Z Korony na Litwę i vice versa

[Kadrinazi]

[z cyklu jakiej to jeszcze kwestii nie poruszaliśmy w wojskowości RON ]

Czasami, chociaż zapewne rzadko, zdarzało się, że chorągiew jazdy czy regiment piechoty przechodziły z jednego komputu do drugiego. Klasyczny przykład to korpus koronny wysłany na Litwę latem 1654 roku - część jego jednostek (np. regiment pieszy Bogusława Radziwiłła czy tatarska chorągiew Murzy Bohdanowicza) pozostała na żołdzie litewskim i nie wrociła na etat koronny.

Czy znacie przykłady takich zmian? Jakie mogły być przyczyny takiej dyslokacji - czy była ona tylko i wyłącznie powodowana decyzjami militarnymi, czy też w grę mogły wchodzić rozgrywki polityczne, a może jeszcze jakieś inne czynniki?

Zapraszam do dyskusji.

[Kadrinazi]

Nikt nie chce dyskutować, więc może sam napiszę o kilku przykładach na zachętę

I. Regiment pieszy ks. Bogusława Radziwiłła, generała gwardii królewskiej- ok. 1000 porcji - od jesieni 1654 roku w kompucie litewskim, wiosną 1655 roku wszedł w skład garnizonu Słucka, stając się częścią prywatnych sił ks. Radziwiłła

II. Regiment pieszy Jana Berka (znany także jako II regiment ks. Bogusława) - 1200 porcji - do II kwartału 1655 roku w kompucie koronny, przesunięty do komputu litewskiego w zamian za chorągiew husarską (patrz niżej), w październiku 1655 roku przejęty do prywatnej armii ks. Bogusława, stanął jako garnizon w Tykocinie

III. Litewska chorągiew husarii JKM pod porucznikiem Połubińskim - w kompucie litewskim (w teorii) od przełomu 1654/55 roku, na rozkaz króla przeszła do Korony, tam przejęta przez Szwedów.

IV. Chorągiew Kuminowicza (? czyżby kozacka) która miała w październiku 1656 roku przejść z oddziałów hetmana Sapiehy do armii koronnej (nie udało mi się jej jednak odnaleźć w spisie wojsk koronnych w tym okresie...)

V. To chyba największa jednorazowa zmiana - na przełomie października i listopada 1657 roku cały pułk Michała Kazimierza Radziwiłła (546 koni w 7 chorągwiach) przeszedł do armii koronnej

VI. Chorągiew kozacka Romana Antoniego Jelskiego 9 listopada 1659 roku przeszła do armii koronnej (z dywizji hetmana Sapiehy).

Jak widać te kilka przykładów pochodzi z okresu 'Potopu' - z jednej strony zmiana komputu była spowodowana próbami wzmocnienia sił litewskich (okres 1654-55), w późniejszym okresie za zmianami stały głownie osobiste decyzje rotmistrzów.