Kompania "Koszta"

[Albinos]

Kompania Ochrony Sztabu Obszaru Warszawskiego Armii Krajowej "Koszta". Chyba jeden z ciekawszych oddziałów powstańczej Warszawy. Z kilku względów. Organizacyjnie znajdował się w dyspozycji gen. Albina Skroczyńskiego "Łaszcza". Dlatego też "Monter" chcąc użyć go do akcji, musiał każdorazowo prosić "Łaszcza" o zgodę (dopiero na początku września zmieniło się to za zgodą "Łaszcza"). Jest to bodaj jeden z najlepiej "obfotografowanych" oddziałów Powstania. Głównie dzięki Eugeniuszowi Lokajskiemu "Brokowi" (d-ca kompanii, kpt. "Kmita", rozkazał pierwszy zdobyty aparat fotograficzny wręczyć właśnie "Brokowi"). Także sprawa bezpośredniego dowódcy jest interesująca. Jak podaje Robert Bielecki [W zasięgu PAST-y, Warszawa 1994, s. 44], w dniu wybuchu walk d-cą kompanii był kpt. Kazimierz Szelest "Korab". Ale już kolejne dni, to dowodzenie rtm. Zygmunta Konopki "Nowiny". Ale żeby było ciekawiej, faktyczne dowództwo sprawował kpt. cc. Stefan Mich "Kmita". Postać bez wątpienia nietuzinkowa (za jakiś czas o nim samym krótka notka). I w końcu same walki kompanii. Od placu Bankowego 1 sierpnia, przez zajęcie "Esplenady" dwa dni później, walki o PASTę (w tym ostateczny szturm), Pocztę Główną, zdobycie kościoła św. Krzyża i Komendy Policji na Krakowskim Przedmieściu, aż po obronę Nowego Światu.

A teraz moje pytania. Co było powodem zmiany na stanowisku dowódcy? Chodzi mi tutaj zwłaszcza o to zastąpienie "Koraba" przez "Nowinę". Choć i dokładna informacja o tym, co uniemożliwiało "Nowinie" pełnienie funkcji w linii, przydałaby się. I jeszcze jedna sprawa. Jak dokładnie wyglądała kwestia uzbrojenia? Podlewski podaje tylko dane dla 1 plutonu (kompania liczyła na początku około 100 ludzi w 2 plutonach, III pluton ppor. "Polańskiego" dołączył 2.08 rano) [Wolność krzyżami się znaczy, Warszawa 1989, s. 228]:

- 2 erkaemy

- 8 peemów

- 15 kbków

- kilkadziesiąt pistoletów i rewolwerów

Dość szybko oddział miał dozbroić się na Niemcach (m.in. "Esplenada", gdzie zdobyto 1 erkaem, 1 peem, 3 kbki, 4 granaty i 180 sztuk amunicji [R. Bielecki, W zasięgu PAST-y, Warszawa 1994, s. 120]). Dysponuje ktoś dokładniejszymi informacjami?

[Albinos]

Znalazłem co nieco o zmianach na stanowisku dowódcy. Relacja kpr. Sławomira Wołkowicza "Stefana", ur. 12.10.1925 r. w Warszawie:

Na początku był "Korab", ten który rozkazał przejść nam przez te jeszcze tętniące miasto z opaskami. Ale on później został odkomenderowany gdzieś do sztabu. Był taki inwalida wojenny, później miał ciężki postrzał w nogę i właściwie trochę nie bardzo się mógł dobrze poruszać, ale dowodził w linii kapitan "Kmita", ten zrzutek. To bardzo taki był obrotny facet i taki widać dobrze wyszkolony. Bardzo nas tam zawsze mądrze kierował.

Za: http://www.1944.pl/index.php?a=site_archiw...=290&page=2 [dostęp na: 11.12.2009 r.]

Plut. Hanna Dembowska "Jola", ur. 30.05.1919 r. w Płocku (ranna 3.09 na Przeskok róg Szpitalnej):

Widzę rotmistrza "Nowinę", który brał udział w wojnie 1939 roku, był ciężko ranny i chodził o lasce, w kapeluszu, był taki charakterystyczny.

Za: http://www.1944.pl/index.php?a=site_archiw...=915&page=3 [dostęp na: 11.12.2009 r.]

Pozostaje jednak pytanie, kiedy i gdzie skierowano dokładnie "Koraba"?

[Albinos]

Lista poległych żołnierzy kompanii "Koszta":

1. Strz. "Andrzej" (NN), zm. 7.09.44, Warecka

2. Strz. "Bąk" (NN), zm. 7.09.44, Warecka

3. St. strz. pchor. Edmund Lebiedziński "Bobek", zm. 3.09.44, Moniuszki 7

4. Strz. Jerzy Bojanowski "Broda", zm. 7.09.44, Warecka

5. Ppor. Eugeniusz Zenon Lokajski "Brok", s. Antoniego, ur. 14.12.1908 r. w Warszawie, oficer łącznikowy i d-ca II plutonu, zm. 25.09.44, Marszałkowska 127

6. Mjr Andrzej Tadeusz Grochowski "Fidelis", c. ranny, zm. 16.09.44, Koszykowa (szpital)

7. St. strz. Witold Gosławski "Garbaty", lat 24, c. ranny 1.08 na placu Bankowym, zm. 6.09.44, Moniuszki 7

8. Strz. "Gryf" (NN), zm. 7.09.44, Warecka

9. Kpr. Jan Chyliński "Góral", "Bekas", zm. 1.08.44, plac Bankowy

10. Kpr. Jerzy Gurzęda "Jeleń", zm. 7.09.44, Warecka

11. Strz. Zbigniew Jan Sierzputowski "Jerzy", lat 19, zm 1.08.44, Moniuszki 1

12. Plut. pchor. Jerzy Tyczyński "Jur", s. Adama, ur. 3.11.1923 r. w Brześciu, zm. 3.09.44, Moniuszki 7

13. St. strz. Jan Szczęśniak "Jurko", zm 20.08.44, PASTa (brak zarówno w WIEPW jak i w WMP)

14. St. strz. Jerzy Chyliński "Karol", zm. 7.09.44, Warecka

15. St. strz. Bogusław Jankowski "King", zm. 3.09.44, Moniuszki 7

16. Strz. Jacek Gosławski "Kostek", lat 26, zm. 6.09.44, Moniuszki 7

17. Kpr. pchor. Jan Kluczewski "Krawczyk", lat 24, zm. 6.09.44, Moniuszki 7 (wcześniej Zgrupowanie "Sosna")

18. Plut. pchor. Stanisław Kuśpit "Kruk", lat 25, zm. 30.09.44, Sienkiewicza (wcześniej kompania "Zemsta" baonu "Pięść")

19. San. Krystyna Dąbrowska "Krystyna", c. Stefana, ur 26.11.1906 w Warszawie, zm. 1.09.44

20. Łączn. Wanda Siarkowska "Lela", ur. 1909 r., zm. 09.44, Marszałkowska (sekretarka gen. Skroczyńskiego)

21. Łączn., Maria Kozub "Małgosia" (brak danych w WIEPW, na WMP jako Maria Kozubek)

22. St. strz. Włodzimierz Sierakowski "Mario", zm. 7.09.44, Warecka

23. Lek. Danuta Jadwiga Staszewska "Dr Marta", c. Władysława, ur. 12.03.1915 r. w Płocku, zm. 7.09.44, rejon Nowy Świat-Warecka

24. Kpr. pchor. Edward Jarocha "Miriam", zm. 7.09.44, Warecka

25. Kpr. Janusz Kędzierski "Nałęcz", lat 22, zm. 3.09.44, Moniuszki 7

26. St. Strz. pchor. Tadeusz Dziurzyński "Orlicz", "Borosz", zm. 7.09.44, Warecka

27. St. strz. Andrzej Ahrens "Pała", zm. 1.08.44, plac Bankowy

28. Kpr. Tadeusz Gaweł "Paweł", "Czarny", zm. 1.08.44, plac Bankowy

29. St. strz. Tadeusz Panczewski "Pączek", ur. 1924 r., ranny 1.08 na placu Bankowym, zm. 7.08.44

30. Ppor. pil. Andrzej Kossowski "Pilot", lat 27, zm. 6.09.44, Moniuszki 7

31. Ppor. Jan Polak "Polański", d-ca III plutonu, zm. 6.09.44

32. Plut. pchor. Włodzimierz Radajewski "Rataj", ur. 4.08.1924 r., d-ca I plutonu, zm. 7.09.44, Świętokrzyska (w WIEPW dodatkowa informacja, jakoby był w plutonie "Rygla" w Zgrupowaniu "Bartkiewicza")

33. Strz. Józef Malowaniec "Sokół", s. Józefa, ur. 23.08.1924 r. w Warszawie, pluton "Rataja", zm. 20.08.44 r., PASTa (Bielecki podaje nazwisko Malwaniec)

34. Plut. Wacław Śpiewak "Stanisław", zm. 7.09.44, Warecka

35. Strz. Stanisław Edmund Szwejkowski "Szwed", zm. 7.09.44, Nowy Świat

36. Plut. Antoni Wolski "Tolek", zm. 23 bądź 24.08.44 r. (bardziej prawdopodobny jest 23.08, wtedy bowiem "Koszta" walczyła o kościół św. Krzyża i KP)

37. Kpr. Stefan Matusiak "Wasyl", ranny 7.09.44, zm. 8.09.44, Świętokrzyska (co do miejsca, nie udało mi się znaleźć informacji, czy chodzi tutaj o miejsce zranienia, czy śmierci)

38. Kpr. Aleksander Baranowski "Wrzos", zm. 1.08.44, Świętokrzyska (taką wersję podaje WIEPW, Bielecki podaje datę 7.09)

39. Por. Roman Rozmiłowski "Zawada", s. Mariana, 28.02.1915 r. w Samborze, d-ca II plut., c. ranny 29.08.44 na dachu PASTy, zm. 30.08.44, Jasna (szpital PKO)

40. Strz. Zygmunt Misiak "Zawisza", ur. 1919 r., zm. 6.09.44, Moniuszki 7

41. Kpr. Zdzisław Piwowski "Zbój", zm. 1.08.44, plac Bankowy

42. Plut. Stanisław Lichmira "Zryw", ur. 1913 r., zm. 6.09.44, Moniuszki 7

Powyższa lista powstała w oparciu o doskonałą pracę Roberta Bieleckiego [W zasięgu PAST-y, Warszawa 1994, s. 474-475], V i VI tom Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powstania Warszawskiego i Wirtualny Mur Pamięci (dostępny na stronach MPW). Jest jednak kilka nieścisłości. Część podałem już w nawiasach przy nazwiskach na liście. Robert Bielecki podaje na liście poległych nazwisko strz. Jerzego Badowskiego "Doliwy". Jest to jednak błędna informacja, gdyż "Doliwa" wyszedł z Powstania. Trafił do Stalagu XI-B Fallingbostel, jego nr jeniecki to 140502. Kolejna postać, to strz. Euzebiusz Młodziński (Miodziński, Miedziński?) "Waldek", syn Zygmunta, ur. 15.07.1927 r w Gródku Jagiellońskim. Autor podał, iż zginął 9 września na placu Napoleona. Tymczasem on także miał wyjść z Powstania. Trafił do Stalagu 344 Lamsdorf, XVIII-C Markt Pongau, nr jeniecki 105001. Na liście znalazł się również Janusz Chyliński "Janusz", ur. 28.03.1928 r. w Łomży. Zgadza się nazwisko i to, że zginął (8.09 na Nowym Świecie). Z tym, że Janusz Chyliński był żołnierzem 3. kompanii "Szare Szeregi Junior" baonu "Kiliński", a nie "Koszty". Omyłkowo zostało zamienione imię. Zamiast Janusz Jerzy (choć inicjał zgadza się). I w końcu najmniejszy błąd (o ile to faktycznie błąd R. Bieleckiego, a nie twórców WIEPW). Otóż Bielecki podaje jako datę i miejsce śmierci strz. Zbigniewa Sierzputowskiego "Jerzego" dzień 3 sierpnia i restaurację "Esplenada". Nie spotkałem się jednak z relacją, wedle której podczas walk o "Esplenadę", miałby zginąć ktokolwiek ze strony polskiej. Dlatego na razie stawiam na wersję WIEPW.

Kolejna sprawa. Otóż z tego co mi wiadomo, w dniu 5 bądź też 6 września w wyniku niemieckiego nalotu pod gruzami domu zginął cały pluton "Polańskiego" wraz z samym dowódcą. Tyle podaje WIEPW przy haśle opisującym "Kosztę". I teraz tak. Wedle informacji, które podał Robert Bielecki, "Polański" miał zostać rozstrzelanym w szpitalu na Foksal. Tylko kiedy? Od początku września do mniej więcej 10 września, kompania toczyła ciężkie walki, zwłaszcza w rejonie Nowego Światu (słynne "Odwrót tylko na noszach"). Wystarczy wspomnieć straty, które poniósł 7 września oddział "Kruka". Sam "Kruk" załamał się i opuścił stanowisko. Jego miejsce zajął "Wrzos". Zginął po kilku godzinach. Podobnie sprawa miała się z plutonem "Rataja", który sam poległ (dowództwo przejął pchor. Janusz Hamankiewicz "Kulik"). Zastanawiam się jednak, czy "Polański" aby przypadkiem nie trafił do szpitala po walkach o PASTę, kiedy to wchodząc po drabinie został trafiony w nogi i lewą rękę. Wracając do sprawy nalotu na kwaterę "Koszty". Fragment wspomnień Haliny Fijałkowskiej "Halszki":

Później to się człowiek już przyzwyczajał. Pamiętam też taki przykry moment, który przeżyłam jak zginął Jur. Bo to bomba wpadał do budynku gdzie była kwatera i oni spali, to była noc. On zakrzyknął do tych chłopców, przeszli na klatkę schodową, chcieli uciekać w czasie nalotu. Bomba akurat spadła na tę klatkę schodową i wtedy dwunastu kolegów zginęło. To było też takie... bo to duża grupa od razu, na raz zginęła. Tak to było wszystko zawalone, że nie można było się do nich dostać. Do tej pory nie ma ich grobów. Nigdy ich nie wydobyto stamtąd. Wiele ludzi jeszcze gdzieś tam głęboko leży pod gruzami.

Za: http://www.1944.pl/index.php?a=site_archiw...=173&page=2 [dostęp na: 18.12.2009 r.]

Tutaj poprawka. W wyniku nalotu (około godz. 7, Moniuszki 12) zginęli tylko "Jur", "Bobek" i "King". Reszta zdążyła uciec z kamienicy, opuszczając się na linie. Tylko teraz zastanawiam się, czy ten fakt i ten wspominany wcześniej (WIEPW, Gozdawa-Gołębiowski?), to nie jedno i to samo? Teoretycznie nigdzie indziej informacji o tym znaleźć nie mogę, ale to dość ryzykowne na takiej podstawie budować jakąkolwiek teorię. Ale patrząc na daty śmierci wychodzi jasno, że aż 7 żołnierzy zginęło 6 września a 13 dzień później. O ile w przypadku 7 września wiemy, że spore straty oddział poniósł w walce, to już w przypadku 6 września na takie informacje nie natrafiłem... Jeśli ktoś orientuje się, jak to wyglądało naprawdę, to byłbym wdzięczny za informacje:)

[Albinos]

W kwestii "Koraba", "Nowiny" i "Kmity". W publikacji Izabelli i Stanisława Maliszewskich [Warszawskie Termopile 1944. Śródmieście Północne, Warszawa 2000, s. 149] znajduje się informacja, iż "Korab" był d-cą kompanii do 9 sierpnia, kiedy to odkomenderowano go do Oddziału III sztabu Komendy Okręgu. Lekko się to nie zgadza z tym, co pisał Bielecki, według którego kpt. Szelest dowodził oddziałem jedynie w dniu wybuchu Powstania. A tutaj mamy ponad tydzień walk. Potrafi to ktoś zweryfikować?

[Albinos]

Dla zainteresowanych tematem: Gozdawa-Gołębiowski J., Kompania sztabowa Obszaru Warszawskiego AK "Koszta", "Rocznik Warszawski" t. XX, Warszawa 1988, s. 117-156.

Chyba najpełniejsze omówienie losów "Koszty" jakie można znaleźć. Całość napisana bardzo dobrze, rzeczowo, świetnie się czyta. Dodatkowym atutem jest tutaj fakt, iż Autor był w Powstaniu żołnierzem "Koszty".

Co do "Koraba" i "Nowiny", to racje mieli - przynajmniej według tego co podał "Dziryt" (J. Gozdawa-Gołębiowski) - I. i S. Maliszewscy. Zgodnie z rozkazem gen. Skroczyńskiego z dnia 9 sierpnia "Korab" przeszedł na stanowisko p.o. zastępcy szefa O.III sztabu Komendy Obszaru. Natomiast jest inna, ciekawsza sprawa. Otóż Gozdawa-Gołębiowski podał, iż "Kmita" dopiero w dniu 5 września poprosił "Łaszcza", aby ten przydzielił go do kompanii. Czyli wychodziłoby na to, że wcześniej nawet nie był jej żołnierzem, chociaż nie raz dowodził nią - ot chociażby podczas zmagań o PASTę i Kościół św. Krzyża. I kolejna interesująca sprawa, czyli udział "Koszty" w zmaganiach o wywalczenie korytarza między Śródmieściem Płn. a Starówką. Major Stanisław Steczkowski "Zagończyk" poprosił kpt. Micha, aby ten poprowadził część zgrupowania uderzającego z rejonu placu Grzybowskiego na Bankowy, oraz aby przydzielił największe możliwe siły z "Koszty" i innych oddziałów związanych z Komendą Obszaru. Skoro "Zagończyk" zgłaszał się właśnie do Micha o "udostępnienie" oddziałów z "Koszty", to znaczy, że ten jednak miał całkiem sporo do powiedzenia w kwestii tej kompanii. A przecież ta miała swojego dowódcę ("Nowina"), a na dodatek "Kmita" nie był z nią formalnie związany. Tak czy inaczej po tej prośbie "Kmita" zgłosił się do "Łaszcza" w tej sprawie. Generał... nie wyraził zgody, bo uważał, że akcja nie ma szans. W efekcie z kompanii poszedł jedynie pluton "Zawady", na którego czele stanął Lokajski (sam Rozmiłowski był ranny). Natomiast "Kmita" poszedł z oddziałem... nieoficjalnie.

[Albinos]

Była już wyżej lista poległych żołnierzy kompanii, a tutaj coś większego - skład osobowy kompanii (wiek podany na dzień 1 sierpnia 1944 r.):

Dowódca kompanii - kpt. Kazimierz Szelest „Korab”, nr leg. 29

Szef kompanii - plut. pchor. Stanisław Arczyński „Adam”, nr leg. 30 ranny 3.08 („Esplenada”), s. Franciszka i Natalii, lat 20, Stalag VIII-B Lamsdorf, nr jeniecki 102755

Drużyna dowódcy kompanii:

Dowódca - kpr. pchor. Antoni Tuleja „Niedźwiedź”, nr leg. 31

kpr. Andrzej Główczewski „Marek”, nr leg. 35, s. Kazimierza i Józefy Bernhard, lat 19, w niewoli, nr jeniecki 103721

kpr. Stanisław Grocholski „Stanisław”, nr leg. 37

Dowódca sekcji - st. strz. pchor. Dionizy Balasiewicz „Chmurny”, nr leg. 32, s. Bronisława i Antoniny, lat 20

st. strz. pchor. Jan Gontarczyk „Jarek”, nr leg. 33, s. Wiktora i Adeli, lat 23

st. strz. Zbigniew Czajkowski „Nowy”, nr leg. 208

st. strz. Olgierd Sawicki „Konrad”, nr leg. 36, s. Lecha i Haliny, lat 18, w niewoli, nr jeniecki 105342

st. strz. Wacław Krupiński „Belina”, nr leg. 39 s. Stefana i Marii, lat 17, w niewoli, nr jeniecki 105341

strz. Henryk Piwarski „Zryw”, nr leg. 34 ranny 3.08 („Esplenada”) i 24.08 (Sienkiewicza), lat 18, w niewoli, nr jeniecki 299353

I pluton:

Dowódca – plut. pchor. Włodzimierz Radajewski „Rataj”, nr leg. 183 poległ 7.09 (Nowy Świat/ Świętokrzyska), s. Stefana i Cecylii Płócieniak, lat 19

Drużyna 1:

Dowódca – plut. pchor. Jerzy Tyczyński „Jur”, nr leg. 40, poległ 3.09 (Moniuszki 12), s. Adama i Marii Suszczyńskiej, lat 19

Zastępca dowódcy – kpr. pchor. Janusz Hamankiewicz „Kulik”, nr leg. 41, ranny 7.09 (Świętokrzyska), lat 22

kpr. Zbigniew Olszewski „Sęp”, nr leg. 43, s. Władysława i Natalii, lat 17, w niewoli, nr jeniecki 103813

kpr. Jan Maciej Robakiewicz „Dorman”, nr leg. 51, ranny 7.09 (Nowy Świat), s. Zygmunta i Marii, lat 17, w niewoli, nr jeniecki 299351

kpr. Jerzy Badowski „Doliwa”, nr leg. 52, ranny 1 sierpnia (plac Bankowy), zmarł z ran 25.08

kpr. Maksymilian Bartniczek „Orski”, nr leg. 53, s. Włodzimierza i Leokadii, lat 21, w niewoli, nr jeniecki 103810

st. strz. pchor. Julian Jasik „Bronko”, nr leg. 59, s. Michała (nazwisko rodowe matki Ziemska), lat 20, w niewoli, nr jeniecki 103456

st. strz. Władysław Gabowicz „Ciapek”, nr leg. 44, ranny 7.09 (Nowy Świat), lat 18, w niewoli, nr jeniecki 103809

st. strz. Tadeusz Panczewski „Pączek”, nr leg. 46, ranny 1.08 (plac Bankowy), zmarł z ran 7.08, s. Władysława i Zofii, lat 18

st. strz. Stefan Grabowski „Leon”, nr leg. 47, ranny 1.08 (plac Bankowy), s. Józefa i Feliksy Sadowskiej, lat 23, w niewoli, nr jeniecki 305290

st. strz. Tadeusz Krzewnicki „Tokarski”, nr leg. 48, s. Feliksa i Zofii, lat 18, w niewoli, nr jeniecki 103807

st. strz. Tadeusz Ostrowski „Teoś”, nr leg. 49, lat 19, w niewoli, nr jeniecki 103808

st. strz. Józef Kuczyk „Długi”, nr leg. 50, s. Jana i Jadwigi Nowickiej, lat 19, w niewoli, nr jeniecki 103812

st. strz. Wacław Zajączkowski „Wrona”, nr leg. 56, ranny 24.08 (Komenda Policji), s. Wacława i Stanisłąwy Dobek, lat 19

st. strz. Jan Szczęśniak „Jurko”, nr leg. 57, poległ 20.08 (PAST-a)

st. strz. Włodzimierz Sierakowski „Mario”, nr leg. 58, poległ 7.09 (Nowy Świat/Świętokrzyska)

st. strz. Tadeusz Rupniewski „Sęk”, nr leg. 187, s. Stanisława i Bronisławy Piekarskiej, lat 18, w niewoli, nr jeniecki 103816

st. strz. „Dan” (NN), nr leg. 225

st. strz. Andrzej Arens „Pała”, nr leg. 42, poległ 1.08 (plac Bankowy), s. Tadeusza i Florentyny, lat 19

strz. „Dragon” (NN), nr leg. 233

strz. Wojciech Strzelecki „Wojtek”, nr leg. 341

strz. Zdzisław Kobusiewicz „Arlekin”, nr leg. 45, lat 22, w niewoli, nr jeniecki 103811

strz. Władysław Gier „Roja”, nr leg. 55, ranny 10 sierpnia (Aleje Jerozolimskie), s. Romana i Jadwigi, lat 18, w niewoli, nr jeniecki 305046

Drużyna 2:

Dowódca – kpr. pchor. Bohdan Francki „Zbigniew”, nr leg. 60, ranny 20.08 (PAST-a), s. Janusza i Aleksandry, lat 22, uniknął niewoli

Zastępca dowódcy – kpr. pchor. Witold Walewski „Wincent”, nr leg. 61, s. Ludwika i Heleny Gayny, lat 22, w niewoli, nr jeniecki 102811

Dowódca sekcji – kpr. pchor. Jan Gozdawa-Gołębiowski „Dziryt”, nr leg. 62, lat 19, w niewoli (Stalag 318 (344) Lamsdorf, później Dolna Bawaria), nr jeniecki 102754

Dowódca sekcji – kpr. pchor. Wojciech Grochowski „Socha”, nr leg. 370, ranny 1.08 (plac Bankowy), s. Tadeusza i Jadwigi, lat 19, w niewoli, nr jeniecki 305256

kpr. Andrzej Ferencowicz „Siuhaj”, nr leg. 66, s. Władysława i Stanisławy, lat 22, w niewoli, nr jeniecki 103723

kpr. Janusz Kędzierski „Nałęcz”, poległ 3.09 (Moniuszki 12), nr leg. 71, s. Wandy Strumiłło, lat 19

kpr. Kazimierz Kotowski „Władysław”, nr leg. 72, s. Kazimierza i Zofii Sokolnickiej, lat 21, w niewoli, nr jeniecki 104318

kpr. Wojciech Kędzierski „Włodzimierz”, nr leg. 73, lat 19, w niewoli, nr jeniecki 104319

kpr. Zdzisław Piwowski „Zbór”, poległ 1.08 (plac Bankowy), nr leg. 74

Dowódca sekcji – st. strz. Pchor. Tadeusz Dziurzyński „Orlicz”, nr leg. 67, ranny 1.08 (plac Bankowy), poległ 7.09 (Nowy Świat/Świętokrzyska), lat 20

st. strz. pchor. Edmund Lebiedziński „Bobek”, nr leg. 68, poległ 3.09 (Moniuszki 12), lat 22

st. strz. pchor. Stanisław Eustachiewicz „Jankowski”, nr leg. 70, s. Stanisława i Jadwigi Landy, lat 21, w niewoli, nr jeniecki 105002

st. strz. „Kalina” (NN), nr leg. 75

st. strz. „Jurek” (NN), nr leg. 226, poległ 3.08 („Esplenada”)

st. strz. Bogusław Jankowski „King”, nr leg. 229, poległ 3.09 (Moniuszki 12)

strz. z cenz. Andrzej Osmólski „Leszek”, nr leg. 69, s. Romana i Zofii Stróżyńskiej, lat 20, w niewoli, nr jeniecki 105346

strz. Henryk Jagieła „Kwiatek”, nr leg. 63, s. Michała i Pauliny Pietruszkiewicz, lat 19, w niewoli, nr jeniecki 104320

strz. Wiktor Boryczka „Dzierżak”, nr leg. 65, lat 20, w niewoli, nr jeniecki 103722

strz. Ludwik Berkowski „Zawisza”, nr leg. 64, s. Juliana i Teodozji, lat 20, w niewoli, nr jeniecki 105344

strz. Wojciech Reszczyński „Rolnik”, nr leg. 189, s. Józefa i Kazimiery, lat 21, w niewoli, nr jeniecki 47589

strz. Stanisław Kupczyński „Krupa”, nr leg. 190, ranny 20.08 (PAST-a) i 6.09 (Moniuszki 7), lat 18

strz. Józef Malowaniec „Sokół”, nr leg. 191, poległ 20.08 (PAST-a), s. Jóżefa i Eleonory, lat 21

Drużyna 3:

Dowódca – kpr. pchor. „Kmita” (NN), nr leg. 76

kpr. Tadeusz Gaweł „Paweł”, nr leg. 81, poległ 1.08 (plac Bankowy), lat 19

kpr. Sławomir Wołkowicz „Stefan”, nr leg. 82 ranny 7.09 (Nowy Świat), s. Henryka i Heleny Jaworskiej, lat 18

kpr. Stefan Matusiak „Wasyl”, nr leg. 83, ranny 7.09. (Nowy Świat), zmarł z ran 8.09, lat 19

Dowódca sekcji – kpr. Janusz Chyliński „Janusz”, nr leg. 84, poległ 1.08 (plac Bankowy)

st. strz. Jerzy Chyliński „Karol”, nr leg. 85, poległ 7.09 (Nowy Świat/Świętokrzyska), lat 19

st. strz. Tadeusz Szmigiera „Wład”, nr leg. 87, ranny 5.09 (Zgoda 15), lat 19

st. strz. „Bartek” (NN), nr leg. 88

st. strz. Stanisław Różycki „Sławek”, nr leg. 228, s. Antoniego i Apolonii, lat 23, w niewoli, nr jeniecki 105164

Dowódca sekcji – st. strz. Janusz Ślifirski „Jacek”, nr leg. 77, ranny 1.08 (plac Bankowy), s. Jóżefa i Walerii Tatarskiej, lat 19, w niewoli, nr jeniecki 103802

st. strz. Stanisław Kowalewski „Komar”, nr leg. 78, s. Arkadiusza i Stanisłąwy, lat 20, w niewoli, nr jeniecki 105003

st. strz. Tadeusz Suliński „Radwan”, nr leg. 79, s. Jana i Elżbiety, lat 18

pchor. Ryszard Ryng „Dick”, nr leg. 80, s. Ignacego i Ireny Sokołowskiej, lat 20

strz. Władysław Ciechomski „Kremowy”, nr leg. 86, ranny 7.09 (Nowy Świat), s. Stanisława i Kazimiery Jankowskiej, lat 17, w niewoli (Stalag 318 (344) Lamsdorf), nr jeniecki 104971

II pluton:

Dowódca – por. Roman Rozmiłowski „Zawada”, nr leg. 124, ranny 30.08 (Graniczna/PAST-a), zmarł z ran 2.09 (PKO), s. Mariana i Janiny Łabuńskiej, lat 29

Zastępca dowódcy – plut. pchor. Stanisław Kuśpit „Kruk”, nr leg. 109, poległ 30.09 (Sienkiewicza), s. Władysława i Katarzyny, lat 25

„Pestka” (NN), nr leg. 220

Podoficer broni – plut. Stanisław Przybysz „Paweł”, nr leg. 319, ranny 7.09 (Nowy Świat), s. Stanisława i Marianny Zawadki, lat 34, w niewoli (Stalag 318 Lamsdorf i Stalag VII A Moosburg), nr jeniecki 103801

Drużyna 4:

Dowódca – plut. Antoni Tolek „Wolski”, nr leg. 317, poległ 24.08 (Komenda Policji)

plut. Edmund Klimaszewski „Jerzy”, nr leg. 103, lat 37, w niewoli, nr jeniecki 102411

kpr. pchor. Edward Janocha „Miriam”, nr leg. 104, poległ 7.09 (Nowy Świat/Świętokrzyska), s. Piotra i Marianny Załęskiej, lat 19

kpr. Aleksander Mazurek „Lew”, nr leg. nr leg. 101, ranny 20.08 (PAST-a), s. Stanisława i Ewy, lat 22, w niewoli, nr jeniecki 47088

kpr. Aleksander Baranowski „Wrzos”, nr leg. 96, poległ 7.09 (Nowy Świat/Świętokrzyska), lat 36

st. strz. Zdzisław Kozicki „Biegły”, nr leg. 90, s. Juliana i Marii Karolewicz, lat 24, w niewoli (Stalag VII B Memmingen), nr jeniecki 104312

strz. Stanisław Szwejkowski „Szwed”, nr leg. 91 poległ 7.09 (Nowy Świat), lat 19

strz. Henryk Baran „Maciek”, nr leg. 92, ranny 3.09 (Moniuszki 12), s. Władysłąwa i Bronisławy Gutowskiej, lat 24, w niewoli, nr jeniecki 104315

strz. „Bąk” (NN), nr leg. 94, poległ 7.09 (Warecka)

strz. Stanisław Zieliński „Zielony”, nr leg. 95, lat 22

strz. Longin Lewandowski „Dzwon”, nr leg. 97, ranny 3.09 (Moniuszki 12), s. Józefa i Władysławy, lat 19

strz. Jerzy Baran vel Baranowski „Wróbel”, nr leg. 98, s. Włądysława i Bronisławy Gnatowskiej, lat 20, w niewoli, nr jeniecki 104314

strz. Janusz Ornatowski „Roland”, nr leg. 100, s. Stanisława i Ładysławy Rudolf, lat 20, w niewoli, nr jeniecki 104317

strz. Tadeusz Jankowski „Owa”, nr leg. 102, ranny 3.09 (Moniuszki 12), s. Eugeniusza i Kazimiery, lat 17, w niewoli, nr jeniecki 104316

strz. Władysław Gembal „Dryblas”, nr leg. 105 ranny 10.09 (Nowy Świat), s. Aleksandry, lat 19

strz. Jerzy Bojanowski „Broda”, nr leg. 106, poległ 7.09 (Nowy Świat/Świętokrzyska)

strz. „Gryf” (NN), nr leg. 107, poległ 7.09 (Warecka)

strz. Jerzy Gurzęda „Jeleń”, nr leg. 108, poległ 7.09 (Poczta Główna), lat 22

strz. Jan Gietko „Kupiec”, nr leg. 339, lat 24

strz. Zygmunt Sałkowski „Felczer”, nr leg. 349, w niewoli, nr jeniecki 104955

strz. Paweł Kowalczyk „Andrzej”, nr leg. 369, ranny 24.08 (Komenda Policji), s. Antoniego i Heleny Wośkowskiej, lat 24, w niewoli, nr jeniecki 104953

Drużyna 5:

Dowódca – plut. Wacław Śpiewak „Stanisław”, nr leg. 318, poległ 7.09 (Nowy Świat)

plut. „Cyta” (NN), nr leg. 122

kpr. Władysław Melodyna „Łagodny”, nr leg. 110, ranny 6.09 (Moniuszki 7), lat 42

kpr. „Boja” (NN), nr leg. 238

st. strz. Henryk Gędziorowski „Henryk”, nr leg. 111, s. Zdzisława i Stanisławy, lat 27, w niewoli, nr jeniecki 104231

st. strz. Zdzisław Kamiński „Czarny”, nr leg. 112, s. Edwarda i Heleny Różyckiej, lat 21, w niewoli, nr jeniecki 104954

st. strz. „Matejko” (NN), nr leg. 120

st. strz. „Grot” (NN), nr leg. 121

strz. Euzebiusz Młodziński „Waldek”, nr leg. 114, lat 17, w niewoli, nr jeniecki 105001

strz. Henryk Gołaszewski „Chudy”, nr leg. 115, s. Eugeniusza i Natalii Wasiak, lat 23, uniknał niewoli

strz. Witold Komosa „Hańcza”, nr leg. 116, poległ 9.09 (Poczta Główna), s. Władysłąwa i Władysławy Pieczyńskiej, lat 19

strz. Kazimierz Ryttel „Szef”, nr leg. 117, s. Romana i Rozalii Kurpiewskiej, lat 19, uniknął niewoli

strz. „Kulas” (NN),, nr leg. 118, ranny 6.09 (Moniuszki 7)

strz. Stanisław Reszka „Reszka”, nr leg. 119, ranny 9.09 (Nowy Świat), lat 22, w niewoli, nr jeniecki 299375

strz. Eugeniusz Świerkowski „Grześ”, nr leg. 315, s. Mariana i Marii, lat 20

strz. Roman Wojciechowski „Pilot II”, nr leg. 320, s. Bronisława i Anny, lat 16

III pluton:

Dowódca – ppor. Jan Polak „Polański”, nr leg. 280, ranny 20.08 (PAST-a), zamordowany 5-6.09 (Foksal)

Zastępca dowódcy – ppor. Andrzej Kossowski „Pilot”, nr leg. 285, poległ 6.09 (Moniuszki 7)

Dowódca sekcji – plut. Stanisław Lichmira „Zryw”, nr leg. 286, poległ 6.09 (Moniuszki 7), lat 31

Dowódca sekcji – kpr. pchor. Jan Kluczewski „Krawczyk”, nr leg. 287, poległ 6.09 (Moniuszki 7), s. Stanisłąwa i Ireny Breymajer, lat 24

st. strz. Witold Gosławski „Garbaty”, nr leg. 288, poległ 6.09 (Moniuszki 7), s. Józefa i Marianny Kwiatkowskiej, lat 24

st. strz. Edmund Langier „Wernin”, nr leg. 289, poległ 6.09 (Moniuszki 7)/lat 24, w niewoli, nr jeniecki 305060

strz. Zygmunt Biernacki „Sęk”, nr leg. 290, lat 25

strz. Jacek Gosławski „Kostek”, nr leg. 291, poległ 6.09 (Moniuszki 7), s. Józefa i Marianny Kwiatkowskiej, lat 26

strz. „Antał” (NN), nr leg. 292

strz. Jerzy Śledziewski „Zawada”, nr leg. 293, s. Wiktora i Stefanii, lat 23, w niewoli (Stalag 344 Lamsdorf i Oflag VII A Murnau)

strz. „Strzelba (NN), nr leg. 295

strz. „Herb” (NN), nr leg. 296

strz. „Łoś” (NN), nr leg. 297

strz. Zygmunt Misiak „Zawisza Zygmunt”, nr leg. 298, poległ 6.09 (Moniuszki 7), lat 20

strz. Jan Golda „Pocisk”, nr leg. 299, ranny 6.09 (Moniuszki 7), lat 43

strz. „Poraj Jerzy” (NN), nr leg. 346

Sztab Obszaru Warszawskiego/inne jednostki:

Szef O.III Obszaru Warszawskiego – mjr. dypl. cc. Stefan Mich „Kmita” (faktyczny dowódca kompanii), nr leg. 6, s. Wojciecha i Heleny Kozdruń, lat 30, w niewoli (Stalag 344 Lamsdorf i X B Sandbostel), nr jeniecki 101703

Dowódca kompanii – rtm. Zygmunt Konopka „Nowina”, nr leg. 335, s. Karola i Izydory Tyszyńskiej, lat 37, w niewoli, nr jeniecki 299530

Magazynier – kpr. Teodor Bugajew „Rydz”, nr leg. 224, ranny 5.09 (Zgoda 15), s. Prokopa i Marii Szwarc, lat 48, uniknął niewoli

Dowóca plutonu – ppor. Eugeniusz Lokajski „Brok”, nr leg. 125, poległ 25.09 (Marszałkowska 127), s. Antoniego i Antoniny Marianny Górakiewicz, lat 35

Zastępca dowócy kompanii – ppor. Janusz Zawodny „Miś”, nr leg. 305, lat 22, w niewoli (Oflag VII A Murnau), nr jeniecki 102408

Magazynier – ppor. „Stakor” (NN), nr leg. 372

ppor. „Wiki” (NN), nr leg. 373 (Kazimierz Wiprzycki?)

Szef kompanii – ppor. „Andrzej” (NN), nr leg. 230

plut. Władysław Będkowski „Cezary”, nr leg. 338, s. Tomasza i Wiktorii, lat 36, w niewoli, nr jeniecki 103814

Pomocnik magazyniera – „Jasny” (NN), nr leg. 371

Wojskowa Służba Kobiet:

Służba sanitarna:

Patrol I:

Kierowniczka patrolu – Melania Staniewicz-Wolska „Ewa-Samarytanka”, nr leg. 136, c. Stanisława i Anastazji Dynarowskiej, lat 34

Lekarz – Anna Frączek „Beata”, nr leg. 135, c. Szymona i Heleny Jodko-Narkiewicz, lat 42, w niewoli, nr jeniecki 106198

san. Zofia Rewo-Kewandowska „Hanka”, nr leg. 137, c. Aleksandra i Eugenii, lat 33, uniknęła niewoli

san. Bogumiła Bednarek-Zakrzewska „Miłka”, nr leg. 138, c. Mariana i Józefy Kęsikowskiej, lat 22, uniknęła niewoli

san. Jadwiga Łypaczewska-Jardal „Jaga”, nr leg. 139, c. Ireneusza i Anny Hanke, lat 37, uniknęła niewoli

san. Irena Kehl-Bilińska „Irena”, nr leg. 140, c. Bolesława i Anieli Jenke, lat 20

san. Maria Szlagier „Marynka-Henryka”, nr leg. 325, c. Leonarda i Marii Waydel, lat 28

Patrol II:

Szef sanitarny Obszaru Warszawskiego – dr Zofia Lejmbach „Róża”, nr leg. 195, ranna 17.09 (szpital na Chmielnej), c. Ludwika i Walerii Korzeniewskiej, lat 42, uniknęła niewoli

Lekarz – dr Danuta Staszewska „Marta”, nr leg. 193, poległa 7.09 (Nowy Świat), c. Władysława i Mieczysławy Chrapkowskiej, lat 28

san. Halina Wojtczuk-Fijałkowska „Halszka”, nr leg. 194, ranna 24.08 (Komenda Policji), c. Tadeusza i Alicji Rutkowskiej, lat 20

san. Gabriela Karska „Joasia”, nr leg. 203, ranna 7.09 (Nowy Świat), c. Gabriela i Ireny Gorlickiej, lat 22

san. Wanda Grochowska-Święcińska „Alicja”, nr leg. 201

san. „Dorota” (NN), nr leg. 204

san. „Małgorzata” (NN), nr leg. 202

san. (przydział do konkretnego patrolu nie ustalony) Krystyna Dąbrowska „Krystyna”, zmarła z ran 1.09, c. Stefana i Jadwigi Dąmbskiej, lat 37

Łączniczki:

łączn. „Halszka” (NN), nr leg. 218 (Halina Wojtczuk?)

łączn. Stanisława Wiechowska „Mamusia”, nr leg. 219, lat 20

łączn. Irena Jacyna „Mańka”, nr leg. 302, c. Czesława i Franciszki, lat 17, w niewoli, nr jeniecki 298436

łączn. „Bańska” (NN), nr leg. 303

łączn. Halina Mayerowa „Wanda”, nr leg. 304

łączn. Irena Joachimowicz „Ela”, nr leg. 162, ranna 3.08 („Esplenada”)

łączn. Wiesława Kurowska „Wisia”, nr leg. 161, ranna 5.09 (Zgoda 15)

łączn. Barbara Górecka „Aśka”, nr leg. 259, ranna 17.09 (Mokotowska 51/53), c. Stefana i Zofii, lat 19

łączn. Maria Kozub (Kozubek) „Małgosia”, poległa

Sekretarka gen. Albina Skroczyńskiego „Łaszcza”, łączn. - Wanda Siarkowska „Lela”, poległa (Marszałkowska/Ks. Skurupki 6), lat 35

Służba gospodarcza:

Kierowniczka służby gosp. i kuchni – Hanna Baran „Maria”, nr leg. 134, ranna 6.09 (Moniuszki 7)

Kierowniczka słuzby gosp. i kuchni – Zofia Domańska „Zocha”, nr leg. 12035, c. Antoniego i Antoniny Marianny Górakiewicz, lat 33

Pomoc żołnierzowi (peżetki):

Kierowniczka (w sierpniu) – Ewa Potemkowska „Anka”

Kierowniczka (od 7.08) – Janina Bobrowska-Puczyńska „Isia”

Zofia Worobiew „Maja”

Anna Żylicz „Katrina”, c. Ignacego i Barbary Cichowskiej, lat 18

Wanda Iwanko-Prażmowska (Ivanka?) „Teresa”, poległa („Adria”), lat 42

Mara Frankowska „Orka”

Irena Drozdowicz-Jurgielewicz „Jurga”

strz. „Andrzej” (NN), poległ 7.09 (Warecka)

mjr Andrzej Tadeusz Grochowski „Fidelis”, c. ranny, zm. 16.09 (Koszykowa, szpital) – miał należeć do sztabu Okręgu Warszawa AK

Lista na podstawie:

J. Gozdawa-Gołębiowski, Kompania sztabowa Obszaru Warszawskiego AK "Koszta", "Rocznik Warszawski" t. XX, Warszawa 1988, s. 147-156.

R. Bielecki, W zasięgu PAST-y, Warszawa 1994, s. 474-475.

Zbiory Muzeum Powstania Warszawskiego.

W kilku przypadkach w nawiasach podałem prawdopodobne nazwiska, co do których nie jestem pewien. Mam też wątpliwość odnośnie ostatnich dwóch Powstańców. Nie bardzo wiem co zrobić z "Andrzejem" (NN). Wymienił go u siebie R. Bielecki, ale już "Dziryt" nie wspomina o nim, a i w zbiorach MPW ciężko dogrzebać się do czegoś konkretnego (udało mi się kilka NN z opracowań R. Bieleckiego i J. Gozdawy-Gołębiowskiego odszyfrować, ale Powstańców o pseudonimie "Andrzej" była cała masa, więc tutaj tak łatwo nie ma... może za jakiś czas coś trafię). I "Fidelis". Wśród poległych żołnierzy "Koszty" wymienia go R. Bielecki, ale poza nim nie znalazłem żadnego potwierdzenia, iż należał do kompanii. Wiadomo coś komuś na ten temat?

PS Oczywiście jak zawsze wszelkie uzupełnienia powyższej listy mile widziane

PPS Galeria zdjęć "Koszty": http://www.1944.pl/galerie/fototeka/szukaj?value=Koszta&submit=szukaj

[Albinos]

Drużyna dowódcy kompanii:

Dowódca - kpr. pchor. Antoni Tuleja „Niedźwiedź”, nr leg. 31

Bardzo ciekawa postać. O tym, że ze Starówki przechodzili do Śródmieścia, wie każdy, kto czytał choćby tekst na wikipedii poświęcony Powstaniu Warszawskiemu. Ale już o tym, że ze Śródmieścia przechodzono również na Starówkę, to pewnie niejedna osoba nigdy nie słyszała

Antoni Tuleja "Niedźwiedź" przed Powstaniem był związany z Oddziałem Dyspozycyjnym "A". Według relacji S. Sosabowskiego jego działalność w oddziale była efektem "przyjacielskiej współpracy", czyli zapewne nie był formalnie żołnierzem OD "A". I faktycznie, brakuje go w wykazie członków oddziału, który 24 lipca 1944 r. sporządził Tadeusz Wiwatowski "Olszyna", dowódca OD "A". Jeśli wierzyć J. Gozdawie-Gołębiowskiemu, "Niedźwiedź" skończył kurs (w II turnusie) w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty przy sztabie Komendy Obszaru. Czyli związek z "Kosztą" miał. Z OD "A" mógł go nawiązać poprzez Poniatówkę, czyli gimnazjum im. księcia Poniatowskiego (obecnie V LO), do którego uczęszczał (relacja Bożeny Grabowskiej-Pawłowskiej "Magdy", A. Tuleja był kolegą jej braci). Sporo czasu spędzał na Żoliborzu razem z kolegami, choć sam mieszkał na Powiślu (konkretnie na Tamce). W takiej sytuacji poznanie kogoś z późniejszej żoliborskiej grupy S. Sosabowskiego nie musiało być czymś niemożliwym. W Powstaniu jednak znalazł się w Śródmieściu Północ i trafił do "Koszty". W dniu 29 sierpnia (informacja wedle Dziennika bojowego Oddziału Dyspozycyjnego "A") przeszedł na Starówkę i trafił do OD "A". Później, tj. we wrześniu, we wniosku awansowym na ppor. pisano o nim tak:

Wybitna działalność w konspiracji. Wielkie zdolności organizacyjne. Duże wyszkolenie bojowe. Wybitna indywidualność. Talent dowodzenia.

Jakie były jego motywy przejścia w tak krytycznym momencie na Starówkę? Niestety nie natknąłem się na jakąkolwiek wzmiankę na temat powodów takiej decyzji A. Tulei. Pozostaje jedynie zgadywać...

Kilka zdjęć Antoniego Tulei "Niedźwiedzia":

- pierwszy z prawej: http://www.1944.pl/galerie/fototeka/foto/169/ , http://www.1944.pl/galerie/fototeka/foto/170/ , http://www.1944.pl/galerie/fototeka/foto/171/

- tutaj na motorze: http://www.1944.pl/galerie/fototeka/foto/272/ , http://www.1944.pl/galerie/fototeka/foto/273/ , http://www.1944.pl/galerie/fototeka/foto/275/

EDIT:

Więcej na temat A. Tulei tutaj.

[Blaku]

Pożegnanie Żołnierza Kompanii Koszta kpr. Sławomira Wołkowicza ps."Stefan" w najbliższy piątek na Starych Powązkach.

Spotykamy się 10.15 przed Kościołem.

http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,319359,S%C5%82awomir-Wo%C5%82kowicz-nekrolog.html

Wiecej informacji na profilu "Srodowiska Rodzin Koszta"

https://www.facebook.com/pages/Spadkobiercy-%C5%BCo%C5%82nierzy-Kompanii-Koszta/751481974916143?ref=hl

Edytowane 23 Kwiecień 2015 przez Blaku