kalki

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Königsberg_Castle.jpg ED. więcej: http://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_krzyżacki_w_Królewcu

Jakie ostatnie? Przecież to jest pierwsze i jedyne wydanie jego doktoratu ("Seksualizm w średniowiecznej Polsce"), który obronił na WH UAM w 1999 roku, a dywagacje nad wartością poznawczą tego dzieła to już inna bajka.

To co widać: C*C*C*X* łańcuch nie widać żadnych śladów*X*I I I I I I* KL' P. Nie ma początku, więc trudno rozstrzygnąć o jaką konkretną datę chodzi. Końcówka również zagadkowa: możliwe, że kalendy, ale zwykło się pisać kal', a tutaj mamy bardzo dużą abrewiacje. Pan, który próbuje rozwiązać datę niech najpierw zajrzy do Chronologii polskiej Włodarskiego i zapozna się z materiałem teoretycznym, a następnie skorzysta z przygotowanych tam tablic. Dzięki temu dostrzeże, jak praktykowana przez niego metoda była zawodna i sprowadziła na manowce. Zapytam kolegę paleografa, co o tym sądzi. Po znając moje umiejętności paleograficzne, popełniłem gdzieś błąd.

Tam od lewej nie leci: istam (ae)edificavit, czyli: owo (to) zbudował (stworzył, ustanowił, budował)?

Pomijając słuszne, jak zwykle zresztą, zastrzeżenia secesjonisty dodam od siebie jedno zdanie. Już Antoni Prochaska wykazał, że Długosz korzystał z tego źródła, więc oczywiste, że "uzupełniają" się... A te uzupełnienia, które wspominasz, mogą - według tego wybitnego uczonego - świadczyć o tym, że kanonik krakowski korzystał z innego kopii niż ta, którą dysponujemy obecnie. Z kolei Jan Dąbrowski dodał, że "znany nam obecnie tekst zredagowany został na użytek jakiegoś kaznodziei lub może na inne potrzeby dworskie". Swoje spostrzeżenia wyłuszczyłem w swojej pracy licencjackiej, która może zostanie wydrukowana w swoim czasie.

1. Jagiełło leniuch, pielgrzymował, gdy żyła Jadwiga - po jej śmierci zaniechał tej praktyki. Przywołanie źródeł (w przypisach dolnych): U. Borkowska, Dynastia Jagiellonów w Polsce, Warszawa 2012 [2013]. 2. Długosz: Witold nie brał udziału w akcji chrystianizacyjnej na Żmudzi. Przywołanie źródeł: A. Gąsiorowski, Itinerarium króla Władysława Jagiełły, 1386-1434, Warszawa 1972. 3. Witold nazwany Aleksandrem Macedońskim. Krytyka i źródła (latopisy): J. Nikodem, Witold - wielki książę litewski (1354 lub 1355 - 27 października 1430), Warszawa 2013. 4. Witold podatny na miłostki, zawsze zostawiał armie w trakcie kampanii wojennej: J. Purc, Itinerarium Witolda, wielkiego księcia Litwy (17 lutego 1370-27 października 1430 roku), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu", nr 74, Historia, z. 11. 5. Skirgiełło pijak i marionetka Jagiełły. Przytoczenie źródeł: J. Nikodem , Rola Skirgiełły na Litwie do 1394, „Scripta minora”, t .2 (1998); J. Tęgowski, Zagadnienie władzy w Wielkim Księstwie Litewskim w okresie między Unią Krewską a zgonem Skirgiełły (1385-1394), "Zapiski historyczne", t. LXIV, 2001, z. 4 Dodatkowo: Rozbiór krytyczny Annalium Poloniae Jana Długosza z lat 1385-1444, t. 1, oprac. S. Gawęda, K. Pieradzka, J. Radziszewska, K. Stachowska. pod kier. J. Dąbrowskiego, Wrocław 1961.

Moją wypowiedź była formą ironii, istotnie niezbyt udaną. Oczywiste, że twórczość, jak i również życiorys, Jana Długosza jest bardzo pociągająca - sam napisałem na podstawie jego dzieła licencjat i, zapewne, napiszę magisterkę. Tak też czyniłem próbując odnaleźć genezę wizerunku Jagiełły u Długosza Tekst Długosz nie jest do końca kroniką średniowieczną, a raczej prezentacją historii ojczystej, jak to ujęła swego czasu prof. Jadwiga Krzyżaniakowa. Nie przesadzajmy. Pośrednictwo jest bardzo istotne w rozwoju nauk humanistycznych. Wiele osób może ten sam fragment źródła historycznego odczytywać na różne sposoby, co jest równie ważne, a także ciekawe. Znajomość tekstów z danej epoki jest bardzo ważna, ale równie ważna jest znajomość literatury przedmiotu i osiągnięć danego badacza. Bez znajomości tych komponentów trudno uznać kogokolwiek za dobrego znawcę danej epoki historycznej. Można sprawdzić to nawet u St. Szczura, w jego podręczniku historii polski średniowiecznej. Dąbrowski bardzo obszernie się o tym rozpisywał w Dziejopisarstwie Polskim, a ostatnio Jarosław Nikodem w Vademecum historyka mediewisty.

Kogo? Skoro polecasz kogokolwiek, to napisz poprawnie nazwisko danego uczonego. Tyle plotek u Długosza, tyle krzywdzących opinii, tyle przeinaczeń - przecież to strata czasu i stek bzdur. Używając tej terminologii - mało mądrości.

Pewnie, że Jasienica na początek jest bardzo dobry. Z pewnością pobudzą do dalszej lektury - przynajmniej ja tak miałem. Sądzę jednak, że post założyciela tematu należy traktować z przymrużeniem oka, bowiem dostępność wszelkiej literatury historycznej czasem przytłacza, więc trudno zwalić wszystko na garb własnej indolencji. Ponadto nie mogę zrozumieć dlaczego obwiniamy nauczyciela za nasze lenistwo, brak zaangażowania, itp. To oczywiste, że wszystko zależy do zainteresowanej strony, a nie od dydaktyka - ten może coś podpowiedzieć i pokierować.

Obecnie studiuje rozprawę: I. Sułkowska-Kurasiowa, Dokumenty królewskie i ich funkcja w państwie polskim za Andegawenów i pierwszych Jagiellonów 1370-1444, Warszawa 1977. A w wolnej chwili J. Grabowski, Dynastia Piastów mazowieckich, Kraków 2012.

Panowanie, którego monarchy najbardziej Cię interesuje ? Jakie problemy w tej pracy chcesz poruszyć? Okoliczności przyznawania przywilejów szlacheckich za poszczególnych władców? Czy też może walkę o te przywileje (chociażby sprawa następstwa tronu za Jagiełły; targi o koronę po śmierci Warneńczyka)? A może, wpływ możnowładztwa na rządy i kierunek polityki? Może sprecyzujesz swoje pole badawcze do konkretnych zagadnień, żeby pomóc z doborem literatury[pod.- moje]. Jakieś przemyślenia na ten temat? Ja uważam, że przywileje uzyskane za Jagiellonów nie miały bezpośredniego wpływu na sytuacje Królestwa w XVIII wieku (kuriozalna hipoteza!), a pośrednio, z pewnością wpływ jakiś miały (ale to dywagacje zakrawające o asynchronizm).

Czyli, nie mogę skrytykować Twego gdybania? Sądziłem, że ten dział polega na wysnuwaniu abstrakcyjnych koncepcji opartych na realiach i podstawie źródłowej, która jest znanej powszechnie proweniencji.

Jadwiga w 1384 roku miała 10/11 lat, więc nijak mogła być samodzielnym podmiotem prawnym. Nawet gdybyś uchwycił to w szerszej perspektywie czasowej, to z łatwością zauważysz, iż Andegawenka nie miała żadnego wpływu na aktualne wydarzenia na scenie politycznej. Negocjacje o koronę Królestwa toczyły się między Elżbietą Bośniaczką, a panami krakowskimi. Co więcej, historiografia podkreśla, że Elżbieta była niechętna Wilhelmowi Habsburgowi, przez co była skłonna szukać lepszej partii dla córki. Z kolei dla Królestwa to małżeństwo nie mogło przynieść żadnych korzyści (pomijam kwestię wypadków 1380-1383). Jagiełło był kandydatem idealnym, zwłaszcza dla interesów stronnictwa małopolskiego, a w pewnym sensie był również wyborem możliwym do przyjęcia dla interesów Wielkopolan. Oczywiście całą otoczkę kronikarską Długosza, który przytacza jako powód tego mariażu piękno młodej Jadwigi szeroko znane w Europie, należy traktować z przymrużeniem oka. Do dzisiaj kwestią sporną jest, z której strony wyszła inicjatywa małżeństwa, Latopisy podają że to Polacy, a z kolei Długosz że Litwini. - Związek z Wilhelmem, niedopełniony (opowiadam się za argumentami prof. Jarosława Nikodema na ten temat). - Siemowit IV - Jagiełło Przed 1385 rokiem jakie niby były te stosunki? Czy to pierwszy raz? Według Ciebie, są to najważniejsze osiągnięcia tego związku? Jadwiga w początkowych latach swego pobytu w Polsce nie mogła samodzielnie podejmować takowych decyzji. Dlatego o jej mariażu decydowała Elżbieta i panowie krakowscy, a królowa mogła jedynie manifestować swoją wolę potraktowaniem bramy toporem. "Uchylili", czyli ktoś im narzucił innego kandydata? Kto mógł to uczynić?

Wydarzenia lat 1424-1434 należy rozpatrywać z perspektywy Unii w Horodle z 1413 roku, kiedy to panowie polscy uznali Jadwigę Jagiellonkę za sukcesorkę króla, a wielkiego księcia Witolda za jej opiekuna w razie śmierci Jagiełły. Oczywiście po narodzinach Władysława król musiał uregulować nową sytuację prawną, dlatego w latach 1424-1426 zabiegał o poparcie miast małopolskich, a następnie wielkopolskich. A zarazem, dążył do pozyskania poparcia panów koronny, na zjeździe w Brześciu Kujawskim w 1425 roku uregulowano tę sytuacje prawną, uznając zasadę neminem captivabimus nisi iure victum, którą miał potwierdzić również następca. Dalszy przebieg znany jest obszernie w literaturze (ostatnio U. Borkowska, Dynastia Jagiellonów w Polsce, Warszawa 2011, s. 44-46).

Przecież chodzi o separatyzm, który przejawiał Witold i dążył do samodzielności swojego dominum kosztem Korony. Współcześni Litwini uważają, iż Jagiełło zatrzymał procesy państwotwórcze i dążył do integracji polsko - litewskiej. Zarazem chodzi o spolonizowanie szlachty w późniejszych wiekach, co nie jest bezpośrednią zasługą (czy raczej winą) Jagiełły, ponieważ nie mógł przewidzieć tego procesu, a nacjonalistom łatwo oceniać poprzez pryzmat późniejszych wydarzeń i wiązać to w proces przyczynowo - skutkowy. Należy przy tym zauważyć, że Jagiełło przez piszącego kilkanaście lat po jego śmierci, Jana Długosza, oceniany jest krytycznie głównie z powodu jego przywiązania do Litwy i przedkładania interesu Wilna nad interes Krakowa i Korony. Dobrze obrazuje to książeczka Alvydas Nikžentaitis, Witold i Jagiełło: Polacy i Litwini we wzajemnej stereotypie, Poznań 2000, ss. 89.