Franciszek Mazurkiewicz "Niebora"

[Albinos]

Młodszy brat Jana Mazurkiewicza "Radosława", urodzony w Złoczowie 1 października 1901 roku, członek konspiracji i żołnierz Powstania Warszawskiego, podczas którego to dowodził batalionem "Miotła", wchodzącym w skład Zgrupowania "Radosław". Zginął 11 sierpnia '44 podczas walk na Stawkach (wtedy również ciężko ranny został "Radosław").

Jak ocenić należy jego udział w konspiracji? Jak sprawdził się w trakcie Powstania? Czy istotnie dzisiaj pozostaje w cieniu brata?

Na początek jeszcze pewna historia, którą opowiedziała listownie Stanisławowi Mazurkiewiczowi, pani Ludmiła Sas-Korczyńska "Ludka":

Przy jednej okazji opowiadał nam wydarzenie ze swego życia. Jako młody chłopak brał udział w wojnie 1920 roku. W jakimś miasteczku na Kresach dostał kwaterę u rabina. W rozmowie towarzyskiej zapytał go, czy on wierzy w życie pozagrobowe. Rabin odpowiedział, że tak i może go o tym przekonać. Kazał mu wyjść wieczorem poza miasteczko na skrzyżowanie dróg, narysować koło i stanąć w środku, wtedy zawołać hebrajskie słowo, które mu dał i czekać. Nie uciekać ze strachu. Otóż Korday [pseudonim Franciszka Mazurkiewicza- przyp. A.] uczynił to, stanął w kole i zawołał (słowa nie wyjawił) i czekał. Niedługo po tym wyłoniła się przed nim postać, która zatrzymała się kilkanaście metrów przed nim i zapytała: "Czego ode mnie chcesz?" Kordaya ogarnął strach, zapomniał o co chciał pytać, więc naprędce zapytał czy przeżyje wojnę. Postać odpowiedziała: "Tę wojnę przeżyjesz, ale drugiej nie przeżyjesz". Przypomniałam sobie tę historię, gdy po wojnie dowiedziałam się, że zginął.

Za: Mazurkiewicz S., Jan Mazurkiewicz "Radosław", "Sęp", "Zagłoba", Warszawa 1994, s. 82.