Notos - Scripta Antiqua et Byzantina

[Furiusz]

Wczoraj kupiłem sobie tom 10 z tej serii - M.J. Olbrycht, Imperium Parthicum. Kryzys i odbudowa państwa Arsakidów w pierwszej połowie pierwszego wieku po Chrystusie, Kraków 2013. Póki co przeczytałem ledwo 20 stron ale już nie żałuje wydanych pieniędzy. Praca ma nieco ponad 200 stron ale wydaje się być naładowana informacjami, na temat nie taki znowu często poruszany (przynajmniej w Polsce). Mam nadzieje wkrótce napisać coś więcej.

Z serii poluje jeszcze na M. Pawlak, Rzymski Peloponez. Greckie elity polityczne wobec cesarstwa, S. Sprawski, Tessalia. Tessalowie i ich sąsiedzi. Rozważania nad źródłami do dziejów regionu w okresie archaicznym. oraz M. Pawlak, Messapiowie. Południowa Apulia wobec hellenizacji i romanizacji.

[Furiusz]

Imperium Parthicum no cóż książka bardzo dobra. Drażnią co prawda literówki, których dałoby się uniknąć, ale nie są jakąś wielką przeszkodą. Jeśli idzie o kwestie merytoryczne to nie można mieć jakiś uwag, pozycja jest naprawdę wyśmienita. Wypełnia też istniejąca na polskim rynku wydawniczym lukę (która od jakiegoś czasu jest systematycznie wypełniana ale dalej obowiązuje romocentryczny punkt widzenia). Można było oczywiście rozłożyć nieco inaczej akcenty ot choćby jak dla mnie to całe wydarzenia na granicy rzymsko - partyjskiej z końca panowania Tyberiusza, to jeśli wykazują czyjąś genialność to właśnie rzymskiego cesarza. Również mowa o tym, jak to pod koniec owej operacji Artabanos mógł grozić Rzymowi najazdem na Syrię i Kapadocję i niekoniecznie był to blef wydają mi się przesadzone. Autor pisze, ze Rzym dysponował wtedy na tych terenach armią w wielkości 40 tys ludzi a Artabanos... nie wiadomo ale w chwilach maksymalnego zagrożenia Partowie potrafili zmobilizować 80 tys i więcej ludzi. Tyle, że to wielkość nierealna - autor sam opisuje, że Artabanos powrócił z armią ze wschodnich prowincji, spora część dostojników albo go zdradziła albo była chwiejna. Armii z zachodu nie warto było zatem specjalnie ufać, o czym Artabanos na pewno wiedział jeśli wcielił te oddziały do swojej armii, jeśli zaś nie wcielił ich to liczebność jego wojsk topnieje. Dodatkowo autor słusznie konkluduje, że Artabanos najpierw zadbał o zajęcie Armenii a to oznaczać musiało kolejne stopnienie jego sił - garnizon mający zabezpieczać ten kraj przede wszystkim przed atakami północnych królestw wspartych koczownikami - od czego zresztą zaczęły się nieszczęścia dla Partii. Zatem siły obu stron w razie ewentualnego konfliktu na granicy wyglądałyby dość podobnie, nie widzę powodu by odrzucić słowa dziejopisów rzymskich, że Artabanos szukał porozumienia - jemu powinno dużo bardziej zależeć na uspokojeniu sytuacji wewnętrznej niż na prowadzeniu wojny z armią rzymską porównywalna liczebnie a mającą sporo asów w rękawie w związku z niedawnym buntem w państwie Artabanosa. Dodajmy jeszcze, ze nie wszyscy uważają, że Artabanosowi udało się odzyskać Armenię. To jednak tylko kwestia rozłożenia akcentów sama praca jest naprawdę bardzo dobra.