleńscy rodzina 546

Żeleński T. (Boy) 158

Żelewski M. 498

Żelewski R. 480, 482, 546

Żeliborski Atanazy 639

Żelisławski Stanisław 483

Żuk–Łapińska L. 21

Żukowicz P. 563, 566, 568–570, 587, 601

Żurkowa R. 553, 616

Żurowski S. 208

Żychiewicz T. 587

Żychliński Piotr 633

Žirgulis R. 649