Sprawa dysydentów

[youpendi]

Postawiłam przed sobą ambitny plan poznania historii Polski od Sejmu Niemego aż do powst. styczniowego (czyli do momentu, w którym się mniej więcej orientuję) - zaczęłam od książki Cegielskiego i Kądzieli "Rozbiory...". I aż do 90str. wszystko pojmuję - schodki się zaczęły przy sprawie dysydentów. Tu się już pogubiłam..

W Polsce można było zauważyć liczne przykłady ksenofobii oraz nietolerancji względem innej wiary niż niekatolicka. Protestanci i prawosławni mieli mocno ograniczone prawa, nie mogli swobodnie wyrażać swoich poglądów religijnych etc.

Gdy na tronie zasiadł Stanisław August Poniatowski i poczynał sobie całkiem niezależnie od Rosji, caryca postanowiła podciąć skrzydła ekskochankowi. Żeby zaingerować w sprawy wewnętrzne Rzeczypospolitej potrzebowała pretekstu - idealnym była sprawa dysydentów.

Sam król jako człowiek oświecenia był zwolennikiem wszechobecnej tolerancji - pragnął by każda religia mogła cieszyć się swobodą praw. Odmienne zdanie miał wiodący ród magnacki Czartoryscy: by poprawić swój niecieszący się zbytnią sympatią obraz postanowili wykorzystać nienawiść Polaków do innej wiary i szumnie głosili potępienie innowierców.

W czasie sejmu w 1766r., gdy mimo nalegać Repnina sejm nie zgodził się na powiększenie praw dysydenckich, caryca poleciła wprowadzenie wojsk rosyjskich do Rz. pod osłoną konfederacji innowierczych. W odpowiedzi republikanie zawiązali konfederację generalną w Radomiu, której przewodniczył Karol Radziwiłł (Panie Kochanku). Głosili oni lojalność wobec Rosji, chcieli odsunięcia od władzy Czartoryskich.

moje pytanie: dlaczego republikanie ogłosili lojalność wobec Rosji, która przecież chciała przywrócenia praw dysydentom? Czy nienawiść do Czartoryskich była większa od niechęci do prawosławnych? I dlatego poprali Rosję, a nie Cz.?

Wzburzona szlachta poddała się namowom Repnina i wystosowała prośbę do carycy by ta przywróciła 'dawne rządy'.

I teraz w książce napisane jest tak:

Wystarczyło to wszystko do upokorzenia króla i odsunięcia Czartoryskich od wpływu na bieg wydarzeń. Osiągnąwszy ten cel Rosja coraz wyraźniej dążyła teraz do poddania dyktatowi obu stronnictw na przyszłym sejmie i zmuszenia ich do współdziałania w kwestii dysydenckiej i gwarancji rosyjskiej dla ustroju Rzeczypospolitej. Oszukani przywódcy radomian znaleźli się w bardzo niezręcznej sytuacji: stojąc na czele rozkołysanej religijnym fanatyzmem szlachty mieli - zgodnie z dyrektywami Repnina - nakłonić ją do zaakceptowania praw politycznych dysydentów. Wśród konfederatów radomskich narastały nastroje rozgoryczenia i buntu wobec Rosji. Imperialna polityka Katarzyny zaprowadziły sprawy polskie w ślepą uliczkę.

Caryca odsunęła od władzy Czartoryskich. moje pytanie: ale dlaczego szlachta musiała zgodzić się na przyznanie praw dysydentom? Okej, Repnin kazał, ale dlaczego szlachta musiała się zgodzić?

w październiku 1767r. w czasie sejmu Repnin uwięził czołowych działaczy konf. radomskiej, dzięki czemu dysydenci otrzymali pełnię praw politycznych.

Na drugie pytanie raczej znam odpowiedź >jestem obecnie przy konfederacji barskiej< ale nadal nie mogę pojąc dlaczego konfederaci radomscy ogłosili lojalność wobec Rosji.

I jeszcze jedno pytanie, do dyskusji ogólnej: jaki pretekst znalazłaby Katarzyna, żeby zaingerować w sprawy polskie, gdyby dysydenci cieszyliby się pełną swobodą praw? Czy gdyby innowiercy takie prawa mieli Poniatowski dłużej cieszył się 'wolną ręką' nieoglądając się na to co każe Rosja?

pees: jak coś zbytnio uprościłam to przepraszam.

Edytowane 23 Luty 2010 przez Jarpen Zigrin

[Niemożliwy]

Witam!

Szczerze mówiąc nie wiem w czym masz problem. Co do poparcia dążeń Katarzyny przez konfederację radomską-wokół Radziwiłła zgromadziła się wtedy grupa typowych pieniaczy, którym przewodził. Sam wielokrotnie podczas swojej działalności politycznej zmieniał fronty i układał się nawet ze znienawidzonym królem. Łatwo więc wysnuć wniosek, że sprzyjał silniejszym w danym momencie i w poparciu Rosji widział jedynie swoje osobiste cele i dążenia swojej partii. To typowy przykład sarmaty,który nie widzi niczego poza czubkiem swojego nosa, a jego ew walka o wolność RP przynosiła same straty i była ze wszechmiar szkodliwa. W tym przypaku chodziło mu o zagranie na nosie Czartoryskim i odebraniu familii wpływu na losy państwa(Król nie liczył się w tej rozgrywce prawie w ogóle,bo nie zdążył stworzyć swojego stronnictwa...jego współpraca z Czartoryskimi wyłania się z przytoczonego fragmentu). Sama sprawa dysydentów była nieistotna dla każdej ze stron, z Czartoryskimi na czele.

moje pytanie: ale dlaczego szlachta musiała zgodzić się na przyznanie praw dysydentom? Okej, Repnin kazał, ale dlaczego szlachta musiała się zgodzić?

Teraz to już w ogóle nie rozumiem twoich wątpliwości Chodziło o całkowite upokorzenie RP,jej sejmu i stanu szlacheckiego. Pokazanie wpływu Rosji na losy naszego państwa. Dodatkowym smaczkiem było granie stronnictwami przez Katarzynę, która ośmieszyła wszystkich łącznie ze sprzyjającym jej Radziwiłłem. To typowa taktyka Rosjan w tamtym czasie,tworzenie konfliktów i rozpoczynanie jałowych sporów w celu osłabiania poszczególnych partii. Caryca podobnie jak Radziwiłł sprzyjała grupom,które w danym momencie były jej użyteczne,raz był to król,innym razem Czartoryscy,a jeszcze innym przeciwnicy reform. Sprawa dysydentów była także w jakimś stopniu prestiżowa dla Rosjan ze względu na poszerzenie praw prawosławnym, w kraju określającym się "przedmurzem chrześcijaństwa" Już wtedy znano socjotechnikę

Co do innych sporów nie było z tym problemu,oczywiście że coś by się znalazło. Przy ilości reform zamierzanych do przeprowadzenia stworzenie sporu między królem a skostniałą szlachtą nie było problemem.

Pozdrawiam i przepraszam za ew nieskładność,ale wynika to z tempa pisania.

Edytowane 22 Luty 2010 przez Niemożliwy