Wyszukaj
Wyświetlanie wyników dla tagów 'kalwinizm' .
Znaleziono 3 wyniki
-
Akta Synodów Prowincjonalnych Jednoty Litewskiej : 1638-1655 wstęp i opracowanie Marzena Liedke i Piotr Guzowski Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2023 ISBN 978-83-7507-217-4 Format B5, s. 390 (LIV + 336), wielobarwna mapa luzem, indeksy (osób, miejscowości, rzeczowy) Jako moment wprowadzenia reformacji w Wielkim Księstwie Litewskim wskazuje się rok 1553, czyli założenie przez Mikołaja Radziwiłła „Czarnego” pierwszego zboru ewangelickiego w Brześciu. Dopiero jednak po kolejnych kilku latach wykształciła się linia doktrynalna Kościoła ewangelickiego i w końcu zdominowały ją założenia kalwinizmu. Od trzeciej ćwierci XVI wieku pod względem organizacyjnym Kościół ewangelicko-reformowany w Rzeczypospolitej dzielił się na trzy samodzielne i równorzędne prowincje, zwane jednotami: Wielkopolskę, gdzie dominowała wspólnota braci czeskich doktrynalnie zbliżona do ewangelików reformowanych, Małopolskę oraz Wielkie Księstwo Litewskie. Książka jest kontynuacją edycji akt synodalnych Jednoty Litewskiej z lat 1626-1637 (wydanych drukiem w 2011 roku), a ta z kolei nawiązywała do opublikowanych drukiem w Wilnie niemal sto lat wcześniej pierwszych zachowanych protokołów Jednoty z lat 1611-1625, opracowanych w ramach szeroko zakrojonego, acz zrealizowanego tylko w niewielkiej części projektu Monumenta Reformationis Polonicae et Lithuanicae. Książka nawiązuje też do pomnikowej edycji akt synodów różnowierczych w Polsce opracowanej przez Marię Sipayłło, która wszak nie zdążyła wydać archiwaliów odnoszących się do Wielkiego Księstwa Litewskiego. Linki: książka drukowana e-book PDF Spis treści Wstęp Wykaz najczęściej stosowanych skrótów Wykorzystane źródła i literatura przedmiotu Superintendenci dystryktowi Jednoty Litewskiej 1638-1655 Dyrektorzy synodów i pisarze synodowi Jednoty Litewskiej 1638-1655 Pełnomocnicy prawni (aktorzy) zborów Wielkiego Księstwa Litewskiego 1638-1655 Akta synodów prowincjonalnych Jednoty Litewskiej 1638-1655 Indeks osób Indeks miejscowości Indeks rzeczowy Indeks rzeczowy #Birże, #Dziewałtów, #JednotaLitewska, #kalwinizm, #Kiejdany, #Kojdanów. #Kielmy, #Kopyl, #Kowno, #Litwa, #MariaSipayłło, #Nurzec, #Orla, #Oszmiana, #Radziwiliszki, #Sereje, #Słuck, #Szwabiszki, #Węgrów, #Wilno, #Wiżuny, #Zabłudów, #Żuprany 1 dzień
-
Odrodzenie i Reformacja w Polsce Tom LXII Format B5, s. 284 stosowny link Spis treści ARTYKUŁY Waldemar Kowalski, Krakowski drukarz Stanisław Murmelius i jego księgozbiór (1571) Karol Łopatecki, Kariera siedemnastowiecznego ewangelickiego szlachcica Jana Kunowskiego Agnieszka Leszczyńska, Piosnka nadobna dla dziatek. Z myślą o młodocianych użytkownikach polskich kancjonałów MATERIAŁY Hanna Rajfura, Jana Długosza list dedykacyjny do Katalogu arcybiskupów gnieźnieńskich Jan Mironczuk, Wyznania protestanckie na obszarze dystryktu podlaskiego ARTYKUŁY RECENZYJNE Maciej Ptaszyński, Motor reformy czy średniowieczny balast? Uwagi na marginesie pracy Teresy Borawskiej, przy współudziale Henryka Rietza, Mikołaj Kopernik i jego świat. Środowisko, przyjaciele, echa wielkiego odkrycia, wyd. 2, Toruń 2017 Steffen Huber, Sascha Salatowsky o filozofii socynian i Kęstutis Daugirdas o początkach socynianizmu RECENZJE I OMÓWIENIA Holly S. Hurlburt, Daughter of Venice. Caterina Corner, Queen of Cyprus and Woman of the Renaissance (Mariusz Misztal) Teresa Megale, Tra mare e terra. Commedia dell’arte nella Napoli spagnola (1575–1656) (Jolanta Dygul) Łukasz Gołaszewski, Spory o dziesięciny. Świeccy i duchowni w Knyszynie na przełomie XVI i XVII wieku (Bogumił Szady) Joanna Orzeł, Historia – tradycja – mit w pamięci kulturowej szlachty Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku (Urszula Augustyniak) Gabriela Wąs, Reformacja a władza. Reformy chrześcijaństwa w nurcie reformacji a spory o władzę na Śląsku w XVI i w pierwszym dwudziestoleciu XVII wieku (Wojciech Kriegseisen) Joachim Bahlcke, Kalwinizm i Jednota Braci Czeskich w Europie Środkowej i Środkowo-Wschodniej. Studia na temat społecznego i kulturowego znaczenia wyznania reformowanego w okresie wczesnonowożytnym (Wojciech Kriegseisen) Antytrynitaryzm w Pierwszej Rzeczypospolitej w kontekście europejskim. Źródła – rozwój – oddziaływanie (Maciej Ptaszyński) Formowanie kultury katolickiej w dobie potrydenckiej. Powszechność i narodowość katolicyzmu polskiego (Zofia Żółtek) Wojciech Ryczek, Antystrofa dialektyki. Teoria retoryczna Bartłomieja Keckermanna (Danilo Facca) Controversia et Confessio. Theologische Kontroversen 1548–1577/80. Kritische Auswahledition (Maciej Ptaszyński) Matthias Roick, Pontano’s Virtues. Aristotelian Moral and Political Thought in the Renaissance (Valentina Lepri) Florike Egmond, Eye for Detail. Images of Plants and Animals in Art and Science, 1500–1630 (Konrad Bielecki) Devotio Jagiellonis w edycji faksymile modlitewników królewskich Zygmunta I i Bony (Katarzyna Płonka-Bałus) IN MEMORIAM Henryk Gapski, Jerzy Kłoczowski (1924–2017) Wykaz skrótów Zasady przygotowania tekstów Lista recenzentów
-
Ewa Cherner Słownik biograficzny duchownych ewangelicko‐reformowanych Jednota Litewska i Jednota Wileńska 1815‐1939 ISBN 978-83-7507-233-4 Format B-5, 452 s., ilustracje, bibliografia, indeksy: osób, miejscowości stosowny link Słownik wypełnia wiele luk w historii protestantyzmu na dawnych terenach Rzeczypospolitej Obojga Narodów, szczególnie w XIX wieku. Widzimy Kościół sięgający swą strukturą XVI i XVII w. i trwający przy niej aż do 1939 roku. Obserwujemy wierne zaangażowanie starych rodów, jak Grabowscy, Grużewscy, Puttkamerowie, Mackiewiczowie, Moczulscy, Świdowie. Widzimy wpływ, jaki miały na Kościół ruchy migracyjne w XIX w.: emigracja Polaków z dawnego Wielkiego Księstwa oraz imigracja z różnych stron Europy wraz z rozwojem tych ziem. Widzimy polskie szlacheckie parafie, ale także Litwinów, Niemców, Żmudzinów, Czechów, Szwajcarów i potomków hugenotów. Następują procesy polonizacyjne, ale też germanizacja czy narastanie litewskiego ruchu narodowego, często w obrębie tych samych rodzin (Mieszkowscy, Dilisowie). Mamy nie tylko biogramy pastorów-spiskowców, jak Aleksander Kawelmacher, ale i osoby współpracujące z rosyjskim zaborcą, jak pastor Samuel Nerlich. Śledzimy historie prawdziwie tragiczne, takie jak pastora Jana Mollesona. Cała jego rodzina to pierwowzór rodziny Rollinsonów z Mickiewiczowskich „Dziadów”. Pastor, który nieświadomie donosi na swojego syna, skazanego przez to na śmierć, poddany zostaje do końca życia totalnemu ostracyzmowi. Jego żona Felicjanna wybłagała złagodzenie kary dla syna na dożywotnie zesłanie na Syberię i była jedyną osobą na pogrzebie męża. Mamy statecznych, sumiennych, stereotypowych pastorów kalwińskich, takich jak Władysław Kurnatowski, ale i jego bratanka, pastora-pieniacza, Bogusława Jana Kurnatowskiego. Mamy skandale obyczajowe – ale i zgodne, wieloletnie małżeństwa. Dzięki ogromnej i mozolnej pracy Ewy Cherner udało się uchronić przed zupełnym zapomnieniem małe ojczyzny polskich i litewskich ewangelików: gimnazjum i pastorów w Słucku na Białorusi; parafię zahalską, położoną wśród poleskich błot, do której pastorzy podróżowali łódką i odprawiali nabożeństwa w drewnianych kaplicach, butwiejących i mozolnie odbudowywanych przez wiernych; garstkę ewangelików-reformowanych zbierających się na domowych kalwińskich nabożeństwach w Rohatyniu, przy dawnej polsko-rosyjskiej granicy z 1772 r. w Witebskiem; tyleż senny, co monumentalny katedralny kościół w Kojdanowie, który chroniły mury obronne i wieże pamiętające okres nie tak pokojowej kontrreformacji na tych ziemiach, Widzimy wielopokoleniowe dynastie pastorskie – Aramowiczów, Ceraskich, Kurnatowskich, Reczyńskich – koligacjami rodzinnymi sięgające początków reformacji w Polsce. Parafrazując tytuł słynnej książki hrabiny Marion Doenhoff, książka Ewy Cherner przywraca nam choć na chwilę ludzi, których imion już nikt nie wymienia, nikt nie pamięta – oprócz Boga, któremu służyli. Ks. dr Kazimierz Bem, Wprowadzenie (fragmenty) Spis treści Kazimierz Bem, Wprowadzenie Wstęp Podziękowania Biogramy Aniszewski Aleksander Aramowicz Adam Aramowicz Jakub Balczewski Aleksander Balczewski Gabriel Baloun Miłosław Bałaban Antoni Bernacki Bogusław Biergiel Józef Ceraski Józef Ceraski Michał Ceraski Michał Władysław Ceraski Władysław Chodorowski Stefan Chodorowski Stefan Józef Ciechański Aleksander Cumft Adam Cumft Marcin G . Czygłowski Michał Czyż Konstanty Dilis Paweł Downar Rafał Drue Józef Fajans Józef Głowacki Bogusław Głowacki Józef Gorodiszcz Piotr Grotkowski Tobiasz Herowski Bogusław Herowski Jan Jakubenas Paweł Janik Józef Jaremko Piotr Jastrzębski Michał Jastrzębski Stanisław Jelinek Jan Kader Andrzej Kawelmacher Aleksander Kołysza Jerzy Kubik Henryk Kühn Józef Kuncewicz Lucjan Kuncewicz Romuald Kurnatowski Bogusław Jan Kurnatowski Bogusław Samuel Kurnatowski Felicjan Kurnatowski Jan Kurnatowski Konstanty Kurnatowski Oskar Kurnatowski Tytus Kurnatowski Władysław Kwantski Aleksander Lipiński Stefan Lothweison Julian Łabowski Aleksander Mandzelowski Adam Mandzelowski Jan Mandzelowski Józef Mandzelowski Władysław Marszewski Józef Mieszkowski Aleksander Mieszkowski August Mieszkowski Wilhelm Moczulski Adam Moczulski Aleksander Moczulski Karol Moczulski Konstanty Molleson Jan G . Natkiewicz Karol Nejman Adolf Nerlich Karol Nerlich Samuel Opoczeński Jarosław Orłowski Leonard Paszkiewicz Aleksander Piasecki Aleksander Otton Pospiszył Józef Reczyński Jerzy Reczyński Michał Reczyński Paweł Reczyński Stefan Snarski Jan Szarnas Adam Szepetys Jan Szwedko Sergiusz Thumas Konstanty Tomesz Jan Wannowski Felicjan Wannowski Konstanty Wannowski Leopold Wannowski Michał Young Konstanty Tabela 1. Duchowieństwo Jednoty Litewskiej Ewangelicko-Reformowanej w 1815 roku Tabela 2 . Liczebność parafii Jednoty Litewskiej w latach 1818, 1905 i 1909 Dyrektorzy i miejsca obrad Synodów Jednoty Litewskiej w latach 1815-1939 Superintendenci Jednoty Litewskiej Ewangelicko-Reformowanej Superintendenci i seniorzy Jednoty Wileńskiej Ewangelicko-Reformowanej Kolegium Jednoty Litewskiej Ewangelicko-Reformowanej w latach 1830-1918 Kolegium/Konsystorz Jednoty Wileńskiej Ewangelicko-Reformowanej w latach 1919-1939 Bibliografia Spis ilustracji Indeks osób Indeks miejscowości Biogramy zamieszczone w książce: K. Bem, Słownik biograficzny duchownych ewangelicko‐reformowanych. Pastorzy i diakonisy Jednoty Małopolskiej i Jednoty Warszawskiej 1815‐1939, Warszawa 2015
