Tortury w starożytności

[puella]

Zadawanie ran bliźniemu jest praktyką powszechną, starożytności również nie była wolna od tego typu wyczynów.

Ten temat poświęcimy więc na dyskusję generalnie o torturach w starożytnym świecie. Kogo, za co, jak i gdzie? Tak lakonicznie nakreślone pytania będą nas tu zajmować.

Pozdrawiam i zapraszam do dyskusji...

[Jarpen Zigrin]

W Rzymie to Flagrum czyli specjalny bicz z 3 końcówkami, które miały na końcu haczyki prezy uderzeniu wyrywały kawałki ciała...

[Pancerny]

to Flagrum czyli specjalny bicz z 3 końcówkami,

W filmie "Pasja" jest dosadnie pokazanie jak działa ów flagrum.

[puella]

Nam chyba najbardziej z antycznych tortur znane jest krzyżowanie.

Była to kara haniebna, zarezerwowana dla wszelkiego sortu rzezimieszków, opryszków, niewolników.

Ukrzyżowanie miało funkcję czysto psychologiczną, według mnie, by zastraszyć potencjalnych naśladowców.

Największe krzyżowanie miało miejsce po stłumieniu buntu Spartakusa, gdzie ukrzyżowano ok 6 tyś niewolników. Był to czyn mający dobitnie pokazać, potencjalnym naśladowcom, co ich może czekać.

Rzymskiem wynalazkiem w tej dziedzinie krzyżowej była ławeczka pod stopy, która wcale nie pomagała lżej umierać...

Pozdrawiam.

[amon]

Przykładowe tortury stosowane w Rzymie :

łamanie kończyn

krzyżowanie np. głowa w dół ( chociaż jest to kara śmierci a nie tortura) Krzyżownaia zabronił Konstantyn Wielki. Chociaż we Francji stosowano ją do 1127 roku :!: Kiedy to niejaki Bertold zawisł na krzyżu za zabójstwo Karola Sprawiedliwego. Na krzyżu kończyli swój żywot Żydzi i heretycy , ale to już średniowiecze.

Pisząc o procedurze krzyżowania trzeba wspomnieć że najpierw ofiarę biczowano, następnie zmuszano do dźwigania belki na miejsce kaźni i ,pierwotnie , przywiązywano do słupa skazując na śmierć głodową . W innej wersji przybijano , lub łamano kończyny podwiązując ciało skazanego . Podpórka pod nogi miała zapobiec osunięciu się wiszącego ciała , wszak śmierć na krzyżu była śmiercią przez uduszenie .Sędziowie mogli zezwolić na dobicie skazańca , jeżeli nie umarł do zachodu słońca.

piętnowanie

smarowanie słodką melasą i wrzucanie do mrowiska ( Chiny )

gotowanie w winie lub oliwie

przechodzenie po rozżarzonych węglach

wieszanie za włosy ( głownie kobiety)

wieszanie głową w dół , za jedna bądź obie stopy

przygniatanie kamieniami ( duszenie)

żelazne łóżka pod którymi rozpalano ogień

płonący sznur , nasączony olejem którym krępowano skazanego i następnie podpalano

rozgrzane do czerwoności żelazne buty bądź hełmy które nakładano skazanym

zamknięcie w żelaznej skrzyni i wrzucenie do rzeki

smarowanie miodem i wystawienie koło ula co powodowało cierpienia i zgon od użądleń.

Większość z wymienionych kar kończyła się śmiercią . Wszystkie dotyczyły min. chrześcijan .

[puella]

Podpórka pod nogi miała zapobiec osunięciu się wiszącego ciała , wszak śmierć na krzyżu była śmiercią przez uduszenie

Amon wie, co piszę - dusili się tacy na krzyżu..

Inną kwestią, to przybijanie do niego jest...siłą rzeczy nie było realnie możliwe, by taki skazaniec wisiał "na dłoniach". Przybijano najprawdopodobniej za nadgarstki, dzięki czemu taki delikwenty "nie zrywał" się z krzyża..

A tak z innej beczki.

Moim ulubionym przykładem torturki jest skafizm: delikwenta brano w coś na kształt dyby, wydłubywano oczęta i smarowano miodkiem. Oczywiście muchy i inne gady latające szybko smakołyki zwąchiwały i przy okazji żery składały jajka z których wykluwały się larwy. Te larwy, przez oczodoły wnikały do mózgu i tak można było tygodniami umierać z żywcem "wierconym" przez nie...

[Explore]

No prosze, to już nawet kobiety się lubują w torturach...

A tak troszkę odbiegając od tematu:

Slyszeliście, że Tyberiusz był tak przejęty częstymi wyrokami śmierci i torturami jakie stosował, że kiedyś przez przypadek kazał wziąć na tortury osobe którą wcześniej gorąco zapraszał do Rzymu nawet się z nią wcześniej nie spotykając. Kiedy dowiedzial się co zrobił kazał natychmiast zamordować przybysza, aby sprawa nie wyszła na jaw, ciekawe...

[amon]

Slyszeliście, że Tyberiusz był tak przejęty częstymi wyrokami śmierci i torturami jakie stosował,

Słyszeć nie słyszałem ale czytać czytałem Swetoniusz " Żywoty cezarów " hojnie czerpał z tego źródła prof. Krawczuk.

Przybijano najprawdopodobniej za nadgarstki, dzięki czemu taki delikwenty "nie zrywał" się z krzyża..

Na pewno przybijano za nadgarstki , w końcu to była kość a nie ścięgna ręki . No i stygmatycy maja problem :wink:

Krzyż nie musiał być wysoki , w końcu nie zawsze drewna było w nadmiarze . Przy zastosowaniu krzyża o wysokości ok . 1.8 m ofiara była przybita za nadgarstki , gwoździe miały drewniane podkładki , nogi były podkurczone i przybite jednym gwoździem w okolicy kostki . Wtedy nie stosowano podpórki , nie był konieczna .

[puella]

No prosze, to już nawet kobiety się lubują w torturach...

Ach ta współczesność. :roll: Perwersja się szerzy i wśród kobitek.

No i stygmatycy maja problem

Wtedy nie stosowano podpórki , nie był konieczna .

Koniecznością to chyba ona nie była nigdy, a tylko urozmaicaniem długości konania.. Patent Rzymiaków do krzyża. I tak często byli łaskawi dla skazańców, bo dobijali.

Odnośni tortur, to jeszcze taki standardzik, czyli kaleczenie i wbijanie na pala. Tak mieli Persowie zabawić się z Hermejasem. Ale szczegółów nie znam..

[Malia Dhey]

Asyryjczycy byli też przyjemni Kraje, które podbili były zmuszone do płacenia danin, dostarczania surowców i siły roboczej. No i oczywiście jakiekolwiek próby oporu były karane śmiercią. (odbiega to od tematu, bo miały to być tortury, aczkolwiek wszystko i tak się kończy zgonem). Zdarzyło się tak, że wybuchł bunt. Przywódców tego buntu schwytano, odcięto członki i obdarto ze skóry a następnie obciągnięto nimi wieżę. (jednych powiesili z zewnątrz, drugich wewnątrz)

[lotherlohan]

A ja tez sobie odbiegne od tematu jak inni i podam wersje fantastyczną,

Pigmeje wpychali pojmanych wrogów do tyłka hipopotamowi, tak ze wystawała tylko głowa,

a potem jak hipopotam siedział w wodzie to krokodyl obgryzał uszy nieszczęśnikowi, a na koniec

muchy składały na nim jaja i jeszcze kapłani wszystkich religii wysyłali klątwy do piątego pokolenia...

gdzie to forum zmierza?

[Amica]

amon

Krzyżownaia zabronił Konstantyn Wielki

Pozwolę się nie zgodzić. Konstantyn zabronił tylko krzyżowania w sposób jaki zabito Chrystusa. Zamiast prostej poprzecznej belki (patibulum) zaczęto stosować taką w kształcie litery V (furca)A wzmianki o ukrzyżowaniach pojawiają się jeszcze za czasów Teodozjusza.

Ale zaraz , nie wiem dlaczego przywoływano tutaj ukrzyżowanie bowiem był to rodzaj kary a nie tortury sensu stricto. Należało by tutaj wyjść od wyjaśnienia czym była tortura. A było to nic innego jak zadawanie cierpień o charakterze fizycznym podczas postępowania sądowego w celu wymuszenia zeznań oskarżonego aby przyznał się do winy lub udowodnienia zarzucanego czynu. Tortury mogły także stanowić rodzaj kary samej w sobie lub tę karę poprzedzać np. wspomniane ukrzyżowanie, banicję, lub inną karę śmierci.

Torturom w starożytności poddawano głównie niewolników. Był to środek karności, utrzymania w posłuszeństwie a także pewien czynnik dehumanizacyjny który miał na celu poniżenie i uczynienie z niewolnika swoistego "narzędzia mówiącego" jakby go nazwał Katon. Pokazanie im jakie miejsce w społeczeństwie zajmują . A aprobacja co do tego była powszechna . Nawet filozofowie tacy jak Arystoteles czy Platon się z tym zgadzali. W Grecji tortury określano mianem basanos w Rzymie zaś - questio. Torturom zaś w obu przypadkach poddawano wyłącznie niewolników, nieobywateli i obcokrajowców.

W starożytnym Rzymie tortury były środkiem dowodowym a stosowano je w procesach. Wykonywać je jednak można było wyłącznie w stosunku do niewolników. Moc dowodowa tortur w hierarchii innych środków była znaczna, większa chociażby od zeznań świadków i przysięgi. Zeznania niewolników składane na torturach były spisywane, a następnie odczytywane w toku procesu. Dlaczego torturowano niewolników? Bowiem każdy należał do swego pana i służył jego interesom, zdradzenie prawdy mogłoby zaszkodzić jego panu i groźba kary z jego strony motywowała do kłamstwa a tortury miały jednak tę prawdę ujawnić. Co jednak nie zmienia faktu, że niewolnicy pod wpływem tortur wcale tej prawdy nie musieli ujawnić będąc odporni fizycznie. Tak się stało w procesie o incestum w 114 roku pne kiedy to oskarżono Marka Antoniusza a przeciw niemu zeznawał jego niewolnik. Ten jednak , mimo tortur , pokonał ból i zeznał na korzyść swego pana uwalniając go od oskarżeń.

W jaki sposób torturowano niewolników?

Jednym z popularniejszych sposobów był eculeus o którym wspomina już Cyceron. Polegało na posadzeniu przesłuchiwanego na słupie ze wspornikami ostro zakończonym szczytem.. Ofiara podczas siedzenia musiała nieustannie napinać mięśnie. W przeciwnym razie ostrze wbijało się w ciało u uszkadzało narządy. Innym narzędziem było madejowe łoże zwane też łożem tortur. Narzędzie w formie ławy z kołowrotem służącym do wyciągania pary kończyn w czasie gdy druga para kończyn była przytwierdzona do konstrukcji łoża. Użycie łoża powodowało jednocześnie unieruchomienie osoby torturowanej, co ułatwiało zastosowanie innych tortur np. chłosty. Tu stosowano różne rodzaje bicza, chociażby wspomniany wcześniej flagellum przy lżejszych przestępstwach używano scutica lub ferula.

Mówi się powszechnie że obywatela rzymskiego nie torturowano jednak to nie prawda bowiem były przypadki kiedy prawo na to pozwalało. Chodzi tutaj o procesy o zdradę. Jednak gdy osoba wnosząca oskarżenie o zdradę w przypadku nieudowodnienia winy także była poddawana torturom. Torturom poddawano kobietę oskarżoną o otrucie męża. W czasach Maksymusa torturowano w sprawach o incestum , za rządów Konstantyna w procesach o czary, w czasach Sewerów - o cudzołóstwo.

Co dziwne w czasach chrześcijaństwa Kościół także stosował tortury jako karę. Dziwne bowiem wśród Żydów nie było tortur bowiem były one sprzeczne z prawem boskim . Za Justyniania w ten sposób karano za obrażenie kapłana. Za cięższe przestępstwa niekiedy amputowano ręce i nogi. Kodeks teodozjański wspomina że karą za głoszenie herezji była chłosta.

Co się tyczy chłosty to w starożytnym Rzymie stosowano ją tylko wobec niewolników. Lex Porcia de tergo civium zakazywała chłostania obywateli.

Żródła

M. Jońca Głośne rzymskie procesy karne

George Ryley Scott History of Torture Throughout the Ages

Edited August 1, 2010 by Amica

[Vapnatak]

Nie no, ukrzyżowanie było taka wizytówką starożytności i na nie stawiam jako to, które było najbardziej skuteczne, najczęściej stosowane i najbardziej drastyczne.

Egipcjanie też mieli świetną karę... w sumie to nie była tortura, to było po prostu skazanie delikwenta na karę śmierci - żywcem zabandażowanie i pochowanie w sarkofagu.

vapnatak

[secesjonista]

W Rzymie to Flagrum czyli specjalny bicz z 3 końcówkami, które miały na końcu haczyki prezy uderzeniu wyrywały kawałki ciała...

Mhmm...

W kwestii chłosty to zakres narzędzi był chyba znacznie bogatszy. Nie wnikając w kwestię czy chłosta miała być elementem tortury, kary samoistnej, środka dyscyplinującego (karzącego) żołnierzy, karą akcesoryjną, to mamy w Rzymie:

virgae - rózgi

fustis - kij (u J. Sondla jako: "rózga do bicia wolnych")

flagellum - batog (u tegoż jako: "batog na niewolników")

rzadziej wymieniano w źródłach:

vitis - "laska" centuriona (u J. Kruczkiewicza jako: pręt z winnej latorośli)

ferula - rózga

plumbata - bat czy wedle innych bicz, knut, dyscyplina z ołowianymi kulkami

/J. Sondel "Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków"; "Słownik łacińsko-polski" red. B. Kruczkiewicz/

(...)

Należało by tutaj wyjść od wyjaśnienia czym była tortura. A było to nic innego jak zadawanie cierpień o charakterze fizycznym podczas postępowania sądowego w celu wymuszenia zeznań oskarżonego aby przyznał się do winy lub udowodnienia zarzucanego czynu. Tortury mogły także stanowić rodzaj kary samej w sobie lub tę karę poprzedzać np. wspomniane ukrzyżowanie, banicję, lub inną karę śmierci.

(...)

W starożytnym Rzymie tortury były środkiem dowodowym a stosowano je w procesach. Wykonywać je jednak można było wyłącznie w stosunku do niewolników.

(...)

Tu stosowano różne rodzaje bicza, chociażby wspomniany wcześniej flagellum przy lżejszych przestępstwach używano scutica lub ferula.

(...)

Mówi się powszechnie że obywatela rzymskiego nie torturowano jednak to nie prawda bowiem były przypadki kiedy prawo na to pozwalało. Chodzi tutaj o procesy o zdradę.

(...)

Co się tyczy chłosty to w starożytnym Rzymie stosowano ją tylko wobec niewolników. Lex Porcia de tergo civium zakazywała chłostania obywateli.

Żródła

M. Jońca Głośne rzymskie procesy karne

George Ryley Scott History of Torture Throughout the Ages

Czy te uwagi tyczą się chłosty jako tortury stosowanej w czasie procesów czy jako kara samoistna czy dyscyplinująca?

Czy nie było (mowa o karach samoistnych) tak, że całkiem precyzyjnie rodzaj narzędzia chłosty przypisywano osobie odpowiednio do jej pozycji?

Czy są poświadczone w źródłach przykłady zapisów praw co do ferulae wobec niewolników?

Czy raczej był to środek stosowany wobec niedojrzałych (impuberes).

D. 48, 19, 10 pr. "(Macer libro secundo de publicis iudiciis): In servorum

persona ita observatur, ut exemplo humiliorum puniantur. et ex quibus causis

liber fustibus caeditur, ex his servus flagellis caedi et domino reddi iubetur: et

ex quibus liber fustibus caesus in opus publicum datur, ex his servus, sub poena

vinculorum ad eius temporis spatium flagellis caesus domino reddi iubetur, si

sub poena vinculorum domino reddi iussus non recipatur, venumdari et, si

emptorem non invenerit, in opus publicum et quidem perpetuum tradi iubetur".

Widać w powyższym fragmencie rozróżnienie.

Zarówno Wiesław Litewski jak i Bronisław Sitek podnoszą, że tortura stosowana była wobec humiliores.

/tenże: "Rzymski proces karny", Kraków 2003, s. 97; tenże: "Questionem intellegere debemus tormenta et corporis dolorem ad erundam veritatem", w: "Crimina et mores. Prawo karne i obyczaje w starożytnym Rzymie", Lublin 2001, s. 162/

Tortury wchodziły w grę również względem honestiores - jeśli zachodził podejrzenie o: czary, crimen maiestatis i fałszerstwo.

Czy nie było tak, że w przypadku żołnierzy skazanych na karę śmierci, a której towarzyszyć miała chłosta jako kara akcesoryjna, stosowano głównie to samo narzędzie co do dyscyplinowania (karania) westalek, w odróżnieniu od narzędzi stosowanych w innych sytuacjach względem wojskowych?

Amica przypomina o regulacjach wyłączających w Leges Porciae, co nasuwa pytanie: a jak było wcześniej. Czy wyłączenia nie wskazują na szersze stosowanie chłosty wobec większego kręgu ludzi?

A św. Paweł został wychłostany w Filippi, za drugim razem był już mądrzejszy.

;)/>/>

Edited January 16, 2013 by secesjonista

[Furiusz]

Dodajmy, że chłosta była też kara na zawodach sportowych w Grecji : Temistoklesie, w zawodach sportowych chłoszcze się tych co wybiegają przed czasem miał wedle Plutarcha [Żywot Temistoklesa 11.3] powiedzieć do ateńskiego wodza Eurybiades