Skocz do zawartości
  • Ogłoszenia

    • Jarpen Zigrin

      Zostań naszym fanem. Obserwuj nas w social mediach : )   12/11/2016

      Daj się poznać jako nasz fan oraz miej łatwy i szybki dostęp do najnowszych informacji poprzez swój ulubiony portal społecznościowy.    Obecnie można nas znaleźć m.in tutaj:   Facebook: http://www.facebook.com/pages/Historiaorgp...19230928?ref=ts Twitter: http://twitter.com/historia_org_pl Instagram: https://www.instagram.com/historia.org.pl/
    • Jarpen Zigrin

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum   12/12/2016

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum. Krótki przewodnik o tym, jak poprawnie pisać i cytować posty: http://forum.historia.org.pl/topic/14455-przewodnik-uzytkownika-jak-pisac-na-forum/
Furiusz

Centralne ogrzewanie świata greko-rzymskiego

Rekomendowane odpowiedzi

Furiusz   

Hypokaustum bo o nie chodzi jest dość skomplikowanym systemem centralnego ogrzewania. Wygląda ono w ten sposób, że mamy piec z którego odchodzi kanał grzewczy z ciepłym powietrzem, najczęściej w postaci ceramicznej rury która prowadzi gorące powietrze do tzw piwnicy hypokaustycznej czyli miejsca pod podłogą ogrzewanego pomieszczenia którego sufit wykonany jest z materiałów przewodzących ciepło (płytki ceramiczne) opartego o liczne rzędy małych filarków lub kolumienek. Ciepłe powietrze krąży miedzy owymi filarami i ogrzewa płytki które oddają ciepło do ogrzewanego pomieszczenia. Czasem stosując specjalne "pustaki" system rozciągano także na ściany pomieszczenia.

Czasem można się spotkać z twierdzeniem, że twórcą tego systemu był niejaki Sergiusz Orata ale jest to błąd - człowiek ów wykorzystał jedynie ów system do hodowli ryb w basenach. Polecić można w tej materii artykuł W. Lepik-Kopaczyńska, Uwagi o genezie i ewolucji centralnego ogrzewania w starożytności, "Archeologia" t.7 z.1 (1955), s.109-135.

Autorka uważa, ze system ten wywodzi się z Grecji na co wskazywać ma wedle niej to, że taki system odkryto w Olimpii i datowany jest na koniec II- początek I wieku aC (Orato działał w początkach I wieku aC). Cytuje też znaleziska wcześniejszych systemów otwartych, bezpośrednich z terenów Grecji. Trochę nie jestem przekonany ale z drugiej strony czemu nie?

Dobrze zachowane hypocaustum można zobaczyć na wielu stanowiskach legionowych czy choćby w Dzalisa w Gruzji, miejscu zresztą odwiedzanym bo leży obok Mtskhety.

Wszelkie uwagi etc na temat antycznych systemów ogrzewania mile widziane.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
gregski   

Widziałem taki system w łaźni Alcazaru w Jerez de la Frontera. Arabski ale ponoć ściągnięty w prostej linii z budowli rzymskich.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Furiusz   

W jakiejś formie to pewnie tak. Natomiast to o którym tu mowa na pewno nie. Pamiętajmy, że sporo budownictwa w czasach rzymskich było drewnianego a w tego typu obiektach z natury rzeczy nie ma mowy o takim systemie grzewczym, już choćby z powodu właściwości drewna.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Tak trochę od strony technicznej:

"Kretzschmer berechnete die Wärmeübertragung vom Hypokaustum ins Bad (1760kcal/h), dabei wurden die Werte 21 C für die Raumtemperatur

und 60-63 C für das Hypokaustum eingesetzt. Auch Hüser hat anhand einiger empirischer Arbeiten die Schwankungen in der Schornsteingaswärme innerhalb der Zeit graphisch dargestellt. Joria berechnete, daß im Caldarium des Stabian-Bades in Pompeji 7kg Holz pro Stunde verbraucht wurde. Rook berechnete den jährlichen Holzverbrauch des Badehauses der Welwyn-Villa auf 114 Tonnen. Andererseits legte Thatcher für das Forum-Badehaus die Raumbedingungen zu verschiedenen Tages und Jahreszeiten fest".

/za: Z. Başaran, Z. İlken "Die Thermische Analyse der Wärmedispersion im Kleinen Bad von Phaselis"; dostępne na: www.dlir.org/

A jak tego typu badania wyglądają co do innych obiektów?

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Furiusz   

Jeszcze raz o Sergiuszu Oracie i o jego wynalazku - zapewne jakiejś formie basenu do hodowli ryb dla bogatych właścicieli rzymskich. G.G. Fagan, Sergius Orata: Inventor of the Hypocaustum, "Phoenix" t.50 z.1 (1996), s.56-66, ciekawa sprawa, że to popularny błąd obecny np na angielskiej wiki, polska zaś źle datuje działalność Oraty która przypadała na lata 90te I wieku aC, a ten 25 aC to nie data pracy Oraty a Witruwiusza, zresztą raczej błędna - przyjmuje się, że opus magnum Witruwiusza powstało między 20 a 10 aC.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Mam takie podejrzenie, że w samym Rzymie trudno wydzielić regiony wymagające różnego ogrzewania.

Może chodziło o całe Imperium rzymskie?

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Furiusz   

Ogrzewać to ogrzewano. Długość sezonu zależała od klimatu. Jak i dziś na wsi - palisz jak jest zimno.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

U Lidii Winniczuk wyczytałem iż podgrzewano wodę w gimnazjonach aby w basenie była ciepła woda. A inne pomieszczenia gimnazjonów były "zimne", nie ogrzewane? ("Ludzie zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu")

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Warto się zastanowić czy wszystkie musiały?

Zresztą z kontekstu nie wynika by nie były ogrzewane. Jak sąsiad się chwali, że w swym basenie ma podgrzewaną wodę, to przecież nie wynika z tego by nie miał ogrzewania w swym domu. Może lepiej zacytować ów fragment?

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

To cytat z Winniczuk: "Ogrzewanie centralne wprowadzano przede wszystkim w gimnazjonach w celu ogrzewania wody w basenach. Urządzenia ogrzewające zmieniano, ulepszano, ale zasadniczo składały się z:

1) paleniska

2) przewodów

3) przestrzeni pod wnętrzem ogrzewanym, zwanym hypokauston, połączonej z paleniskiem"

Być może ciepło z basenu rozchodziła się na inne pomieszczenia.

Edytowane przez adamhistoryk

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Raczej - mało prawdopodobne.

Wielu pomieszczeń nie trzeba było ogrzewać - taki klimat. A jak już, to po prostu instalowano głównie by ogrzać basen, co przecież nie przeszkadza by to samo palenisko (bądź inne) ogrzewało wybrane pomieszczenia.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Furiusz   

I tak i nie - w lepiej zachowanych rzymskich budynkach mamy kanały biegnące w ścianach mające ogrzewać także część pomieszczeń a nie tylko basen z wodą - ale to kwestia stanu zachowania i klimatu - Rzymianie pojawiali się też i w dość chłodnym klimacie. Uwagi Secesjonisty są słuszne.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.