Wyszukaj
Wyświetlanie wyników dla tagów 'czy potrzebna była jego pełnoletniość?' .
Znaleziono 1 wynik
-
Okoliczności nadania księstwa burgundzkiego Filipowi Śmiałemu
secesjonista dodał temat w Polityka, ustrój i dyplomacja
W innym temacie euklides napisał: Wynika z powyższych słów, że główną przeszkodą by rzeczony Filip Śmiały został wcześniej księciem burgundzkim był jego wiek, a dokładniej: brak pełnoletności, którą według euklidesa osiągano wówczas w wieku 21 lat. Być może jestem w błędzie ale moim zdaniem znacznie większą przeszkodą był fakt, że wówczas na książęcym stolcu zasiadał sobie Filip I z Rouvres wciąż mający nadzieję na spłodzenie potomka. O ile wiem, nawet władca Francji nie miał prawa do odbierania tytułu książęcego li tylko z chęci uhonorowania kogokolwiek, nawet własnego syna. Ponieważ panujący wówczas Jan II Dobry nie był w stanie wojny z księciem Filipem z Rouvres, co ew. ułatwiłoby mu szafowanie jego książęcym tytułem, Filip z Rouvres nie był też oskarżony o jakąś ciężką zbrodnię jak zdrada czy obraza majestatu co usprawiedliwiłoby odebranie mu tego tytułu. Władca Francji nie zawarł z nim też żadnego układu w myśl którego można by potraktować Filipa Śmiałego jako książęcego delfina. Pomijając pewne zmiany jakim podlegała domena burgundzka i związany z nią tytuł, posługując się jak najbardziej ogólnym zestawieniem z francuskojęzycznej Wiki "Liste des ducs de Bourgogne" łatwo zauważyć, że na 17 poprzedników Filipa Śmiałego aż 11 zostało obwołanych książętami przed osiągnięciem 21 roku życia. Wynika z tego, iż sami Burgundczycy nie praktykowali zwyczaju w myśl którego książęcy tytuł można było osiągnąć dopiero po osiągnięciu pełnoletności w wieku 21 lat. Ernest M. Champeaux był autorem opracowania "Les Ordonnances des ducs de Bourgogne sur l'organisation de la justice dans le duché, avec une introduction sur les origines du parlement de Bourgogne", z czasem jego zainteresowania badawcze poszły w kierunku kwestii związków obyczaju z prawem i zagadnień sukcesyjnych. W 1936 r. ukazały się (już pośmiertnie) dwa jego artykuły w interesującej nas kwestii: "La Succession de Bourgogne la mort de Philippe de Rouvres" i "Un dossier inédit de la succession de Bourgogne (1361)". Pomijając; na tę chwilę; niektóre jego kontrowersyjne hipotezy: o grze sił politycznych po śmierci Filipa z Rouvres wokół opuszczonego książęcego stolca czy interpretacje dawnych obyczajów sukcesyjnych, warto zwrócić uwagę że nie wymienił on pośród praw i obyczajów burgundzkich dotyczących sukcesji książęcej ograniczenia w postaci osiągnięcia pełnoletności. W domenie królewskiej też raczej takie prawo nie obowiązywało, przecież władca francuski uczynił Filipa Śmiałego księciem Touraine; które to księstwo wykroił ze swej domeny specjalnie na tę okazję; gdy ten miał osiemnaście lat. Wspomniane artykuły Champeauxa należą do krótkiej dyskusji (z pierwszej połowy XX w.), której tematem były właśnie okoliczności otrzymania przez Filipa Śmiałego tej godności, a która toczyła się na łamach "Mémoires de la Société pour l'histoire du droit et des institutions des anciens pays bourguignons, comtois et romands". Brali w niej jeszcze udział: Pierre Petot ("L'avènement de Philippe le Hardi en Bourgogne et les lettres du 2 juin 1634", "L'accession de Philippe de Hardi au duché de Bourgogne et les actes de 1363") i Jean Gaudement ("Les prétentions de Charles II, roi de Navarre, à la succession de Philippe de Rouvres"). Krytyczny zarys różnych stanowisk w tej kwestii; również z tej dyskusji; ukazał Barthélemy-Amédée Pocquet du Haut-Jussé w artykule "La succession de Bourgogne en 1361" opublikowanym na łamach "Annales Bourgogne". O ile się mogłem zorientować; w mym nader pobieżnym rozpatrzeniu tytułowego zagadnienia; nowsze publikacje w niewielkim stopniu wniosły coś nowego do tej dyskusji, i w zasadzie powtarza się jedynie zawarte w niej informacje i argumentację. Wymienionych powyżej badaczy wiele dzieliło w kwestii kto i jakie prawa mógł rościć do domeny burgundzkiej, na mocy jakich praw i zwyczajów, to jednak jedno ich łączyło - żaden z nich nie wspomniał by istniało prawo czy zwyczaj wedle którego księciem Burgundii mogła zostać wyłącznie osoba pełnoletnia. Z chęcią zatem bym poznał źródło wiedzy euklidesa, iż Filip Śmiały: "księstwo burgundzkie mógł objąć dopiero po osiągnięciu pełnoletniości". Kwestia druga, skąd wziął euklides informację, że w latach 135-1363 obowiązywał w francuskiej domenie królewskiej bądź w księstwie burgundzkim cenzus 21 lat dla pełnoletniości? Wypada przypomnieć, iż w tych czasach nie istniało ogólne pojęcie pełnoletności, wyróżniano pełnoletność do określonych funkcji. Stąd zupełnie inną "pełnoletność" mamy gdy chodzi o czynności cywilne, inną dla wieku zawarcia małżeństwa a jeszcze inną dla wieku zawarcia małżeństwa bez zgody rodziców. O ile udało mi się zorientować to w tym czasie nie istniało jedno prawo określające wiek pełnoletności obowiązujące w domenie królewskiej i podległych czy zależnych (w ten czy inny sposób) od Jana II Dobrego królestw,ach księstwach, hrabstwach i innych włościach. Jeśli chodzi o mężczyzn to najczęściej wiek ten określano na: osiemnaście, dwadzieścia, dwadzieścia jeden i dwadzieścia pięć lat. Przy czym najpowszechniejszym był cenzus 25 lat. Ani Henri D'Arbois de Jubainville w swym opracowaniu "Recherches sur la minorité et ses effets en droit féodal Français" ani Louis Amiable w swym artykule "Essai historiqe et critique sur l'agge de la majorité" ("Revue historique de droit français et étranger", Vol. 7, 1861) nic nie wspominają by istnieć miał jedynie cenzus 21 lat. By umieścić to zagadnienie jak najbliżej interesujących nas czasów sięgnijmy po zdanie jakie wyraził Ernest Petit w swej monumentalnej "Histoire des ducs de Bourgogne de la race Capétienne", który dla bezpośredniego poprzednika Filipa Śmiałego (pomijając samego króla w roli księcia) wiek emancypacji (pełnoletności) dla Filipa z Rouvre wyznaczył na 14 lat: "Le duc de Bourgogne atteignait sa majorité féodale, c’est-à-dire sa quatorzième année en 1360 et avait reçu de ses vassaux les hommages dont Vénumération se trouve dans les pièces justificatives". /tamże, T. IX "Règne de Philippe de Rouvre 1349-1361. La Bourgogne sous le Roi Jean II 1361-1363", Dijon 1905, s. 228/ Uhonorowanie królewskiego syna przez jego królewskiego ojca, w dodatku - za postawę jaką miał się wykazać na polu bitwy, to wspaniała okazja by zaprezentować nowego księcia w dobrym świetle. Gdyby nam zatem mógł euklides przybliżyć jak wyglądały uroczystości związane z tym nadaniem, jacy to możnowładcy, książęta zostali zaproszeni, gdzie miało miejsce podpisanie tego uroczystego aktu?