Rzymskie obozy marszowe poza granicami Imperium

[Furiusz]

No własnie - to temat niezwykle ciekawy - znaleziska rzymskich obozów marszowych lokowanych poza granicami Imperium Romanum, pozwala to nam bowiem na duże spekulacje na temat roli w kampanii czy weryfikacji danych ze źródeł pisanych.

M. Janco, Existoval v strednych Cechach rimsky pochodovy tabor? Par zbeznych poznamok k nalezu dvojice zahrotenych priekop vo Vlinevsi okr Melnik, poloha "U Krize", "Archeologie ve strednich Cechach" t.9 z.2 (2005), s.441-457 to tekst na temat dość nowego znaleziska i słabo przebadanego (bo jedynie sondażowo) a znaleziska które jest interpretowane jako pozostałości rzymskiego obozu marszowego. Badacz tego stanowiska preferował datowanie go na czasy Oktawiana Augusta i Tyberiusza (mamy dla tych czasów poświadczone operacje armii rzymskiej w tym rejonie - patrz temat o Kotynach) ale pan Janco woli datować ten ewentualny obóz na czasy wojen markomańskich konkretniej zaś drugiej ekspedycji germańskiej z lat 178-180 AD - na bazie odkrycia tu monety Marka Aureliusza wybitej w 178 roku oraz datowania momentu ostatecznego zasypania fos/rowów na 2 połowę II wieku AD na bazie znaleziska germańskiego typu ze stropowej części zasypiska. Bazuje też na (głównie zresztą) analizie źródeł pisanych.

R. Koreny, Rimsky pochodovy tabor ve strednich Cechach? Prispevek k diskusi, "Archeologie ve strednich Cechach" t.10 z.2 (2006), s. 743-745 to ostra krytyka tekstu pana Janco ale mam wrażenie, że autor nie odrzuca w ogóle mozliwości istnienia tu obozu marszowego legionu rzymskiego a jedynie jego datowanie na czasy wojen markomańskich i preferuje raczej pierwotna koncepcję czyli datowanie na czasu Oktawiana.

Ja tam bym zaczekał na lepsze, pełniejsze badania archeologiczne tego miejsca. Kojarzę też jeszcze taki obóz, podobnie datowany ze Słowacji. Oczywiście zapraszam do dyskusji.

[Furiusz]

Ten obóz rzymski ze Słowacji to trochę moja pomyłka tzn był ale tuz na lewym brzegu Dunaju - B. Svoboda, K dejinam rimskeho kastelu na leanyvaru u ize okres Komarno, "Slovenska Archeologia' t.10 z.2 (1962), s.397-422. Wedle badań z 1955-56 obóz funkcjonować miał od czasów być może nawet Wespazjana, na pewno służył w czasach wojen Domicjana, przebudowano go za Trajana/Hadriana a spalono w 2 połowie II wieku AD. na miejscu odkryto tez zabytki z czasów Konstancjusza I.

[Furiusz]

M. Vlach, Rimsky kratkodoby tabor a nove nalezy z doby rimskej z Charvatske Nove Vsi [w:] Barbarska sidliste. Chronologicke, ekonomicke a historicke aspekty jejich vyvoje ve svetle novych archeologickych vyzumku, pod red. E. droberjar, B. Komoroczy, D. Vachutova, Brno 2008, s.461-468

To jedynie wstępne wyniki, obóz miał mieć ok 567 m na 805 metrów i jest połozony na wzniesieniu nad sama rzeką Dyje. Ze względu na swoją wielkośc mógł pomieścić zapewne dwa legiony. Datowany jest na okres wojen markomańskich, otacza go rów o szerokości 3 metrów i głebokości 2.15m. W poblizu odnotowano osady germańskie równoczasowe. Największy obóz legionowy z terenu Czech.

K. Elschek, J. Rajtar, Ein temporares romisches feldlagers in Zavod (Westslowakei) [w:] Barbarska sidliste. Chronologicke, ekonomicke a historicke aspekty jejich vyvoje ve svetle novych archeologickych vyzumku, pod red. E. droberjar, B. Komoroczy, D. Vachutova, Brno 2008, s.469-178

Ten z kolei obóz miał 230 na 170 metrów, badacze również datuja go na czasy wojen markomańskich ale przeprowadzono tu jedynie wstępne prospekcje terenowe i geofizyczne. W pobliżu jest bogate osadnictwo od czasów lateńskich po IX wiek AD.