Skocz do zawartości

saycom`van

Użytkownicy
  • Zawartość

    13
  • Rejestracja

  • Ostatnia wizyta

Posty dodane przez saycom`van


  1. Witam ,

    Napisałem pracę na fakultety ( dzisiaj ją oddałem - gdyby trafił na nią teraz np. mój profesor to IV LO Poznań ,żeby nie było, że plagiat ).

    Ciekaw jestem co tutaj szanowne grono się wypowie.

    Temat : Polityka zagraniczna Jagiellonów w XIV I XV wieku

    Ramy czasowe swojej pracy określam od momentu koronacji Władysława Jagiełły w 1386 r. – ( dzięki Unii w Krewie rok wcześniej ) aż do śmierci Jana Olbrachta w 1501 roku. Polska jak i Litwa za rządów Jagiellonów rozpoczęła okres swojej największej świetności. Głównym podmiotem ich polityki zagranicznej była sprawa Krzyżacka, kwestia wschodnia oraz starania objęcia tronu w Czechach oraz na Węgrzech.

    Wielu historyków sądzi, że jednym z najważniejszych powodów zawarcia Unii polsko – litewskiej było zagrożenie krzyżackie. Henryk Samsonowicz w książce „Polska na przestrzeni wieków” podważa tę tezę. Według niego walki wewnętrzne na Litwie o tron były jednym z najważniejszych powodów dla którego zdecydowano się zawrzeć unię w Krewie. Samsonowicz twierdzi, że była to zagrywka taktyczna ze strony Jagiełły , który dzięki objęciu tronu w Polsce umocnił swoją pozycję. Moim zdaniem dzięki postanowieniom w 1385 roku Polska zyskała ważnego gracza w rozprawieniu się z Zakonem Krzyżackim.

    Jednak żeby w pełni zrozumieć ten problem należy się cofnąć do okresu rozbicia dzielnicowego. W 1226 roku Konrad Mazowiecki sprowadził Zakon Najświętszej Maryi Panu Domu Niemieckiego w Jerozolimie w celu obrony granic jego dzielnicy przed najazdem Prusaków. Krzyżacy jednak sfałszowali dokumenty i na terenach dzisiejszej Warmii utworzyli własne państwo. Ta pechowa decyzja Konrada utworzyła na Północy bardzo groźnego rywala , który w 1308 roku zabrał nam m.in. miasto Gdańsk. Nowy król Polski – Władysław Jagiełło już od początków swoich rządów musiał obrać jednolity plan wraz z Litwinami w sprawie kwestii krzyżackiej. Początkowe spory z jego przyrodnim bratem – Witoldem z pewnością mu nie pomagały. W 1392 roku na dworze cesarza Zygmunta Luksemburskiego powstał plan rozbiorów Polski między Czechy oraz Krzyżaków. Możliwa agresja sąsiadów zmusiła Jagiełłę do porozumienia z Witoldem oddając mu suwerenną władzę na Litwie jednocześnie przy zachowaniu zwierzchnich praw Jagiełły. Po Unii w Radomiu 1401 Krzyżacy starali się rozbić polsko – litewskie porozumienie popierając brata Władysława – Świdrygiełłę w kwestii objęcia tronu wileńskiego. Punkt kulminacyjny w napięciu stosunków polsko – krzyżackich miał miejsce w 1409 roku. Doprowadziło to do konfliktu zbrojnego nazywanego – Wielką Wojną z Krzyżakami. To właśnie rok później - 14 lipca 1410 miała miejsce jedna z największych bitew w średniowieczu. Według Normana Daviesa owe zwycięstwo odbiło się echem na wielu europejskich dworach. Doprowadziło to m.in. do wycofania deklaracji wojny wobec Polski przez ówczesnego cesarza. Pokój zawarty w Toruniu 1411 roku Paweł Jasienica w „Polsce Jagiellonów” bardzo krytykuje. Zarzuca on m.in. brak wymiernych korzyści z wygranej wojny . Muszę się zgodzić w tej kwestii z Jasienicą, że tym razem Zakon Krzyżacki wyszedł obronną ręką. Henryk Samsonowicz zauważa jednak, że dzięki wygranej siła wroga znacznie stopniała spychając zakon do defensywy. Dzięki zwycięskiej wojnie Polska stała się najsilniejszym państwem w Europie Środkowej. Na kolejne starcia z północnym rywalem nie przyszło nam długo czekać . Już w 1414 roku nastąpiła wojna głodowa jednak bez większych korzyści. 1422 roku w pokoju nad Jeziorem Melno Korona odzyskała Nieszawę, a Litwa Żmudź. W okresie 1431-1435 ponownie przypomniał o sobie brat Jagiełły- Świdrygiełło wchodząc w układy z Zakonem. Pokój w Brześciu Kujawski 1435 zamknął 25 letnie zmagania obu krajów i stworzył dobre warunki zespolenia gospodarczego obu państw.

    Słabnąca pozycja Krzyżaków uwidoczniła się w ich państwie. Tamtejsza szlachta stawała się coraz bardziej niezadowolona z panującej tam administracji. Z zazdrością patrzyła na rośnięcie potęgi stanu szlacheckiego w Koronie dzięki licznym przywilejom. Doprowadziło to do powstania Związku Pruskiego nawiązującego tradycjami do Związku Jaszczurzego z 1397. Według Daviesa stał się on jednym z ważniejszych graczy w wojnie trzynastoletniej , która wybuchła w 1454 roku. Jedną z bezpośrednich przyczyn było wydanie aktu inkorporacji Prus i Pomorza do Polski przez króla Kazimierza Jagiellończyka 6 III 1454. Zwycięstwo w wojnie trzynastoletniej , która zakończyła się II pokojem toruńskim w 1466 tym razem dała wymierne korzyści. Polska odzyskała dostęp do morza otwierając Rzeczpospolitej możliwość wielkiego handlu. W roku 1578 – 1579 wybuchł jeszcze konflikt o obsadzenie biskupstwa warmińskiego – „Wojna Popia” Dzięki zwycięskim wojnom Korona utraciła groźnego rywala na zachodzie. Jednak popełniła poważne błędy, nie likwidując wroga. Ostateczne starcia 1519-1521 całkowicie zlikwidowały międzynarodowe znaczenie Krzyżaków. Doprowadziło to w 1525 roku do hołdu pruskiego. Według Pawła Jasienicy to jedno z największych potknięć polityki zagranicznej Jagiellonów. Przytacza on także wiersz Stanisława Hozjusza , który monarchę (Zygmunta Augusta ) nazywa szalonym. Całkowicie zgadzam się w tej kwestii z Jasienicą. Gdyby król polski nie kierował się osobistymi powódkami , a dobrem Królestwa powinien rozprawić się ostatecznie z Krzyżakami. Jego dobroduszność doprowadziła m.in. do rozbiorów i zniknięcia Rzeczpospolitej z mapy świata. W tym przypadku idealnie widzimy jak fatalna decyzja jednego człowieka może przynieść zagładę całemu państwu.

    Kolejną sprawą , którą chciałbym poruszyć to polityka dynastyczna Jagiellonów. Już na mocy Unii w Krewie poszerzyli oni swoje panowanie o Koronę. Kolejne lata to starania objęcia władzy zarówno w Czechach jak i na Węgrzech. Już w 1420 roku Władysław Jagiełło otrzymał propozycję przyjęcia korony w Czechach po detronizacji Zygmunta Luksemburczyka. Król Polski dostał tę propozycję od husytów. Przez to musiał odmówić bo istniało zagrożenie, że władcy europejscy jak i sam Papież mogą oskarżyć go o herezję. Ważnym impulsem polityki dynastycznej stały się narodziny dwójki synów króla Polski – Władysława i Kazimierza. Po śmierci Jagiełły w 1434 – starszy został koronowany na króla Polski. Młodszy Kazimierz po śmierci na Litwie Zygmunta Kiejstutowicza został tamtejszym księciem. W 1437 roku ponownie zaistniała możliwość objęcia tronu czeskiego – jednak po raz kolejny niewykorzystana. Czesi zaproponowali tron Władysławowi III. Możni polscy nie chcąc unii polsko – czeskiej wybrali Kazimierza. Ten jednak po konfrontacji z Albrechtem Habsburgiem zrezygnował z czeskiego tronu. Po śmierci w 1439 Albrechta tym razem powstała koncepcja objęcia władzy na Węgrzech. Wreszcie wykorzystana . Władysław III koronował się na króla jednocześnie Korona weszła z Węgrami w Unię personalną. Nie trwała jednak ona długo – bo zakończyła się w momencie jego klęski pod Warną w 1444 w starciu najazdem tureckim. Od tamtej chwili starszy syn Jagiełły zyskał pośmiertny przydomek – Warneńczyka. Po jego śmierci władzę na Węgrzech przejął syn zmarłego Habsburga – Władysław Pogrobowiec. Śmierć Władysława III jednocześnie zwolniła królewski tron w Koronie. Kolejnym królem został Kazimierz Jagiellończyk przywracając unię personalną Litwy i Polski. Norman Davies nazywał Kazimierza „ojcem królów”. Całkowicie się z tym zgadzam. Jego syn Władysław Jagiellończyk został królem Czech ( od 1470 ) oraz Węgier 20 lat później. Kolejni synowie Kazimierza – Jan Olbracht, Aleksander i Zygmunt Stary zasiadali na tronie Rzeczpospolitej.

    Polityka dynastyczna Jagiellonów doprowadziła do opanowania czterech tronów Europy. Henryk Samsonowicz podchodzi do tego jednak nieco sceptycznie. Zauważa, że nie przyniosło to żadnych wymiernych korzyści ani dynastii ani opanowanym przez nim krajom. Norman Davies zauważa, że wewnętrzne kłótnie doprowadziły do utraty korony zarówno na Węgrzech jak i Czechach na rzecz Habsburgów. Bo bezpotomnej śmierci syna Władysława Jagiellończyka – Ludwika pod Mohaczem tron czeski i węgierski na mocy układu dynastycznego z Wiednia 1515 przejęli Habsburgowie. Paweł Jasienica zauważa, że przez politykę dynastyczną Jagiellonów została zaniedbana Korona. Praktycznie zaniechana została akcja rewindykacyjna a skarb królewski poniósł ogromne nakłady finansowe przez Jagiellonów.

    Kolejnym elementem polityki zagranicznej Jagiellonów była sprawa Wschodu. Henryk Samsonowicz uważa, że ta sprawa szczególnie za czasów Kazimierza Jagiellończyka nie przynosiła sukcesów. Iwan III , władca Moskwy realizował plan – „Moskwa – trzeci Rzym”. Podporządkował on m.in. Nowogród Wielki.

    Południowy wschód również był zagrożony. W 1482 roku nastąpił najazd Tatarów na Podole i Wołyń. Drugi 5 lat później odparty został przez królewicza Jana Olbrachta. Ekspansja turecka doszła aż do Białogrodu i Kili opanowując tamtejsze porty. Hospodar mołdawski Stefan Wielki umiejętnie manewrował między Turcją , a Koroną. 1485 Kazimierz odnowił stosunek lenny hospodara mołdawskiego by ten w 1487 został lennikiem sułtana. Wyprawa podjęta przez Jana Olbrachta w 1497 roku zakończyła się totalną klęską. To wtedy zostało utarte powiedzenie – „Za króla Olbrachta wymarła szlachta”.

    Polityka zagraniczna Jagiellonów przyniosła wiele korzyści . Popełniona jednak też dużo błędów. Moim zdaniem najpoważniejszy to pozwolenia Krzyżakom na utworzenie własnego świeckiego państwa, który przecież bardzo przyczynił się do upadku państwa polskiego. Najgorsze jest to, że tamtejsze społeczeństwo ówczesne wydarzenie przyjęło raczej z entuzjazmem. Doskonale widać to na obrazie Jana Matejki – gdzie tylko nadworny błazen – Stańczyk rozumie błąd monarchy. Nie ulega jednak wątpliwości, że za czasów Jagiellonów Korona jak i Litwa osiągnęła lata swojego najlepsze okresu w dziejach. Stało to się m.in. przez nadawanie licznych przywilejów szlachcie. Doprowadziło to moim zdaniem do upadku Rzeczpospolitej Obojga Narodów, a potem do rozbiorów. Warto zwrócić uwagę, że w XVIII wieku w mocarstwach panował absolutyzm. W Rzeczpospolitej mimo dążeń do tego królów elekcyjnych to się nie udało. Szlachta nie dała odebrać sobie przyznanych przywilejów za czasów Jagiellonów. Moim zdaniem królowie Jagiellońscy byli krótkowzroczni, ponieważ tak naprawdę rozpatrywali sprawy bez patrzenia na dalsze konsekwencje swoich decyzji.


  2. Np. tutaj

    Paweł Jasienica w ?Polsce Jagiellonów? nazywa traktat krakowski

    ?klęską? i przytacza wiersz napisany przez Stanisława Hozjusza po podpisaniu

    układu w 1525 r. W utworze tym Zygmunt Stary został określony mianem

    ?monarchy szalonego?, który mogąc ?skończyć ze zwyciężonym? (Albrechtem

    Hohenzollernem) okazał mu łaskę.

    Mało prawdopodobne jest coś takiego pamiętać na pamięć :D


  3. Witam,

    Zdecydowałem się na wybór rozszerzonej matury z Historii. Mam wiele pytań na które chciałbym tutaj znaleźć odpowiedź. Na początku chciałbym także napisać, że po 2 latach liceum miałem mało wiadomości. Jednak dzięki naprawdę małemu uczeniu się już od początku 3 klasy próbną maturę napisałem na 58% ( najlepszy wynik w szkole ). Zakres do XV w miałem opanowany niemalże perfekcyjnie (popełniłem tam jedynie 2 błędy). Niestety potem tylko było już gorzej bo nie miałem żadnych informacji - no ale do maja jeszcze mam 3 miesiące .

    Moja pomoc naukowa to:

    - podręczniki do liceum operonu (roz) + vademacum tego wydawnictwa

    - repetytorium GREG (duże i małe)

    - repetytorium Marka Chmaja "Czerwona Biblia"

    - dodatkowo mam korepetycje

    Od grudnia zacząłem czytać Jasienicę, Samsonowicza. Aktualnie czytam Polskę na przestrzeni dziejów - Samsonowicz i inni. Wiele złego słyszałem na temat Davisa , a szkoda bo w swoich zbiorach mam Europę i Boże Igrzysko.

    Najwięcej obaw przede mną budzi wypracowanie. Na maturze próbnej wybrałem II temat - "stosunki polsko-sowieckie w latach 1939-1989'. Dostałem tylko 11 pkt ( III poziom). Jednakże starałem się dodawać tezy historyków. Swoją drogą czy istnieje jakaś lista , która je zawiera? Po przeczytaniu Polski Piastów Jasienicy (swoją drogą czasem nie rozumiem co czytam ) w grudniu szczerzę mówiąc nie pamiętam jego wszystkich głównych założeń. Na maturze jako , że nie przeczytałem żadnej książki z tamtego okresu 'strzelałem' na temat zdań historyków ( no jednego - Daviesa).

    Czytałem poradnik jednego z użytkowników , który dostał 20 pkt na 20 , ale podał on jedynie 8 autorów książek z czego praktycznie każdy opisuje co innego.

    Liczę na udzielenie mi pomocy oraz pozdrawiam:)

×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.