Wyszukaj
Wyświetlanie wyników dla tagów 'ewangelicy' .
Znaleziono 1 wynik
-
Ewa Cherner Słownik biograficzny duchownych ewangelicko‐reformowanych Jednota Litewska i Jednota Wileńska 1815‐1939 ISBN 978-83-7507-233-4 Format B-5, 452 s., ilustracje, bibliografia, indeksy: osób, miejscowości stosowny link Słownik wypełnia wiele luk w historii protestantyzmu na dawnych terenach Rzeczypospolitej Obojga Narodów, szczególnie w XIX wieku. Widzimy Kościół sięgający swą strukturą XVI i XVII w. i trwający przy niej aż do 1939 roku. Obserwujemy wierne zaangażowanie starych rodów, jak Grabowscy, Grużewscy, Puttkamerowie, Mackiewiczowie, Moczulscy, Świdowie. Widzimy wpływ, jaki miały na Kościół ruchy migracyjne w XIX w.: emigracja Polaków z dawnego Wielkiego Księstwa oraz imigracja z różnych stron Europy wraz z rozwojem tych ziem. Widzimy polskie szlacheckie parafie, ale także Litwinów, Niemców, Żmudzinów, Czechów, Szwajcarów i potomków hugenotów. Następują procesy polonizacyjne, ale też germanizacja czy narastanie litewskiego ruchu narodowego, często w obrębie tych samych rodzin (Mieszkowscy, Dilisowie). Mamy nie tylko biogramy pastorów-spiskowców, jak Aleksander Kawelmacher, ale i osoby współpracujące z rosyjskim zaborcą, jak pastor Samuel Nerlich. Śledzimy historie prawdziwie tragiczne, takie jak pastora Jana Mollesona. Cała jego rodzina to pierwowzór rodziny Rollinsonów z Mickiewiczowskich „Dziadów”. Pastor, który nieświadomie donosi na swojego syna, skazanego przez to na śmierć, poddany zostaje do końca życia totalnemu ostracyzmowi. Jego żona Felicjanna wybłagała złagodzenie kary dla syna na dożywotnie zesłanie na Syberię i była jedyną osobą na pogrzebie męża. Mamy statecznych, sumiennych, stereotypowych pastorów kalwińskich, takich jak Władysław Kurnatowski, ale i jego bratanka, pastora-pieniacza, Bogusława Jana Kurnatowskiego. Mamy skandale obyczajowe – ale i zgodne, wieloletnie małżeństwa. Dzięki ogromnej i mozolnej pracy Ewy Cherner udało się uchronić przed zupełnym zapomnieniem małe ojczyzny polskich i litewskich ewangelików: gimnazjum i pastorów w Słucku na Białorusi; parafię zahalską, położoną wśród poleskich błot, do której pastorzy podróżowali łódką i odprawiali nabożeństwa w drewnianych kaplicach, butwiejących i mozolnie odbudowywanych przez wiernych; garstkę ewangelików-reformowanych zbierających się na domowych kalwińskich nabożeństwach w Rohatyniu, przy dawnej polsko-rosyjskiej granicy z 1772 r. w Witebskiem; tyleż senny, co monumentalny katedralny kościół w Kojdanowie, który chroniły mury obronne i wieże pamiętające okres nie tak pokojowej kontrreformacji na tych ziemiach, Widzimy wielopokoleniowe dynastie pastorskie – Aramowiczów, Ceraskich, Kurnatowskich, Reczyńskich – koligacjami rodzinnymi sięgające początków reformacji w Polsce. Parafrazując tytuł słynnej książki hrabiny Marion Doenhoff, książka Ewy Cherner przywraca nam choć na chwilę ludzi, których imion już nikt nie wymienia, nikt nie pamięta – oprócz Boga, któremu służyli. Ks. dr Kazimierz Bem, Wprowadzenie (fragmenty) Spis treści Kazimierz Bem, Wprowadzenie Wstęp Podziękowania Biogramy Aniszewski Aleksander Aramowicz Adam Aramowicz Jakub Balczewski Aleksander Balczewski Gabriel Baloun Miłosław Bałaban Antoni Bernacki Bogusław Biergiel Józef Ceraski Józef Ceraski Michał Ceraski Michał Władysław Ceraski Władysław Chodorowski Stefan Chodorowski Stefan Józef Ciechański Aleksander Cumft Adam Cumft Marcin G . Czygłowski Michał Czyż Konstanty Dilis Paweł Downar Rafał Drue Józef Fajans Józef Głowacki Bogusław Głowacki Józef Gorodiszcz Piotr Grotkowski Tobiasz Herowski Bogusław Herowski Jan Jakubenas Paweł Janik Józef Jaremko Piotr Jastrzębski Michał Jastrzębski Stanisław Jelinek Jan Kader Andrzej Kawelmacher Aleksander Kołysza Jerzy Kubik Henryk Kühn Józef Kuncewicz Lucjan Kuncewicz Romuald Kurnatowski Bogusław Jan Kurnatowski Bogusław Samuel Kurnatowski Felicjan Kurnatowski Jan Kurnatowski Konstanty Kurnatowski Oskar Kurnatowski Tytus Kurnatowski Władysław Kwantski Aleksander Lipiński Stefan Lothweison Julian Łabowski Aleksander Mandzelowski Adam Mandzelowski Jan Mandzelowski Józef Mandzelowski Władysław Marszewski Józef Mieszkowski Aleksander Mieszkowski August Mieszkowski Wilhelm Moczulski Adam Moczulski Aleksander Moczulski Karol Moczulski Konstanty Molleson Jan G . Natkiewicz Karol Nejman Adolf Nerlich Karol Nerlich Samuel Opoczeński Jarosław Orłowski Leonard Paszkiewicz Aleksander Piasecki Aleksander Otton Pospiszył Józef Reczyński Jerzy Reczyński Michał Reczyński Paweł Reczyński Stefan Snarski Jan Szarnas Adam Szepetys Jan Szwedko Sergiusz Thumas Konstanty Tomesz Jan Wannowski Felicjan Wannowski Konstanty Wannowski Leopold Wannowski Michał Young Konstanty Tabela 1. Duchowieństwo Jednoty Litewskiej Ewangelicko-Reformowanej w 1815 roku Tabela 2 . Liczebność parafii Jednoty Litewskiej w latach 1818, 1905 i 1909 Dyrektorzy i miejsca obrad Synodów Jednoty Litewskiej w latach 1815-1939 Superintendenci Jednoty Litewskiej Ewangelicko-Reformowanej Superintendenci i seniorzy Jednoty Wileńskiej Ewangelicko-Reformowanej Kolegium Jednoty Litewskiej Ewangelicko-Reformowanej w latach 1830-1918 Kolegium/Konsystorz Jednoty Wileńskiej Ewangelicko-Reformowanej w latach 1919-1939 Bibliografia Spis ilustracji Indeks osób Indeks miejscowości Biogramy zamieszczone w książce: K. Bem, Słownik biograficzny duchownych ewangelicko‐reformowanych. Pastorzy i diakonisy Jednoty Małopolskiej i Jednoty Warszawskiej 1815‐1939, Warszawa 2015
