Albinos

Jeden z najważniejszych i najpiękniejszych tekstów poświęconych Tadeuszowi Wiwatowskiemu, czyli szkic biograficzny napisany przez jego przyjaciela, Tadeusza Mikulskiego, w 1947 r. W przeddzień 102 rocznicy urodzin Wiwatowskiego trudno znaleźć lepszą rzecz do polecenia: Pamiętnik Literacki.

Warszawa ma szczęście do artystów śpiewających o niej. Stanisław Grzesiuk, Stasiek Wielanek, Kapela Czerniakowska, Jarema Stępowski czy też Jacek Borkowski, to artyści znani i uznani. Skąd bierze się ich popularność? Czy naprawdę ich muzyka jest tak dobra? A może macie swoich ulubionych wykonawców, ulubione utwory? Skąd zainteresowanie taką muzyką?

Temat podobny trochę do tego: https://forum.historia.org.pl/topic/13712-zebracy-kotly-prowokacje-jak-sledzic-aby-wysledzic/page__pid__200885#entry200885 , z tym, że tutaj chciałbym poruszyć sposoby radzenia sobie z okupantem, a konkretnie jego metodami śledzenia konspiratorów. Praca w podziemiu wymagała ciągłej uwagi, trzymania języka za zębami, zwracania uwagi na to gdzie się chodzi, jak się chodzi... słowem trzeba było pilnować wszystkiego. Zachowania normalne dzisiaj, np. zgubienie się na ulicy i szukanie domu, do którego idzie się pierwszy raz, podczas okupacji mogło wzbudzać niepotrzebne zainteresowanie chociażby przechodzącego przypadkowo patrolu. Dlatego też trzeba było doskonale znać adres takiego domu, jakieś znaki charakterystyczne, po których można by go szybciej poznać... wszystko aby uniknąć wpadki. Meliny i magazyny urządzać w centrum miasta, gdzie łatwiej wtopić się w tłum, ale też trudniej wyłapać "ogon", czy jednak na przedmieściach, gdzie łatwo zauważyć, że jest się śledzonym, ale trudniej schować się w razie czego? A jak z mieszkaniami, gdzie odbywają się spotkania czy to szeregowych żołnierzy z dowódcą, czy samego dowództwa? Jakie znaki rozpoznawcze wprowadzić, aby w razie pojawienia się Niemców, którzy urządzają "kocioł", dać kolejnym osobom znać, że dany punkt jest spalony i należy jak najszybciej oddalić się, a w żadnym wypadku nie wchodzić do środka? Każdy konspirator miał zapewne swoje metody, w różnych środowiskach używało się różnych sposobów "mylenia tropów". Z jednej strony mamy te niejako narzucane przez "górę", jak zmienianie pseudonimów, z drugiej te wynikające z indywidualnych umiejętności poszczególnych osób, jak chociażby umiejętność poruszania się po mieście, znajomość układu ulic. Jakie były te najpopularniejsze metody mylenia Niemców, jakie najskuteczniejsze, a jakie nadawały się tylko w określonych miejscach i sytuacjach? A jak to było z błędami konspiratorów w zakresie zachowania bezpieczeństwa? Czy historie takie jak ta z Kolumbów, kiedy "Kolumb" zabrał na akcję swoje prawdziwe (no, prawdziwe to one nie były, fałszywka jak się patrzy, ale dane zgodne ze stanem rzeczywistym) dokumenty, to pojedynczy przypadek, a nawet i wymysł autora, czy jednak tak faktycznie bywało?

Ciekawi jak najbardziej. Do jednej z planowanych książek będę musiał pozbierać trochę materiałów dt. przedwojennej działalności Mazurkiewicza. Tak więc piękne dzięki za informację Tomaszu!

Nowości: Polska pod okupacją 1939-1945, t. 2, Warszawa 2016 (IPN): https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/37377,Polska-pod-okupacja-19391945-tom-2.html Jak Polacy przeżywali wojny światowe, red. Tomasz Schramm, Paweł Skubisz, Szczecin 2016 (IPN): https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/36724,Jak-Polacy-przezywali-wojny-swiatowe.html Przemysław Benken, Tajemnica śmierci Jana Rodowicza "Anody", Warszawa 2016 (IPN): https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/37146,Tajemnica-smierci-Jana-Rodowicza-Anody.html Karol Usakiewicz, Grabówka 1941-1944. Masowe egzekucje w świetle relacji świadków, Białystok 2016 (IPN): https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/36865,Grabowka-19411944-Masowe-egzekucje-w-swietle-relacji-swiadkow.html Jan Jerzy Milewski, Władysław Liniarski (1897-1984). Komendant Białostockiego Okręgu ZWZ-AK-AKO, Białystok 2016 (IPN): https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/36826,Wladyslaw-Liniarski-18971984-Komendant-Bialostockiego-Okregu-ZWZ-AK-AKO.html

No fakt, trochę to trwało. Mam tylko nadzieję, że czas spędzony nad książką przełożył się na jej jakość. Jeszcze raz dzięki.

Autor najpiękniej dziękuje!

Nowość: Sebastian Pawlina, Praca w dywersji. Codzienność żołnierzy Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej, Gdańsk 2016 (Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku): http://www.muzeum1939.pl/pl/edukacja/publikacje/nasze_publikacje/oid/53f06b13d00728df3d6bea73ff5c400f

Zapowiedź: Maren Roger, Wojenne związki. Polki i Niemcy podczas okupacji, Warszawa 2016 (Świat Książki): http://wydawnictwoswiatksiazki.pl/katalog-produktow/szczegoly-produktu/product-4932092/

Nowość: Polskie podziemie w oczach wroga. Tajny raport dowódcy niemieckiego wywiadu gen. Reinharda Gehlena, Kraków 2016 (Wydawnictwo M): http://wydawnictwom.pl/glowna/2718-polskie-podziemie-w-oczach-wroga-9788375959512.html

Nowości: Waldemar Stopczyński, W kręgu Bolesława Srockiego. Ludzie "Petu". Relacje - wspomnienia - polemiki, Gdańsk 2016 (Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku): http://www.muzeum1939.pl/pl/edukacja/publikacje/nasze_publikacje/oid/6dcf32ba10cb2023929c72f121f3fe31 Jiri Friedl, Żołnierze banici. Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych w Czechach w 1945 roku, Gdańsk 2016 (Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku): http://www.muzeum1939.pl/pl/edukacja/publikacje/nasze_publikacje/oid/bfc0f05e92ab0c551cce1889f87840cb Stanisław Bereś, Gajcy. W pierścieniu śmierci, Wołowiec 2016 (Czarne): https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/gajcy Wznowienie: Calek Perechodnik, Spowiedź, Warszawa 2016 (Ośrodek KARTA/Żydowski Instytut Historyczny): http://www.jhi.pl/publikacje/145

Tym akurat nie kierowałbym się. Znam przynajmniej kilka wydawnictw, które nie mają problemów z wydawaniem prac magisterskich (odpowiednio poszerzonych). Przede wszystkim wysłać do kilku wydawnictw (tutaj wymagany wysiłek własny, tj. dobrze byłoby przejrzeć rynek i zobaczyć kto wydaje książki o zbliżonej tematyce). Może przeczytają, może im się spodoba. Ale warto spróbować.

Zapowiada się znakomicie: Hanka Zach, Mój wróg moja miłość. Pamiętnik dziewczyny z okupowanej Warszawy (Poradnia K): https://www.znak.com.pl/kartoteka,ksiazka,20506,Moj-wrog-moja-milosc-Pamietnik-dziewczyny-z-okupo Tutaj szerzej.

Nowość: Pamiętniki żołnierzy baonu "Pięść". Powstanie Warszawskie, wstęp i oprac. Andrzej Zawadzki, wstęp Mariusz Olczak, Gdańsk 2016: http://bonito.pl/k-41544577-pamietniki-zolnierzy-baonu-8222-piesc8221 Wrażenie pierwsze - cudo! Ponad 700 stron tekstu, sporo fotografii. Wrażenie drugie - dramat. Dlaczego? Ano dlatego, że w książce nie ma indeksu osobowego.

Nowość: Bartłomiej Szyprowski, Sąd kapturowy przy Komendzie Głównej Związku Walki Zbrojnej w Warszawie (sierpień 1940 r. - listopad 1941 r.), Warszawa 2016: http://www.ksiegarnia.historyczna.com.pl/pl/p/SAD-KAPTUROWY/3565

Z perspektywy warszawskich dodatków do całej imprezy i kilku dni obserwowania pielgrzymów na Krakowskim Przedmieściu, to nawet fajna impreza. Przede wszystkim szalenie kolorowa i pozytywna.

Zapowiada się znakomicie (także w kontekście mojego zbierania wszystkiego, gdzie choćby przemyka cień Wiwatowskiego): Stanisław Bereś, Gajcy. W pierścieniu śmierci, Wołowiec 2016 (Czarne): https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/gajcy

Dwie nowości: Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk, Kobiety w obronie Warszawy. Ochotnicza Legia Kobiet (1918–1922) i Wojskowa Służba Kobiet ZWZ-AK (1939–1945), Warszawa 2016 (IPN): http://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/35778,Kobiety-w-obronie-Warszawy-Ochotnicza-Legia-Kobiet-19181922-i-Wojskowa-Sluzba-Ko.html Sprawiedliwość, zemsta i rewolucja. Rozliczenia z wojną i okupacją w Europie Środkowo-Wschodniej, redakcja naukowa Andrzej Paczkowski, Gdańsk 2016 (Muzeum II Wojny Światowej): http://www.muzeum1939.pl/pl/edukacja/publikacje/nasze_publikacje/oid/021c43ecb52ab5ebafde8504a31b603b Muzeum II Wojny Światowej już poinformowało, że niedługo zostanie opublikowany wybór wspomnień ludzi związanych z warszawskim PET-em (w opracowaniu i z komentarzem Waldemara Stopczyńskiego). Pozostaje mieć nadzieję, że zanim obecna dyrekcja zostanie z hukiem wyrzucona, Muzeum zdoła jeszcze opublikować kilka prac.

Zapowiedź: Marcin Napiórkowski, Powstanie umarłych. Historia pamięci 1944-2014 (Krytyka Polityczna): https://wydawnictwo.krytykapolityczna.pl/powstanie-umarlych-marcin-napiorkowski-378#.V4ldBaKLHXQ

Nowość: Andrzej Gładkowski, Symbol Polski Walczącej, Warszawa 2016 (IPN): http://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/35670,Symbol-Polski-Walczacej.html

Wznowienie: Tadeusz Bór-Komorowski, Powstanie Warszawskie (Oficyna Wydawnicza Rytm): http://www.rytm-wydawnictwo.pl/nowosci/powstanie-warszawskie_p_1644.html

I jeszcze jedna zapowiedź: George Szlachetko, Danuta Szlachetko, "Wira" z Powstania (W.A.B.): http://www.grupawydawniczafoksal.pl/ksiazki/wira-z-powstania.html

Zapowiedzi: Agnieszka Cubała, Skazani na zagładę? 15 sierpnia 1944. Sen o wolności a dramatyczne realia (Bellona): https://ksiegarnia.bellona.pl/?c=ksiazka&bid=8712 Jerzy Ciszewski, Ojciec '44 (Czarna Owca): http://www.znak.com.pl/kartoteka,ksiazka,10175,Ojciec-44

Zapowiedź - "Dzieje najnowsze", nr 2, 2016: Krzysztof Kosiński, Intymność okupacyjna, s. 163-173., List do redakcji "Dziejów Najnowszych" w sprawie książki: E. Marat, M. Wójcik, "Made in Poland. Opowiada jeden z ostatnich żołnierzy Kedywu Stanisław Likiernik", Hanna Rybicka, s. 277 [myślałem, że już się nie doczekam]. Warto również wspomnieć o wznowieniu Wędrówek i myśli porucznika Stukułki Leopolda Tyrmanda. W porównaniu z poprzednimi wydaniami dodano zakończenie - autorstwa Dagmary Klein i Moniki Dyrlicy.

Pedros poruszył w temacie o religii, ciekawy wątek księży. Podsunęło mi to pomysł na nowy temat. Na początek sprawy czysto formalne: Rozkaz nr 19 Komendanta Okręgu Warszawa AK z 18 VIII 1944 (druk) Komenda Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej 18 VIII 1944 (...) Pkt. 4/IV. W sprawie błogosławienia związków małżeńskich Wobec zdarzających się wypadków zawierania związków małżeńskich przez osoby należące do AK zarządzam: 1. W stosunku do dotychczas zawartych związków małżeńskich należy przesłać do Szefostwa Duszpasterstwa KO dokładne meldunki z wymienieniem nazwiska, adresu cywilnego i przydziału obecnego osób związek zawierających oraz z podaniem nazwiska kapłana błogosławiącego dany związek, z wymienieniem władzy kościelnej do błogosławieństwa upoważniającej. 2. Na przyszłość przed zawarciem związku małżeńskiego ks. kapelani są obowiązani porozumieć się z Szefem Duszpasterstwa celem uzyskania odnośnej decyzji. W razie zaś zupełnej niemożliwości porozumienia się, należy kierować zamierzających zawrzeć związek małżeński do najbliższej parafii rzymsko-katolickiej. (...) Komendant Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej (-) Monter [Antoni Chruściel] Źródło: ZS WBBH, sygn III/42/1, k. 172-173. Teraz przejdźmy do strony czysto ludzkiej. Jakie historie małżeństw zawieranych podczas Powstania znacie? Które utkwiły Wam najmocniej w pamięci? Czy sytuacja, w jakiej ci ludzie się znajdowali, mogła wpływać na ich decyzję?