Skocz do zawartości
  • Ogłoszenia

    • Jarpen Zigrin

      Zostań naszym fanem. Obserwuj nas w social mediach : )   12/11/2016

      Daj się poznać jako nasz fan oraz miej łatwy i szybki dostęp do najnowszych informacji poprzez swój ulubiony portal społecznościowy.    Obecnie można nas znaleźć m.in tutaj:   Facebook: http://www.facebook.com/pages/Historiaorgp...19230928?ref=ts Twitter: http://twitter.com/historia_org_pl Instagram: https://www.instagram.com/historia.org.pl/
    • Jarpen Zigrin

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum   12/12/2016

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum. Krótki przewodnik o tym, jak poprawnie pisać i cytować posty: http://forum.historia.org.pl/topic/14455-przewodnik-uzytkownika-jak-pisac-na-forum/
Jarpen Zigrin

Tomasz Dąbrowa - zapomniany bohater

Rekomendowane odpowiedzi

Rotmistrz Tomasz Dąbrowa jeden z dowódców spod Kircholmu. Pod jego dowództwem był gros siły, bo aż 1250 koni na lewym skrzydle.

Podczas frontalnego ataku husarii, która siała spustoszenia w czworobokach pikinierów decydujące uderzenie wykonały oddziały właśnie Tomasza Dąbrowy zataczając łuk uderzyły z wiatrem tworząc tumany kurzu maskujące nasze uderzenie, a tym samym zajeżdżając w bok rajtarię Mansfelda rozniósł ją od razu. On też wykonywał rozkaz upozorowania ucieczki podczas bitwy. Dąbrowa osobiście śmiertelnie ranił księcia von Lūneburg. Sam był również ranny w trakcie starcia.

Jego osoba jest po Chodkiewiczu kluczową podczas bitwy pod Kircholmem, ale o niem nie zwykło się niestety mówić w podręcznikach. Czy znacie może inne zasługi rotmistrza Dąbrowy lub publikacje dotyczącego jego osoby?

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Ja trochę poszperałem. Tomasz Dąbrowa dowodził chorągwią husarską w pułku hetmana Chodkiewicza, służąc w nim podczas nie tylko podczas kampanii inflanckiej, ale również poźniej, podczas moskiewskiej. To ten pułk szedł min. na odsiecz Moskwie w 1612 roku. Wynika z tego, że Tomasz Dąbrowa pochodził z WXL i był rotmistrzem husarskim. Pod Moskwą jego chorągiew liczyła 153 kopie. Niestety, nic więcej nie znalazłem.

Pozdrawiam.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Tofik   
Pod jego dowództwem był gros siły, bo aż 1250 koni na lewym skrzydle.

To nie jest dokładnie ustalone. Jaki historyk, takie dane. Naronowicz - Naroński podaje, że miał 910 żołnierzy, Laskowski 1210, Majewski 850 - 950. Pewne jest, że dowodził samą jazdą (zresztą, z tego co wiem, historycy są raczej zgodni co do tego, że piechota liczyła ok. 1000 ludzi i stanowiło ok. połowę centrum (to już zależy od tego jaka była liczba jazdy, a jaka była liczba jazdy, zależy od autora :roll: ).

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Mnie wygląda na to, że jeżeli Dąbrowa pod Kircholmem dowodził tym samym pułkiem, co później pod Moskwą, to liczba mogła się wahać pomiędzy 900 a 1150. Mniej wiecej. Pod Moskwą pułki liczył ok. 1120 szabel jazdy, więc pod Kircholmem mogło być podobnie. Chorągiew Dąbrowy była najliczniejsza w pułku, dlatego zapewne dowodził atakiem (pozostałe chorągwie liczyły od 50 do 120 szabel). Sądzę też, że rzeczywista, dokładna liczba może być trudna do ustalenia. Co innego jest w spisach źródłowych, a co innego było w rzeczywistości. Często błędnie przelicza się "porcje" na "kopie" wprost, oczywiście źle. Po odjęciu ślepych porcji i innych, otrzymuje się zawsze niższą liczbę o jakieś 20-25%. Wydaje mi się więc, że Naronowicz-Naroński przyjął liczbę "po porcjach", stąd takie różnice.

Pozdrawiam.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Tofik   
Chorągiew Dąbrowy była najliczniejsza w pułku, dlatego zapewne dowodził atakiem (pozostałe chorągwie liczyły od 50 do 120 szabel).

Masz rację, choć nie do końca :D Pod Kircholmem 2 chorągwie husarskie Tomasza Dąbrowy (ok. 200 koni) stanowiła pierwszy rzut lewego skrzydła. Liczebnością dorównywały jej 2 chorągwie husarskie stanowiące trzeci rzut, prowadzone przez Machowskiego (też ok. 200 koni). Oczywiście drugi rzut był najliczniejszy, bo liczył ok. 410 koni (dokładniej: 100 husarzy pod Kossakowskim, kornet 50 arkebuzerów/rajtarów pod Plettembergiem, kornet 60 arkebuzerów/rajtarów pod Wallem, kornet 100 arkebuzerów/rajtarów pod Wittingiem i chorągiew kozacka [100 koni] pod Strzeleckim). Jak widać husaria stanowiła całość pierwszego i trzeciego rzutu oraz była częścią drugiego.

Co innego jest w spisach źródłowych, a co innego było w rzeczywistości.

Oczywiście, tu masz całkowitą rację. W wielu wojnach RON nie zgadzają się liczby i daty z rzeczywistością.

[ Dodano: 2008-09-14, 20:32 ]

Po odjęciu ślepych porcji i innych, otrzymuje się zawsze niższą liczbę o jakieś 20-25%.

Hm, aż tyle? Wg Wimmera tylko (i aż) 10%. Idąc więc tym tokiem, można uznać, że lewe skrzydło wynosiło najwyżej 1090 ludzi.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Takich bohaterow jak Dąbrowa było więcej, tylko z reguły mamy o nich mniej informacji, gdyż światła padają na hetmana dowodzącego w bitwie ;) Kilka przykładow:

Wincenty Wojna - porucznik chorągwi husarskiej w armii litewskiej. Dowodzony przez niego oddział (300 husarzy) 'wiązał', przy wsparciu kurlandzkiej rajtarii, centrum armii szwedzkiej pod Kircholmem. W tej bitwie Wojna pokazał mistrzostwo w dowodzeniu i używaniu husarii.

Gabriel Wojniłłowicz - zasłużony w czasie 'Potopu', porucznik chorągwi husarii JKM, potem chorągwi kozackiej (pancernej) JKM, d-ca pułku królewskiego w dywizji Czarnieckiego w Danii i podczas walk z Moską (Połonka, Basia). Bardzo dobry, energiczny oficer, czego dowody dał chociażby pod Połonką.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Tofik   
On też wykonywał rozkaz upozorowania ucieczki podczas bitwy.

To ciekawa kwestia. Wg Podhorodeckiego "podpuszczanie" Szwedów trwało trzy godziny. Po trzech godzinach i próbach wciągnięcia Szwedów do walki, Litwini zaczęli uciekać. Najważniejszą kwestią jest to, kto uciekał i kto nimi dowodził. Sens prowokowania Szwedów husarią był raczej mały, z pewnością wykorzystano do tego kozaków lub petyhorców, tyle, że na pewno tych pierwszych, bo tych drugich w pułku Dąbrowy nie było. Tak przedstawiał się rozkład liczebności formacji w oddziale Dąbrowy (za Wisnerem):

- 500 husarzy,

- 210 arkebuzerów/rajtarów,

- 100 kozaków.

Dąbrowa osobiście dowodził dwiema 100 - konnymi chorągwiami husarskimi, jedyną w jego pułku rotą kozacką dowodził zapewne Strzelecki. Ciekawi mnie więc, czy Dąbrowa celowo opuszczał (na 3 godziny) swoje skrzydło, czy też manewr pozorowanej ucieczki wykonywali kozacy pod dowództwem Strzeleckiego.

Sam był również ranny w trakcie starcia.

Oprócz niego byli ranni tacy żołnierze jak Wincenty Wojna (znany wszystkim dowódca 300 husarzy z centrum) i Teodor Lacki (dowódca 200 husarzy stojących w odwodzie, rozstrzygnął bój na prawym skrzydle wojska RON).

Tomasz Dąbrowa dowodził chorągwią husarską w pułku hetmana Chodkiewicza, służąc w nim podczas nie tylko podczas kampanii inflanckiej

Np. dowodził chorągwią husarską, walczyła pod Rakvere (1603), gdzie husarze rozbili rajtarię i piechotę estońską, ale nie zdecydowali się na bój z siłami głównymi Lennartsona.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Tofik   

12 czerwca 1603 r. Dąbrowa dowodził podjazdem, który spalił przedmieścia Parnawy.

W czasie kampanii 1605, gdy Chodkiewicz zamierzał rozbić Mansfelda pod Rygą i ryżanie zapewniali go, że pomoc jest niepotrzebna, Dąbrowa został wysłany dla wybadania nastrojów mieszczańskich (hetman nie ufał Rydze), które ocenił jako dobre.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Jesienią 1602 roku Dąbrowa dowodził garnizonem Felinu - 100 koni husarii (zapewne jego rota) i 600 piechurami. Rota Dąbrowy wzięła udział w potyczce nieopodal Rekvere (5 marca 1603 roku). Podjazda czerwcowy, wspomniany przez Tofika, liczył ok. 150 koni - Dąbrowa spalił przedmieście Parnawy (tzw. Starą Parnawę), ale podczas odwrotu napotkał przeważające siły szwedzkie i unikając walki powrocił do Felina.

Zimą 1609 roku znow widzimy Dąbrowę przy hetmanie Chodkiewiczu - jego rota husarska wchodzi w skład siły w obozie pod Salis. Spieszona husaria rotmistrza bierze udział w zdobyciu Parnawy 1/2 marca 1609 roku.

6 października 1609 roku widzimy Dąbrowę na czele pułku jazdy w bitwie przeciw siłom szwedzkim gen. Mansfelda (bitwa nad rzeką Gawią), gdzie jego szarża miała decydujący wpływ na wynik starcia.

Towarzyszył hetmanowi w wyprawie do Rosji - podczas proby odsieczy Moskwy na przełomie sierpnia i września 1612 roku w pułku Chodkiewicza chorągiew Dąbrowy jest najliczniejsza (153 konie).

Towarzyszył też hetmanowi w początku 1615 roku - nie udało mi się jednak ustalić, czy także w dalszej kampanii.

W spisie wojska pod Chocimiem w 1621 roku chorągiew Dąbrowy nie figuruje, nie ma go także w spisie wojsk litewskich walczących w Inflantach w tymże roku.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Usunąłem informacje o Aleksandrze Bałabanie, które były najzupełniej błędne :) Za wywołanie konfuzji (w tym innym temacie) bardzo przepraszam!

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.