Skocz do zawartości

FSO

Użytkownicy
  • Zawartość

    9,065
  • Rejestracja

  • Ostatnia wizyta

Zawartość dodana przez FSO

  1. Litzmanstadt Ghetto

    Witam; Łódź w czasie wojny zostałą wcielona do Rzeszy. Od tej pory nazywała się Litzmanstadt. Rocznik Statystyczny podaje że w miastach w województwie łódzkim Żydzi stanowili 1/3 ludności [niemal 31,6%], na wsi zaś niecałe 3%, zaś w całym województwie ponad 14% ['31 r.] Ludność to odpowiednio:2,65 mln [całość] oraz 1,08 mln / 1,57 mln [miasto / wieś]. Oznaczało to, że w samej łodzi co trzecim mieszkańcem był Żyd. sam pomysł utworzenia getta powstał już w październiku '39 r, plany i określenie tego jaki obszar będzie wchodzić w jego zakres - to już rok '40. [luty]. W kwietniu '40 r. nastąpiło jego ostateczne zamkięcie. Zlokalizowane zostało na pograniczu dzielnic Bałuty i Stare Miasto - najbardziej zaniedbanej, zniszczonej i najubozszej chyba części miasta. Wladzę jak zwykle sprawował Judenrat. Istniały instytucje sądownicze, policyjne, kulturalne mimo ciężkich warunkow życia. W okresie największego zaludnienia getto liczylo między 160 a 180 tys mieszkańców. Od '41 roku rozpoczynają się transporty Żydów z Warthegau, a także z innych części Europy: m.in. Niemcy, Czechy, Luksemburg... Od '42 r. prowadzona jest powoli akcja likwidacyjna, a ludność zmniejsza się powoli do ok 70 - 80 tys. mieszkańców, zaś instytucje wcześniej działające w gettcie są powoli likwidowane. W ciągu '42 r. getto i tak będące miejscem gdzie produkowano dla Rzeszy różne ważne towary staje się jednym zakladem pracy. Ciekawostką jest to, że zostało ono najpóźniej ze wszystkich gett - bowiem dopiero w sierpniu [pod koniec] '44 r. Jego stopniową likwidację zaczęto od końca czerwca '44 r. Większość Żydów wywieziono do Auschwitz - Birkenau. Sam teren getta nie zostal zniszczony. Kontrowersyjnym prezesem Judenrau był Chaim Rumkowski, który ratunek dla choć części Żydów widzial w jak najbardziej efektywnej pracy dla Rzeszy. Opis [skrótowy] getta - za wiki. Już na podstawie jego historii można zastanawiać się - co się dziao, że likwidując systematycznie inne getta [Warszawa, Kraków], getto w Łodzi [fakt, że będące na terenach włączonych..] istniało cały czas. Czym ze ono się różniło od innych? Jak wielki wpływ na jego istnienie mial Rumkowski? Zapraszam do dyskusji i rozmowy. pozdr
  2. Witam; palatyn: ja spotkalem się z pisownią Frankopol. Poza tym, to że Zagórski zbyt "przeinwestowal" lotnictwo - nie przeczę ja mam tylko wątpliwości, czemu zrywając umowę, nie wylączono z niej silników na których niedobór lotnictwo cierpialo zawsze. Sprawilo to [zerwanie], że wszelkie prace licencyjne czy wlasne nad silnikami zostaly przerwane i cofnięte do poziomu sprzed umowy z Frank[c]opolem.. Dochodzilo potem do takich kuriozów, że nie mogąc uzyskać licencji lub silnika u producenta, szukaliśmy go u firm produkujących go na licencji mając wieczne klopoty z jakością i terminowścią. Podobne problemy wynikly po zerwaniu umowy ze Skodą. Stąd polskie projekty silników o mocy ok 450 - 500 KM. pozdr
  3. Witam; przy okazji wielu postów wychodziło owo nazwisko - Grażyńśki i to jak zajmowal się Śląskiem po stronie polskiej i jak dbal o Polaków po stronie niemieckiej. Doktor filozofii, brał udzial w II i III Powstaniu Śląskim. Po Powstaniach broni doktorat z prawa na UJ, związany z "Zet"-em, od 1926 r. wojewoda śląski. Jako wojewoda wspiera Polaków i ruch poslki, ograniczając jak może, nie tylko po stonie polskiej, wplywy niemieckie. Krążą anegdoty, że konsulowie niemieccy bali się go bardziej niż Becka i in. Min SZ. Zaklada na Śląsku Instytut Pedagogiczny; Śląskie Techniczne Zakłady Naukowe (ponad średnią uczelnę techniczną) oraz Wyższe Studium Nauk Społeczno-Gospodarczych. Popiera budowę Muzeum Śląskiego, wspiera teatry ludowe, Teatr Polski, Polskie Radio, Archiwum Akt Dawnych województwa Śląskiego... Za jego czasów zbudowano nową dzielnicę w Katowicach zabudowaną nowoczesnymi budynkami w stylu modernistycznym jak np. wieżowiec przy ul. Żwirki i Wigury, zabudowa ulic PCK, Skłodowskiej, kościół garnizonowy oraz osiedle w Ligocie. Działa w ZHP. Popierał modernizację rolnictwa, uprzemyslowienie kraju. W czasie wojny od '43 r. walczy we wosjku, wcześniej zesłany jako wróg owczesnego rządu emigracyjnego... Kim był, wizjonerem? czy zwykłym politykiem, kiś kogo wpoinniśmy szanować czy postacią tylko i wylącznie kontrowersyjną... pozdr
  4. Witam; w przeciągu mniej więcej pięciu lat, większość Europy dostała się pod okupację niemiecką. Organizacja terenó podbityc była bardzo różna - od włączenia części terenów bezpośrednio do Niiemiec [tzw. Wielkie Niemcy], poprzez organizację quasi niepodległych państwek [-> Słowacja], przez rozmaite twory w postaci n.p. Protektoratu [Czech i Moraw] po zwyklą okupację. Co powodowało, że w taki a nie inny sposób organizowano wpływy i podległość na danym terenie? Co powodowało, że część krajów cieszyła się znacznym spokojem a inne - były brutalnie okupowane? Co powodowało, że czasem wykorzystowano miejscowych nazistów / faszystów / nacjonalistów do organizacji terenó zajętych, a w innych wypadkach proponowano im jedynie coś na kształt DVL... Jaka forma była najskuteczniejsza? pozdr
  5. Witam; nie raz i nie dwa można usłyszeć, że dzięki Speerowi Niemcy walczyły dobre dwa lub trzy lata dłużej. Takie stwierdzenie pozwala przypuszczać, że wszelkie wolne moce produkcyjne były poświęcone produkcji wojennej, cała organizacja i kraju [polityczna] i gospodarki jako całości była poświęcona produkcji na potrzeby toczacej się wojny, zaś wszystkie decyzje podejmowal jeden człowiek... w osobie Speera... Czy tak rzeczywiście było? Zapraszam do dyskusji. pozdr
  6. Wita,; jest koniec lata '41 roku, sierpień - na pólnocy Leningrad jest okrążany, celem jest zdobycie stacji Mga, ważnej dla caego procesu blokady miasta, pozostale oddzialy prą na wschód - na Moskwę. Na drugim końcu frontu - na poludniu - niemal równie daleko - Niemcy są niemal za Dnieprem. W środkowej części frontu jest "dziura" - - ogromny występ rosyjski, w którego centrum jest Kijów. W tym momencie ścierają się dwie koncepcje: jedna z nich mówi - atakujemy Moskwę, zdobywamy stolicę, druga - trzeba "wyrównać" front - zdobyć Kijów, a na dwie takie operacje - WH i Niemiec nie stać na to. Decyzja ostateczna stwierdzala, że ważniejszy jest Kijów, Moskwa - może poczekać. Czy susznie? Może lepiej bylo atakować Moskwę zostawiając Kijów na potem? pozdr
  7. Witam; wszyscy znamy jak wyglądala polityka względem mniejszości narodowuych w czasach II R.P.; tak samo większość osób zgadza się, że nie zawsze bya ona waściwa. W wielu wypadkach następowala krwawa zemsta już w trakcie dzialań wojennych, czasem szybciej. Niwejednokrotnie "taka sprawiedliwość" byla wspomagana przez nieoficjalne dzialania czynników rządowych. Spróbujmy się postawić na miejscu ministra, premiera mającego za zadanie opracować opolitykę względem ogrmnej grupy mniejszości liczącej niemal 1/3 caego spoeczeństwa, na wielu zaś terenach stanowiących dominującą grupę narodowościową, tym bardziej, że Polak kojarzy się glównie z atrakcyjnymi stanowiskami w lokalnej administracji czy wojsku stacjonującym w powiecie czy gminie. Bardzo proszę o "niefantazjowanie" i "szczyptę" realizmu pozdr
  8. Witam; z racji różnych osobistych doświadczeń z systemem prawnym , także z interpretacją tego prawa przez różne organy, chciałbym abyśmy się zastanowili jak to jest z tym systemem. Czy jest on spójny, jasny logiczny, zrozumiały; czy wręcz odwrotnie - jak niejednokrotnie praca naszych drogowców: stąd - dotąd, reszta nie moja broszka. Z tego co dzieje się w ostatnich latach dniach i latach można chyba uznać, że Konstytucja spełniła w zasadzie swą rolę, lecz ustawy niższego szczebla, a także prawo powstające w ministerstwach lub sądach już niekoniecznie... Jaka jest Wasza opinia? Zapraszam do dyskusji pozdr
  9. Witam; do tego tematu zainspirowala mnie dyskusja [jak na razie dość krótka ale kto wie...] o roli jaką St. Zjednoczone odgrywaly w czasie pierwszych trzech lat pierwszej wojny światowej. Co ciekawe dwadzieścia lat potem - oficjalnie U.S.A. byly neutralne, lecz tak naprawdę sprzyjaly Aliantom, dlugo nie rezygnując ze wspólpracy z Niemcami, a także gwarantowania pomocy dla Z.S.R.R. jakby coś się stalo. W '41 r. następuje "wejście smoka" i Roosvelt pojawia się jako ten jedyny i sprawiedliwy szeryf chcący zaprowadzić porządek, który w pewnym sensie sam próbowal likwidować... Jak oceniać postawę U.S.A. w tym okresie? pozdr
  10. Witam; kto kiedy dawno powiedział - by móc prowadzić wojnę potrzeba pieniędzy, pieniędzy i jeszcze raz pieniędzy. Jednym z wielu aspektów pieniężnych był żold wypłacany żolnierzom. Rożnych stopni oficerom i szeregowcom, także pienišdze dla wdów poleglych. Jak kształtowalo się to w różnych armiach w poszczegolnych latach, ile można było kupić za ów żold, jak i czy w ogóle można go porównać z pieniędzmi wypłacanymi w kraju, jak owe pienišdze [i czy się da] przeliczyć na obecne wielkoci? Za Suworowem : z tego co pisze prawdopodobnie żołd generała niemieckiego pod koniec wojny ['45 r] wynosiła ok 3 tys RM. W '45 - '46 żold radzieckiego generała to kilka tysięcy rubli. Pensja radzieckiego pułkownika kształtowała się w '39 r. między 570 rubli a 800, z tego zabierano mu [ulijejskij wznos?] okolo 20 rubli. Polskich zawodowych wojskowych [na rok '39 - to od 137 zł [i dodatku rodzinnego 167] dla kaprala, po Marszałka z kwotš 3000 zl... Do tego dochodziły dodatki od 75 zł do 3000... W filmie "Zloto dla zuchwałych" w pewnym momencie pada hasało o tym żezwykly żolnierz [jednego z niższych stopni] dostaje 50 dolarów miesięcznie... pozdr
  11. Witam; Jerzy Urban - on czyli kto? Felietonista, dziennikarz [Polityka, Szpilki, Nie - już III RP], potem rzecznik rządu... Określany jako tęga glowa, niezależny, do partii zapisal się w momencie "wyprowadzania sztandaru". Autor "Alfabetu Urbana" i "Jajakobyly". Daukszewicz śpiewal o nim: "... stan wojenny proszę Pana dal nam wojnę i Urbana / widząc jego się chodzilo z taką żylą / potem Lechu się postaral Urban kupil Jaguara / i z tą żylą się ogólnie rzecz skończyla..." A co wy o tym sądzicie? Pozdr PS. Temat umieścilem w PRL-u dlatego że w nim dzialal nieco dlużej niż w III RP i z nią jest bardziej kojarzony jako twarz, w razie czego proszę o przeniesienie
  12. Witam; przy okazji dyskusji o wojnie fińskiej i delikatnych aluzji co do Wojny Kontynuacyjnej zaczęła wychodzić sprawa jak wyglądała sytuacja w Finlandi pod względe mpolitycznym, wojskowym i społecznym w czasie wojny. Sam kraj był wedle słów Mannerheima pomiędzy młotem [Z.S.R.R.] a kowadłem {III Rzesza] starając się lawirować pomiędzy jednym i drugim. Dwie wojny, układy i negocjajce, w końcu pomoc Szwecji sprawiła, że choć sam kraj wyszedł z zawieruchy wojennej bardzo mocno poobijany, z olbrzimymi odszkodowaniami na rzecz ZSRR to jednak udalo zachować się jego niepodległość i zwartość terytorialną... Ostatnim akcentem walk była wojna z wojskami niemieckimi stacjonującymi w Finlandii... Jak oceniać postawę samych polityków fińskich ich działania w końcu postawę spoleczeństwa. Dla ścisłości trzeba zaznaczyć, że choć byly plany wywozu Zydów do Niemiec, to wedle Mannerheima tylko kilku z nich [podaje liczbę 3 - 4 osób] zostało deportowanych, gdyż zrzekli się przysługujących im praw. pozdr
  13. Witam; w filmach, wspomnieniach, pamiętnikach - obraz Francji jest jednoznacznie pozytywny. Termin "słodka Francja" można znaleźć w wielu miejscach. Jest to prawda, czy tylko idealizacja? Czy żołnierz niemiecki we Francji czasu okupacji naprawdę miał prawo mówić "słodka Francja" czy tylko z racji tego, że gdzie indziej zagrożenie dla życia było większe a ludzie mnie przyjaźni? pozdr
  14. Witam; jednym z wielu skutków II wojny świarowej były przesiedlenia ludności na naprawdę ogromną skalę. Nie dotyczyły one tylko przymusowych nieraz osadników z czasów wojny, lecz także osób mieszkających na danych terenach "od wieków", czasem nieraz od sprowadzenia przodków setki lat temu. Do tej pory śladami "po historii" są wsie w któych widać bawarskie czy niderlandzkie wplywy [by wspomnieć o Żulawach]. Operacja ta dotyczyla przynajmniej terenów całej Europy Środkowej - od Austri, Czech i Niemiec po ZSRR. Ludzi traktowano jak paczki, przerzucając ich z miejsca na miejsce. Efektem tych dzialań byla "uporządowanie" narodowościowe większości terenów, dokladniej ich "odgermanizowanie"... Dziś po wielu latach stosunek do takich dzialań jest zupełnie inny. Tym bardziej inny, że różne "ziomkostwa", organizacje "przesiedleńcze" głośno mówią że było to niesprawiedliwe, że dziedzictwo, że kultura, że oni powinni zostać że ich... Jak oceniać tą akcję teraz, jak wtedy kiedy się rozgrywała? Czy była to jakaś forma sprawiedliwości dziejowej, czy może zwykła zemsta, a może miotla nacjonalizmu i spokoju? pozdr
  15. Witam; niedaleko stąd a i pewnie nie tylko wyszedł problem tego czyje wojska pancerne były lepsze w 1941 r. w czerwcu niemieckie czy radzieckie. Zeby nie zaśmiecać innych tematów, lekko lub luźno związanych z tym problemem zapraszam tytaj wszystkich zainteresowanych do dyskusji [także moich adwersarzy [uklony!] z kluczowych momentów na Froncie Wschodnim] pozdr
  16. Ruch stachanowski

    Witam; wspólzawodnictwo pracy zostalo zapoczątkowanie przez A. Stachanowa pod koniec sierpnia 1935 r. Wyfedrował w ciągu jednej zmiany ponad 1400% normy, czyli 102 m3 węgla, choć cała kopalnia byla "ulożona" tylko pod niego, mial priorytet we wszystkim. Po II w.ś. rozprzestreznił się na wszystkie socjalistyczne kraje bloku wschodniego Czy ten ruch w ogóle mial sens? Czemu on służył? W jaki sposób byly uklądane normy że można bylo wyfedrować aż takie ilości węgla, czy dowolnych innych materialów? pozdr
  17. Witam; tym terminem niemalże wszystkie oficjalne historie radzieckie czy wspomnienie określają czołgi inne niż T-34 i KW w chwili wybuchu II w.ś. Obejmowal ów termin m.in. T - 26; BT [bystrochodne tanki 2/5/7 ; głównie "siódemki"]; oraz cała seria lekkich czołgów plywających od T-37 poprzez T-38 do T-40. Część z nich wyposażona w armatę 45 mm [egzemplarze BT -2 w armatę 37 mm] lub w karabiny maszynowe [czasem wielkokalibroowe] albo działko 20 mm [T-37 i jego następcy]. Czy w '40 albo '41 r. one były naprawdę przestarzale? Czy to taki mit... Czy mogły jak równe z rownymi walczyć z tankami niemieckimi czy nie? pozdr
  18. Witam; w iluś tematach przewijał się ruch oporu w Niemczech: i zamach w Wilczym Szańcu i próba późniejszego przejęcia władzy, i bywa dwuznaczna rola kilku osób [Canaris, Rommel i in], Białe Róże, Scholl i inni.... Może warto by zadać pytanie i spróbować ocenić, czy w państwie totalitarnym jakim bez wątpienia była Rzesza, jakikolwiek ruch oporu miał w ogóle szansę obalić Hitlera i sp, przegonić SS i pochodne organizacje, przekonać do siebie WH, wreszcie sprawić by wojna skończyła się szybciej? pozdr
  19. Witam; w latach dwudziestych i trzydziestych w dwóch krajach w zasadzie trwał intensywny rozwój wojsk pancernych - w Niemczech i ZSRR. W obu tych krajach wyciągnięto podobne wnioski dotyczące przyszlej wojny i roli czolgów. Czynniki polityczne sprawiły, że nastąpiło zbliżenie i współpraca wojskowa. Pod dojściu A.H. do władzy, owa współpraca zakończyla się dość szybko i brutalnie [grały też tutaj na pewno dużą rolę plany Stalina dotyczące pacyfikacji i armii i narodu -> kulacy]. Oba kraje weszły do wojny w '39 r. z nowoczesną bronią pancerną, zorganizowaną "po nowemu" w osobne dywizje. Jak przebiegał rozwój owej broni, jakie teorie w czasie jeg trwania powstały, czy droga która zostałą wybrana byla dobra, zła a może trzeba było wybrać coś innego? Zapraszam do dyskusji. pozdr
  20. Witam; odzyskana niepodległość i euforia społeczna spowodowała między innymi powstanie wielu organizacji, związków, lig i innych grup w których spoeczeństwo przedstawiało swoje poglądy. Przewrót majowy spowodował stopniowe ich marginalizowanie, zaś coraz więcej form aktywności było niepożądanych. W latach 30-tych sanacja coraz częściej próbowała ponownie rozruszać społęczeńśtwo, dając możliwość udzielania się ludziom, próbując sprawić by nawet na samych dołach istniało jakieś życie jakaś aktywność. Czy ta próba była udana? Jak wyglądała aktywność społeczna na przestrzeni Dwudziestolecia? pozdr
  21. Witam; temat dość rzadko poruszant w tivi czy radio. Kobiety żyjące, z wrogiem [gł. żolnierzami państw Osi - niemieckimi], w regularnych związkach, często mających dzieci z owymi żolnierzami. Już w czasie wojny dotknięte ostracyzmem, po niej - przekleństwem , obelgami szykanami; wśród których golenie włosów do golej skóry czy ściężki zdrowia wśród mieszkańców należały do lżejszych. Dzieci rodzące się z takich związków, podobnie jak ich mamy były przeklęte, wszyscy wiedzieli że to "faszystowski pomiot"; często kończylo się to przeprowadzką na drugi koniec kraju, czasem dalej. Nowe nazwisko, nowe życie, tajemnice czasem "jedynie" kilkadziesiąt lat, czasenm do śmierci bywa że dłużej... Słusznie czy nie? pozdr
  22. Witam; w czasie dwudziestolecia międzywojennego - Śląsk mial bardzo dużą autonomią, choć formalnie przynależal do Polski. Województwo mialo wlasny sejm - Sejm Śląski, który mial szerokie uprawnienia wewnętrzne. Jego autonomia zostala ograniczona, zresztą niezbyt legalnie, w konstytucji kwietniowej. Jak przebiegal jego rozwój na tle calego kraju? Jaka naprawdę byla jego samodzielność, a przy okazji samodzielność Grażyńskiego, jako wojewody od polowy lat 20? W końcu, czy lepsza byla jego autonomia czy wcielenie do kraju, jako zwyklego województwa? pozdr
  23. Wilhelm Canaris

    Szpieg? Polityk czy ...? Witam; Wilhelm [Franz] Canaris [ur. 1 stycznia 1887 w Aplerbeck, zm. 9 kwietnia 1945 we Flossenburgu] - admirał niemiecki, szef wywiadu wojskowego Abwehry od 1935 do 1944 roku, jedna z najbardziej enigmatycznych postaci II wojny światowej, wysoki dygnitarz nazistowskiego reżimu niemieckiego, a zarazem przeciwnik polityki Adolfa Hitlera. W 1905 roku wstąpił do niemieckiej Reichsmarine jako aspirant i w 1907 roku rozpoczął naukę w Szkole Marynarki Wojennej w Kilonii. Jako oficer zawodowy służył na kilku okrętach wojennych, w tym na znajdującym się w chwili wybuchu I wojny światowej na wodach Oceanu Spokojnego krążowniku Dresden. W marcu 1915 roku, kiedy osaczony przez okręty brytyjskiej Royal Navy Dresden został zatopiony przez własną załogę, Canaris zdołał przez Wielką Brytanię przedostać się do Niemiec na pokładzie statku handlowego. Od 1916 do 1918 roku dowódca okrętów podwodnych, następnie zaangażowany w pracę wywiadowczą w Hiszpanii i we Włoszech. Po wojnie awansował na dowódcę przestarzałego pancernika Schlesien. 1 stycznia 1935 roku, w randze kontradmirała, mianowany szefem wywiadu wojskowego Abwehry. Wydawało się, że nigdy nie jest mu ciepło, nawet w lecie nosił czasami płaszcz. W lutym 1944 roku pod naciskiem SS Hitler zdymisjonował Canarisa. 5 kwietnia 1945 roku Hitler nakazał egzekucję Canarisa, choć wyrok formalnie zatwierdził Trybunał Ludowy. 9 kwietnia 1945 roku, tuż po godzinie 5:30, strażnicy SS zarzucili mu na szyję pętlę z jedwabnej linki lub jak też wskazują inne źródła metalowej obroży i dusili go powoli, by przedłużyć cierpienia. Po zdjęciu stryczka okazało się że Canaris jeszcze żyje, powieszono go zatem ponownie. Następnie odcięto mu dłonie i stopy. Ciało spalono. [Za wikipedią]. To w zasadzie tyle co o nim wiadomo, wszystko inne to domysly: od tego jak mu się udalo przedostać do N. w czasie I wś, poprzez - dzialalność w samej Abwehrze, do jego roli w zamachu na AH, wręcz niemal do śmierci. Co wy o nim wiecie, co sądzicie? pozdr
  24. Witam; do zalożenia tego tematu sklonila mnie delikatna wymiana tematów, jako O.T., w zupelnie innej sprawie [vide temat o Noblu dla Obamy]. Dziś w spoleczeństwie i wśród historyków toczą się spory o tym jaki wplyw, jesli tak to jak duży mial wplyw Karol Wojtyla, już jako papież J. P. II na zmiany jakie byly w Polsce w latach 80 tych? Jaki mial wplyw na postawę Kościola w naszym kraju, w końcu jak jego dzialania wplywaly na politykę wielkich tego świata wobec Poski? pozdr. PS. Ogromna ogromna prośba - o dużo kutury i spokój.
  25. Witam; do próby dyskusji o tym problemie skłonił mnie post kol. Idy9 [pytanie o poziom polskiego szkolnictwa i jęk wyglądało] oraz podczas niedawnych porządków zdanie z Kozaczuka ["W kręgu Enigmy"] w którym jeden z tych którzy ją złamali komentuje: w Getyndze poziom jest wysoki, ale panuje marazm... Jaki poziom miało wyższe szkolnictwo europejskie, zwłaszcza w przedmiotach ścisłych? Co ciekawe emigracja i profesorów [ogólnie: kadry] i wyjazdy studentów z Niemiec powodowały osłabienie tamtejszych uniwersytetów, lecz patrząc nieco z przymrożeniem oka uczeni niemieccy po jednej stronie Atlantyku walczyli z uczonymi niemieckimi po drugiej... Jak na tym tle wypadała Polska? Zapraszam do dyskusji Pozdr
×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.