Rosyjscy oficerowie pochowani w Częstochowie

[bavarsky]

Najwymowniejszym świadectwem przebywania w mieście jednostek rosyjskich, są pozostałości już to dawnych koszar, strzelnic, odwachów, już to porośniętych mchem, nagrobków. Poniżej chciałbym zaprezentować wam drobny fragment tamtych lat.

piterzx: Fragmenty postu i biogramu gen. Pawłowa usunięte na wyraźną prośbę autora

Cmentarz ewangelicko-augsburski:

pułkownik Wasilij Aleksandrowicz Łukinskij, ur. 23. IV. 1829 zm. 24.VIII. 1902

Urodził się w Niżnym Nowgorodzie, syn Aleksandra, majora w stanie spoczynku oraz Barbary (nieznanego nazwiska panieńskiego).

Funkcja w garnizonie częstochowskim -nieznana.

Bitwy i potyczki w których uczestniczył - nieznane.

STATUS: Trwa ustalanie ze źródłami rosyjskimi.

Zdjęcie nagrobka:

Pozdr.

B.

[bavarsky]

Cmentarz Kule:

płk Konsanty Kerlig, ur. 13. III. 1839 zm. 18. XII. 1889

Dowódca 7. pułku strzelców w latach 1885-1889. Owy regiment wchodził w skład 2. brygady strzelców, do którego przynależał jeszcze 8. pułk strzelców.

Postaram się niedługo przybliżyć historię owych "jegierskich" regimentów.

Zdjęcia nagrobka:

Pozdr.

B.

[bavarsky]

Cmentarz Kule:

rtm. Michaił Łoban, ur. 27. VIII. 1852 zm. 29. IV. 1897

Dowódca 3. szwadronu, 42. mitawskiego pułku dragonów, w okresie 1893-1896.

Nutka historii:

We wrześniu roku 1875, wmaszerowały do Częstochowy pododdziały 14. mitawskiego pułku huzarów Jego Królewskiej Wysokości ks. Alberta Pruskiego.

Rodowód owego pułku sięga roku 1805. Wtedy to utworzono inflandzki pułk dragonów, który można uznać za protoplastę 14. pułku.

Rok 1833 przyniósł zespolenie z dwoma szwadronami pułku strzelców konnych (jako że na kanwie reform po wojnie z Polską 1831, owe jednostki likwidowano). W tym też roku powstał 14. mitawski pułk huzarów, należący do 14. dywizji kawalerii, której sztab znajdował się również w Częstochowie.

Stan liczebny takiego regimentu za opracowaniem Bieskrownyja, szacował się następująco:

33 oficerów oraz 869 niższych rang.

Rok 1882, stał się przełomowy dla rosyjskiej konnicy, jako że ukaz Cesarski rozkazał przeformować wszystkie regularne pułki kawalerii w formacje typu dragońskiego tzw. "reforma dragońska".

Oznaczało to przekształcenie 4-szwadronowych pułków huzarów i ułanów w 6-szwadronowe regimenty dragonów.

W roku owym 14. mitawski pułk huzarów, stał się 42. mitawskim pułkiem dragonów Jego Królewskiej Wysokości ks. Alberta Pruskiego. Przynależność do dywizji pozostała bez zmian. W roku 1898, regiment na stanie posiadał 33 koni oficerskich i 823 wierzchowców dla podoficerów i szeregowych, natomiast między rokiem 1901 a 1904 powyższa formacja utrzymywała 36 koni oficerskich oraz 892 koni żołnierskich.

Lecz na tym nie koniec zawiłości

Otóż, praktyczny brak lekkiej konnicy po reformie z 1882 (dragoni byli zaliczani do ciężkiej kawalerii) spowodował duże oburzenie wielu oficerów (w tym jenerała Puzyrewskiego).

I tak w roku 1907 doszło do kolejnej "reformy", mającej na celu odbudowę oddziałów lekkokonnych. I tak 42. pułk dragonów powrócił do swojej starej nazwy i typu stając się: 14. pułkiem huzarów.

Zdjęcia nagrobka:

Pozdr.

B.

[bavarsky]

Dopiero teraz zauważyłem że linki nie działają :/

Zmieniłem serwer zdjęć i jest już OK.

Pozdr.

B.

[bavarsky]

Częstochowskie Srażenije 1813

Ogólny atak w stronę Częstochowy rozpoczął się dn. 13 marca 1813 roku.

Tego dnia dowódca 8. pułku jegrów płk Iwan Żewachow zajął kościół świętej Barbary, gdzie odnaleziono 42 chorych żołnierzy nieprzyjaciela.

Z kolei płk Michaił Achlestyszew dowodząc jegrami 39. pułku, zdobył pusty magazyn solny, Nową Częstochowę i kościół św. Rocha. Wziął do tego kilku jeńców.

Tego też dnia kordon pozostałych wojsk rosyjskich szczelnie otoczył twierdzę Jasnogórską.

Walki były miejscami krwawe. Warto wspomnieć o ostrzale artyleryjskim prowadzonym z twierdzy Jasnogórskiej w stronę pozycji 39. pułku jegrów. Poległ wówczas major Spieszna, oficer z owego regimentu jegierskiego.

Rosjanie podciągnęli zresztą w sukurs atakującym strzelcom; 28 dział, pod fortecę. Ostrzał zaczął się w nocy 15 marca 1813 roku. Dowódca artylerii moskiewskiej mjr. Iwan Liwen dawał askeruracyję 8. i 39. jegierskiemu regimentowi, które to ponawiały ataki, nieudane zresztą na umocnienia polskie.

To tak pokrótce i w zarysie.

Niebawem więcej szczegółów.

Pozdr.

B.

[bavarsky]

Dekret Imperatora Mikołaja I Romanowa, z 4/16 października 1835 roku zapoczątkował rozdawnictwo dóbr ziemskich w Królestwie Polskim.

Wyróżnia się dwa okresy, podczas trwania których, wybrani wyżsi oficerowie/urzędnicy państwowi, za zasługi otrzymali dobra ziemskie.

Pierwszy 1835-1845; drugi 1865-1869. W pojedynczych przypadkach nagradzano dobrami po 1869 r.

piterzx: Fragmenty postu i biogramu gen. Pawłowa usunięte na wyraźną prośbę autora

[bavarsky]

W dzisiejszym dodatku Gazety Wyborczej miasta Częstochowy, ukazał się artykuł Pana Tomasza Haładyja pt. Rosjanie w Częstochowie, traktujący o bytności moskali na tychże ziemiach od 1813-1914 roku.

Miałem przyjemność współpracować z owym dziennikarzem, w opisie grobów znajdujących się na częstochowskiej nekropolii Kule.

Pozdr.

B.

[Kadrinazi]

Czy mnie stare oczy mylą, czy też Twe szlachetne oblicze widać tam na zdjęciu Marcinie?

[bavarsky]

Cóż Michale, starałem się, stać prosto.

Prace nad Rosjanami pochowanymi na nekropoli Kule, prowadzę w dalszym ciągu. Przy czym efekty mojej pracy, mam nadzieję że ukażą się w Almanachu Częstochowskim.

Za wszelkie błędy stylistyczne w powyższych postach, przepraszam. Jeżeli są merytoryczne, będę łaskaw jeżeli ktoś w przystępny sposób przystanie przy takim tekście i zlituje się nad autorem tychże słów.

Kłaniam się

B.

[bavarsky]

No proszę, ów jegomość Pawłow Prokofij, którego szczątki spoczywają na częstochowskim cmentarzu Kule, dowodził w czasie trwania wojny 1831 roku 1. rotą pozycyjną z 5 brygady artylerii polowej. Wg publikacji rosyjskiej Okuniewa, pt. Istorija vtoroj poloviny polskoj vojny 1831 goda, S. Petersburg 1835, w czerwcu 1831 r, owa bateria stanowiła wraz z I brygadą 5 dywizji piechoty garnizon Wileński [w ogólnej liczbie 3046 oficerów i żołnierzy, tj. 4 baony i 12 dział], natomiast w czasie szturmu Warszawy 6 jak i 7 września tworzyła 1-wszą linię artylerii II korpusu piechoty.

Dokładna dyspozycja w dniu 7 września była następująca:

1 rot. 5 BrAP.; 214 kanonierów/12 dział

1 rot. 7 BrAP.; 165/8

1 rot. 10 BrAP. 139/6

Poniżej przedstawiam fragment mapy, z ogólnego planu szturmu warszawy [w sumie liczący 6 ogromnych pod względem wielkości i detali map taktycznych przedstawiających już to działania polskie już to ruskie], pt. Plan ataku na 1 & 2 linię umocnień przedmieścia miasta i wałów miejskich dn. 7 września. W czerwonym prostokącie ująłem m.in. 1 rotę 5 BrAP Pawłowa, która zajmuje prawe skrzydło, centrum natomiast 1 rot. 7 BrAP, a lewe skrzydło 1 rot. 10 BrAP.

M.in. baterii Pawłowa, dawała mocno się we znaki artyleria prawego skrzydła Umińskiego, której ogień krzyżował się pod kątem prostym z ogniem prawoskrzydłowej baterii Bema. a pociski czołgające przelatywały aż na krańce korpusu Kreutza, wyrządzając mu duże straty.

Gorczakow najpierw zmienił jej front [od prawego w tył], kierując przeciwko bateriom polskim na południe od Czystego. Gdy to nie pomogło, umieścił na prawym skrzydle 8 dział lekkich. Rota płk. Pawłowa poniosła ciężkie stary w ludziach i sprzęcie, z 12 dział ostało jej się 6 lub 8, m.in. w rezultacie braku artylerii w jaszczach.

Edytowane 15 Maj 2011 przez bavarsky

[secesjonista]

W temacie, artykuł Juliusza Sętowskiego w "Roczniku Muzeum Częstochowskiego" z 2011:

Miejsca pochówków osób wyznania prawosławnego w Częstochowie w okresie od 1. połowy XIX wieku do 1914 roku

[bavarsky]

W tym roku; rozpoczynam "inwentaryzację cmentarza" prawosławnego.

Być może w tym roku ukaże się publikacja mojego autorstwa, przy współudziale ODDC którego kierownikiem jest dr. Sętowski.

Uzyskałem też wsparcie ze strony Ambasady Federacji Rosyjskiej. Ostatnio nawet do ośrodka wpadł wicekonsul Rosji, który wizytował Częstochowę z tej racji iż jego antenat służył w 14 Mitawskim pułku.

Pozdr.

M.

Edytowane 22 Styczeń 2013 przez bavarsky