Traugutt - proces

[bavarsky]

Zastanawiam się nad formą dyskusji. Nie wiem czy jest sens dawać streszczenia wyników śledztwa, przesłuchań poszczególnych osób czy też innych sprawek związanych z Rządem Narodowym. Wątpliwości wynikają z chaosu który swoimi nieregularnymi [często oderwanymi od poprzedniego] postami stworzyłem.

Czytam od długiego już czasu tomy Procesu... głównie zajmując się przekładem z rosyjskiego na polski pism zaborcy. Jeżeli coś popełnię zamieszczę na Blogu. Tutaj ograniczę się do zdawkowych wzmianek, jeżeli uznam że zda się to interesującym.

Edytowane 13 Grudzień 2011 przez bavarsky

[secesjonista]

Jako że problemem jest, czy chcesz:

a) pisać o procesie danej osoby

b) o metodach śledczych

c) o ocenie materiału władz rosyjskich.

Wróćmy zatem do początku, które z aresztowań stało się "gwoździem do trumny" Traugutta?

[bavarsky]

Wróćmy zatem do początku, które z aresztowań stało się "gwoździem do trumny" Traugutta?

Tymczasowa Komisja Śledcza w raporcie do namiestnika Berga z 2/14 V 1864 r., stwierdziła że "głowę" Rządu Narodowego "wykrył" sekretarz Wydziału Skarbu Artur Goldman, podając iż: "-- Okazannaja im ważnaja usługa odkrytijem głowy Żonda - Romualda Traugutta"

Za tę "usługę" Tymczasowa Komisja Śledcza prosiła namiestnika, aby A. Glodmana "uwolnić od Sądu Wojennego". Sąd Wojenny Polowy w wyroku z 7/19 1864 r. na osoby związane ze sprawą R. Traugutta potwierdził, na podstawie materiałów śledczych, informację otrzymaną od A. Goldmana, że R. Traugutt miał objąć zwierzchnie kierownictwo "gławnoje naczelstwo" nad Rządem Narodowym. [w:] Proces Romualda Traugutta..., t. III, S. 43, 48, 166.

Kiedy ów został aresztowany, nie jest mi wiadomo. Istnieje wszak notatka Tymczasowej Komisji Śledczej do oberpolicmajstra Fredericksa w sprawie przesłania z aresztu policyjnego do więzienia śledczego Artura Goldmana z 3/15 - 5/17 III 1864 r. [w:] Proces Romualda Traugutta..., t. II, cz. 1, s. 61

Niecały miesiąc później w zeznaniu z 27 III/8 IV 1864 r., Goldman podał: "Bywając u Wacława Przybylskiego słyszałem raz, że b. dowódca oddziału powstańczego na Litwie Traugutt, b. wojskowy rosyjski, jakoby komisant domu handlowego lwowskiego w początku października przybędzie do Warszawy i ma objąć kierownictwo Rządu Narodowego. Nazwiska pod jakim miał być tutaj meldowany, --nie znam--/ Ut supra"

Następnie dnia tego samego w uzupełnieniu zeznania Goldman podaje:

"Pomieniony Traugutt pod nazwiskiem Michał Czarnecki rzeczywiście przyjechał do Warszawy, gdzie się jednak zatrzymał, nie wiem.

Rysopis jego następujący: wzrost średni, głowa duża, cera śniada, włosy czarne, faworyty [bokobrody -b.] duże, czarne, połączone z małą brodą, nosił zwykłe okulary białe, lat mógł mieć około 33-35.

Sumiński Zygmunt, którego tu widziałem miał być, jak mi to Jan Ławcewicz mówił, przed wstąpieniem moim do Wydziału Skarbu, sekretarzem onegoż, ja jednak z nim żadnych stosunków politycznych nie miałem i znam go tylko z widzenia, jako kolegę mego brata ze Szkoły Głównej" [w:] Proces Romualda Traugutta..., t. II, cz. 1, s. 249

Trzeba przyznać że policja i żandarmeria działały nad wyraz sprawnie. W zeznaniach [nie tylko Goldmana] osoby które zostały wskazane śledczym, był w przeciągu 2 dni [góra 3] aresztowane, ściągane do cytadeli i przesłuchiwane.

Metody wykrywania kolejnych komórek Rządu Narodowego, były przeróżne. Od zwykłego przesłuchiwania kolejnych świadków, po konfrontację ze sobą dwóch-trzech aresztowanych, i te właśnie dostarczały wielu cennych uwag komisji, np. kto z kim w RN za sobą nie przepadał, kto i przez kogo nazywany jest "kłamcą" itp.

Po rozpracowaniu sprawy Rozmanithów, Komisja Śledcza poznała zasady funkcjonowania "kręgosłupa" RN. Od tego czasu członkowie pionu śledczego nie działali na oślep. Znali zarys kształtu rządu, brakowało im tylko kilku części by układanka stała się kompletna.

Istotnie aresztowanie Łyszkiewicza przyspieszyło o miesiąc może dwa, odnalezienie "głowy", tym niemniej nawet gdyby tego chłopaka nie znaleziono, śledczy dotarliby do innych osób które w końcu zdradzić musiały następne osoby, z wyższych szczebli administracji RN, łańcuszek kompletowano wszak metodycznie.

Edytowane 19 Grudzień 2011 przez bavarsky

[bavarsky]

Była zimna październikowa noc 1863 roku, na ulicy Długiej, rotmistrz Wallendorf, dowodzący II szwadronem, warszawskiego dywizjonu żandarmerii, zszedł ze swojego "dońskiego" konia. Wybrał go niespełna tydzień wcześniej, spośród tuzina, sprowadzonych przez jednego żyda z Ukrainy, a co to ów miał zakład na Pradze. Zrugał go wtenczas straszliwie, za złe prowadzenie, niepodkucie na ostro, a i za to... że to żyd, a on rotmistrz, oficer 3 Okręgu Żandarmerii!

Poprawiwszy pałasz, rozkazał pierwszemu plutonowi zejść z koni, zająć pozycję po obu stronach ulicy, a podoficerowi policji z cyrkułu III, ze swoimi ludźmi zrobić przejście w domu Nr 535.

W nocy 12 października, aresztowano kupca Franciszka Rozmanitha jak i jego brata Antoniego, poddanych austriackich. Franciszek okazał się być już w pawilonie X cytadeli szefem ekspedytury powstańczej. Ot preludium późniejszego procesu Traugutta się dopełniło.

Praca o warszawskim dywizjonie żandarmerii w operacji pacyfikacyjnej powstańców styczniowych, tj. głównych komórek organizacyjnych na terenie Warszawy, postępuje.

Był to niezwykły twór organizacyjny istniejący w strukturze Żandarmerii Imperium Rosyjskiego. Dywizjon, który w końcu 1864 roku liczył prawie 600 szabel, był w istocie wzorowany na regimentach dragonów.

Planuję taką drobną publikację ze swej strony.

Ot, tak trochę propagandowo

Pozdr.

Edytowane 29 Styczeń 2012 przez bavarsky

[bavarsky]

Czy Traugutt był dyktatorem?

[secesjonista]

Marina Dubiecki nazywał to tajemną dyktaturą.

A z ineej beczki, czy znane są akta przesłuchania Artura Goldmana.

Edytowane 5 Luty 2012 przez secesjonista

[bavarsky]

A z ineej beczki, czy znane są akta przesłuchania Artura Goldmana.

Zostały w całości przedstawione w tomie 2 [cz. 1 i 2] Procesu Romualda Traugutta... pierwsze zeznanie odbyło się 27 III/8 IV 1864 r., następne już w obecności Traugutta 30 III/ 8 IV.

[bavarsky]

Pytanie czy są to wszystkie złożone przez niego zeznania???

Goldman zaczął współpracować z władzami rosyjskimi. Być może, ale tylko być może doszło do wielu rozmów, które następnie nie zostały ujęte w oficjalnych aktach.

Możliwości jest całkiem sporo. Coraz bardziej zaczynam rozumieć zdanie wyrażone przez Sienkiewicza w artykule wstępnym, a dotyczącym procesu. Sprawa Rozmanith idealnie wpasowuje się w ciąg który łączy nas z postaciami nawet nie wymienionymi w zeznaniach chłopca, tego który zapomniał o zapaleniu światła w swojej "latarce".

Kolejny krok?

Edytowane 7 Luty 2012 przez bavarsky

[secesjonista]

Kolejny krok... mhmm, przyjrzeć się poszczególnym wyrokom?

Czy coś z ich wysokości można wysnuć?

[bavarsky]

Marku wieczorem przygotuję kilka kwestii które mnie nurtuje i dam tobie do oceny.

Notabene jest to gotowy scenariusz do teatru telewizji

Pozdr.

Marcin

[bavarsky]

Marku wieczorem przygotuję kilka kwestii które mnie nurtuje i dam tobie do oceny.

?

Słowny jak bavarsky.

[bavarsky]

Praca o warszawskim dywizjonie żandarmerii w operacji pacyfikacyjnej powstańców styczniowych, tj. głównych komórek organizacyjnych na terenie Warszawy, postępuje.

Czy można zapytać się, jak tam efekty pracy?

Edytowane 6 Maj 2012 przez bavarsky

[bavarsky]

Na chwilę obecną zawiesiłem postępy pracy.

Pozdrawiam,

B.

[Vissegerd]

O dżizu, Marcin, Ty sam ze sobą rozmawiasz... I jeszcze sam się opieprzasz od czasu do czasu

[bavarsky]

Starałem się przez ten temat zapoczątkować -być może nieudolnie-, dyskusję o tym, iż najbardziej charakterystyczną cechą zmagań narodu polskiego o odzyskanie niepodległości w okresie powstania styczniowego było utworzenie - w warunkach prowadzonych przez ten naród wyzwoleńczej wojny partyzanckiej pod zaborem rosyjskim i szalejącego terroru- ogólnokrajowej, tajnej Organizacji Narodowej z Rządem Narodowym Polski na czele, która zyskała posłuch w całym społeczeństwie i przez ponad dwa lata sprawowała władzę administracyjną w kraju obok zaborczej, a ściślej przeciwko niej.

Ostatnim akordem, była tragiczna postać Traugutta.

Toż świętej pamięci, marszałek Józef Piłsudski, tak ów fenomen raczył ocenić: "Wielkość naszego narodu w wielkiej epoce 63-ego roku istniała, a polegała ona na jedynym może w dziejach naszych Rządzie, który nieznany z imienia, był tak szanowany i tak słuchany, że zazdrość wzbudzić może we wszystkich krajach i u wszystkich narodów".

I tyle.