Batalion "Czata 49" - biogramy

[Albinos]

Na prośbę Grzegorza zakładam nowy temat poświęcony żołnierzom baonu "Czata 49". Jak potoczyły się popowstaniowe losy ludzi mjr. "Witolda". Wycofali się z życia publicznego, czy jednak starali się działać chociażby na rzecz swoich kolegów, będących w potrzebie?

EDIT [7.03.09]

Hm... a może by tak zrobić z tego ogólnie wątek biograficzny żołnierzy "Czaty"?

[grzegorz]

Leszek Jan Wojcicki s. Stanisława ps. Jesion , Leszek

Ur. 24.06.1923 r. Warszawa , uczestnik akcji sabotażowych polskiego podziemia ( m.in. operacja " Bursztyn"

na terenie Prus Wschodnich). Żołnierz oddziału kpt. Zgody. Dowódca drużyny i nastepnie dowódca plutonu.

Ranny 17.08.44 na ul. Konwiktorskiej. Ewakuowany do Śródmieścia kanałami. Do walk batalionu Czata 49

włączył się ponownie na Czerniakowie.Awansowany do stopnia podporucznika 23.09.44 r. Po powstaniu

przebywał w niewoli niemieckiej w oflagach X-B i X-C.

Po wojnie wyemigrował do Australii. Od 1970 r. zaczął pisać do miejscowej prasy australijskiej.Obecnie jest

uznanym pisarzem , publicystą i malarzem mieszkającym w Casino, New South Wales w Australii.

Podczas wizyty w Polsce w 1975 r. nawiązał kontakty z powstańcami z batalionu Czata 49 , którzy zachęcili

go do wydania wspomnień z Powstania Warszawskiego. Swoje marzenie opublikowania zapisków prowadzonych w czasie powstania urzeczywistnił w 1985 r. , kiedy ukazała się jego książka "Życie na stos"

wydana przez londyńskie wydawnictwo Veritas Foundation Press. Pamiętnik ten jest niezwykle cenną relacją

z uwagi na to, iż autor przeszedł cały szlak bojowy bataliou Czata 49.

[grzegorz]

Klimaszewski Tadeusz ps. Góral ur. 22.07.1919 r.

Do plutonu por. Głoga dołączył ok. 14. 08. 1944 na Starym Mieście.Ranny 6.09.44 w walkach na ul.Książęcej.

Do 14.09.44 przebywał w szpitalu przy ul.Mokotowskiej 55. Następnie w szpitalu Maltańskim. Uniknął niewoli,

opuszczając Warszawę z ludnością cywilną.

Po wojnie wydał kilka powieści. Pobyt w Indochinach zaowocowała dwiema pozycjami: " Uciekłem z Legii

Cudzoziemskiej" (1954) i " Febra" (1967). W latach 1974-1975 pracował w Libanie. Wspomnienia z tego

okresu zawarł w powieści " Cztery kwadranse snajpera" (1983).

Tematykę Powstania Warszawskiego Tadeusz Klimaszewski porusza w książkach : " Verbrennungskommando

Warschau" (1959) i we fragmentach " Przyciągania Ziemi" (1972).

[Albinos]

Mjr/ppłk Runge Tadeusz Maciej "Osa", "Papa", "Witold", urodzony 22 listopada 1898 roku w Brodach, syn Tadeusza, starosty w Brodach, i Anny z Paprockich.

Żołnierz Legionu Wschodniego, armii austriackiej, członek POW. Instruktor i wykładowca w CSS w Toruniu, szef bezpieczeństwa w Komisariacie Rządu na miasto stołeczne Warszawę czy też naczelnik wydziału Społeczno-Politycznego w Urzędzie Wojewódzkim w Nowogródku. Żołnierz 1. SBS (m.in. oficer organizacyjny w jej sztabie), cichociemny. Do Polski wraca w nocy z 9/10 kwietnia '44, w ramach operacji lotniczej "Weller 2", ekipa nr XXXIX. Dowódcą był kpt. naw. Kazimierz Wünsche. Oprócz "Witolda" skakali wówczas: ppor. Stefan Bałuk "Starba", kpt. Benon Łastowski "Łobuz" oraz kpr. Henryk Waniek "Pływak", kurier Delegatury Rządu na Kraj. W podziemiu komendant CZT. W Powstaniu d-ca baonu "Czata 49". Po Powstaniu zajęty tworzeniem struktur "NIE". Zagrożony przez Rosjan w lipcu '45 ucieka na Zachód. We wrześniu tego samego roku dociera do Londynu, do grudnia leczy się w Szpitalu Wojennym nr 4. Z dniem 2 października '44 awansowany do stopnia podpułkownika, awans potwierdzony 22 grudnia '45 przez Naczelnego Wodza. Po demobilizacji odchodzi z wojska. Na stałe osiedla się w Londynie, gdzie podejmuje pracę portiera w jednej z restauracji. W 1971 i 1972 roku odwiedza Polskę. Fragment jego wspomnień Na Czerniakowie został ogłoszony w '72 roku w Drogach Cichociemnych. W 1973 wraca do Polski, do Warszawy. Umiera w niej 21 grudnia 1975 roku. Zostaje pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Powązkach. Czterokrotnie żonaty:

- pierwszy raz z Janiną z Brudkiewiczów, rozstrzelaną 15 lutego '44 w Warszawie (ostatnia jawna egzekucja);

- drugi raz z Anną z Nowosielskich (w roku '45);

- trzeci raz z Heleną z Maciuchów (w roku '73);

- o czwartym małżeństwie niestety nic nie wiem.

Z pierwszego małżeństwa miał trzech synów:

- Zbigniewa, urodzonego w 1920, więźnia obozu pracy w ZSRR, później ekonomistę w Świdnicy;

- Andrzeja, urodzonego w 1923, aresztowanego wraz z matką, ślad po nim zaginął;

- Jerzego, urodzonego w 1925, więźnia obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, po wojnie absolwenta Wydziału Weterynarii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Odznaczony:

- Medalem Niepodległości

- Złotym Krzyżem Zasługi

- Krzyżem Virtuti Militari V kl.

- 2x Medalem Wojska

[Albinos]

Kpt./gen. Ścibor-Rylski Zbigniew "Stanisław", "Motyl", urodzony 10 marca 1917 roku w Browkach, ok. 60 km od Kijowa, syn Oskara i Marii z domu Raciborowskiej. Trzy siostry: Kalina (ur. 1910 r.), Ewa (ur. 1912 r.) i Danuta (ur. 1915 r).

Dzieciństwo spędził w okolicach Zamościa (jego ojciec zarządzał kluczem siedmiu majątków w Ordynacji Zamoyskich) i Leszna. Absolwent Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Warszawie (grupa techniczna). Szkołę ukończył w '39 w stopniu sierżanta ze specjalnością mechanika silników i przyrządów lotniczych. Jako miejsce swojej służby (ponieważ był jednym z najlepszych uczniów, miał prawo wyboru jednostki) wybrał I Pułk Lotniczy w Warszawie na Okęciu. Żołnierz SGO "Polesie", w której walczył jako żołnierz Dywizji Kawalerii "Zaza". Po zakończeniu walk w niewoli niemieckiej, powrócił do Warszawy 1 września '40. Żołnierz ZWZ/AK, zajęty wyznaczaniem punktów zrzutu cichociemnych i sprzętu, żołnierz 27. DP AK (2. kompania I baonu). W Powstaniu Warszawskim d-ca plutonu, kompanii i faktyczny zastępca d-cy bonu mjr. cc Tadeusza Runge "Witolda". Po Powstaniu razem z ppłk. "Witoldem" zgłosił się do Milanówka, już jako major (awans ze starszeństwem z dnia 2 października '44). Działali dalej w konspiracji. W dniu 7 maja poinformował "Radosława", że w związku z końcem wojny, kończy działalność konspiracyjną. Przeniósł się do Poznania. Tam żył pod przybranym nazwiskiem, nie ujawniając się, ani nie włączając do życia społeczno-politycznego. Podjął pracę w Biurze Samochodów Remontowanych "Motozbyt". Później pracował jako kierowca w Poznańskim Przedsiębiorstwie Transportowym, od '56 jako inspektor techniczny w Zjednoczonych Zakładach Gospodarczych INCO. W '63 przeniósł się do Warszawy, zamieszkał w Radości. W 1946 w Gdańsku poznał Zofię Rapp-Kochańską vel Marię Spiringer, asa wywiadu AK. W dwa lata później wzięli ślub. Dzieci nie mieli, poza synem Zofii Maćkiem, z małżeństwa z Janem Kochańskim "Maćkiem", cichociemnym. Jan Kochański zginął 16 lutego '44.

Odznaczony:

- 2x Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari

- 2x Krzyżem Walecznych

- Krzyżem Partyzanckim

- Warszawskim Krzyżem Powstańczym

- Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Polonia Restituta

- Medalem Augusta Ferdynanda Wollfa

- Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski

W dniu 1 grudnia 2004 roku wybrany na członka Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. W dniu 31 lipca 2008 roku odebrał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Stołecznego Warszawy. Aktywnie zaangażowany w działalność kombatancką, prezes Związku Powstańców Warszawskich. Członek grupy inicjatywnej powstania Muzeum Powstania Warszawskiego i Rady Honorowej Budowy Muzeum. Działa także w w Związku Kleeberczyków Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polesie" oraz w Związku 27. Wołyńskiej Dywizji AK.

[grzegorz]

Sommer Stanisław ps. Makina , ur.12.11.1923 r. w Warszawie.

Uczeń Liceum Fotograficznego w Warszawie pod kierunkiem prekursora polskiej fotografii Mariana Dederko.

Naukę przerwała wojna.Podczas okupacji pracował jako fotograf w teatrze.

W Powstaniu Warszawskim w plutonie por.Piotra . Ranny 12.08.44. r. na Stawkach. Bierze udział w desancie

na Placu Bankowym 31.08.44. r. W czasie powstania wkonał szereg zdjęć , które ukazują się po wojnie

w wielu reprodukcjach w prasie i albumach. Oto kilka z nich:

-żołnierze z plutonów Piotra i Czarnego na ul. Wolskiej

-rusznikarnia przy ul.Karolkowej

-pluton Piotra , pluton Szczęsnego w tzw.Domu Bankowym na rogu ul.Bonifraterskiej i Przebieg

-sanit. Xenia j.w.

-por.Piotr j.w.

Po wojnie kontynuuję naukę uzyskując stopień mgr. inż.

Autor ksiązek o fotografii: Proces negatywowy i pozytywowy w fotografii (1955) , Fotografia na materiałach nietypowych , Vademecum fotografa (1956) przy współpracy Witolda Dederko.

Zmarł 08.04.2002 r. w Warszawie.

[grzegorz]

Hulimka Stanisław ps.Wiesław , ur. 14.05.1920 w Krakowie , w rodzinie Jana (oficer WP) i Anny z Letyńskich.

Od wiosny 1942 czynnie działał w konspiracji , a od roku 1943 służy w zwiadzie konnym AK na Zamojszczyżnie.

Po upadku powstania uciekł z obozu w Pruszkowie i do końca wojny ukrywał się we wsi Zawada k. Bochni.

Od 1945 r. pracował w spółdzielni ogrodniczej w Krakowie , a pod koniec 1946 r. rozpoczął studia na Uniw.

Wrocł. Dyplom lekarza dentysty otrzymał 16.11.1950 na Oddz. Stomatologicznym Wydz. Lekarskiego AM

we Wrocławiu , po czym rozpoczął pracę w Centralnej Przychodni Dentystycznej w Gliwicach.Po odbyciu wielu kursów i stażów uzyskał II stopień specj. w zakresie chirurgii stomatologicznej. Odznaczony m.in. KW, Krzyżem AK , Krzyżem Partyzanckim.

Zmarł 27.10.1981 w Klin. Kardiologicznej w Zabrzu.Pochowany na cmentarzu przy kościele św.Antoniego w Gliwicach.

[Albinos]

Śreniawa-Szypiowski Romuald "Roman", "Wapniak", urodzony 6 listopada 1927 roku w Rudej Pabianickiej, syn Adama i Feliksy Audaszek.

W wieku 16 lat wstąpił do konspiracji. W trakcie Powstania Warszawskiego walczył w plutonie "Mieczyków". Trzykrotnie ranny, w tym 14 września na Czerniakowie. Do niewoli, w szeregach kompanii B-3 Pułku AK "Baszta", trafił 27 września po wyjściu z kanałów na ulicy Dworkowej.

Po zakończeniu walk trafił najpierw do obozu przejściowego w Skierniewicach, a później do stalagu X-B Sandbostel, nr jeniecki 221842. Do Polski wrócił w grudniu '45.

W latach 50. przez cztery lata był więźniem politycznym. Przez kilka lat pracował w Archiwum Państwowym m.st. Warszawy. Pierwsze materiały z Powstania zaczął zbierać już w trakcie jego trwania, kiedy to pochował je w trzech puszkach, które następnie zalutował i zakopał. Po wojnie odnalazł je, lecz gdy trafił do więzienia, znowu utracił na cztery lata. Studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim, magisterium uzyskał w 1965 roku na podstawie pracy poświęconej działalności Centrali Zaopatrzenia Terenu, pisanej u prof. Herbsta. Od lat 60., z inicjatywy prof. Gieysztora, zbierał ankiety biograficzne od uczestników Powstania Warszawskiego. Pod koniec życia udało mu się ich zebrać około 20 tys. Miały posłużyć do stworzenia Słownika biograficznego Powstania Warszawskiego. Był posiadaczem największego prywatnego zbioru pamiątek po Powstaniu. Opaski, znaczki, listy, odznaki, dokumenty, zdjęcia, artykuły z gazet (w tym artykuł Walka przerwana z Biuletynu Informacyjnego z 3 października) oraz sztandar pierwszej kompanii "Zemsta" baonu "Pięść" Zgrupowania "Radosław", uszyty przez siostry zakonne prowadzące dom starców na Woli. Materiały źródłowe jakie udało mu się zebrać, zajmują razem około 15 metrów. Zmarł 5 maja 2003 roku w Warszawie. Po jego śmierci archiwum zostało przekazane przez siostrzenicę Śreniawy-Szypiowskiego, Bogumiłę Pelc, w darze do Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Sam dr Kunert miał stwierdzić, że w większości jest to materiał nieprzebadany. Autor wielu prac nt. historii Powstania, m.in artykułów nt. historii "Czaty 49" z Kroniki Warszawy i Więzi. Pod jego redakcją powstała także monumentalna praca Barykady Powstania Warszawskiego.

[grzegorz]

Zołociński Zdzisław ps. Piotr, ur. 3.07.1916 r. w Warszawie, zmarł 17.02.1964 r. w Warszawie na skutek

odnowienia się ran z okresu Powstania Warszawskiego.

W 1937 roku wstąpił do Szkoły Podchorążych Saperów w Warszawie. Kampanię wrześniową przebył jako

dowódca plutonu w Armii "Łódź". 3.09.1939 otrzymał awans na stopień podporucznika. Uniknął niewoli

i od początku 1940 r. włączył się do działalności konspiracyjnej. Brał udział w kilkunastu akcjach dywersyjnych

m.in. w akcji "Góral". Na początku 1944 r. zorganizował grupę żołnierzy, którzy podjęli decyzję przedostania się

na Wołyń do 27 DP AK. W wołyńskiej dywizji został dowódcą "warszawskiej" kompanii saperów.

Na kilka dni przed 1 sierpnia 1944 r. przybył do Warszawy z grupą swoich podkomendnych. W batalionie

Czata 49 zostaje dowódcą plutonu, a później dowódcą kompanii. Ciężko ranny 7.09.1944 r. w walkach o szpital św. Łazarza na ul. Książęcej 7. Pomimo rany pozostaje przy batalionie. Wzięty do niewoli 23.09.1944 r.

na Czerniakowie.

Po wojnie najpierw zaczął pracować w spółdzielni " Spiera". Firmą tą kierował inż. Sawicz, ostatni dowódca

grupy dywersyjnej "Osjan". Później ukończył studia na WSI w Warszawie i pracował jako inżynier budownictwa lądowego. Utrzymywał kontakty ze swoimi podkomendnymi z 27 WDP i Czata 49.

Odznaczony VM V kl. i KW. Pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

Zołociński Stanisław ps. Doman, ur. 19.09.1922 r.

Do działalności konspiracyjnej włączył się razem z bratem Zdzisławem. Ranny w akcji "Góral" 12.08.1943 r.

W składzie "warszawskiej" kompanii saperów 27 WDP. W Powstaniu Warszawskim dowódca drużyny w plutonie

Piotra. Ciężko ranny 12.08.1944 r. na Stawkach. Zmarł z ran 13.08.1944 r. w szpitalu Jana Bożego.

Odznaczony VM V kl. i 2 x KW. Pośmiertnie awansowany do stopnia podporucznika rezerwy.

Pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

[grzegorz]

Marian Mieczysław hrabia Czarnecki herbu Prus (III) ps.Ryś , Ignacy , Ruski , urodzony 11.11.1907 r. Rusko.

Syn Zygmunta hr. Czarneckiego z Ruska h. Prus(III) - zm.18.03.1940 r. i Marii Działowskiej z Działowa

( von Salendorf ) h. Prawdzic.

W tej rodzinie tytuł hrabiego przysługuje w danym momencie tylko jednej osobie(jednemu mężczyznie).

Prawo do tytułu jest ustalane na podstawie primogenitury (pierworództwa).

Marian Czarnecki uzyskał stopień oficerski w 1930 r, służąc w 17 Pułku Ułanów Wielkopolskich. Kampanię

wrześniową przebył wraz z pułkiem.Do organizacji podziemnej wstąpił w 1941 r.Zastępca dowódcy III Odcinka

Wachlarza. Aresztowany 20.11.1942 r. w okolicy Dawidgródka. 18.01.1943 r. odbity z więzienia w Pińsku

przez oddział Ponurego-Jana Piwnika.Jako jedyny z odbijanych więżniów otrzymał za tą akcję Krzyż Walecznych nadany mu przez gen.Grota rozkazem z dn.8.02.1943 r. Po likwidacji Wachlarza przeszedł wraz z grupą żołnierzy III Odcinka do II Bazy Centrali Zaopatrzenia Terenu.

W Powstaniu Warszawskim dowódca plutonu w batalionie Czata 49. Ranny 12.08.1944 r. na Stawkach i 29.08.1944 r.w walkach o szpital Jana Bożego. Po opuszczeniu Starego Miasta przebywał w szpitalach powstańczych w Śródmieściu aż do kapitulacji.

Odznaczony VM V kl.( 4.09.44.) i KW (12.08.44).

Awansowany do stopnia porucznika rezerwy 4.09.1944 r.

W dniu 29.05.1966 r. poślubił Zofię Jadwigę Houwalt h. Houwalt (1912-1973). Bezpotomnie zmarł 17.05.1967 r. we Wrocławiu.

[Albinos]

Kaden-Bandrowski Paweł "Tadeusz", urodzony 13 listopada 1920 roku w Warszawie, syn znanego pisarza i publicysty, Juliusza Kaden-Bandrowskiego i Romany z domu Szpak.

W Powstaniu dowódca drużyny w oddziale por. cc. Cezarego Nowodworskiego "Głoga". Zginął 15 września '44 w domu przy Okrąg 2 na Czerniakowie.

Pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie.

[grzegorz]

Kaden-Bandrowski Paweł "Tadeusz" pochodził z Dyonu Motorowego , do Czaty trafił 14.08.1944 r. przez werbunek por.Drzewicy , który do 28.08. 44 był jego dowódcą plutonu. Po jego śmierci plutonem dowodził ppor..Grabowski.

[Albinos]

Kamiński Marian Jakub "Pionek", urodzony 25 lipca 1910 roku w Wodyniach.

W trakcie Powstania w plutonie por. Zygmunta Jędrzejewskiego "Jędrasa". Po wojnie studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim. Jako nauczyciel pracował w szkole podstawowej i Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Czarnieckiego w Warszawie, przy ulicy Podróżniczej 11. Po przejściu na emeryturę zajął się twórczością literacką. W roku 1996 własnym nakładem wydał zbiór 17 obrazków poetyckich, pt. Pamięć. Utwory te powstały na podstawie wspomnień autora.

[Albinos]

Pietrzak Włodzimierz "Balk", urodzony 7 lipca 1913 roku w Warszawie.

W 1931 roku kończy Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu. W latach 1931-35 student prawa na Uniwersytecie Warszawskim. Pracował dla gazet literackich, od '37 członek Związku Młodej Polski. Został zastępcą redaktora miesięcznika Młoda Polska. W okresie okupacji jeden z redaktorów pisma Pobudka. Był także redaktorem Nowej Polski (organ prasowy Konfederacji Narodu), oraz działał przy powstawaniu pisma Sztuka i Naród. Od maja '44 szef sztabu Konfederacji Narodu. Jeden z inicjatorów memoriału wyrażającego sprzeciw wobec planu rozpoczęcia powstania. Memoriał ów zostaje wręczony Delegatowi Rządu na Kraj 28 lipca '44. Początkowo adiutanta ppłk. "Radosława", po tym jak spóźnił się na zbiórkę, a następnie razem z plutonem "Mieczyków" walczył na Okopowej, mimo iż "Radosław" kazał mu się stawić w dowództwie. U "Radosława" stawia się 3 sierpnia. Przestaje być adiutantem d-cy zgrupowania, pozostając w plutonie "Mieczyków". Po tym jak ranny zostaje Mieczysław Kurzyna "Miecz", "Balk" przejmuje dowództwo nad plutonem. Ginie 22 sierpnia na Starówce. Pośmiertnie zostaje odznaczony Krzyżem Walecznych, oraz awansowany do stopnia podporucznika czasu wojny. Pochowany na Powązkach.

Autor następujących dzieł:

- S. Poezje, 1933

- Prawo drapieżne, 1936

- Między Wschodem i Zachodem, 1938-44

- Skrzydła, 1943

Po wojnie staraniem Zygmunta Lichniaka wydano:

- Rachunek z dwudziestoleciem, 1955

- Lot jaskółek, 1956

- Miscellanea krytyczne, 1957

- Myśli, 1977

[Albinos]

Nowodworski Cezary "Głóg", urodzony 7 marca 1916 roku w Tomsku. Syn Wacława (zesłańca syberyjskiego) i Praksedy.

Uczestnik walk września '39 roku, po ich zakończeniu w niewoli niemieckiej. Ucieka na zachód. Początkowo we Francji, później na Wyspach, gdzie służył w brygadzie artylerii. Po przeszkoleniu na cichociemnego, wraca do Kraju w nocy z 4/5 maja '44, w ramach sezonu operacyjnego Riposta. Kryptonim operacji lotniczej nieznany, ekipa nr XLIX. W jej skład wchodzili: d-ca kpt. naw. Edward Bohdanowicz, por. Tadeusz Jaworski "Bławat", ppor. Zdzisław Luszowicz "Szakal", por. Antoni Nosek "Kajtuś", por. Mieczysław Szczepański "Dębina", por. Czesław Trojanowski "Litwos" i por. Cezary Nowodworski "Głóg".

W Powstaniu Warszawskim jeden z najodważniejszych żołnierzy "Czaty", d-ca plutonu. W dniach 6-7 sierpnia zniszczył na Woli za pomocą PIATa dwa niemieckie czołgi, a w trakcie walk o kompleks kościelno-szpitalny św. Jana Bożego, jego pluton był jednym z ostatnich, które się wycofały. W dniu 6 września awansowany do stopnia kapitana (za wnioskiem o awans z dnia 4 września). Odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyżem Virtuti Militari V klasy. Zginął około 22 września na Czerniakowie. Inna wersja głosi, iż po przepłynięciu przez Wisłę, dostał się w ręce NKWD.