gen. Tadeusz Kutrzeba

[Jarpen Zigrin]

Generał Kutrzeba w czasie zamachu majowego opowiedział się po stronie legalnej władzy, jednak w przeciwieństwie do gen. Rozwadowskiego, czy Zagórskiego jemu nic się nie stało ze strony ludzi Piłsudskiego. Przeciwnie w grudniu 1926 r. objął stanowisko zastępcy szefa Sztabu Generalnego. Dlaczego?

Otóż na początku marca 1926 r. wraz z gen. Dreszerem był u Piłsudskiego. Jego celem była wizyta w/s jednej z jego prac - "Bitwa nad Niemnem". Jednak przypadkowo stał się świadkiem wydawania dyspozycji Piłsudskiego, co do realizacji puczu wojskowego.

Piłsudski zacząć miał rozmowę od słów: "Dzisiaj otrzymacie ostateczne moje dyrektywy..."

Kutrzeba oczywiście zorientował się, na co się zanosi, a mimo to nie powiadomił mimo obowiązku odpowiednich osób, by temu zapobiec. Obiecał nawet gen. Dreszerowi, że tego nie zrobi. Dlaczego?

Miał możliwość zmiany biegu historii i obrony legalnej władzy przed dyktatorskimi zakusami Piłsudskiego.

[FSO]

Witam;

małe pytanie: a po co? Sytuacja w '26 r. była taka, że wojsko wrzało od dawna, wiadomo było kto za Marszałkiem, kto przeciw, kto sprzyja acz neutralny a kto wręcz przeciwnie. Poparcie tak wyraźne jednej ze stron, czyli w tej sytuacji - meldunek u zwierzchnika [n.p. premiera, ministra S. Woj.] oznaczałoby wyraźne popracie, tak jak się da. W razie powodzenia puczu - takie obiecanie zatrzymania w tajemnicy nie zostaje niezauważone, co też się stało. nikt go nie gonił, szykanował czy odsyłał do zapyzialego garnizonu... Sytuacja numer dwa: dostaje wyraźny rozkaz w celu obrony rządu, delikatna zwłoka - bo dajmy na to kolejarze są za zamachem [a pierwotne jego popracie jest duże i szerokie] znów daje kilka chwil do namysłu, w zasadzie uniemożliwia oskarżenie o bunt [chyba, że jest stan wojenny lub stan wojny domowej, patrz kodeks wojskowy], i znów nie powinno blokować dalszej kariery w wojsku.

pozdr

[Jarpen Zigrin]

W kategoriach sprytu to naprawdę świetny ruch. Zamach, gdyby się nie udał to by trzymał to w tajemnicy, a ew. oskarżenia np. od Dreszera, że wiedział, a nie powiedział uznano, by za mało wiarygodne.

Gdyby powiedział, a zamach, by się udał, to najpewniej podzieliłby los Zagórskiego i Rozwadowskiego.

Pozostały dwie kwestie powiedzieć i jak zamach się nie uda zostać bohaterem, ale to było ryzykowne lub po prostu milczeć, wybrał właśnie tę opcję, mówiąc coś o Kutrzebie numer 2, który był świadkiem rozmowy i Kutrzebie numer 1.

Swoją drogą jako żołnierz nie miał obowiązku prawnego powiadomić odpowiednie władze o planowanym zamachu stanu?

[FSO]

Witaj;

Jarpen: gdzieś w temacie o samym zamachu majowym, cytowałem bodajże to co działo się we Lwowie. Sam dowódca wierny wojskom, jednostki już bardzo różnie. W takiej sytuacji : strona rządowa jeśliby wygrała zrozumie, że "były trudności", poza tym jeżeli wiadomo, że część sieci telefonicznej jest "wierna zamachowcom...." to już tym bardziej. W razie wygrania legalny rząd zrozumie trudności, zrzucając na nie przyczyny opóźnienia lub początkowego niewykonywania dokładnie rozkazów.

Rozmowa jak rozmowa - no dwóch sobie gadało, a poza tym to wszyscy w okręgu Wileńskim wiedzieli, że mialy się rozpocząć jakieś tam manewry i udało się Piłsudskiego przekonać żeby był na nich... Tym bardziej, że nie było dokumentów pisanych, tym bardziej że poparcie dla Marszałka było stosunkowo duże, tym bardziej że chcąc do końca uprządkować i podporządkować sobie wojsko, prawdopdobnie znaczna część oficerów mialaby dopisek "w st. spocz.". Kolejny problem, w razie wygania przez rząd - ukarano by winnych, a reszta po prostu by zostala na swoich stanowiskach, patrząc z tej perspektywy wina Kutrzeby nie byłaby wielka.

Poparacie społeczeństwa dla zamachu [inaczej : zmian] oznaczało, że rząd musialby działać delikatnie. Tak w wojskowym kodeksie karnym , podobnie jak i w "cywilnym" istnieją paragrafy na "niedoniesienie" a i wyroki są dość ostre. Pytanie pozostaje jedno i na nie trzeba odpowiedzieć chcąc zrozumieć dlaczego wojskowi się tak zachowowali [bo pewnie nie jeden Kutrzeba o tym wiedzial lub był niemal pewnym] - czy rząd w razie wygranej byłby zdolny przeprowadzić bezwzględną czystkę w wojsku z osób w jakikolwiek sposób powiązanych z zamchem. Zachowanie Kutrzeby wskazuje pośrednio że raczej nie....

pozdr

[bavarsky]

Polecam opracowanie autorstwa Tadeusza Kutrzeby, Wyprawa Kijowska 1920 roku, Warszawa 1937.

Do pobrania i przeczytania: http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadat...73&from=FBC

Już mnie nie ma.

Pozdr.

B.

[FSO]

Witam;

dzięki za namiar, rzut oka na tekst, pozwala stwierdzić że jest to panegiryk Marszałka. Drobne pytanie - jaką postawę miał nasz generał w latach dwudziestych, bo nie podejrzewam, żeby nie ewoluowałą ona z tzw. "duchem czasu".

pozdr