siela

A ja zaznaczyłem Turcję, ale wahałem się pomiędzy nią a Bizancjum. W końcu jednak Turcy byli dość potężni, by (już w XVI w., nie w średniowieczu) zagrozić poważniej Europie, co samo w sobie świadczy o ich potędze. Pod murami Konstantynopola (jeszcze w średniowieczu) Mehmed II zgromadził (ponoć) ok. 150 tys. ludzi, z czego 80 tys. stanowiło regularne wojsko, i 200 dział!

Niemniej co do wybuchu wojny nie należy zapominać, że w początkach XIII wieku królestwo Anglo-Normańskie panowało na większych powierzchniowo obszarach francuskich niż sama Francja. Tego typu stare pretensje też są istotne, co wykazał w swoim "Księciu" Machiawelli w XVI wieku, dzieląc władztwa (upraszczam) na zdobyte i odziedziczone. Jednak niezależnie od genezy wybuchu konflikt ten był niejako ewenementem w średniowieczu. Po pierwsze, jest to chyba najdłuższa wojna w dziejach Europy. Po drugie, pokazał, że mniej liczna i lżej uzbrojona armia jest w stanie wygrywać starcia z większą i lepiej uzbrojoną (Agincourt), co dla rycerstwa było nie do pomyślenia.