Skocz do zawartości
  • Ogłoszenia

    • Jarpen Zigrin

      Zostań naszym fanem. Obserwuj nas w social mediach : )   12/11/2016

      Daj się poznać jako nasz fan oraz miej łatwy i szybki dostęp do najnowszych informacji poprzez swój ulubiony portal społecznościowy.    Obecnie można nas znaleźć m.in tutaj:   Facebook: http://www.facebook.com/pages/Historiaorgp...19230928?ref=ts Twitter: http://twitter.com/historia_org_pl Instagram: https://www.instagram.com/historia.org.pl/
    • Jarpen Zigrin

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum   12/12/2016

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum. Krótki przewodnik o tym, jak poprawnie pisać i cytować posty: http://forum.historia.org.pl/topic/14455-przewodnik-uzytkownika-jak-pisac-na-forum/
Semper

Państwo świeckie czy księże?

Rekomendowane odpowiedzi

Semper   

Urszula Augustyniak

Państwo świeckie czy księże?

Spór o rolę duchowieństwa katolickiego w Rzeczypospolitej w czasach Zygmunta III Wazy. Wybór tekstów

ISBN 978-83-7507-190-0

format B5, s. 688, liczne reprodukcje starodruków i dokumentów z epoki, indeks osobowy

Antologia staropolskich tekstów źródłowych. Zawiera utwory zachowane głównie w sylwach szlacheckich, reprezentujące zapomniany nurt polskiej publicystyki politycznej związany ze zjawiskiem antyklerykalizmu szlacheckiego – występującego w programie ruchu egzekucyjnego w połowie XVI w.; następnie w okresie rokoszu sandomierskiego 1606-1608; i trwającego do XVIII w., gdy na tradycyjny konflikt między szlachtą a klerem nałożyły się wpływy preoświeceniowego racjonalizmu.

Zaproponowany wybór tekstów źródłowych ma na celu nie tyle udowodnienie tezy o sile antyklerykalizmu szlachty, ile zobrazowanie złożonego charakteru jej postaw politycznych, częściowo tylko determinowanych przez czynniki wyznaniowe, oraz rewizję tradycyjnej interpretacji sporów szlachty z klerem jako konfliktu ekonomicznego lub obrony Konfederacji Warszawskiej. Może także dostarczyć czytelnikom materiału do przemyśleń nad aktualną rolą Kościoła katolickiego w przemianach cywilizacyjnych, jak i genezą różnego rodzaju postaw antyklerykalnych. Zamiarem edytorki było przypomnienie, że kultywowana przez elity szlacheckie od XV do XVIII w. koncepcja państwa świeckiego i demokratycznego stanowi integralną część polskiej tradycji politycznej, alternatywną dla unitarnej i polocentrycznej wizji kontrreformatorów spod znaku Piotra Skargi, zasługującą na przywrócenie do współczesnej świadomości historycznej.

panstwo_swieckie.jpg

Urszula Augustyniak jest profesorem tytularnym, historykiem epoki nowożytnej. Pracuje w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi badania z zakresu kultury politycznej, wojskowości i stosunków wyznaniowych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a szczególnie Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1. połowie XVII w. Opublikowała m.in. monografie naukowe: Informacja i propaganda w Polsce za Zygmunta III (1981); Koncepcje narodu i społeczeństwa w literaturze plebejskiej od końca XVI do końca XVII wieku (1989); Wazowie i „królowie rodacy”. Studium władzy królewskiej w Rzeczypospolitej XVII wieku (1999); Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640). Mechanizmy patronatu (2001); W służbie hetmana i Rzeczypospolitej. Klientela wojskowa Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640) (2004) oraz edycje źródłowe: „Spisek orleański” w latach 1626-1628 (wraz z W. Sokołowskim; 1990) i Testamenty ewangelików reformowanych w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI-XVIII wieku (1992).

Spis treści

I. Wstęp

II. Dzieje konfliktu między szlachtą a duchowieństwem

III. Konfrontacja racji świeckich i duchownych – zarys problematyki

IV. Uwagi końcowe

V. Teksty źródłowe

1. Konsyderacyje niektóre ewangeliki ku poczuciu się pod tym czasem słusznie przywieść mogące [1595‑1596]

2. [Jakub Sienieński], Responsa na obiekcyje panom duchownym przeciwko procesowi

Konfederacyjej [1600‑1601]

3. [Jakub Sienieński], Urazy polskie tak i ruskie [1601]

4. Jakub Sienieński, Obrona teraźniejsza [1601]

5. Jakub Sienieński Aerarium publicum [1601]

6. Jakub Sienieński, Repliki krótkie na obiekcyje contra proces konfederacyjej [1602]

7. [Jakub Sienieński], Sposób pokoju pospolitego między rozróżnionemi w wierze [1602‑1605]

8. Pobożnego ewangelika do braciej tegoż wyznania narodu polskiego i litewskiego przestroga i napomnienie, ręką p[ana] Kochlewskiego pisana [1595‑1599, 1611]

9. Zdanie bezimiennego ewangelika o tolerancji religijnej w Polsce [1613‑1615]

10. Skrypt od kogoś w sendomirskim województwie wydany, jak miała być instrukcyja na sejm od obywatelów tamecznych anno 1615

11. Egzorbitancyje względem osób duchownych [1615‑1618]

12. Dyskurs pewny o niewolej szlachty polskiej, którą cierpią dla duchownych [1616]

13. Racyje, które dla różności nabożeństw chrześcijańskich w Królestwie Polskim pokoju wnętrznego żadnym sposobem wzruszać nie dopuszczają, spisane przez Jego M[ił]ości P[ana] Hieronima Moskorzowskiego [1618‑1625]

14. Mowa Jego M[ił]ości Pana Andrzeja z Moskorzowa Moskorzowskiego nomine dissidentium de religione na sejmiku w Opatowie pro die 31 augusti złożonym, sejm walny warszawski anni 1627 uprzedzającym

15. Uniżona prośba do Króla Jego M[iło]ości Pana naszego Miłościwego i Rzeczypospolitej na sejm walny roku MDCXXVII nomine dissidentium in religione w uciskach ich pisana

16. Considerationes et rationes non solum necessitatem imponentes, sed etiam in foro conscientiae et politico cogentes Ich M[iło]ści P[anów] posłów ziemskich, a osobliwie diversos in religione, aby trybunału przeszłego dekreta, które vim legum sapiunt, także te, które przeciwko prawu i wolnościom szlacheckim są uczynione, zniesione były sejmową konstytucyją anni 1627

17. Solutiones na obiekcyje adversariorum: naprzód na te, które są w dekrecie trybunalskim o zbory lubelskie. Potym i na insze, któremi usiłują pokój i o niem prawa opisane jawne przez króle polskie poprzysiężone in exercenda libera religione dissidentium znieść [1627]

18. Przyczyny, dla których Ich M[iło]ść P.P. dissidentes a religione catholica, lubo między sobą rożni, jedni drugich odstępować nie mają, ale raczej communem causam spólną zgodą i mocą popierać powinni [1627]

19. Zniesienie niektórych subtelności, któremi nam jawnie prawa de pace inter dissidentes wyszpocić usiłują [1627]

20. Racyje tego, iż pax et tranquillitas inter dissidentes de religione ma być nienaruszenie zatrzymana [1627]

21. Dowody wolnego nabożeństwa dissidentium, na każdym miejscu w Koronie i państwach do niej należących [1627]

22. O powadze trybunału [1627]

23. Decreta trybunalskie że mają być zniesione dla wielu a grubych egzorbitancyjej, z których jedne zachodzą krzywdą in genere całej Rzeczypospolitej. Drugie przy całej Rzeczypospolitej etiam in specie dissidentes in religione [1627]

24. Skrupuły de conscientia [1627]

25. Głos anonima ewangelika do Króla Jego M[ił]ości i do stanów Rzeczypospolitej na sejmie anni 1631 zgromadzonych o wydanie mandatu Je[go] Król[ewskiej] M[iło]ści z kancelarii koronnej do miejskiego lubelskiego magistratu przeciw ewangelikom i o podespektowanie ewangelików z nabożeństwa idących, które się było tamże pod Trybunał 1630 stało

26. De compositione inter status [1632]

27. Desideria stanu szlacheckiego od stanu duchownego [1632]

28. Postulata Lutrów i Rusi schizmatyków na konwokacyjej warszawskiej 4 Julii 1632 tempore interregni podane

29. Fundamenta catholicae religionis ex iuribus antiquis Regni Poloniae excepta et digesta, ex occasione primi puncti et articuli dissidentium a religione [1632]

30. Konsyderacyje polityczne do wprawienia w ryzę powinności wszystkich stanów do gubernacji tego Królestwa Polskiego należących w prawie pospolitym opisanych, które z kluby swej za panowania ś[więtej] p[amięci] Na[j]jaśniejszego Zygmunta III Króla Polskiego lat 43 królującego z wielkim uszczerbkiem i niebezpieczeństwem praw, wolności ojczystych szlacheckich wypadły które sub interregno praesenti anni 1632 Rz[eczpos]p[o]lita do której jako znowu iura maiestatis Regni się wróciły, i która zawdy miała moc condendarum et corrigendarum legum et morum omnium <statuum> et ordinum Regni, którym rząd tego Królestwa powierzyła

31. Considerationes de exceptione Ich M[iłoś]ościów Panów duchownych contra securitatem dissidentium in religione po sejmie anno 1632

32. Kopia listu JMci księdza superintendenta ewangelickiego do kaznodziejów ewangelickich na Litwie i Rusi mieszkających pisany sub data 1639

VI. Aparat naukowy

VII. Wykaz opracowań i źródeł cytowanych w edycji

VIII. Summary

IX. Indeks osób występujących w tekście głównym

link z opisem

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Semper   

Debata wokół tej książki odbędzie się na Uniwersytecie Warszawskim.

Dyskusję otworzy prof. Dariusz Kołodziejczyk, komentarz wygłosi prof. Janusz Tazbir.

Poniedziałek 27 maja 2013 godz. 15:00, Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, sala 108 (nowy bydynek).

plakat_augustyniak_m.jpg

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.