Luka częstochowska

[bavarsky]

Ostatnio uczestniczyłem [niestety] w kawiarnianej wymianie poglądów na sprawę nieudanej wrześniowej obrony dywizji generała Gąsiorowskiego. Przemyślawszy pewne kwestie doszedłem do następujących przypuszczeń;

Plan obrony na przedpolu Częstochowy został sporządzony przez oficerów sztabowych 7 Dywizji jeszcze w marcu 39, a następnie przyjęty w dowództwie Armii "Kraków".

[1]

Założenia były następujące:

1. Stawić pierwszy opór nad granicą, używając do tego celu Straży Granicznej wzmocnionej żołnierzami dywizji,

2. Wykonywać zniszczenia i zawały przed nacierającymi,

3. Prowadzić walki opóźniające Oddziałami Wydzielonymi; "Kłobuck" (baon ON, pluton artylerii piechoty 27 pp + kawaleria dywizyjna); "Truskolasy" (I baon 27 pp i 1 bateria 7 pal); "Lubliniec" (I baon 74 Gpp i 7 bateria 7 pal),

4. Bronić kierunku Lubliniec - Częstochowa I baonem 74 Gpp, a kierunku Boronów - Częstochowa II baonem pułku lublinieckiego,

5. Osłonić i rozpoznawać kawalerią dywizyjną północne skrzydło obrony dywizji,

6. Na głównej pozycji obronnej pod Częstochową stawić opór siłami 27 pp bez I baonu, 25 pp, 7 pal i 7 dac,

7. W razie przełamania obrony dywizji maszerować częścią sił na Szczekociny, a częścią na Koniecpol.

Jak pisał Steblik w Armii "Kraków" o zadaniach dla 7DP?

Rozgraniczenie Armii "Kraków" z północnym sąsiadem, Armią "Łódź", przebiegało Liswartą i Wartą do wysokości Radomska, pozostawiając Krzepice w zasięgu działań 7 DP.

Z pisemnego rozkazu wręczonego gen. A. Szyllingowi 23 marca 1939 r., przez Marszałka E. Rydza-Śmigłego wynikało, że najważniejszym zadaniem dla 7DP była obrona rejonu Częstochowy, w celu:

a) zabezpieczenia kolei warszawsko-wiedeńskiej. Miało to być, to jest bardzo ważne: ZADANIE OSŁONOWO-OPÓŹNIAJĄCE, z upartą obroną głównej pozycji na przedmościu Częstochowy. W czasie tych walk dywizja miała "nie dać się zniszczyć", a w razie przewagi wroga wycofać się na Koniecpol za Pilicę.

b) osłony mobilizacji oddziałów armii "Prusy".

[2]

Przydzielony odcinek broniony przez 7 DP wynosił w prostej linii od Krzepic do Koszęcina ok. 37,5 km. Jaki był regulaminowy odcinek obrony jednej DP natenczas? 7-8 km?

W przededniu wybuchu wojny od południa dywizja nie posiadała połączenia z KBK [oddaloną o ok. 15 km], a od północy łącznikiem dywizji z WBK był baon ON "Kłobuck" i szwadron kawalerii dywizyjnej 7 DP w Wilkowiecku [tzn. Oddział Wydzielony "Kłobuck"]

Ta wątła komunikacja na skrzydłach dała o sobie znać już 1 września, a skutkowała późniejszym brakiem koordynacji w dniach +1.

[3]

Rejon Częstochowy, leżący na północnym obszarze operacyjnym Armii "Kraków", znajdował się od początku na jej peryferiach, pozostawał, napiszmy to otwarcie: W IZOLACJI.

Obronę Armii "Kraków" miały w teorii wzmacniać fortyfikacje. Tyle że, lapsus był w tym iż na skrzydłach były one najsłabsze.

Na odcinku częstochowskim miało powstać 61 schronów. Zbudowano tylko 12 lekkich schronów bojowych na 1 ckm [6 sztuk] lub 2 ckm [4] oraz obserwacyjnych [2].

Pozostałe 47 schronów nie powstało... z uwagi na gospodarzy, którzy mogli sprzątnąć zboża z pół dopiero w lipcu.

Skutkowało to tym iż umocniony odcinek częstochowski nie miał połączenia z fortyfikacjami śląskimi. Słowem była luka, całkiem spora bo 35 kilometrowa.

Następnie jakie to siły uderzyły bezpośrednio lub pośrednio na ten odcinek?

Odp. Znaczne.

XVI Korpus Armijny,

IV Korpus Piechoty,

XV Korpus Lekki.

Ten ostatni uderzając na: Kalety-Woźniki-Koziegłowy-Żarki-Szczekociny, miał odciąć 7 DP od Armii "Kraków", spychając KBK.

Słowem.

Z deszczu pod rynnę.