Skocz do zawartości
  • Ogłoszenia

    • Jarpen Zigrin

      Zostań naszym fanem. Obserwuj nas w social mediach : )   12/11/2016

      Daj się poznać jako nasz fan oraz miej łatwy i szybki dostęp do najnowszych informacji poprzez swój ulubiony portal społecznościowy.    Obecnie można nas znaleźć m.in tutaj:   Facebook: http://www.facebook.com/pages/Historiaorgp...19230928?ref=ts Twitter: http://twitter.com/historia_org_pl Instagram: https://www.instagram.com/historia.org.pl/
    • Jarpen Zigrin

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum   12/12/2016

      Przewodnik użytkownika - jak pisać na forum. Krótki przewodnik o tym, jak poprawnie pisać i cytować posty: http://forum.historia.org.pl/topic/14455-przewodnik-uzytkownika-jak-pisac-na-forum/
TyberiusClaudius

Tartessos

Rekomendowane odpowiedzi

Tartessos handlowało złotem, cyną i srebrem. Kontaktowało się z Fenicjanami i było dużym, i ważnym ośrodkiem handlowym... Ale kto je założył? Kreteńczycy, Fenicjanie, Etruskowie?

Edytowane przez TyberiusClaudius

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Nie ma wcale pewności czy ktoś: "je założył". W świetle źródeł antycznych miało by być to miasto lub państwo, problemem jednak jest nikłość materialnych śladów takich bytów. Choć Hiszpanie co i rusz starają się udowodnić, że je odnaleźli (por.np. teorie Luisa Bonilla). Niektórzy badacze przychylają się do myśli, iż  należy raczej mówić o kulturze w sensie geograficznym bądź archeologicznym.

 

 

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Ciekawe jest przypuszczenie, że kraj Feaków, do którego trafił Odyseusz, to właśnie Tartessos. Opisy jego bogactwa i przyrody, pasują jak ulał do Tartessos.

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Za przyjęciem powyższego rozwiązania przemawiają następujące argumenty. Opis podróży Odyseusza z Ogygii do kraju Feaków wskazuje, że przybył on tam dokładnie z południowego zachodu, przy czym czas podróży - 18 dni żeglugi - doskonale pasuje do odległości i kierunku żeglugi z Madery do ujścia Gwadalkiwiru.

Wspaniałe budowle Tartessos, piękno i przepych tego miasta, łagodne obyczaje jego mieszkańców, klimat, fauna i flora - wszystko to świetnie pasuje do opowieści Homera (..)

Opis geograficzny wybrzeża, do którego dotarł Odyseusz, ujście jakiejś wielkiej rzeki, wydmy i piaski u wybrzeży, zjawisko (..) "spokojnej wody", które w ostatniej chwili uratowało życie rozbitka, wreszcie liczne źródełka położone w kraju Feaków (..)

Nawet pewna rzadka osobliwość tartessyjskich wybrzeży -zagrażające miastu wędrujące wydmy piaskowe - znalazła być może odobicie w eposie Homera, gdy opisuje on, jak to rozgniewany Posejdon zamierzał zniszczyć stolicę Feaków spychając na nią jakąś górę.

T. Łoposzko Tajemnice starożytnej żeglugi.

Edytowane przez TyberiusClaudius

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Furiusz   

Może tak rzut podstawowych danych z źródeł pisanych:
Avienus, Ora maritima, 85, oraz 270, 290, 297 opisuje rzekę i wybrzeże oceanu - tyle, ze to IV wiek AD, Pliniusz w historii naturalnej - jak się uważa - identyfikuje je z dwoma różnymi miastami. Pauzaniasz 6.19.3 mówi, że Tartessos to najdłuższa rzeka w Iberii, tworząca deltę i w widłach tejże ma być miasto o tej samej nazwie. Dodatkowo dziś ową rzekę nazywają Baetis. Wypadałoby więc by był to Gwadalkiwir. Wszystko ładnie pięknie tylko nie ma miasta ani delty. Strabon 3.2 11-14 podaje kilka lokalizacji m.in. przy ujściu Baetis, w Cartei, w kraju Kimmerów etc. 
Herodot 4.152 pisze o minięciu Słupów Heraklesa i że dopiero wtedy lądowało się w Tartessos. Herodot 1.163 mówi, ze był tu jakiś miejscowy król ale silnie związany z Fenicjanami. 

Czasem zgaduje się, ze wspomniany przez Makrobiusza, Saturnalia I, 20. 12 - Theron rex Hispaniae citerioris to nikt inny jak władca Tartessos ale nie ma na to dowodów a i źródło późne. Podobnie królem Tartessos ma być Gerion z  Diod. 5.17 - tylko, że Diodor jasno umieszcza go na Balearach. 

Sporo tych lokalizacji się narodziło, wspólne jest jedynie południe półwyspu iberyjskiego. 


Nie wiem też czy są to wszystkie źródła pisane na temat Tartessos - tzn wiem, że na pewno nie - pojawia się u Stefana Bizantyjskiego i w co najmniej dwóch scholach, chyba u Waleriusza Maksymusa i u Pliniusza w Historii naturalnej, no ale w tych które znam za wiele opisów flory i fauny nie ma. Ciekawe jest też to, że Feaków sami starożytni lokalizowali na wyspie Scheria. identyfikowano ją zresztą z Korfu np Tukidydes  I.25. Strabon I.2.18 identyfikuje Scherię z Ogygą. Tak czy siak wyspa a przy Tartessos nikt tego nie wspomina. 

 

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
3 godziny temu, TyberiusClaudius napisał:

Wspaniałe budowle Tartessos, piękno i przepych tego miasta, łagodne obyczaje jego mieszkańców, klimat, fauna i flora - wszystko to świetnie pasuje do opowieści Homera

 

A gdzie są ślady archeologiczne "piękna i przepychu " tego miasta?

proszę wskazać lokalizację...

 

 

1 godzinę temu, Furiusz napisał:

Mozę tak rzut podstawowych danych z źródeł pisanych (...)

 

Nie zapominajmy Furiuszu o Biblii, wedle niektórych badaczy Tartessos jest identyfikowano z występującym tam: "Tarszisz" (: Księga Rodzaju i w Proroctwie Jeremiasza).

 

1 godzinę temu, Furiusz napisał:

Tak czy siak wyspa a przy Tartessos nikt tego nie wspomina. 

 

Trzeba jednak pamiętać Furiuszu o zmianach w przestrzeni geograficznej:

"Niepełne świadectwa przeszłości są w Kadyksie o wiele uboższe niż w przypadku innych stanowisk archeologicznych. Nie ma również możliwości przeprowadzenia weryfikacji stawianych tez poprzez systematyczne prace wykopaliskowe (starożytny archipelag uległ przekształceniu w półwysep, na którym zostało zbudowane współczesne miasto)".

/H. Radziszewski "Mityczne początki Kadyksu", " Studia i Materiały Archeologiczna", 12, 2005, s. 163/

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach
Dnia 18.01.2017 o 08:36, TyberiusClaudius napisał:

(...)

Opis geograficzny wybrzeża, do którego dotarł Odyseusz, ujście jakiejś wielkiej rzeki, wydmy i piaski u wybrzeży, zjawisko (..) 

Nawet pewna rzadka osobliwość tartessyjskich wybrzeży -zagrażające miastu wędrujące wydmy piaskowe - znalazła być może odobicie w eposie Homera, gdy opisuje on, jak to rozgniewany Posejdon zamierzał zniszczyć stolicę Feaków spychając na nią jakąś górę.

T. Łoposzko Tajemnice starożytnej żeglugi.

 

Problem w tym, że jakoś trudno przyjąć by wydma piaskowa miała się przeobrazić w górę. Jak się zdaje ta góra-wydma, którą posłużył się Posejdon ma usunąć problem gór u ujścia rzeki Gwadalkiwir, których tam po prostu nie ma. A które widział Odyseusz ("ujrzał góry feackie w oddali" w tłum. L. Siemińskiego; "ukazały się góry cieniste w ziemi Feaków" w tłum. J. Parandowskiego).

Kolejny problem to taki: skąd wiemy o osobliwościach tego wybrzeża? Bo jeśli to zjawisko z XX wieku to nie można tego odnosić do czasów antycznych. To co było kiedyś archipelagiem stało się półwyspem, u ujścia rzeki Gwadalkiwir była dawniej wyspa, której już nie uświadczymy w XIX wieku (w pasie pomiędzy miejscowościami: Chipiona a Rota), zaszło zbyt wiele zmian w środowisku geograficznym w tym regionie, by można było automatycznie przenosić obserwacje.

 

Łoposzko napisał: "Nie ma zresztą na Morzu Śródziemnym, która byłaby oddalona od najbliższego lądu o aż o 18 dni żeglugi, jak Ogygia".

/tegoż, "Tajemnice...", Gdańsk 1977, s. 31/.  

 Gdyby przyjąć za tym autorem, że Odyseusz udaje się z Ogygii do wspomnianego ujścia rzeki Gwadalkiwir, to akurat w podobnej odległości leży jednak na wspomnianym morzu wyspa - jest to Majorka. Z tekstu homerowego nie można jednoznacznie wywieść by z Ogygii udał się on bezpośrednio do najbliższego wybrzeża. Wiemy jedynie, że po osiemnastu dniach znalazł się u wybrzeży, co do których najbliższe ziemie należały do Feaków.

 

"Gdy już w XX wieku A. Schulten na podstawie opisu autorów antycznych zlokalizował miasto nie opodal ujścia Gwadalkiwiru i rozpoczął prace wykopaliskowe, nie zdołał natrafić na najmniejsze chociażby ślady lub szczątki Tartessos".

/tamże, s. 34/

Adolf Schulten, znany z odkrycia Numancji, próbował umiejscowić Tarssos w Cota de Doñana, Łoposzko nie dodaje jednak, iż niepowodzenie w odnalezieniu tam śladów archeologicznych potwierdzających jego przypuszczenia, sprawiły, że zaczął pisać o Tarssos - jako organizmie politycznym, którego stolica miałaby się znajdować: a to w Sewilli, a to w Jerez, Kadyksie czy wreszcie w Huelvie. I na te lokalizacje, nie znalazł jednak potwierdzenia.

 

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na innych stronach

Jeśli chcesz dodać odpowiedź, zaloguj się lub zarejestruj nowe konto

Jedynie zarejestrowani użytkownicy mogą komentować zawartość tej strony.

Zarejestruj nowe konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!

Zarejestruj się

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się poniżej.

Zaloguj się

×

Powiadomienie o plikach cookie

Przed wyrażeniem zgody na Warunki użytkowania forum koniecznie zapoznaj się z naszą Polityka prywatności. Jej akceptacja jest dobrowolna, ale niezbędna do dalszego korzystania z forum.