Skocz do zawartości
  • Ogłoszenia

    • Jarpen Zigrin

      Zostań naszym fanem. Obserwuj nas w social mediach : )   12/11/2016

      Daj się poznać jako nasz fan oraz miej łatwy i szybki dostęp do najnowszych informacji poprzez swój ulubiony portal społecznościowy.    Obecnie można nas znaleźć m.in tutaj:   Facebook: http://www.facebook.com/pages/Historiaorgp...19230928?ref=ts Twitter: http://twitter.com/historia_org_pl Instagram: https://www.instagram.com/historia.org.pl/
    • Jarpen Zigrin

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum   12/12/2016

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum. Krótki przewodnik o tym, jak poprawnie pisać i cytować posty: http://forum.historia.org.pl/topic/14455-przewodnik-uzytkownika-jak-pisac-na-forum/
kalki

Karol IV Luksemburski

Rekomendowane odpowiedzi

kalki   

Osoba barwna. Jestem skłonny twierdzić, że za jego czasów Czechy świeciły czasy największych sukcesów. Przyczynił się do założenia Archidiecezji Praskiej. Założył uniwersytet Praski w roku 1348 roku. Król Rzymski od roku 1346[późniejszy Cesarz], rok później koronowany na króla Czech, a także margrabia Branderburgii od 1373. Dobro Czech stawiał wyżej niż dobro Cesarstwa- takim założeniem kierował się w polityce zagranicznej.

Co o nim myślicie?

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Tofik   

Przychylam się do zdania, że jego panowanie to jeden z najlepszych, jeśli nie najlepszy, okres w historii Czech. Okres, w którym Czechy były niezagrożone przez działania wojenne (oczywiście, zdarzały się przypadki jak wojna z Polską 1345-1348, ale były to raczej wojny na peryferiach), miasta prężnie się rozwijały. Okres na pewno wybijający się względem jego najbliższych poprzedników i następców - ojciec ciągle wojował (choć co by tu nie mówić, nie był złym władcą), po Karolu nastąpił raczej nieudolny Wacław IV i Zygmunt Luksemburczyk, który prawie do śmierci będzie walczył o swoje rządy w Czechach. Karol stworzył nie tylko pierwszy w Europie Środkowej uniwersytet, ale miał też spore zasługi w utworzeniu arcybiskupstwa praskiego (1344 r.), wprawdzie żył wtedy jeszcze Jan Ślepy, który jednak coraz więcej obowiązków przekładał na syna. Uważany (przez S. Srokę) za jednego z trzech wielkich reformatorów późnośredniowiecznej Europy Środkowo-Wschodniej (obok Ludwika Węgierskiego i Kazimierza Wielkiego). Jego czasy to wielki rozwój kultury i sztuki. Uczynił z Czech być może najbardziej liczącą się siłę w Rzeszy.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
jakober   

W moich oczach niezwykle kontrowersyjny cesarz.

 

Z jednej strony władca dobrze wykształcony (posługiwał się kilkoma językami, być może jako pierwszy z cesarzy średniowiecznych napisał własną biografię) i starający się roztoczyć swój wizerunek prawego chrześcijanina (słynna w całej Europie była np. jego pasja kolekcjonowania relikwii).

Czas jego życia i panowania przypadł też na ciężki okres w Europie: gwałtowne zmiany klimatyczne ciągnące za sobą tak katastrofy głodowe pierwszej połowy XIV wieku, jak i nawiedzające środkową Europę, począwszy od 1310 roku, a dalej przez lata 1338-1341, oraz w 1364 i 1368 roku plagi szarańczy. Biorąc pod uwagę, iż w średniowieczu były one odbierane jako kara boska oraz zapowiedź końca świata, nie trzeba chyba wyjaśniać wpływu, jaki miały te zjawiska na ogół poddanych, być może i na samego władcę. No i katastrofa największa, dopełniająca obrazu: pandemia dżumy - Czarna Śmierć.

Na początku swej politycznej kariery zmuszony do walki o koronę królewską przeciw Ludwikowi Bawarskiemu i sprzyjającym mu książętom oraz do wkupywania się w łaski książąt elektorów. Po pierwszym wyborze i koronacji na króla rzymskiego w 1346 roku w Bonn, zmuszony był przemykać się w przebraniu kupca do Czech.

 

Z drugiej strony moje kontrowersje budzi jego polityka finansowa i wewnętrzna. Niewątpliwie Karol IV przyczynił się do podniesienia rangi Królestwa Czech w Świętym Cesarstwie Rzymskim (w Złotej Bulli król Czech uzyskał rangę jednego z elektorów cesarskich) i cieszy się dobrą sławą wśród Czechów. Ale za fasadą rozkwitu królewskiej części Pragi ziała pustka cesarskiego skarbca. I tutaj władca ten poczynił krok w moim odbiorze moralnie naganny, który w efekcie wpłynął na stosunki społeczne Europy następnych wieków.

Od czasów cesarskiego przywileju z Worms z 1090 roku cesarze rzymscy narodu niemieckiego zapewniali ochronę przed pogromami żyjącym na terenie ich posiadłości Żydom. Oczywiście, ochrona była płatna w formie podatku. W 1236 roku Fryderyk II rozciągnął ochronę na wszystkich Żydów żyjących na terenie Rzeszy i uczynił ich servi camerae, poddanymi dworu królewskiego (die Kammerknechte). Podobne przywileje wydał też w Królestwie Czech Wacław I Przemyślida, w Polsce znamy ten rodzaj aktu ze statutów kaliskich Bolesława Pobożnego z 1264 roku.

W ten sposób skarbce władców zapewniały sobie bardzo znaczące w ich budżecie, pewne i stałe źródło dochodów z podatków płynących od Żydów, co pozwala zrozumieć wspierane przez wielu władców osadnictwo żydowskie w ich królewskich posiadłościach.

Karol IV, który z jedej strony otoczył swą opieką Żydów czeskich (Statuta Iudaeorum), z drugiej strony odstąpił w 1349 roku „swoich” cesarskich Żydów miastom Rzeszy (Frankfurt nad Menem, Norymberga, Rottenburg) uzgadniając w umowach z owymi miastami los własności żydowskich w przypadku ich śmierci. Mówiąc wprost: za łapówkę skazał podlegających sobie Żydów na śmierć. Żeby to sobie unaocznić, należy jeszcze raz przywołać szalejącą w Europie i na terenach objętych cesarskim panowaniem Czarną Śmierć oraz wybuchłe w związku z pandemią spontanicznie w wielu miastach pogromy Żydów oskarżonych o zatrucie wody i sprowadzenie zarazy. W przypadku Żydów norymberskich zachowane dokumenty umowy cesarskiej z miastem wskazują, iż władzom miasta zależało na działkach pod rozbudowę centrum miasta, na których stały, blokując rozbudowę, posiadłości żydwoskich kupców.

Kolejnym krokiem w kierunku uwolnienia się spod zobowiązania cesarskiej ochrony nad Żydami była wystawiona przez Karola IV w 1356 roku Złota Bulla. Teoretycznie akt ten stworzony został dla uregulowania sposobu wyboru cesarzy rzymskich i ustalenia stałej kapituły elektorów. Zawierał on również jednak ustalenia dotyczące np. lig miejskich (o czym wspomniałem pewien czas temu w wątku poświęconym podłożom renesansu), a także ustalenia dotyczące ochrony Żydów, której obowiązek zapisem Bulli przeniesiony został z cesarza na książąt elektorów. Ochrona Żydów stała się przywilejem zależnym od doraźnej potrzeby ochraniającego, kapitałem do dłuższego lokowania lub jednorazowego wykorzystania, a Karol IV, pielęgnujący swój obraz prawego chrześcijanina, w tym wypadku zaprezentował czysty oportunizm, stawiając na doraźne korzyści w postaci napływu do kasy dworu „zarobionej” ustępstwem gotówki oraz lojalności miast i elektorów, w zamian za oddanie im władzy nad losem żydowskich mniejszości i ich majątkiem.

Edytowane przez jakober

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.